^dk - ' X ^- Digitized by the Internet Archive in 2010 with funding from Research Library, The Getty Research Institute http://www.archive.org/details/alchemiaegebriarOOjabi >»■-<■; •m^ "■■weaasgTss; r;>..:)?--"r;--^ ':>i^. ;r;^ ^wi Wri^ 1] UJ rj^ji^ fcl^t?! ^Kifi ALGHE MIAE feVv^/ m^^ £.£ l EfcPS G iph ESRI ARABIS^ ilofophi folertiflimi, Li- j| bri,sJ?m Reliqais,'iK iier- fapagellaindicabit. loantPetrJiusNurcmbergen.dcnuo 'p Rgrnxe xcudi fackbac A nno jp M. D. XL.V -^ j^^^^^aK^-^ .!!¥ ^'^ Wf^ Mii m\ 0^^ m %v*iKa-^ ^w^ ^v'^ 'i ^^H •-M\ G E E R I,Dc inaeftigatione perfc^ionfs metalloi^Xiber I Summx perfedionis mctalloium , fiuc perfcdi magiHe. ri), P^')6. ( Libri lU Eiurdem De inucntione uentatis feu perfcdionis metallo- DcFoi-nacibusconftruendis. pwf. I^- Liber h FELIQVI SCRIPVoRES. SpccuIu;.iAlcbcmiMoai{ri,rniuinRcgcri]Bachonis. J^ZcA Corrcdcrium Akhcmice dodinimi,uinRichardi hnglid* f'. Z%0. Rofarius minor,de Alchcmia Jnccrri authons. q p«y. ^^ Liber Secrctot;um Alchcmi^ Calidis^filii lazfchi Fudaei. J^. 2r74-, TabulaSmaragdinadc Alchcmia^HcnTicnsTrifmcgifii. ^. a>^f. Hortulaniphilorophi/upcrTabulamSmarcjgdinamHcrm©. f tiSjCommcnranus, J^^^J'-'^^^- • u,m dpi±-,cr argpmaitd atq- p. &ins ncajjanjs lUujtuUi ita ut mtrito um rcnata uideri qucai^. ,>:tiT p/ £^7 r CHR YSOGONI ^ixiri P O L Y D O R I I N L I B E L^^^.*»«. W^^^V^ fckaoi dlquot tictcrum hbdlos Tr^x^i^msjbibliothc/ ?i5MS nollTiTy^^ozrJv.i^crmitta-cucncmcxcudaidos, quo mai.r imc \ ^;W ^dmoic^i^ jhidiofos ^^crmanarct uulu^ , nomlxljr,f:.ndum WV W ]nihicfrcL^rbitrcitii6,-licn mmcubito^qumpkriq.bom quiaan . ^fcdti^ x tamn rcrum un^criti, totum boc gcr.m at^ cmnmo af^crnanlum, Zmmncnnl auxm umagms UbonbuiAnccrto cucntajn muclhs^da^ igo uao, bi mxum cmm om JJ ■ ^ j,^ ^ u ,norum aufcm rcguU lam ft2f /rg™«, LthoJ.fcr^ dcmmcrcnt. Vcrum cum .Uanunc ^fm « fcfj^ co«r, r. dckt,faua,i,mo,, ,« .■"%«» rm,« .cgmm«cm cum coqucn. Iwommod4f/rf«?l.g™'J»'«.'"'''rt'''''''''''''^'''''"-^'*'""°''*? r^^'-^^^^ P R AH F A T I O tdiihs , qusfciUcct pWw.t cr propinqu.x fu md^eria mddhrum, qt!£ iUarum cdufi cffi::cni, quomodo ititcrfefe d:l]vrunt^ fuvjhnti.i.li ne atic^^u.ifDrm.t^ an ucroaccdcn» tdbui t.in:uni^/y-£^\ibcdnt affin'.i,an 'poj^it uman in c.ltcrum tr^n^fnnuiri ^^^- quo» msdo .idfumm.tm perjiciionvm dcbeant pirhci. Qu£ cmnui . cr aiui hu:M gcncris muLuydum ucl inqtdrunt ,iui :dm olim inuenfp fe, m.iin.i conjhntia cr authcritate < affui jJit. t.mum luc.s affirunt, c; cognitionis, ule<^uidcm ncn illbcnf^cr dubittm^ an ucl ^rfhtckSj uel Theopbraftiis tanundcm potuerint pr^fhre. No« dcbct igitur h£c Fhilofopbite acccfio tam infigms, i fhidiofis negligt, aut contcmui, utcunc^fit e Barbarofcriptorumgnere papim cmcndicanda, zT ^«4' aurum eficrcoribus, coRis gcnda. E/I ct ^^i'^ ^'^w/tt non paruaxur eofdem cegnofccre uehs,UAm pojiquam fiimsi W buiin art.s orbe terrarum lam femci impleuit .mthti pafim uagantur nebuioneS-, qui cam projitentur„cum mhilfciant minus^ac fimpiices,tam lucri,quhn artis admiran» d£ auidos .inani Hk la^tos uelfiirto ueifraude com.pilMt.Quorum nequitiam,fau» icm,^ pr£Jhgia,nemo citius deprxhcndct^ncq^ efficaaus comincet,qum qui in hu* lus artis adyta pcnetrauit. H^c cnim ars,fme Fhilofophi^ cogmtione., (quam illifi* tj" muiare non poffunt)nem:ni contingit, cr examim Ucri auri cr argcnti tam certac^ cffcacia tradit^ut naUafdUi^neq^ tdmfcitajKO^^ tam tcdn iUiS adbiberi quedt,quam lUa non dctegdnt^.-ic pcnitui dijficrdant .id quod ueipubiic£ quoq; piurimum mterefl. Om igiturbocgcnus authores , ylnlofophiam locupietent yC^f^lfarios, B.eipublic£ noxios,prod.int^cognitionedigni crantjtiamfars ipfainfenuUaejfct. Q^wn^MdW j,^, cdujLn nullxm uideoycur eam non e(fe ucram exifhmemws .Uam ab hominibus m Phia lofopliia exercitatifmii probdCditer afferitur. Et artifces quidam fmc uila mani* fifhfdiendi caufa.eam fe reperiffe^per omnia facra.ctiam ^duis Ibrisjurando cont frmarunt, Quibui tepmoniuiu perbibcnt ajfciftus animi.Uticia crgaudio inuent£ ■artis apudfegefUcn^is., tam nebcmcn:Lr crumpcntes^ utnuUa arte tantamfmulatio* ,- ; nem fingi p.->ffc credibileft.Habct cr hifbri£ tefhmoni^ . N am Suidas author minime cotencndus.ficgyptios,opibu6 cx h.tc arte, f-etoSyrcbws nouadis ^iduiffe^et l Diocle tiano cocrcitosjuijfefcribit. Sed uerba cius recenfebo: 'KhyiJiX (inquit) h tz ^fv* fupcr efi.pcr^ ^ u-gilcmjopire dr^conem, id ejl, Argcntu uiuu ilhm cfjicacia conucriere in auru ucl ^ argett.umiquod ubifuccedit,ueUu6 aurcum 1 afon ui.fr aufirt,id cfi.hanc artcm prc cioftfiimmArtifixaffequutuieji.SedantcquAmhocfiat.HecatiapudCrphcimfa' crificant.m c^uofaaficio, magtium latC^ myjkrium. Vorro quia idt m Upis philofo' phorii etiam cor^orib:^ hutnanis mcdcri.eaciifana cr incolutnia ufq^ ad uit£ extre* tP.iicotifruare diciturjdco Medca^patrem ufonis iniuucnUUetnrcfntucrefingitur^ ic ' •/- V.anc artem.o' hord He^^eYidum.corC^dtmfsbCa infnuatit, cr CAdmuummoills. >> ^t^ j,pj|,j^ f X ea qu£fiti$,rheb.ii Aegyptias condidit. ne quii mirctur hanc artem in Ac * gyptopot>f'.)mim uiguiffc.U£C mjgnaftitit huiui artis tcftimoniajcd longc maiora, cu£ \ud£i ex Sacris litcrisjuxta Uehr££ lmgH£ propnetat.m c^fjhur.Aumt etvm, ^/ hatic c|Hoq; Ql!i4^^qurii# E^ principem Tyri c.pud Ezcchdem^xm exercu* \^ yitf-ey^ iffc /acoi]; prophctl vdx eiprohrare.quU eim aKiisfiJuaa^Daa fi>i tffc uidercnr, M.tm proDbi-MC.t i-pfi aumt)narrat.qubd auram cr .irgMtr.qiwdin :hefuuris fuis " habcrct.lionetcrraeffodiffetynotiifubditisexi^g fret.ncchcpu^er pivffi-tjcdfbi ipfcfi:ci(fetMf^'-^'^^^ ^rteji-etU6. ideoq; Danclefc^.puntior cffc,cr omnafccrcta natur£perlujb::ff: iUic dicitur. Uidem dc p.itrbuifuii affcrunt, Ojeam prophetam ^ , hiiiu artis ahufum iW.s exprcbrfe,qut m jub ptrfcna De/ diccret ad eos : Multii l cd ui cis Argcnf::m,cr /p/i/rcm^.t jdolo/wo Aurum . CXl-oc]; '«••£'« ^^oc credas , atunt Dduidem ?f(thio luxta ipfos duodecimo^ gufium qucttd.:m huiu^ artn tcB.m cxhibe» re dum diat: Vcrba Dei uerbi<. pura.argentum in Mele exufhim in ternmjeu pul ( utretn»refiifum fepties . fic enim lUi de ucrbo ad uerbum ititerpretantur (reck anfc* .;^ cm,eim Ungux pcriti iudicetit .)Et addunt. Nnno tam fhiUui ejiut argcntumfic trd aiireucUet,cumfitm.iximilaboris.,Grfumm£induflri£,nififictrcantumpreaofmi effet . Nrc propheta uerbum Vtei argcnto tali/edfincero p/3tius aurocompararet, mfi tde argmtum aurorquipoUeret . tt hoc iane udde confcntit cum uerbis Gcbri, de argcnto dicent.siQni nouit ipfum mags fubtiliare.cr pojtfubtiliaticnem mjj^iffd ^ re crfecrf ,c«w auro cotmnget crc . H^c fic diximui , ut non admodum cupiamus perfuadere . N^m p qutdfolidje ueritati^ hic efi.ingenia philofophica ncnfcgnm ei dgnofccnt o- appr£het\dent,qumfanM ocuIm lucem,crfi:rrum Magnes. Scriptoru buim artis,quatuorfiregencrafutU. Qnidam mhodumfc^uuniur^fmefigurii cT ^* >> ^ ^0 L E C t"Cr"R EM. j rcJd«/cii/ort2o/*fqM««tMrmrcrM4lIi\Mf Kogfr/jw ^ucbon, cmwen.amPim A^^r^n- ^ phdofophorum. \Quirtumg:nui7r^xf(ytantrifcribit.fedtamfmpl:citeracru^c^^^^^ . \ ^jtrufiineireapp^reat, Verumineogmere,prorfu,cyNvx,y^i5(.utmprouerbio J^-;'^.^^/;;^^;^^ 1 iicitur)[cd omnu erroneafilfa-cr mcndacia repcnuntur.Studiojn ^uo$ ncgantium artcm m uitro cr gemmis fuppofitjm^ cr ccrum ccnfutatio. 4 j XXIIII. Kationes ncgantiuri^ artem in mcdijs mineralibus, ucl u^ge tabilibus uel quarucunq; reru ofmixtionefuppofitam.ibidc Intcrtid parte de principijs natutalibus^ cr eorum cfft^ bxc continentur, XXV, He principijs naturalibus cors porum mctaUicoru^fecundii opiitionem antiqucrrum. 44 XX\'"I. D f principijs natura libus mcc taUofum, fccundum opinionc recentium^autharis, 4r XXVII. Dmt/io dicendorum de tribus principijSj Sulphurefcilicet, drfenicoj^argctouiuo. 47 XXViil. Defulpbure, ibidem XXIX. Dekrfenico. '4, XXX. Df argentouiuo , fue Mercua rio. ibidem XXXI. Beffjvfhbusprincipiorumnaa tur£.^ qu^ funt corpora me» taUicit, ; X XX !l tVSo/f ,/?«f duro, f t X X X I n.Df lunafiue Argcnto, f » XX X IIII.Df Saturnoftue Flumbo, ihidJe XXXV. Dc]9uefuefhnno, ft XXXVf. DfVf«crf./i«.'fxrf. si. ;h:XXV I UDshlanefi^elcrro, 5 f bb 1« (( I N D E X. InQuarU parte de prlncifijs artificiali» bui hec continmtur, XXXVllLDiuifio dicmdorum inhdc pxr te,cum infmuutione perftfho m in feciido libro tradeda.sG' XXxnz.DcSublimutione, cur fit in* uentd. 5 s XL. Q^idptSublimdtio,crdetri^, bu6 ^ddibuifignii m ea ob» feruandis^ $<>. XLI, , Defccibui corporum metaUi* corumfpiritibui in fublimd^ tione addendis , cr earum quantitate. ffi X L n. De moderando igne in Sublima tione, ffj XLUI. De erroribM circa quantitate feciiyC^ difpofitionefurndcis^ infublimando Sulphure eir dr fenico uitandis . itcm defor^ mice confiruendo , CT HgiJis eligendis. -' ga- X L 1 1 1 1 . Ex qud materid^ cr quafbrmd uxsdludelfitfikciendu. ^7 XL V. De fublimatione Mcrcurijpue argentiuiui. 70 X L V I. De fublimdtioe Marchdfttte. 7 1 X L y I J. De udfe, in quo Marchdfitd re s ^ popt fublimQri , - rz, XLV Ul.De fublimdiione Mdgnefi£ qt TutidLJtem corporum imper feflvrum, cr de ddditione ma terix fubleuantii ea. 7 f X L I X, Df defcenfwne^^ modo ^uri» ficdndiperpdfbtTos. ra- L. Df difiillationey cr caups eius, ac detnbui ciufdemgeneribui.fci licct per dlembicum^pcr defcen forium er pcr filtrum^ 7 9 Ll. Pe calcindtione tam coypomm quht l^intuum cum cdups CT modisfuis* sx LII; Defolutione. ts L 1 1 1, Df codguldtione cr eius cdufis^ deq^ diuerfn modis coagulandi Mercurij cr medicinarum fos. lutdrum. s>o L 1 1 1 1.Df /ix/one cr cdufseiu^, deq^ dis uerps modiS pgendi corpord CJ^iritus. ss L V. De Ceratione, 55 LIBRO yECVNDO S^VMMAE perp^Honis continentur haec, L V I, Vrjtp^tio diuidensfecundum lihrU tntrespartes,' i©t Inprimdpartede cognitionereru, exqttd perpcHenis ^opibilita^ et modus depr,e heiidi potePyh£c continentur. L VI I. Qubdcog.iitio perp^honis huius nrtis A cognitione natura f^i» rituum er corporum depene deat,^' cluod de utrifc^^ copio* fe ue lit tradere. ibidem L VI 1 1.Dc natum Sulphuris cr Arfeni* «« . "»01 Vcnutur4 I N B L 1 X» Dc n^iuYJi Mcrcurijfmc krgmti uiui. »oJ LX . T)c nxmd mcirchxfitx,Vidgmv [xxa-TutU. lof LX!. DcnxturdSoUsfweAuri. los- L X ! I. De naturd Luntefiuc Argcti. i o s LXIII. DcHdturd MartisfiueJcrri.Ucm decjjtchbui fulphuns cr Mer* cm-ij,dc(ii cdufis corruptionis CT per^Hionis. »o«> LyinU,VendturdVener!sfme£fis. m L X V. De ndturd \ouis fme Stdnni. 1 1+ L X V I. De rt4t«r4 Sdturnifwe Plubi^nr mfecunid pdrte de mcdicmis cr nccej^itd^ te perjechonis ^c.hjec continentur. LXVlI.V»!M/cMiM/q; corporis impcrfv^ Bi.fimdter icrArgjvi uiui neceffmo jhre duplicem mc dicindm,undfcilicetdddlbu, alterdm u ero dd rubcum^i qui bui tamen ommbus cxcufdmur per imicd perfc^jiimdm . i x o LXV III. V«/cM.'q; mpciji^rum corpo' rumfudm pr£pdrationcm effe ddhibcndam. ii^ L X I X. lmpcrji:^rum mctdUorum defc* . . 6him medicindjupplerijuper fiuum ucro prjepdrdtione toUi oportcre. i*-* LXX. Df prdipdrdtione Sdtuini cr lOMW. 1^«" LXXI. DeprxpdrdtioneVemrii. ns ■ hXXM.Depr^pdrdtioncMArtis, »1-9 L XXlil. De miidificdticx A rge:i uiui.13 o LXXtlll.QMwqi diffi:rmtei proprietdta E X- ^ necelJdrio afjtrre mciiclnA perftihffimdmfiiiicet nui- ijcfm, colorcm, jiifiothm, pcrpctuitdtem^ cr.po«^.«f, unde conic&urd fumcndd, exqbmrcbwiclic^tur. 151 LXX V. De pr£pdrdtioiubui medicin* ddhibcndi6y ut dijfircntidi ppprietdtum dcbitM dc^ c[uirdt. »?» LXXVI. Dr diffvrentifS medicindrum^ fcilicet quod qu^dam funt primi ordmis , qu^damfe* cHndi,qu£dA ucro tertij.i39 L XX V II. Df mcdicinis primi ordtnis Ve nerem dcdlbdntibus . nf LXXVIII. De we(l'ci«:j Martcm dcdlbdn* tibin. ^^* LXXIX. De medicinis Lunam citrinaam tibui. »3» LXXX. Dc diffvreatijs propsietatum r> medicmj:fcd'iordims. 14* LXXXI. De medicind Lundri cr SoUri procorporib. impfcdis .14-^ LXXXII. De mediciiid codgulante Arm gcntumuiuim. i44 LXXXIII. Quomodo medicinis ingref^it perdrtemconcilictur. 14 r lXXXlIII.-\^e wediciV/rf tertij ordinis in genere. i4ff LXXXV. Dewed/cm4 Lundritertijorm dinis. t+^ LXXXVI.Dc medicind SoUri tertij ordim ms, »48 m hh t ( 1l N:D E 3C; II. I» tertu pjtrtcjc probation:hiii pafi-lio* nis hjec contin:ntur. LXXyzvi].Diutfwd'cei}dorum. ifo LXXKVUl.Dcdneritio , quurecfUiedm corpora in eo perdurenty fii quicdmnon. tbidcm tXXXIX. Cincritij exmcn quomodo fit cxcrcendum. lyi, Dc Cemento, c^vm qu^da cors pora plui,qu£dam uero mi vll. tiusiUudperjvrant. \5i VIU, Cementi exmen,quomodo cc* ponendit cr exercendu. i s f Deignitionc, lye- Defiifwne. ijr Dc cxpofitione fuper uapores XII. Acutoru.n. lys XIII. XC XCI. XCIL XCIII. XCIIJ/, III. IIII. V. VI. IX, X. XL xcv. XCVI. Defeptem medicinje propriefatU bui. i (j(r, Diuifto totiui Ibri in quatuorpar» t culfis. \ar Frima particula,de mediorum mi * neraim prjeparatiombus.ts^ SecundiC particuU prcejutiuncuU defpintii mundificatiomb, ^-^ » Dc Sulphuris pr^eparatione. ibidc DeA rfcnici preeparatione. \ 7 x- De Argeti mui pr^paratione. i7 j De Niarcaptte prteparatione.ibide Dc Tuti£ pr^paratione . ibidem Terti£ particuU prief^.ciuncul^ dccorporuprtcparatione. 174. De pTceparatme Saturni. ibidem Dc pr^paratione 1 ouis . ibidem De extinaione ignitorum. xs9 XUn. Deprxparatione Martis. 1 js' De adttrentis Sulphuris admi^ X v. Dc pr^paratione Veneris. ibidem _ ^t^one. ,6-0 Xvi. Quarta particuU prxfktiuncuU XCVII, DecalcinatioeetreduBioe.xsx demedicinis. 177 XC Vi 1 1. Dc jRcili fufceptione A.genti XVII. De medicims albis pro loue cr Sa ^^"'- ibidem turno. ibidem XCiX. ReeapituU tio totiu^drti^.x cr j X VIII. Dc meiicinis folanbm pro loue^ C, CXuemmodumauthor in artc ^Saturno. 17» tradendaferuauerit, 10-4 XIX. "Dcm^dicimsalbis proYenere(3- fin:sSumm£perjvaionis, Marte. 17, XX. Vemedicitlisrubcis pro Venere INDEX EORVM, CL«^' ^E I N a-Marte, ^so Smgulis capitibm Libri de inuentione XXI. Df mcdicinA tertij ordinis ad alm ucntatis^continen^ur, hum, ibidem XXII. Dc medicina SoUri tertij ordim U ^nexproprietatibusrerlicxqui^ n'i, »st. binmidm^climr. »4- De cnlcinatione Sdt^rni . it/dcw Pe cdcinatione Vcncris. ibidcm X I n. Df C«fci>i4tio//C Martis. ^ ibidcm X 1 1 1 1.De Calcinationemdiorum mine- Ydlium, i^if^^fn De ablutionibm corporum combu» fbrum, »9f De incetdtionibm CaUium abkm I. n. 'mji. V. VI. VII. viii IX. X. XI. XII. XV. XVI. E X. XV I I. Dc recMSHone Calcium in fJdam maffum, ibidcm, XVI I I. De folu:imbtti corperum prx» paratorum^ct de eorum con* iunHiombm certit, cum pro^ portione certi, ut /.ieliora a^ parcAt^ cum fhlgore, poji C9« rumredudiones. »9cr Irt tertia parte,7^e pcrficicndis^ cr altera^ tiuii:^h£ccontmeritur. X I X. De modo perficiendi tertij ordi^ ms. »5* XX. De rcgiminc louis cr Satur* m. »99 XXI. DeregimineVemrisc^Satur» w. aoo XXI I. De regimiue Martis. ibidem XXI II. DeregimineLunt. i6i XXUII. riercgimineMcrcurij. ibidcm XX V. De jrrmef L«nte ad azymu.i o* XXVI . Dcfirmeto Solis ad r«^« . ibide XXV?i . De jrrmf «to jermenf/ , tam albi qua rubeifup Mercuriii.ibidc XXWUU?.ccapitulatio expcrimentorum authoris. aoj XX'X. LudiMercurialeS. loa" XXX. CitrinatioLutije. ibidem Yinis Ubrilornacum, INDEX EORVM, QJAE IN Spcculo Alchcmia: dochf^imi uiri Ro« gerij Bachonis continentur, trxfitiuncuU, *«• bb $ Dc -^ 1 N D E X. L lU He dcfinitiombus Akhcmite. ihidl Df principijs n^turalibui cr pro» creiXtiombui iunerAium. 2 op 111, Ex qmbus propinquius matcria e* lixirisfitelicienda, no 1 1 1 1 . Dt Modo agendi, cr igne moderan* do cr continuando. 1 14 V. Dequalitateuafis atq-^/ornacis. Hf VL De coloribus accidc^jtalibus cr ef» fentialibus in operc apparenti^ bus, HG-^ V 1 1. De modo proijciendi medicinam fuper quodlibet imperfich» rum. 1x8 tinis Speculi, IX. X. XI. xu. INDEX EORV^! Ciy AE in corre^rio Kichardi Anglici^ continentur. I. n. 11 o Pr^f^tio, quomodoars imiteturmt turam. Studium Philofophixeffe neceffari um adhanc artem. i»i. 111. Deprincipijsnaturalibus. xtz llll. Quot fvitpartes mineralium. *zs V. DemetaWii, qu£oiiginemdHcunt exMercurioingenere. ibidem V I. Quomodo metaUa ex ^ircurio fi» antinf^ecie, »14 Vir, DegenerationeMercurij, crquts exeoorimturmetaUa. zif V 1 1 l.Deformatione mineralium, qu£ ori Z^nem ex Mercmo non du» cunt. ijg. De gcneratione fulphuris uulgi cr fimplicis,^ Mtrcurij, 225 Quod impofiibilefit medla minera» iia , artificialiterfierimetaU t)la. xi^ De dijfirentiafulphuris uulgi^ er philofophorum fmiplicis non urentis. xji. Quomodofulphur album cr rua beum exijkt in Luna cr So» X II I. Q«orf in alijs corporibm £gris no cji utile hoc Sulphur quarcs re. Z3S . XlillXluodaurum curet infimitates^ cr alia corpora metaUica.zsr XV. Qnod duo particularia tantum ■fintuerainhacarte^ quorum primum eft in Mercurio . z 4« XVI. Defecmdoparticulari quod efi in Luna. Z4^ X V I IJDe particutaribuifophifticis. i^s- X V 1 II . De «//«3 tionelctpidis. xgj V 1 1 1.De qudntit4te ignis^c^- ciui commo^ do^incommodo. tbidan IX. De feparatione Elancntorum Upi* f^i^' iss- X. Dc n4tura Upidis , cr cim origi* nc. ZS7 X I. De commixtione Blementorum fe* pardtorum. ibidem X II. Defolutione Upidis compofiti. is$ XI 1 1. Df coaguUtionc Upidisfoluti. iS9 T^nn.Quod unws tantumft Upis , cr dc ciusnaturd. ^90 XV.h^.odui operationis Upidis ad a.U ^Vl.Conucrfioprxdi^Upidis r r«6e«* Fmr$ librifecretorum Cdlidi/i. T AB V L A Smuragdma Hcrmctis Trif^ mcgilH. »^^ INDEX EOBVM, CL^AE IN fxpofitionc Hmulani continentur. E X. \ PrecdtioUortuUnL ' j^^ Frrf-j9f,o, ,'t,/^f„, I. Qubd ars Alchcmix fit ucra cr I I. Ciubd Upis dcbeat diuidi in duM J^^r^". ibidcm III. CXubd Upii habeat infe quatuor cle* menta. iUd^^ 1 1 1 l.CXlpd Upis haheat patrcm cr matrc fcilicctSolem^Lunam. xe>r V. Qtibd conitmdio partium Upidis di caturimpregnatio, ibidcm V I. dubd Upis perfc&isfit, fi anima in corporefixafiierit. i$f V II . De mundficationc Upidis. 159^ Vlll Slnbd pars Upidis nonfixa, dcbeat fupcrare partm Upidis fixam, -* f^mq; clfuare, ibidcm IX. C>uomodo Upis uoUtihfit iterum figcndus, 300 X. Defiuc% arUs , cr efpc:tcU lapi= ^'^' ibidcm XI. Quodmagirteriuhocimitcturcrea^ tionemuniuerfu 301 XI l. Infinuntio ^nigmatica,qu£fit natu* raUpidis. ii,i^^^ X I ILQuare Upis dicmr perfii%i, ^ o* ms cx^ofuionii Horiutmi.ictotuactlmmdicis, GBBR9 GEBRI ARABIS PHILOSOPHI SOLERTIS^ 31M1, RERVM^CtyE NATVRALlVM ( P R AE C I P V E MctaUicdrum ) pentij^imi^, p^i 'K.hi^^xo- libdlu^, quem infcripjltp Deinuejiigationeperfe^omi, Incerto interj^rete, PRAEFATIO, IN qVa EXPLICAT, curhunclibrmfcripferit, C<(p. h /i Niieftigationem huius nobil/flimx fcietia?, ex con- tinua,Sfrequenti opens fedulitate,6^ hukcompa- n ftudio nimio, necnon cogitationibus noftns pro- ?undi{rimiSj8^uanj§.anneifiS5^emiffam uobis tradam: ut i^ . i is et apertius a uobis uolumina fubfequentia intelligantur jCt ut intelleda, dC circa eadem ingeniata dC perfcrutata, facilius r^ dC promptius ad efFedum p erducantunEt quia eft aliud,artis ««. iniieftigarerationem, quam attent are gx^ robare fubtilitates^ «i^^^l^^^y*^^^ d C ingenia h orumtdonec opej-ando^fix^ |?erfcrutando,&[ experi- €c^ *^ ► ♦ cndo,adintentum^meniatjj^^ i ^ Iibro,qu^cunc^ per narrata inueftigauimus,fecundum noftrg mentis rationem fcripfimus,artem dico perficientia. Non pu- ^) tet tamen quis , quod hanc inueHigationem compofuerimus antelibrumnoftrum, quiSumma perfedionis magifterij efi; •*» tntitulatus:in quo quxcu«<^ uidimus dC tetigimus,complete, fecundum fcie nti^ ordinem ^determinauimus; fecundumex- ^c perientiam dC cognitione m certam, quam fcrutatione noftra, ct de natura7iumj &:mineral ium efFe(flibus,8^ transformantibus diuerfis,in opere apparetibus notauimus. Et ingeniati fumus -«• fciemiam noftram prius compofitam^cum hoc inueftigationis commenco r ^x D E I^^VESTIGATIONE commento,qiiodk?pCTipranKn?tI.irandamcompo^^^^ niidare. Ergo de iiirc h^: illam prxccdi:,ciim per hunc Ubxi f> iniicfiigare qiiarram di^cogrutionerci perfidentis. Df rf^w corpor^ mef^nic^ p£i;f2c/fn'/tj«, cr cor« Vm etgo n^c k\lt^^ de imperfccflts trac??:et corporihiis mineralium, in quantiim ca porficere deceat . In primis » circa iixc, duoconfiderauimus, Imperfcdionemrcilicet, SC Perfeclionc. Circahxc duo noftr am fundam us i ntentio nem> De rebus autem perficientibus, & corrumpentibus, fecunda quod per noftram inueftigauimus experictiam, hunc Iibrum componimus,quiaoppofitaiuxtafepofita, magiselucefcunt, -. j. . Res autem qux perficit in mineralibus,eft fubftantia argenti .w uiui&:fulphurisproportionabilitercommixta, per longam u &:temperatamdecodioncm/inuifceribus terra^ mundae^in- &}^j€r^ u rpifTata SL fixa , cum obreruatione fua: humiditatis radicalis, noncorruiTipentis, fedrdfubftantiamfolidamcumjgnitione - c debita fufibilem , dC fub malleo extcnfibilgmgmduc^la . Per diffinitionem nat urar huiufperficientis,IfuiLis,perucnircpol- fumus ad cognitioncm rci corrumpentis. Et eft illa,qu2 a con yj trario fcnfu habet mtelligi,uidelicet fub^antia imixua argen- . ti iiiui SC fulphuris,finc proportione debita £Oirimixta ,ucl im — nus ^faoda_in uifrcribLis tcrr^ imriiimliTnec redc inlpiiia- ta,necfixa, humiditatcmhabcnscombufiibilcmev'corrum- pentem,Scrav^lu^fm^^^^^ nc ignitionc dcbita , iicf nullamrnec paheniTiray^niiiiUiH^ • ^ enter. Primam autcm diffinitioncm inueni intnffam in his v 3"uoLus corponbus.uidelicct in Sole SC Luna , fccundum cu- . . ^ iuslibec PERfECTIOMlS GEePJ. #3 faslibetperfec^ionem.Sccandam aero in his qi^auio^^'Iicef > ^;^ ^< -^ r^ infl^na4iliimbo, capro,&: fcrro , recandam caiushbetim- U ^^ c^y, ^^j^ perfeclionem. Et qaiah^c corpora imperfeda ad fanitatem ^Cl^^XX^^ e<:Derfec1ioncmnonfantredacibiha, nificontrariam m eis ^Vjii^^v, 5K' -^ . operetar,ideft?qaoldmanifeftvtmoccaltetar, &:occaltam « ^K--^ manifeftetar: qaxopeytioaelcontrariatip^fit^er^rs^aa- ^^Ty^s^r^Mr tionem.igitarprxparatioeft eisadhibenda. Eftergopr^pa- r4^>> U rare,fapcrflaadcmere, &:abfcntiafapplere, &:ficnotameis immittercperfedionemihacaatem pra^par^tione non indi- . gentcorporaperfcda. I:;fdigentaeropra^paratione tali,qaa coram par tes magis fabtilientar^ac: a corporalitate faa ad fpi- ritaalitatem redacantar fixam.Caias intentio cft ex eis face- re corpas fpiritaalc fixam, hoc eft, malto magis attenuare dC fubtiliare, qaam eral prias. Dc horam omnium praeparatio- A nibas/ecandam noftram inueftigationem in loco fuo tra Aa- bimusfafficieterinhoclibro.Qiiae poftquam prxparata fue^ rint fufficicnter, crunt apta, ut de eis elixir^lbum, ael rubeu fianriagnum» De lapide Vhilofophomm .quod umi tdntumfit.dd dbum ^ Cr dd rMtcMm.cr ex qwibMS rtb«5..f xtrdtor. Dccj; pofibilitate ac modo perfcBionis, INuenimusautem^od?fnolnobis anicamtantumfcribe- re Iapidcm,ad albwm uel rubeum complctum, quod &: ue- rum efl^e conccdimus.Nam cx quocunq^ elixir conjicia.tur al- ^ ---J-rh il^^i 5 poiabile* Nam ex£oIiatio accident/um non eft impoflibilis. » Eft ergo prxparatl[o,ruperfiuum demere,8(: defedum fupple- 9} re in corporibus imperfedvs , qua? fieri non poteft fine adiu- 7> uatione operis,d^ rerum purificantium.Diuerfificatur autem 9» prxparatiOjfecundum diuerfitaterf. rerum indigeptium, Ex- . . > perientia enim nobis dedit modos,agendi,fci licet calcinatio- >> nem^fublimatiQnem,'defcen{Ione,folutionem,diftilIationem, ^coaguIatione,fSationem,6K: cerationem. De quibus fingulis narrationem fecimus_in Summa perfedionis magifterij fufFi* cienter» Ifta enim funt opera ad praeparationem iuuantia. De Ychm prtepuTdtionm iuuantibui ,cr edrum mndAtione^ Cap, lllK (< , ff -rj Esautpfscparationes uTuantesfuntiftae,fciIicctomni§ Xv genera falium,aluminum, atramentorum, etiam uitruf,_ » borax, dC quse huius naturaefunt, &:^acetum acerrimum, QC ignis * Et cum iftis proponimus corpora imperfeda praepara- re,fedconueniteapriusmundare, ft aliqua immundicia in •• his extiterit, fecundumnoftramexperienfiam, inquacerti fuimus per praedicfla» Mundatiofalis communis» /> MundaturenimfaIcommune,perhuncmodum: Primo ■^t comburatui^combuftuminaqua communi calida foluatur, %* ^ folutum per fikrum diftilktur,diftillatum per lentum ignem inpa* ^ P E/ICf ET T 1 O N I S C E B R L s ^ h^^^J^. inpanpfi^le/uitreata congelcrar, congdatum calcmeturpef «^* diem S^ nodem in igne mcdiocri;, 2^ ferua ipfum fic fufficien* m_ ter mundatum» Mundatio falis alcali* Sal alcali fic mundatur ut fal commune, dC eft fagimeij ui- JiLjirr^n, tri.Prjmo teratur,SC toL'umfoIuatur in aqua communi calJda^ poftea 4iML'^iyf*'P^i^ filtrum3&: congeIetur,8^ calcinetur cum ignelento. " .^, Mundatio falis gemma?» I^imojteratjjrjdeinde de illo fiat^ut de fale communi» Mundatio falis ammoniaci* Teratu r primo cum pra^paratione falis communis mun- dati^ Poftea fublimetur inaltoaludele, donec totaliter fuerit cxtradum purum^Poftea foluatur fuperporficfum, fub diuo, Uy*-^^*^^ v».^^ fi de eo uis aquam facere , uel feruetur ipfum fublimatum Q^ ^^ purum fufficienter. Mundatio aliorumfalium» Diuerfaautemadhucinueniunturfaliugenera, quacpjJC- ««- ^ > parantur per modum iam dicflum, bi mundantun ^ Mundatio al uminum«. PrimodeaIuminegIaciali'*Multa poffunt per ipfumpry- «-* parari fine ipfius miiQdatione aliqua.Tamen in hunc modum cc mundatur . Ponatuf in alembico, & extrahatur inde tota hu'' miditas,quaemultumin arteiftauakt^ Ffces in fundouafis remanentes , uel difiToMntur fupra lapjqem in aliqua parte humida,uel in aqua inde extrada,uel referuentur. Mundatio aluminis lameni» Alumen Iamenf,quemadmodum glaciale pra?paratur,ex- «-* cepco quod in hacarte.imaioriseft uirtutis. ^*^ A^fz"^^ u^c ^'a jfj Mundati© ^c D E I N VE ST I C5 A T, I O rE Mundatio alioium aliiiTiinum» PlOra adhuc inueniuntur alumina , qu^ omnfa, ut lam di- foluaturinacctomundo,poftdiftineair,&:coaguletur, Vel • >, ponaturprimoinalembico,e<:humiditastotalisextrahatun ,. Feces in hac diTnllatione cakin^.t^ ruperj)orhdum,uel in lua aqua foluantur^S^: coagulentur.Vdi praaqua(em ndumuel« ^c lc artificis/efcruetur» •' Mundatiocuperofae» Cupcrofa^fiuc uitriolum mundatur ut atramentum nigru. Habet tamen atramentum nigrum maiorem atramento uiri- diterreftreitatem. Mundatio aliorum atramentorum, Diuerfa funt atramenta, dC inueniuntur diuerfi coloris, ■'^ qux ut prasdida mundantur, Deuitro, &:boracibus» #i>:ii>^U.-u » ' Yjtrum ec boracia fi debito modo fuerint fadla , non indi- gentprajparationc* Mundacio aceti acerrimu *, Acetum autem, dC cuiufcunc^ generis acutum, fcu acer- n bunLfubtilianturecdepurantur, SCillorum uirtus fiue cf^e- >. dIm3crdiftillationemmelioratur. D^eorummundatione, ,> &C depurationc fufficientcr tradauimus , cwm quibus corpo- v ra impcrfecfla prarparari poirunt,^: dcpurari,&: melioran, dC fubtiliarijignefempcrdebitomediante* PERFECTIONIS GEBRI, y J ,>7^y>€yJii^rum:ngen,re, dput V. notoMlU CAfut, ncm ignts, pcr hiinc mo Jum. Hjbcnt cnim hxc corpor^ ^zttjS^^^ imperfcc^a h iimiditatc s fiipcrflaaSjSi: fal^^hureitateiTj a ia-^i» foj^, 4», za.ii. bilcm, nigrcdincm in ipfis generanrcm, ipfa^ corrampen- tem, Hib^-nc ctiam t errcftreiratc pi immandam, fccalentam, &combaflibiIcm^iiTiisgroiram, in ^rcflTioilcm impedien- tem bi fgfion Wu TOa bC ta >a fant fapcrflaa in his corporibas cc •praedidisjqax m ipfis noftra cxpcrietia,&: inacftigatione cer- «-c x% &:ingcniofa fant inaeta, Et qaia ha^c fLi^erfloaaccidcntjJbi*^ " ter his fiipcracniant corporibas, Si: non radicajiter, S^fpolia- ^-^ma. tfoaccidcntaliampofllbiliscft, oportet nos cam ignc artifi- dal/fiisj)r^dicT:ismandatis,faperflaademcreaccidcnciacan- ■'da, foia(abftanm.a^^ fLdpharis radicalis perma* nente. Et ha:c eft integra pr^paratio imperfccSoram,^: depa^ ''''^^* f^*/**" ratioperfccH^a ♦ MeIioratio,deparatio,&fLibtiIiatiohorarn, -r^^o. fabftantic pare remancntis^fit maltis modis/ccandam qao^ indiget ehxinPra^parationis crgoSt^deparationis ingenera- * •li modas eft hic . Primo cnim elcaanda cft ciim igne propor- « tionali cota hamiditas fapcrflaa ^ corrapta,in illoram cflTen'. (. tia,etiamfLiperflLiitasfabtiIis5^combarcns, &:h^ccalcinaji'. tc ^ do» Dcinde totalis fab/lantia remancns corrapta, in illoram calcc fapcrflaas hamidicatiscombarentis S^njgrcdinis cqr» rodenda cft cani his mand^ispr^didis corrofiLUs, acacis feu acerbis^doncc calx facric ali^iiLiej-abca, aLit (ecan^am cor- >/»<>.w . ^/v*^,' porisliaiaram 2C proprietatem cpfcjrau^^^rnana^, Sd pura ab omni fLiperflaitate, fca corraptione prxnarracis ♦ ^c haeccam hi s corrofiais m Lindantar,terendo,imbibcndo,5(: la- ^ uando. Poftca uero delendajfeu dej)onendaeft totalis tcrre- ftreicas ^t t)E INVESTrGATlOME ftrcitas immiinda, & feciilentia combuftibilis S^grofTa, ciTni rebiis prasdidis,mundatis uel puris, fufionem metallicam no habentibus, cum calce pracdidla , modopraedidodepurata, commixtis dC bene tritis,quae in fufione,feu calcis redudione ret^nebunt fecum terreftrcitatem grolTam dC immunda prae- •• »? didlam,remancntecorporepuro, ex omni fuperfluitate cor- » rumpente mimdato. Et hor totum defcendendo ,Melioratio- » nisdC fubtiliatjonfs horum fubftantiae pure ingeneralimo- dus hic eft, Primo hoc corpus pur^iatum Sx^reduAum, eft ite- rum cakinandum cum igne,&^ adiutorrjs mundatiuis pracdi-» * i (Ixisjdeinde cum his quacfuntfolutiua foluendum^Ha^c enim ,, aqua lapis nofter eft, dC argentum uiuum de argento uiuo,8i » fulphur defulphure, excorporefpirituahabftracflum S^fub- tihatum,fiue attenuatum,quaj meltorari poteft,confortando in ipfam uirtutes elementales,cumalt]s prarparatis, quaefunt •*/ exgenerefuigeneris: 8^ augmehtando colorem', fixionem, * pondusVpitritatemjfufionem,^^ alia omnia,quae pertinent ad ehxir perfedum*Et ifte eft modus,per folos nos inucftigatus, pr^parationis, depurationis, fubtiliationis, dC meliorationis corpprum mineraliuni in generali. Nunc tranfeamus adfpe- •« cialem, feu particularem cuiuslibet corporis imperfediprac^ parationem,cum omnibus modis fuis , etiam Derfediil corpo^ rismineraliStEtprimodeloue» f^^-i^-f^-n- Dr prajpdratione loui'^ inl^ccidf, Caput VI. cc » PR^paraturaurem lupiter multiph'citcr, melius tamen perhucmodum,Eteft,utponatur infurnp calcinationis, x in uafe ad hoc apco,&: protjciatur fubtus ignis ufq^ ad corporis ipfius j PERFECriONIS GEBRI. 9^ Ipfius fufipnem bonam, moiiendo tunc ipfius cor pus Iiquefa- Aum cum fpatula ferrea perforata : fcoriam quae fuper ipfum creatur cjontrahendo , iterumc^ corpus mouendo in ignis ca- lore «eque perdurate, donec in fuperficie bona quantitas ipfi- * «- us pulueris fuerit congregata^Deppriatur tunc illajSc: iterum ^^^ ^-xi^kti- moueaturjquoufcp alterfiata uice totum corpus in puluerf in fubtilifTimum fuerit reducftum. Cribretur ergo puluis illCjSx^ ^c reponatur in furnojaddendo illiignem bonuip^ipfius fufione non fuperantemjSx^ mouen^o muItoties^Stet ergo in igne fuae calcinatioms fic per diem naturalem, uel circiter, donec tota " ^ humiditas accidentalis,&: fuperfluitas fuerit deleta, cum ful- '-^1^^ ctynj^- phurecombuftibili&:corrumpente* Pofieaextrahaturcalx , /^»*^V^ ^*^ alba mundata, Namignisomnemfugitiuamfubftantiam,8^ ponatur adfoIem,ueI ad aerem, "» bC iterum teratur, bC lauetur, bC deficcetur, & hoc alternatim per uicem reiteretur,donecper acuitatem falium,aluminum, atc^ aceti,tota eius humiditas,nigredo,6i: immundicia fueri?it If, confumpt^,corrofa^,8t€Lyc[t Sa, trahatur calx rubea,que imbibatur,8<: teratur frequentiffime iu^ru>iici- cAUa.1- 2<^minutifrime^mfaIecommunimundato,6c^atramento,8^ . h»^ 9 7 V fi.^ aceto purificato,6£: acerbo multum . De iftis uero ad rubeum ' fJ V utaris,ficutiadalbumfecifti, cumfalecommuni, Si^alumine •• ^ Afr ^ ^'' Iameno,&^aceto.Tunc muItotieSjUt de loiie didum eft,defic- cetur,S<^ imbibatur,6^ teratur,doriec per beneficium di(fkoru, "ci^um dicla immudicia fuerit deleta, Tunc apponatur de uitro cum . his pr^didis,S^ dcfcendat per Botum barbatum corpus purCf, dcfcedendo redudum. Iterum calcinetur cum fale ammonia- v copuro,ut de lQue,teratu^fubtiliflime S^diflToluaturper mo- dum PERFECTIONIS GEBRl. titl dam pracdidum.Ipra cnim eft aqiia argcntf ximi^QC fulpti uris, *x proportionabiliter faAa ^qua utimur in rubci clixim cpmpo- c^, fitione.Et haec de Saturni prsEparatione dida fufficiant» ^^put VIII, n- TP Ra^paratiir ctiam Venus optime per hunc modum: Po- JL naturftratumdefalecommuili optime mundatomcru- ./ibuIo,& defuper ipflus Iann'na,& defuper falis ftratum,& de- ^ fuper lamina j6(^ fic uiciflira, donec uas fuerit plenum, dC coo- periatur, dC lutetur, dC collocetur in furno calcinationis per diem naturalem ♦ Deponatur dC abradatur quod calcinatum fuerit,& reponantur laminac cum fale nouo » Et fic alternata . uice calcinetur, donec omnes laminx fuerint confumptae, feu corrofaf,per bcneficium falis dC ignis. Qiiia fal corrodit fupcr- fluam h umiditatem, dC fulpjiureitatem combuftibilem : ignis , cleuatfubftantiamfugitiuam2<^inflammabilem , cupropor- tione debita.Teratur omnino puluis ille minutiffime,& laue- turcum aceto,donec nigredine careat aqua exinde emanan;: hinc alterna uice dc fale nouo dC aceto imbibe, dC tcre,dC poft; contritionem,ad furnum calcinationis inuafe aperto repona- tur,ftetqj ibi per tres dies naturalcs.Deinde cxtrahatur, 5C te- • ratur benc , dC fubtiliter , dC abluatur cum aceto bene dC diu, donecabomniimmuiidicia fuerit mundatum &purgatum* Peficcetur ad folem bene,tunc aponatur mcdietas eius dc fa- le ammoniaco, bcne dC diuViftime teredo, donec fubftatia im- palpabilis fuerit . Ponaturfubdiuo,ueIinrefoIutionisfimo, l doncc quicquid ibi eft fubtile , fucrit folutum : renouan- do fal ammoniacum mundatum , fi fuerit necefte , donec tqua totum fiat ♦ Hanc aquam honora , quam aquam b ij fulphuris U« DElNVESTIGAriONB >> fulphuris fixi nominamus: cum qua tingitur elixir ufcg adiil*. fimtum«Et hscc fufficiant de Veneris praeparatione» De priCpdYuHone Martis, MArs autem per hunc modum melius pr^ paratur : Cal» cinetur , quemadmodum Venus, cum fale communi • mundatOjCt cum aceto puro lauetur.Lotus ad Solem ficceturr . deficcatusiterumcumnouofale 8L'aceto teratur dC imbiba- tiir,dC ad eundem furnum ponatur pcr tres dies,ut de Venerc didlum eft* Solutum honora^aquam uidelicet fulphuris fixi, V mirabiliter colorem Elixiris augmentantem ♦ Et hxc de im- perfedorum corporum pra?paratione dida fufficiant^ TSc^tepurationcSolis^ ^ Caput X, PErfecfta uero corpora non indligent praeparatione, quaft* tumad perfedionem^cum perfeda fint/ed ut magis fub- tilientur^ddattenuentur, talis eifdempra^paratioeftadhiben- I da: AccipiaturSoIinlaminastemiesproduiftus, 8<:ponatur 4 cum fale communioptimeprxparato iolariatimin uafe calci- .' *" nationis j5(^ collocetur in furnOjCalcinando bene per tres dies, uel donec totum fuerit fubtiliter calciriatum* Deindc extra- hatur,rnultum beneteratur, cumaceto Iauetur,8<: deficcetur-» , J » preciofum,6<: ucrum corpus (pirituale factunv y Dc PERFECTIONIS GEBRI, if j^ Depr^j^dutioneLm^^. Cdput, XI. S Vbtiliatiir aiitem ar gentiim dC teniiatiir, dC ad fgintiialf* «< tatem rediicitiir per modCi lam didlum ♦ Ergo per omnia dC fingala fac in ipfius fwbtiliatione ficut de Sole fecifti * Et a- qua Lunae difToIutae , eft fermentum adelixir albu mfpiritua -» lefadum » De propmtdtibui Elixiris mdioris» -litput XII. IAm imperfecflorui» prafparationem , 5C perfecflorum fub- tiliationem/ufficienter determinauimus,ut de eis quilibet ^difcretuspofiitadimplereintentionem» Attendatergoquis ^ proprietates dC acflionis modos compofitionis Elixiris maio- «* » ris» Nos enim qua;rimus fubftantiam unam facere,tamen ex plu^ibus_aggregatam,coadunatam,fixam, quam fuper ignem ' pofitam, ignis non exprimat, dC liquatis permifceatur, dC li- jea quefcatjcum ipfis,cum eo quod eft in ea de fubftancia ingrefii- Vr>c€|j e^-^ bili , Scpermifceatur cum eo quod eft in ea de fubftantia p\i?- ' WJS»? - • mifcibili, 8(^confoIideturcumeo, quodeftineadefubftantia 'huvjele^e^^ confolidatiua , &figatur cumeo quodeftineadefubftantia ' fixatiua.&: non rnmhurarur ab his,qua^ non comburunt aurij -f &f argentum , dC aff^erat confolidatidnes dC pondus cum igni- ^ tionedebita&Iperfeifla.Nontameneatenus breuetempusin <■ •- telligas, ut paucis diebu s ^ udhoris g^oflit prima uice conftci* Sed quia reipedu ahofLim me3rcorummodernorii, refpedu ctiam nature operationis ueritashocmodo citius terminatur* ^ t Vndc dixic philofophus: Medicina eftcuiustemporis longGt a cdw^^'<;>*«^ •rpaciumanticipauin Qiiare uobis dico,ut fuflineatis patien- . ter,quia forte moratur»&: feftinantia quidem ex parte diaboli f «^^ b ii] eft. J^i* DEINVESTIGATIONE cft. Ergo qui pacientiam non habet,ab opere manum riifpen'' }) dat,qiiiaimpcdieteamfeftinantemcredulitas* Omnisnanc^ ), adio naturalis fuum habet modum , bC tempus determinatu, ;; in quo maiori uel minori fpacio terminatur ♦ Ad haec tria ne- ceflariafunt: patientia,mora,&:inftrumentorumaptatio: de • quijusinSummanoftrimagifteri] p- rfedi artificem allocu- ti fumus,in Capituhs diaerfls, in quibus experiri poteft, fi in noftris dicflis fuerit fufficiencer uerfatus. In quibus manifefta probacione&: aperta concludimus , lapidem noftrum nihii L 7» ah'udeflre,quamfpiritumfetentem,3<:aquamuiuam, (quam** ^ bC ficcam aquam nominauimus) bC pernaturalem proportio- ^> nemmundatam, &:unitamunionetah,quodfibineutiquam abeflfe poflunt. Qiiibus addj debet bC tertium,ad opiis abbre- j I Ul^'^auHun& uiandunLhcceftcorpusp_ga:fe(flumattenuatum, VeWjf^rr«o,i| I Ej^iloguij^conclupooperii» ap«t XIII. EX praemiflLis igitur patent res , in quibus ueritas eftpfo- •» • pi nqua : dC perficientes ipfum opus, inueftigatione uera ^ noftra,qua cercifumus , Sx^per experientiam manifeftam con- fiderauimus omnia uerbauera efle,qu2E ia per nos folos in no ftris aoluminibus fcripta funttfecudum quod uidimus per ex- , perimentum dC rationem,in uoluminibus iftis relata. Ea uero ...j quse per noftram experietiam digitis extraximus,d^ uidimus oculis,8<: manibus tetigimus,fcripfi'mus in Summa noftri per- fecli magifterif . Sapiens ergo artifex in noftris ftudeat uolu- minibus,colligendonoftramdi(per(amintcntionem , quam indiuerfislocispropofuimus, nemaHgniifeuignarispubli- v cetur: dC colledam probet,donec ad cognitioncm ftudendo, &ex- PERFECtlONIS G£BRI, tf )i BCexpmmcmmio camhboris ingenioii inftantia penicne- rit totalem, Exerceat ergo fe artifex,6^^%rA/l\cAi>^^^ puram cfTejfine corruptionefuperucnfente aUqua.Confidera- lurnus etiam a contrario ^fu imperfcdlorum fubf}:antiam,8^ • *perfccl:orumjLinam eflTe UD ic^,fc iIicet argen tum inuilin S^, ^" *<^ phunqux ante comm«ctionem f uam, pura funt bC munda, Et per hanc confiderationem per noftrum exercitium inueni» mus, corruptionemimperfedlorum ac cidentali tcr fuperue- «« niiTc^qux materix nouam bC corruptam dedit formam» Nam ^ V cumcorporaimpcrfccfla^pcr nofiramexpcricntiam,&pcrin- genium noftrum uidimus pra^parata, bC mundata ab omni fii- ^ ^^ perflua corruptione, bC immundicia fugitiua, feu tcrrcflri 4?" 4 c/. 7/ Iiberata;Jnuenimus ipfa maio ris claritatis bC fuIgoris,feu pu- '* ritatis,quam ipfa corpora naturaliter perfecfla. Per quam c«Jn- •• fiderationem peruenimus ad finem huius fcicntix perfedum fi^completum, quamperfedle S^complete fcripfimus in co- dicibus noftris ♦ Studeas ergo imWis , 6^ inucnics totam no- ftramfcientiam, quam e x antiquorum libris a bbreuiauimus^ «"^^ >jo»jWa^Ji Finis libn de Jnueitigatione y^^ , jeJ i:^p^« nius, &:ipforumdefedumfuppleuimusfermonebrem\ Et f> quod occultatum fuit,a nobis in parte una , manifeftumfeci- f* mus illud in parte eadem, in hoc noftro uolumine,ut fapienti- bus patefiat complementum tam excellentis, nobiliscp partis philofophiiE. Scias ergo charifTime fili,in hoc opere totam ei- usartisoperationemincapitulis generaiibus , uniuerfali di- fputatione , hne diminutione aliqua fufficienter contineri. Per Deum,qui fecundum hunclibrum operatusfuerit, ueru fiW-nhuiusar^^isfeadinueniffelaetabitur^^Seji fcias.charifli. •zV /e ipjo 3 CY€a, me, quod qui principia naturalia injeij^fbjgnaraumr^iucia •' Hoii^ [^'''^*^": multumremotuseft abjrte noftra, jqugniam ncnJiabet radi- . e w^ J« i • c^ui- cem ueramjupfaqua^m intentionem fua fundewEt qwi prin- hu^ nA.^«»"« i^K M. - — cipia \ tyciiucin. g V M M AE P E R F E G T I t^ 1 S' G E IS R I. irj^ cipia (lia fciiierit naturalia, 6^ caufas mineralium omnes, non*- dum tamen adeptus eft uerum finem dC prpficuumJiuius artis ^ occultiffimae , habet uero facilioremaditu ad artis huius prin- cipia, quamcui ignorantia cadit fuperintentionemeiusdc . modohuiusnoftrioperis-5 & hic parum remotuseftabartis introitu.Qiii uero fciuei^t omnium,prihcipia,& caufas mi?ie- raliumjS^^gencrationis modum, qui ex intentioncliatura! co* fiftit, parum quidem auferturab^o de operi| complemento, > fine quo tamen non poteft fcientia noftra perfici^quoniam ars ' «-c > imitari non poteft naturam in omnibus operibus^fed imitatur cc eam ficut ritepoteft» Chariftime igitur fili/ecretum tibi pan- ' dimus,quod in hoc artifices errant,quod naturam in omnibus differentiis proprietatum a(flionis imitari defidcrant* Labora '* ita(^ ftudere in noftris uoluminibus, bC ea fa^pifiime in mente u \ tuareuoluerenitaris5UtintentXonem_exnoftr£loquelg.mado «c ueram acquiras, quia in eis inuenies, fu per quse mentem tu a ^ fundar e debeas^SxI fcies ex eis errores a te repellere, & [inqui- .bus imitari naturam pollis in tui operis artificio» ■0> DiuifwhumlibriprimimqudtuoY pdrtes. caput II. POnemQs igf tur tibi breuiter primo impedimeta omnia, quibus in opere impeditur artifex , ne uerumfincm adi- pifcatur^dicemus etiam c^nditioncs artificis huius artis * Se- cmido uero difputabimuscontra ignorantes&^fophiftas, qui propter Riam ignorantiam 2 cont/nere* Tertio difpLitabimus fLi perprin cipijs naturalibus, quse funt de intentione mturxidC ibidem fuper modo genera- ^'fJ^ "^ "0"^s &^ mixtionis epnmijdinuicem ab opere natur^ . &:fu. v> pereoraeffedu, fecundLimantiquorumphilofophorumfen- terfiiam * Quarto uero monftrabimUs principia,quse funt ad intentionemhuiLisnoftrioperis , inqLiibus imitarinaturam poffumus, dC modum mifcendi, &alterandi, CciUcet congruil naturae cum caufis fuis,adintentum noftri operis reducendis» PRIMA PARS HVIVS PRIMl LIBRI DE IMPEDIMEN» tis,(iuibui impcdimturartificcs, quomim ucrumhuius tirtis fincm ndipifcantur, Diuipo impcdimcrtorum* QpMt III, ^ Vnt ergo impedimenta huic operi fuperuenientia , duo . f tAf,^, O generaliter: Naturalis fcilicet inipotentia, dC neceflarise impenfaedefecn:us, ueloccLipationes S(:iabores* NatLiralem tam^n impotentiam mpl tiplicem effe dicimus, Ex par te fciU' { cet o^amartifici^^S^ exparte anima?» Ex parte etiam organi ^'i artificis multipliciten Vel quia organum fit debile,uel ex to- to corruptum. Exanim^ dcnique tmpotgntij s multipliciter, uel quia fit anima perucrfa in organis , propter organa nil re» ditudinis, uel rationis in fe habens, ficut anima in^ni, uel fa- > » tui. Vel quia fit fantafticajxontrarariu facile formarum fiifce- ptiua indebite , dC de uno kibiU ad eius oppofitum extenfiua ^. rubito,6C de uno uelk ad ci\i& oppofitupj fimiliter, Deim. SVMMAfi I^IRfECriONII 6HBR1. tf^O Ve impcdimentis huiui opcris^ex pdrte cors poris drtifim^ Caput iiii. IAm tibigeneraliter determinauimus huius operis impc- dimenta* Nunc uero fpecialiod fermone te alloquemur in hoc capitulo , dC ma^is i-perte narrabimus tibi omnia illa^Im- pedimenta pleniirimejferiatim ♦ Dicimus igitur;qu6d Ci quis » nonhabueritfuacompletaorgana, nonpoteritadhuiusope- ris complementum pcruenire per fe^uelut fi cxcus fuerit^uel extremis truncacusjquonfamnoniuuaturamembrisjquibus mediantibus,ars hsec perficitur, tanquam natura? miniflranti- buStSiuerofueritartificis corpus debiIe&*egrotum,ficutfe- • brientium, uel leproforum corpora, quibus membra cadunt, fix^in extremisuitaclaborantium, &iam «tatis decrepita^ fe- «^ num,ad artis complementum non perueniet.His igitur natii* falibus corporis impotent gs impeditur artifex in intentionc ^ lua» De impedimentis ex pnrte dnime drtificis, Cdput V, ^ • "pR^emifimus tibi capitulumunum , in quo narrauimus . X fermoncabfoluto 8^manifeftoimpedimeta,expartecor- poris artificis dependentia. Reftat nobis narrare breuitet im- pedimenta ex parte ip'fius anime,qu^ maxime i mpgdiu nt hu- <^c ius operis compIementu.Dicimus igitur quod qui non habu- •critingeniymnaturale, ^animamperfcrutanceinlubtiliter tc principia naturalia, S^naturccfundamenta, &^artificia, quae juJnt^ • confequi naturam poflint in fua? adionis proprietatibi^, ^^non inueniet huius praeciofiflTimae fcientise ueram radi- ccm » Sicut funt multi, qui duram habent ccruicem, c ij inomnt :fc»to • P R 1 5! A P A R S L I e. P R I M 1 ' in omni pcrfcrutatione uacuam ingeniOjqui dCuix commii- ncmintelligere queut fermonemjS^ opera fimiliter cum diffii- cultate diTcunt^^iiLilgo comun^^^^ Pra^ter hos etiam multos in- uenimus animamhabere facile opinantem fantafiam quam- hbet, fedquodcreduntfeuerum inueniflTe, fantafticum eft • totum, 6(^aratione deuium, dC errore plenum, dC femotuni a princi£ijs naturaIibus,quoniam eorum cerebrum^ multis re- pletum fumofijtatibusj nonpoteftrecipere ueramrerumna- turalium intentionem, SuntetiamprajteriftosaIrj,quimo- bilcm habent animam, de opinione in opiniones,8(^ de uolun- ♦• tate in uoIuntates,ficut qui modo credunt hoc,8(^ idem uolut, fine rationis ullius fundamento. Paululum uero poft illud, dC , aliud credunt fimiliter,8£^ aliud uoIut.Et hi tam mobiles funt, , jf ut uix minimum eius ad qtipd intendunt, pofn.ntconfufnjma- I i> re,feddiminutumpotiusiIIudreIinquunt* SuntfimiliterS^ ♦'• f aIij,quinonpoiruntuidereueritaEcmaIiquamexrebusnatu- ralibus, non magis quam beftia?, uelut mente capti, infani, dC pueri. Sunt dC alij,qui contemnunt fcientiam,6w t . terenimquiignoransfuerit, uelfcientiaminueftigarenegie» xerit,faciliter ad ipfam perueniretC Df impcdimentii. (Xtcrnis.^huius drtis opw im^edicntibui^ Cd^ut VI, Reduxi- S ? M M AE P E R F E C r I O N 1 S G E S R I. if:^jL REdiiximiis ad duo capitiila, omnfaimpedimenta, hiiiiis anis finem retardantia, qiix funt ex prmcipijs radicali- bus/ecundum naturam artificis huius preciofiflimi negotrj* Expeditergo nos tandem narrare impedimenta exterius fu- peruenientia , ex contingcntibus fortunis dC cafibus, quifeus cc impeditur hoc o^iis glqnofijTimum. Videmus ergo quofdam ^ aftutos 5^ ingenioros,minim£igncH:antes opera naturae , dC ip- cc 4 ^ fius, in quibus eftpofTibile , fequaces princi{jijs SC operibus^^ ^*' ^*^^ quibus eftetiam inueftigaio no fantaftica, in omnibus rebus, quxnaturae regulantur motibusS^Iacflionibus infra lunarem drculum. Hi tamen ultima paupertate opprefli.ex djfpenfa^ cc 7r>tPii>t/oru»*t tionis indigentia , hoctamexcellens Magifterium coguntur poftponere, Sunt S^CmuIti alij prxter nunc diVlos,curiofi,ua* rijs huius mundicuris,S(^foIicitudinibusdetenti, feomnine- gocio feculari totos occupantes , a quibus haec noftra fcientia f-i^ pfeciofa prorfus refugit» lanfit^o tibi fatis exprxmifns capi- j tulis patet,quac fint ab hac arte diftrahentia impedimenta. ■»> Epilogut huim prim£ pdrtii,quakm oporteat ejje artificm. C pofl^et : quoniam ars ab ingenio uiuatur, bi ingenium ab artc » fimiliter. Eli^fum fimiliterjiecefTarium efi conftantis uolun- tacis in opere forc,ut non modo ho<^,modo illud attentare pre- fumat: qiiiainrerummuItitudinearsnofiranonconfifiit,nec« >i potiusdcfperationem,8i:damnum. ExpeditetiamipfiimJhu- » iusartLs_principia^^iltC£s^rincipak&,^^ » n^,non ignorai-eiquomam^quiprincipiumignarat^fi^ non inueniet ♦ Et nos dicemus tibi principia illa omnia fermone v completo,necnon ^ prudentihiis fufficienter aperto bL mani- ^> fefto/ecundum huius nof^r^ artis exigentiam. Expedit fimi- » Iiterartifi'cemtempcratum&:tardumadiramcfi;e, ne fubito propter irse impetum,iam incepta diflipet &: deftruat. Simili- , » ter &: pccuniam fuam cuftodiat,nec pr^fumptuofus eam uane J diftribuat,nc fi forte artem non inuenerit, rclinquatur in mi- ^ feria, ^ defperattonc paupertatis : uel nc forte, cum iam ad fi'-p >^nem huius magifterif perfuamindagationemapproximaue- rit,confumpta fint ipfius impendia,fi<: uerumfinem mifer uio- lcnter ob paupertatejrn relinquat» Sicut c«n> in principio, qul ignorant^ SVMMAE PERFECTIONIS GEBRf. tf Z^ ignorant , prodigahcef fuiim therauriim totum exterminant, cum autem huic affines fuennt , non habent ulterius ex quo laborent . Vnde du^ihdter hi tales in moerore fepehunturf&T quia pecuniam fuam difHpauerut in rebus inutihbus,^ quia ■ kientfam, quamprotinuyndagaircnt nobihfHmam amitt»t* 1 Non enim oportet tua bona confumcre , quoniamuihprec/o V H (fi artis principia non ignorauerisv& ea quse tibi tradidjmus, ^ fr^t'»^ redte intellexcris>d complementum magifter?j peruenies* Si ergo a?s tuum perdidcris,non attendendo nojfoinonfta^qux c tibiinhochbello fcripfimusapertaSjfmanifefta, nonnosini- i que corrodas, nec nobis blafphemias iniungas,fcd tux impu- viju^yes^ i»cuffii, ta ignorantia: ^ pra^fumptioni, Igitur h^c fcientia non bene coniienit pauperi uel indigenti,fed potius eft ei inimica & ad- <^c ucrfaria. Ncc etiam adinuenire nitatur fophifticam metam o- iperis,fed foli fit complemento intentus,quoniam ars noftra intt ^ potentia diuina feruatur,6(: clii uult,elargitur bi fubtrahit,qui cc ^ eltgIoriofus,S<:fubIimis,8(:omniiufticia&:bonitaterepletus, ?• SECVNDA PARS LIS. P n i M i - uoluerimUjCiim indigni fint eitis, Ergo ciim non uidennt a!i« quos hancrcientiam poflidere , cecidit fuper mcnies ilioruni crror,ut ^ftiment nullos hanc inucnifle. Ad hoc etia/i argu- antfantaftice^airerentesimpotcntiamnoftramnonpoirefaitc inHebihbus mixtionibus naturam imitari , ficut in mixt ione . afini uel bouis, ergo nec in fortibus: detegimus eis errore fu3 niultipliccm , quod in arg-^endi modo ipiorum non cadat ne- ceniitas^qua co.^rtemur artem noftra non efle concedere, quia a fimili, uel a maiori ad minus, fuam corroborant fantafiam dC \ errore,in quibus non continetur necefljtas, fed contingcntiaj. iit in pluribus, Oftendemus quoc^ per aha uiam,demonftran- do illos nullam afllgnare apparentem fimilitudinem,inter de- biiem commixtionem,5i:compofitione)m animalium,&: mine- raIiumfirmam5(:fortcm. Ethocideo, quiainanimahbus&: ahjs uiucntibus, in quibus compofttio cft debilis, non eft per- ficicnsfolum proportio,necmifcibiIia proportionis, nec qua- iitates mifcibihum, nec commixtio, qua^ fequitur ex illarum acflione adinuicem &:pafllone,qux eft ex aggregatione illarg primarum qiialitatum, fed eft anima , fccundum opinionem plurium, qua^eft ex occultis naturx, ftcut ab eflintia quinta, - uel aprimo motore,6(:hoc etiam fecundLimfententiam pluri- iim dicimus,& huius occultum ignoramus, Ideo h^c talia U* cet in eis fit dcbilis mixtio, perficere n^-fcimus, quia perfcdi* uum,quod eft anima, infundere ignoramus* Per hoc utiq^ pa- tet,quod non eft defedus ex parte mixtionis,qu6d non perfi- v ciamus boucm uel capram , fed cx defedu infufionis anima^: quoniam ficut debilem dC magis debilem, fic etiam fortem dC tnagis fortem compofitioncm facere , uiam dC curfum natura- lem imitant es,fecundum artificium noftrum fciremus. tn me- tallis igitur perfedio nunor eft, qiiim in eis A uerfatur illoijt • • ■ r perfediQ S V M M AE P E R.F E C T r O N I S G E B R I. M 3/ perfcdio magis circa proportionem ^ compofi tf oncm, quani circa aliad . Ideo cam m eis minor iit perfcdio,qLTam in ali]s, qa^ iam narrauimas,Iiberius ipfa perficere puiramus,illa ac ro non . Diaerfificatur ergo Dcus akiirimus &: gloriofas per- fedioncs ab inuicem multiformiter. Nam in qaibus compo- fitio,qux eft fecundum nituram fuit debili5»,in illis maior^n &:nobiliorcmperfec^ionempofait, fciliceteam, quxeftle- cundum animam. Scd quxdam foriioris condidit compofitio- nis 8cfirmioris,ficut lapides dC mineralia, fed m eis pofuit mi- horemperfcclionem&: ignobiliorcm , fcilicet eam qua^ elt ex mixtionis modo, Patet itaq;,qu6d no cft corum fimilicudo hona, quia no ignoramus bouem uel capram formare ratione compoficionis,fed formx perfeaiug,quonia perfedio in boue uel in capra nobilior efl: A magis occultata, quam qux in me- i^allo con(iftit.Si autem aliter arguant,qu6d nonmutetur fpe- ' cies in fpeciem. Dicimus egs mentiri iteru,ficut confueuerat: potius,quam uerum dicerefuper his, quoniara 6<:fpecics mu- taturinfpeciem/ecundum hanc uiam, cumindiuiduumlpe- cici unius in alterius mutatur fpecici. Vidcmus nancp ucrme, . £<:naturaliter,Scperartificiumnaturale,inmufcamuerti,que ab co differt fpecie,a<: uitulum ftrangulatum in apcs,6(: frume- tum in Iolium,5<: canem ftrangulatum in ucr mcs per cbulitio^ nis Dutrefac^lioncm. Scd hoc non facimus nosjacit autem na- tura,cui adminiftramLts.Similiter dC mctalla no mutamus, fed . .iiatura,cui fecundum artificium illam materiam preparamus, qaia ipfa per fe agit,non no"^, Nos Liero adminiftratorcs illius fumLis,Et,fi per alia ratione fimiliter talitcr arguut,&: faa cor- loborant fophiftice opinione, qu6d in millibus annoE?2 natura metalla perficit,tu uero millib. perdurare no potes, Dicimus qd^natLif a fuper principia fua fecundu opinione antiquorum ■ ^ " philofophorLjm. 3X9* SECVNDA PARS LIB. PRIWf philofophoriim agcns perficit in miUibus annonim, fed qiiia principia illa fequi non ualemus^ideocj iiue in millibus anno- rum/iue in pluribus, (iue in paucioribus, uel momento, h^c natura perftciat,non tenet illorum perfuafio, Qiiod autem in principijs imitai^naturamnonpofrumus, iamexprsecedenti .1 negatiuo fermone fatis abbreuiato determinauimus , dC com^ pletiorefermoneinfubfequentibusdemonftrabimus.Secun*^'' dum tamen opinionem aliquorum prudentium & perfpicati- um,intentum ilium fubito natura perficit/cilicet una die,uel breuioritempore, Etfihociierumfi't,nontam.enualemusin . prmcipijs naturam imitari,id quod manifeftius oftenfionefuf- ficienteprobauimus,refiduumtamenhuiusquxftionisconfi- temur,qiiia totum uerum concedimus elTe. Etfi dicant,quod afituunius uel plurium ftellarum datur metallis perfedio, , « quamignoramus: Dicimushuncfitumnosfcirenonoporte-^ >, re, quia non efl fpecies generaMium ^lcDrxuptibilium, quin »7 exmdiuiduis^emsaliciuusfiat^^^^ Sc cgrruptio pmni /^dic,perquodpatetutic^fi'tumfteIIaruni eiTeomni die perf^ »> diuum cuiuslibet fpeciei indiuid uorum dC corruptiuum. No igitur necefTarium eft ftellarum fitum expedare ; elTet tamen -i un[c,fed fufFicit folum naturx difponere, ut & ipfa,qux "fagax i eft , difponatfitibusconuenientibus, mobiliumcorporum: ^^ Nonenimfuummotumpotcftnaturaperficere fine motii dC fitu mpbilium. Vnde Ci naturx artifiaiim difi^ofueris,&: con- fideraueris, quscuc^ cx contingentibus huius magifterij fue- rmt dcbit€,perfiaetur fub debito fitu per naturam fibi conue. nientem,abfcp confideratione illius, Cum enim uidemus uer. memexcaneuelalio animali putrefcibili dcdudum in efle, non confideramus immediate fitum ftellarum , fed difpofitio! nes aeris circiimftantis, e^alias caufas putrefadionis perfedi- . uas. S V M M AE P E R F E C T I O N I S G E BKL 39 33 j uas^prajterillum^Etextaliconriderationeriifficienterfcimas uerme s fecundum naturam in effe producere.Natura enim fi- , . bi inuenit conuenientem fitum, licet a nobis ignoretur ? Et fi ^^ tioj^fU, dicanc,perfec1:ionem in inftanti dari,6^ pr^parationem noftra \ non in inftanti fieri;8<^ concludynt ex hoc, iron perficietur per Lartificium,ergo ncc ars, Dicimus capita illoru fatua,uaci^c]^ ' effe ratione humana, eosc^ magis beftijs, quam hominibus af- fimilari» ConcIuduntenimexpri^mifris,nuIIafehabentibus habitudine ad id quod illatum efl:. TanTum ergo tenet ha?c ar- ^^j-^h**n gumentatio, Afinus currit,ergo tu es cap^ra, quantum bi ipfo- t/tnjfwn rum. Ethocideo,quiaetfinonft'atpra^paratioininfianti,non prohibeturtamenhoc , quodforma uelperfecfliononpoflTit praep arato dari in inftanti.Noh enim pr^paratio eft perfedio, «• c fed habilitatio ad fufcipiendam formam ♦l Sed {i dicant etiam, olLla, oihdte . quod facilius eft, res naturales deftruere , quam conftruere il- las per artificium,8£^iix aur;im poffumus deftruere, bC conclu- ^ dantjimpoflibile eucconftruere illud. Refpondemus eis tali- ter: quod non ccncluduntde neceflitate, qua coartemur con- cedere aururnjmDnpplTe coftrui. Nam cum difficulter deftrui- <^^^ • " tur,difficilius conftruitur,noautem impoffibile eft, illud pof- fe conftrui, huius autem affignamus caufam, quiafortem ha- buit compofitioncm , ideoc^ difficilioremhabuit refolutione, idebcp difficulter deftruitun Et hoc eft,quod facit eos opinari, impoffibilemeffeilliilsconftrudlionem , quia deftrucflionem ', artificialemexcurfunatura^ignorant* 'Attcntauerunt forte, quodfitfortiscompofitionis , fed quam fortis compofitionis fit,non attentauerunt.Sufficienter itaq^ tibi chariffime fili fo- phiftarum fantafias attulimus. Reftat ergo, ex quo te attentu promiffione fecimus, fecundum illam promiffione ad ea quae determinanda funt, ex rationibus artem negantium , a datis e tranfire» 34^4 SECVNDA PARS LIB. PRIMI tranfirc. QLia? ctim debite determinata faerint,tiim ad ea iie- nirc detc:rminanda, qiiacrunt pnnct pia dc in tentione natiira^, qLiorum eiTentiam nos oportet difputare fufiricientius in m(Q^ ftr4iA^y4it Uivi qtientibus. Poft illam uero determinationem, etiam d e ipfis 1^'*^- f'^'^^- fermonem faciemus, qua^ funt nrincipia noftri mai t yifterii , In • i c4^l,.x^. ■i.S, pr/i^a tamen traditioneuhiucrfalem; in fequenti uero ftngu- a| laremdeunoquoq^principiorumfaciemuslermoncm. Nunc^li ucro ad prxfens rationes ndgantium a daciSj bC ipfarum inter* i empciones in. primis afFcramus, Diuerfeopimoncseorum^quidrtemefjcfup^ionunt. Cdput XI I. HAnc icacp artcm {u2£onentes,multipIices ex intent/onc n diuerfa eire comperimus. Altj quidcm infpiritibus.Altj uero in corporibus.Aln in falibus,5<: aluminibus^nitris dC bo- j racibus. Alij ucro in omnibus rcbLis ]..icg.etabilibus hanc inue- | 1 ^, niriartcmSvfmagiftcriLimafFirmant. Exhisauremomnibus, [y«» '^JW^'^**^^ liU]uidcm fecundum partem benc,&: fecundum partem male, .% ■^^^r " huicrofecundumtotummalc, hocdiuinummagifteriumx-» I A> ftimantes iHud tradiderunt pofteris * Ex ipforum autcm erro- ff rum mLjltiplicitatibus ueritatem nos collegifte, difficilis dC i aboriofcgcaut cl^ coniecT:ura, longacpSx^t^diofa expcricntia, : ?HxiifoiJifficgfyiIieiaLlC"Jllf?rp£i^^^ contigit^S^ illorum er ..i I ror^crngfti:^ mentis difpofitionem, 2^ rationcm fa'piftlme miiitauit,8C quafi defperacioncm adduxcitjlafphcmati fint er- go in a^tcrnum , quia blafphcmiasS^: malcdidiioncm poftcris reliquerunt , dCcx errorc Juo_f(.i^r pliilofophantcspcrfu- dcrunt , non Lieritatem , fed diabolicam inftigatipncmpo-»/ tius poft mortcm fuam dimifcrLlt. Et ego blafpihciTiandLixfim, nifierrorcs illorum corrigam, QC ucritatcm traciam in hacfci- €Qaa prout mclius exi git ha;c a rs ^e^ « Hoc eninmLigiikn3 OCCUlCQ. SVMMAE PERFECTI0NI5GEBRI. 3r3f occLikorcrmonenoiundigerj^^ **- in Lis i^mxcim^H^^r)£^aAC^smh^Q p*«4€mes-nen3€€i- | , ;i ^ctihic autcm mediocnbus profundiffimus erit/atuis autem Q |i%roJc|£terminos?rrercrabiiitcr cocludet in iiac una, bC eadcm ^ : noftra tradiLionc. Redeuntcs igitur ad propoOtum, dicimus * eos, qui in fpiritibus eam clTe ponunt, diucrros elTc mukipli- ! citen Ak] quidcmcx Argcnto uiuo,Alijautem cxSulphurc, &:huicaffiniArrenico, lapidem philorophofiimpcrquiriaf* ferunt ncceire q^q. Et akj quidam ex Marchcfita, quidam ex !i Tutia&f Magncfia,&:exrale Ammoniaco quidanx Qiiiuero in corporibus, alrj quidam in Piumbo, ak) in quokbet alioru co rporum eiTe dicunt, ali] utiq; in Vitro, bC quidam in Gem- mis, &: akj in diucrfitatibus fai ium 5<: akiminum ,&: nitrorum 6^boracium:5(:aky£omni_gener£re^^ «' « lorumunicuiq^Ripponcnci ahus cft aduerfarius , fecundum fuam fuppoficioncm.Et his«dWrraniavcditfc.arti fimpjiciter ^^^**^ ei»ev- ' aduerfari. Et fecundum pkirimum lUriufc^ fcdam inuenimus '^^ rationibus uacuam. 'Raticncsnegdntium drteminfuljphurefup» pofitam. Capwt. Xlll. QVidam igitur in fulphurc fupponentes eam inuenfriVn ruIphureIaboremimpendcrunt,6i:ignoranteseiuspraj- parationisperfe(flionem,ipram prcparationem diminutam re- liquerunt.Crediderunt en^m folam mundationem,8c purifica tionejprxparationemperfeclionisfore, hxc aut per fublima- ' tionem fit^ideoc^ adducflii eft intentioni coru,ut exiftimarent, \ quod fola fublimatioin fulphure, fit pcrfecT:io prseparationis ipfiusjd^ fimiliter in fuo copari,uideIicet in arfenico autuman- tes induxerunt*. Vementes igitur ad proiedlionem, qux eft c i) adin^ f 9^?«- SECVNDA PARS LIBRI^PRIMI • ad intentionem al terationis,fttderLint illiid adLiri,&: euanefce- re,6^ non longam in corporibLis moram traherejS^^corpora re- IinqLii ab eis magis immunda,qLiam priLis fuerLmt ante proie- dionem illius: quia ergo uiderLint hanc deluOonem in operis fuicomplemento, S^IongiiTimisfLiittemporibLis reuokitum in iriorum pecfloribus.ex folo fulphtire hanc fcicnt iam reperi- ri.dCin illo non inueniiTent^arguuntjnon pofTe in alio hanc in ueniri, quare cum nec in hoc, nec in alio inueniatur, arguunt nufquam inueniri. r: ConfuUtio ratiomm pracedentium. Cd^ut X II 11, Efpondemus eis itaq? breuiter, dC dicimus eos in hoc pa- rum intelligere,5^ minime fapere,quia ftipponunt folum ?? fulphur eife materiam noftramiEt R uera hxc eiTet fuppofitio, tameninmodouticppracparationisdecipiuntur , quia-folam fLiblimationem credLintfuflFicienttm elTe, Sut enim tanquam 5f >^ puer, quiexprincipionatiuitat/sfuaeLifqjadfenecf^uteindo- mo concIuditur,non putans mundi latitudinem extendi,ultra fuae domus latitudinem,uel ultra, quam oculo pofTit in domo confpicere ♦ Non enim hi in multis lapidibus laborem fuum ^ adhibuerunt, non igitur potuerunt fentire, ex quo medicina lyru^v JtT. ■>' noftra eliciatLir, &:exquojon,'exquomanusfLiasetiamaIa- .J ! 7^ borumcopiaexcufauerunnquisergolaborumperfediuusfit iiel non,merito ignorare debueruntSed quare fuerit opus il- lorum diminutum, dicimus, quia a,durentiam in fulphure di- iniferunt,&fugam,quxnon folumnon perficiunt,uerum eti- amdifTipantSddeftruunt* . f^ationes negdntium drtem in Arfenicofuppoptdm, cmmciiConfHtdtiQ, C?iW 4o4« SECVNDA PARS^LIB. PRIMI Et honim aliqui rediixcrant ex illo aliqiiid, dC ftridorem, ut priuSjSi^mollitiem in illo inu^nerunt, atc^ liquefadionis ue- locitatem, Ideoc^ crediderunt hoc impoffibile per uiam hanc, &addu(^ifuntinincreduh'tatem, utputarent artemindura- tionis illius inueniri non pofTe» Horum uerum aliqui calcina* ueiant, Siilreduxeruntj&i^iterumfcoriaminius fubtrahendo cum maioris ignis expredione calcinauerunt dC reduxcrunt, dC fic fxpe reiterantes opus ad illud, uiderunt iam illud indu- ratum,atcp fineftridoreiquia uero uelocitatem liquefadionis » non omnino remouerunt, errauit mens illorum, dC exiftima- *j uerunt ad illud no poffe perueniri . Horum itac^ dC alij uolen- • teseidemduriciemSx^retardationem liquefadionis cum ad- miniftratione durorum corporum prxfi:are,in delufionem ce- cideruntjUtfrangeretillis quodcunc^durorumcorporumad- | mixtum ei fueritjneciuuit in hoc eos ulla prxparatio, Ideoc^ cum nec duris,nec igne illum pra^arare potuerint, excufaue-» runt fe de longa mora inuentionis artis, quia eam impofTibile crediderunt Sx^ dixerunt , per hoc &^contraartemarguentes 1 inftanter, pofuerunt illam non effe ♦ Praeterea,3^ alij quidam i addentesmultamedicamina,uiderutilla nullam immutatio-' nem facientia,nec ei conuenientia, fed potius corrumpentia, &^contraiIIorumpropofitumagentia , 5;:^ ideo libros abiece- runt,6(^capita retrorferunt,8(^artem ueram dC diuinam friuola elTe dixerunt ♦ Quibus obuiantes reipondemus refponfione prima* B dttioneS negdntium artem in plumho nigro fuppofitm, Caput X 1 X, E Vndemetiaeftin Plumbonigro reperireillufionismo- dum, foloexcepto, quodcorporanonfrangit, &^qu6d citius SVMMAEPERFECTIONISGEBRI. 4*41 citiiis redit a calce rua^qiiam Iiipiterjliiiiditatem Liero eius re- mouefcnonpoiTLint, quia ignorantj ideoperilluddealbare i non poiTunt dealbationc bona^nec per iuam fantafiam potue- runt illud ftabihbus corporibus tam ftabiliter aflbciare, quin . contingat illud per fortem ignis cxprcrfionem recederea co- mixto.Et illud quidem maximc decipit illos, in huius pr^pa- ratione fupponentcs, in nullo pofTc fcicntiam inucniri, nifi iti ipfo, quia poft duas redudionesacalcefuanuTlIamduriciem fufcipit, kd maiorem potius mollitiem quamprius habuerat, ' 6(! in alijs fimiliter non uiderilt illud emendari differcntijs» Et ideo cum in ipfo puta;tes propjnquius dC melius inueniri,noii! inuenerunt, coguntur per hoc crcdere 6c argumentari, fcien- tUp non eiic,(ed delufionem, dC ideo peccanc hi ut priores, tidtiones negantium artem in mixtione iurorum cumduri6,(ymolUumcummoUibuicorporia butfu^jpofitm, Ca^ut^ XX, A Lfjucrocomponentesdafacumdurfs , SC mollh cum 'uLVmonibuSjpropter conuenientiam uoluerunt corporafe- fe inuicem tranfmutari dC tranfmutare,&: illudnon potuerut, propterfuam ignorantiam, ut permifcentes Solem uel Luna cum VenerejUel alio quocunc^ metallorum, non tranfmutat illa in Solem, uel Lunam tranfmutatione firma, quin experi- anturignisexpreflionefortiunumquodcpillorum a commi- xtione feparari, dC comburi, ucl ad priorem fui naturam redi- re* Qiiaedam uero ex eis plus durant in commixtione,quceda uero minus,ut a nobis fufficienter determinatum eft^Hae itac^ delufionesfuperuenientes propter ignorantiam , faciunthos tales de hac diffidere mc^dC illam arguere non effe* f Rationes jfl4t SECVKDA PARJ LIB. PRIMJ Kationes neg^intium drtem in mixtione durorum cum mollibm^^ perfc^hrum cum imperfedis ^ IWfum. Caput ^XL A LtjnutpmintimiusS^profundiusfiiper hoc inquiren-| X% tes,cogitaucrunt&:ingeniatiTunt , dC uiam uoluerunt inuenire,ut dura mollibus unita , ea fiabiliter indurarent, dC perfeda imper^edis,ad perfedioncm ea rcducerent, 8C gene- raliterafeinuicemtranrmutarentur&: tranfmutarent, tranf- mutatione firma.Et ideo uoluerunt fimilicudinem S(: afFmita- 1 tem illorum inuenirc, tum quidem per medicinjs, tum uero per ignis adminiftrationem attenuando grofla , ficut Vcncre 6<:Martem,8(:infpiirandofubtiIia, ficutefilupiter, &:fimih'a ilIi.Et aliqui eorum credentes hanc adminifirationem perfice-l re, delufi funt in commixtionehorumdurorum corporum,' uel quia frangij^ile feccrunt omnfno,ueI omninonimis molle non alteratum a duro,ueI nimis durum non altcratum a molli* Et fic conuenientiam non inueneruntjS^ ideo artem efle ncga ucruntt ^ationes negdntium arteminextY4^ontmim£,ueiigm regmmefu^pofitam, Qa^ut ^iXiU ALij uero adhuc mtimius &: profuc»dius infpicietcs.atter. are uoluerunt corpora cum animarum fuarum cxtradio' ne,5<: cum extrada anima omnia alia fimiliter.Et ad id non po« tuit eorum experientia peruenire, (cA delufi fuerunt in inten- tionefua,per hocxftimantcs arcem no poflTjinueniri. Alij ue- ro folo igne ipfa perficcre conantes delufi in opinione fua fue- runt,qaia ad illu J peruenire nefcierunt.Et hi eam ex hoc non cfl^eputauerunt»Qiiibus ojiTinibus obuiamus utprimis. Raciones IVMMAE PERrECriOHIi GEBRI. «43 Q f^ationcs negdtttium artm m uitro ,cr gcmmii fuppoptam^ ^ carum confut^tio, CapM X X 1 1 1. Vi ucro in Vitro , ^ Gcmmis illam pofiicrunt, experti func per Vitrum dC Gemmas in corporibus alteraticTics ficrTno poiTe, quia no alterat qd'nomgreditur,atnec Vitrii quide,necGem.mx ingrecliuntur,idcoq^ noalterant.Sed &:ri I, conatiVunt Vicrum cum illis unire , cum tamcn uix hoc iiert IpolTit, nontamenpropofitumhabcnt, q uoniam V itr umex cor£oribus faciunt, & propter hoc aeftimant hunc errorem iu- per totam artem cadere,6^ fic eam arguunt non ci{^s « Qiubus refpondemusjcos operari in non debita materia, ideocp inde- • bitc cerminantcs,no pcflunc hac exfuis erroribus interimere* Kdtioncs ncgMium artm inmecHji mmcraUhufy ucl uegctdibut^ uel ciuArumcunhi rerum commixtione fuppo» fitm, C4p«t XXI III. s Vnt S<: alrj fupponentes eam artcm inucniri in Satibus H _ AIuminibus,Nitris dC Boracibus,qui poiTunt quidem in fiis experiri,red eam inucniri minime puramus in eis.Ideocj^ (1 poilfuam experientiam paucam uti!itatcm tranfmutationis •inueniunt, rcilicetfolflendo, coagulando, &:a(rando,tamen noninterimanthanc artem diuinam , cum nccelTaria fit dC [cita. PolTibilecfttameninhisomnibus ahquam alteratio- nem inueniri/ed remota eft ualdc,2<: maxime laboriofa. Ad- huc uero dC in alijs crefcetibus omnibus fupponctibus , magis » laboriofa fore probatur. Ideocp qui ea in omnibus uegetabili- busponunt, poftibilequidcmponunt, fednoneis, quoniam i q prius 4.14+ 5ECVNDA P A K S LIB. PRfWf pniis deficerentm Iabore,quam laboratum perfict firpoflibf. le, ideoc^ritalesartemnoniuiieniuntrLnslabortBus, artem nullislaboribus inueniripolfeargumetarinonlicet. Omnes autem prius did:i, errantcs, unam materiam fuam pofuerunt, & nullam ajiam fuppofuerunt practer illam.Et hi quidem iam redargutiruntomnes.Ali]ueromuIti,a<:quariinfiniti,harum rerumomnium compofitionem , aut quarimdam fub diuerfa proportionefacientes, ignoranter&infcienterincedunt, dC crrorillorumininfinitumextenditur , quoniam infinita efl diuerfltas proportionis rerum mifcibilium , 5^ infinita eft di- . uerfitas matericrum mifcibilium, dC in his ambabus mfinita- ' tibusinlinitecontingiterrare, aliquando cx fuperabundan- tia,aIiquando ex diminutione,2<: in his polTlbilis eft corredio*" Scdnos quidem longitudini Sdprolixicati fermonum parcen* tes,fuper infinitis infifierejjolumus, qaoniam fcientiam um'-.' uerfalem trademus breuibus loctitionibus, qua euidenter in» finitatem fuorumerrorum emendare potuermt, 8<:ilIos corri- gere. Nunc uero prius naturalia principiadifTeramus, fecun- dumeorumcaufas , ut ex principio te atcentum fecimiis 2C commcmorattone illorum^ SEaVITVR TERTIAPARS HVIVS LIBRI PRIMI, pE PRINCI» pijs nuturalibui, cr eorum efidu, De principijs naturaltbm corporm metalUcoruntJecimc dumoj^inionemantiquorum^ Caput XXV. INnuimus ergo tibifecundum antiquorumopinionem,qaf . fuerunt de fedanoftra artem imitancium , qudd principia ' naturalia in oper^ nacurae funcfpiricus foctens^ dC aquauiua . quam fVMMAE PERFECTIONIS GBBRT: 4f4^ quam S^ficcam aqtum nommari coticedimiis» Spfritum autc fetcntem diuifimus, eft enim albus in pcculto dC rubeus & ni- ser ucerc«j'n maeiftcrio huius operis ♦ In manifefto autem, Jf^^^J^^''^ uterc^tcnJensairubedmem^Dicemusigituriermonebreui, ' .nec non S< fimiliter completo & fufficienti generationem im- iufcuiufcp iftorum,S<: modum fimilitergenerationis.Expedit igitur nos a mpliare fe rmonem noftrum,^^ iIatare,8C finguia C^pitulu delingulo naturali principio tradereTIn^nereja:: men dicimus,qu6d unumquodcp fpforum eft fortifllmarcom- ipofitionis, si^uniformisfubftantiXj&illudideo, quodineis partes terrae taliter partibus aeriis, aqueis bC igneis per mini- ma funt unitap, iit nulla ipfarum alteram in reiolutione poflit dimittere,im6 quaelibet cum qualibet refoluitur,propter for- tem unionem , quam habuerunt ad inuicem per minima , &: y paulatim a calore naturali bi aeqiiali in miner alibus in terrac uifceribus condenfato,muIlipIicato,6^ aequatofecundum de- birum curfum natura?,ad exigentiam illorum eftentiae,fecun- dumopinionemquorundamantiquorumphilofophorum- : Dc prmc/pijs n^tMr^/rfcttt mct4lIor«w/ecMttdttm opmioncMf ALij autem aliter dixerunt , quod principium non fucrit argentum uiuum in. natura fua,fed alteratum 6^ conuer fum in terram fuam, dC fulphur fimiliter alteratum,6<: in terra mucatum. Vndc dixerunc qu6d aliud fuerit principium, qua fpiritus foecens,2<: fpiritus fugitiuus in intentionenatura? . Et . ratio qaa moci funt, ea fuit, quia non inueniunt in mineris ar- • genceis, uel aliorummetallorumaliquidquodficargentum uiuum in natura fua, bC aliquid quod fit fulphur fimiliter, im- roo per fe inueniunt unumquodcj illorumfeparatum in pro. i^ ♦5- TERTIA PARS LI8. PRIMI pria fiia mincra in fua natura. Et fimiliter per aliam rationcm lioc quocp affirmant.Non cft tranfitus inquiunt,a contrario in concrarium, nifi pcr dirpofitionem mcdiam. Ifrgo cum fic fit, coguntur conficeri S^: credcrc,qu6d non fit tranfitus a mollicic ar^enti uiui ad duriciem alicuius mctallorum, nifi per difpo- firionem,quaceftintcrduritiem&:moIIitiem illorum: fedin mineris non inucniunr aliquid, in quo faluctur hsec mcdia di' fpofitio^id^o hac rationc compelluntur credercjargentum ui« uum , dC fulphur in fua natura non eire principium dc intcn- tionc natur^, Imo aliud quod fcquitur cxillorum cfixntiarii . altcratione, in radicc natur.T ad terream fiabfiantiam . Et cft iftemodus , quod prius unumquodc^corumconucrtiturad* terream naturam,&: cx his ambabus tcrrcis naturis rcfoluitur fumus tcnuiffimus acalore multiplicato in uifcerc terrae , 3C hic duplcx fumus efi materia metallorum immediaca. Hic fu- 4 mus cum a calore tcmperato minsrae decodus crit, conuerti- tur in naturam cuiufdam terr^,ideo(^ fixioncm quanda CuCd' pit,quamdeindeflucnsaquaperuifceraminerx dCtcrrxfpcn ' giohtatediflx)Iuir,&:eiuniformiteruniturunioncnarurali8^ ! firma, Idcoc^ ficdixerunt fic opinantcs,quod aqua flucns per •• mcacusterraeinucnitfubflantiam diflblubilem ex fubflantia terrx in uifcenbus i Ilius, dC illa foluit, &: uniformiter cum illa unifjououfc^ dC fubfiatia tcrr^ in uifceribus diflT)luta,6(:aqua fiuensdilTolues,unOfuerintunionenat^raIi,fi<:adtalemixtio ne ucniunt omnia elemcnta fecundu debicam naturalem pro- v portione, dC mifcentur pcr minima, quoufcp faciant uniformc mixrionem. Et h;ec mixtio per fucccfljua decodionem in mi- ., nerainfpiflaturS^induratur, &:fi'tmetallum. Ethiquidem » quamuis fmt affines ucmati,non tamen uericatcm contjciunt puram. • , SV MM A£ P ERFB C T I ON I I G EB R !. 4^47 ^' % r T)iuifio diccndorum de tribui prmc/pf/J, Sul^hurc fciVcet^ krfc mcOfO' Argento mt4o, Caput X X V 11. Am rermqnejmmerM_determinaaimus de metalloriim ^ prinapils^naturalibus.Rcftat igitur ut nunc ponamus uiri- ifcuiufcp principij capitulum . Cum ergo trjafint, Sulphur, \rrenicum,SK: Argentum uiuum.Primo afcribemus capitulS lc Sulphure,Secundo de Arfenico.Tertio de Argento uiuo. 3 inde uniufcuiufqj metallorum, quae funt eflPec^cus eorum, CAf..3t ,oncmus capitulum determinatum, fecundum quodeftex.» •erenaturx* Dehincadea quaehuiusmagifteraiM?-fi^^ i^ta, QC illorum operaiioncs tranfeundo, horum omnium :aurasa{rignabimws, l^reAf^^-»^. DcS«IpbMrf. ^ Cuput XXVIII. r . , Dlcimus igitur quod Sulphur eft pinguedo terrae,in mi- nera terrse per temperatam decocflionem infpifTatajquo jfcR induretur,6^ ficca fiat,^: cS indurata fuerit, Sulphur uo- :atur . Habet fiquidem fulphur homogeniam & fortiflimam »compofitionc, dCed uniformis fubftanciae in fuis partibus ho- TJoeomer3,qa homogeniu efi. Ideocp no aufertur eius olea ab . ipfo per diftilIatione,ffcut abalijs rebus oleS habentibus.Qtii : ergo quccrut ipfum calcinare no pcrdendo de illius fubftantia aliqd,de quo fit curandum, in uanum laborant, quoniam noa i cafcinatur nifi per magnam in Juftriam , &. multum de iliius t fubftantia diffipando.Ex centa cnim partibus uix tibixres fuf- c^ ) ficienter referuabis poft calcinationcm. Figi fimiliter non po- teftmficalcineturprius, commifceriattamen,&:ahquantula • illius -^4i T E R T I A P A R S L I B. P R I M i ' illiLisfiigaretardari, 8(:iIIiuspoteftaduftioreprimi, d^Ccum commixto facilius calcinatur. Qiii ergo quxrit ex eo opus e- Iicerc,iIIud per fe praeparando non cliciat , quoniam cum mi- ; xtoperficitur, &fineiIIoproteIaturmagifteriumufc5adde- fperationem, Etcum fuocomparifittindura,&:datpondus cdTmpIetumimicuic^metallorum, 6C ipfumafoeditatedepu- y? rat5^illuftrat,&:perficiturcumjm rumpracftatjfedpotius corrumpit &denigrat, non igitur fine > ^ magifterio ipfo utaris.QtTi etiam in prxparatione ipfum com-i ->» mifcere dC amicari corporibus nouerit, fciet unum de fecretis » naturg maximum,&: uiam perfedionis unam^ cummultgfiot *^ ui^ ad unum effedum ,^: unum intentum , Et quodcunc^ cor- pus ex iplbcalanatiil-jacquirit ponduj fine dubio . Aesquocp afllifraic ex eo folis effigiem, Merairio quocp aflx)ciatur,8<: per UfLfu.r &ibltotionemiit3^ifijj:. Calcinantur denicj omnia corpora cxeofadIe,pr*eterquamSoI&:Iupiten SoluerodifFicillime. -h ifMiU u Et non co agulatur argentum uiuiim ex eo in Solem uel Lu- tc nam,in quibus iit utilitas per artificium debile , fiicut Philo- cc fophoru quidam fatui putauerunt^Etita dicimus,qu6d qux- cunc^corporaminushabenrdehumiditate, facilius perful- » phur calcinantur,quam quar multam* Per Deum altifllmum, •>j ipfumilluminatomnecorpus,quoniameft lumen, alumen, 6!:tindura.Diffi'ciIIimequoc^foIuitur,quianonhabetpartes raifuginofas, fedolcagineas, quaj non iacilc in aquam foluun- prt^.tf-^.v.i^ t^r.Qiiacautem fadIeueIdiff^ciIe(oIuunturinaquam,in Ca- pitulo folutionis monftrabimus fatis apertcSublimatur uero, quia fpiritus eft. Et fi commifcetur Veneri,6(:adunatur cum ea,fjt mirabile uiolaceum. CumMcrcurio quocj mifcetur fi'. militer, bi ^t ex eis per decpdionemcoeleftinus coldr S^eje- u dabilis* Non putet tamen quis ^ quod fulphur perje opuj compkat Rij SVMMAE PERFECTIONIS GEBRI.' 4o4^ compleat Alchemi^, non enim cfTet hoc nifi iianum creder e, hoc aiitem fatis Iiicide probabimtis in feqaentibLis. Ehgitur / autem crafUim8diicidum.Et de Sulphure hxc dida TufFiciat, ' DfAr/emco. Caj^ut XXIX. Eftat nos de Arfcnico dcterminare ad prcsfens. Dicirmis m^ - igitur quod eft de fubtili matcria , dC fimile cu fulphure, iccirco non oportet illud aliter diffiniri,quam fulphur: in hoc autem diuerfificatur afulphure^quia cflalbedinis tincflura de facili,rubedinis autem difficillimeifulphur uero rubedinis de facili'albedinis autem difficillime.Eftautcmfulphuris QC Ar- fenici duplex genus,citrinum fcilicet,&: rubetr, qux funt huic arti utilia,reliqua autem mul ta genera^non.Figitur autem Ar fenicum ficut fulphur. Yjrmf^ uc.]^.Mh'matio ex metaUom calcibus jtTelior eft ♦ Non func autem fulphur QC Arfenicum iJateriaperfediua huius ogeris . Non enim completa funt ad f erfcc1ionem,habent autem adminiculum perfedionis in ca- |fu.Eligitur autem Iu cidum ,&:(guamofunv,6x: fciiliLe. ^'' DeArgentoumo,feuMcrcurio, Q^«t XXX. ARgen tum autem uiuum^ quod etiam Mercurius^appel- latur antiquoru ulu,eit aqua uifcofa in uHceribus tcrrx, i fubftanti^fubtilis albxterrae per calorem temperatiffimum n», unita totali unionepc^r minima,quoufq^ humidum conteinpe- i , retur a ficco,&: ficcum ab humido xqualiter ♦ Ideoq; fugit fu- { , perficiemplanamdefacili , propter fu^ aqua^ humiditatem* b| ' Non autem adhxret^uifcofam hcet habeat humiditatem,pro- f. i pter ficcitatem illius, quae illam contemperat, dC non adhxre- ►, 1 le prsemittit.Eftetiam (ut quidam dicunt:)iiTatmaiT^talk)r3 €um fulphvue , Adhaeret quoc^ tribws tnineralibus de facili, ' g Saturno ^f» TERTIA PARS LIBRI PRIMI Saturno mddicec,dC Ioiii,6<: SoIi.Liinx aiitem magis difFicuI- ten Venen uero difficilius quam Lunx, Marti autem nullo e<^ «^odo nifip^rjinifiaun^fexhocitac^ma^ elicias fecre- (iju^\Hjc^a^ tum/ Eftenimamicabilis^&:metallisplacabilis,&:medium coniungcndi tinduras, SenSfubmergituraliquidin Argen- . tos:j(uo,niTi Sol Soluuntur tamen lupiter &: Saturnus, Luna ^ 8":: Venusabco, &:commircentur, &:fineiproaliquodmetal- <■€ lorumdeaurarinonpotelt. Figitur 6<:cfttind:urarubedinis cxuberantiiTimx refedionis, ^ fulgidi fplendoris, ^ non re. cedit a commixto,donec eft in natura fua. Non cft t amen me- .. dicinanoftrainnaturafua, fediuuare quandocppotcft fimili. ■"-^- terincafu» Deej]vBihuip)mc!piorumn.iturje,qu£funtcor^ou metaUica, ot^ut XXXI. Dlcamus de metallicis corporibus, qua! funt cfR-dus ho- rum naturxprincipiorum.Suntautefexnumero. Au- rum^ArgentumjPlumbum^Siannum^Acs&Ferrum. Dici- •• musigiturquodmctallumeftcorpus minerale fufibile, fub malleoexomni dimenfioneextenfibile. Eftautcm mctallum (ut diximus^dcnfx fubftanti^,&: fortiftim^ compofitionis 8C ,i nrm^e. Habcnt autem affinitatem magnam metalla adinuice, ') non tamcn perfedum diminutum pcrficit per eius commi- *' xtionem.Si enim aurum cum plumbo admifceatur fafione,no nt ex hoc plumbo aurum , fed ei^nelat plumbu ab admixtio- ^* nc,a<: adimturj Aurum autem in examinarionc rcmanet Simi- *' liter ifi rchquis inducendocadit fecundum communem cur- rum.Secundumueronoftrummagifterium pcrfcc^tum imper- v feclumadiuuat,' dC imperfecflum innoftro magiftcrio^ije^ perficicur finc adininiftatioae alicuius rci cxcr ancce ,* 2^: im- pcrfcduiiii SVMMAEPEKFECTIONISGEBRI. ft $1 perfed:iim hoc eodem magiftcrio perficitiir, Et pcr Dciimjfe- [niiicem alterant dC alterantiir,6^ rcinijiccm perficiunt dC per- iciimt iir,8<^ per fe tantii m unumquodj^erficitilla fineslku- ius adminjculo* De Sok/iue Auro. Caput XXXII. ATtulimus tibi in gencrali capitulofummam de /ntcntio nibusmetallorum , fpccialem tibitamen fliciemus de jnoquoq^ fermoncm.Et primo dc Auro, Dicimus crgo quod AurumeIicoi'pLismctaIlicum,citrinum,ponderofum,mutu, fulgidum j^ cgqualiter i n uentre tcrrs- digcftum, aqua minc rali diutiiTim ^ l auatum /ub mallco extcnfibi!c,fufibilc,examina- tioncm cincritfj &rcementi tolcrans .Ex hac diffinitionc itaqj E-liciaSjquod aliquod non eft aurum,nifi caufas diffinitionis dC diffcrcntias omncs habcat auri ♦ Qiiicquid tamcn mctallum [radicitus citrinat,8(^adarqualitatcmpcrducit Sc^mundat, ex i omni gcncre metallorum aarum facit.Idecq^ pcr opus naturac [5crpendimus,SC £ ^ol uitu r fine_uiilitate^8(: eft medicina Icgtificans, QC in iuuentii y^n^t^^u.hi- c, ccorDusconferuanStFnngitur faci^^ ^/«^ ^ 5:^f» TERTIA PARS LIB. PRIMI ii, o^oriR^mkiter/tur. Non eft aute in acflu aliquid quod ma- ; . gis in fubftantia i IIi conueniat., quam lupiter 8^Luna. Fn pon- '■' z^^r^Mfye/cifcti^^^^^ereautem&rurditate^S^putrdg^^^ f-4,i?t? O^ 'l^^^-autem Venus/in potentia q'uidemmagis Venus, deindeLu^ u>„ t f^'533/^ jia^cieinde [upitcr,^ deinde Saturnus, ultimo uero Mars. Ec hc^efl unum dereqretis natur^? Cum ipfo fimilitercommi'- fcentur fpiritus^ figuntur per ipfum maximo ingeniOjquod ^.-5 nonperuemtadartificemdur^ceruicis&pedoris. TDeLunafaeArgmto. Caput XXXI IL SOIis itac^ Capif ulo praemifTo , dicamus fermonem noflra ^ de Luna, communi uocabulo argento . Dicimus igitur quod argentum eft corpus metallicum, album albedine pura, munda,durrt,fonans,p erdurans in c inericiOj fub mallpn e^r^. fibile,ignibilefufjbile. Eflitaq^ albcdinis tinc1ura,^indurat , ' feilf perarti ficium, &: conuertir ad (ejdC commifcetur Soli, dC >j non frangit,fed in examinatione fine artificio c um eo non per- feuerat. Qln'nouitipfummagis.fubtiIiare,&:poflfubtiIiatio- nem infpiflare 5C figere, cum auroafTociatum, cum eo manet ^^^ *"P"gna3 8^ipfiimnondimittitpenitus.PDiitLirnfup£j:iuma . / /L * ^'^^ aC-^itorumfTjicutaceti,faIis Ammoniaci,e<:aarefix, fiLtcceIefl;i- ^ Z^ ^^'^ ^ ^ ^ ' ^^"^'^''^^^^'^ E t cft nobile corpus, fSdiminutum a no- rt^U^ r^ ff^ biIitateauri.6(:inuenitureiusmineradrterS5iiata,'&:aIiquo- ^ ties habet confufam mineram cum alijVcorporibus , bi illud . «^t Yio^eJu ^> 'lon^ftftanobile.CalcinaturautejiiTifimiliterjfi^foIuiturlabo. , l^' .v^^^l^^r^Tremagnocumnunltuilitate. , /*ff ^«'^.>.^/>2>' \ .cu.Y^^»,,^^ fA^.^h-^^tf-lZ- DeSuturno/mePlumbo. aput XXXIIII. ck^ y.'t>^ulA ^uhUh^' *TP\ EPIumbofimilitertradamuscapituIum, 8^ dicamiis; - . -L/ quod plumbum eft corpus mctallicum;, liuidu , terreu, I ponderofupi,, SVMMAE PERFECTIONIS GEBRI. ff^S ponderofiuTljmutum^^aruapartidpansalbedmCjCarnliaidi- f J ^ t:,t-r>mii]ra.nnm?ium&:c ementumrefagie ns, molle, facile ce. 4'^^i?VV-ii omni fua dimenrione parua compreflionc extenribile,a<: facile c<, ^jv^^./^, fufibile fine ignitioncPlumbum autem quidam fatui putant, cc v.«4*. • ^cTicunt multum in natura fiia_auro app_roximare ♦ Sed quia u €.yif^y7>^en^ funt durx ceruicis,omni ratione uacui,nullam ueritatem con« ^f^p^^, i]ccre,quantum in fe eft, ex fubtiliflimis rebus queunt, fed de J^^^t^. jnl nUe eisfecundumrenfumiudicant,Etquiauidentillud pondero*^>u;. i7^,i7- Sx fum^aZmutumT&^^itofil^itrW^^^ '^ ^^Ztil\ht'^ . . ap p roximarc,(ed hoc totum eft erroneum, ut latius_anobisin tc cc (equeutincaocioprobaturaperte* Plumbumquocpmultum habet de fubftantia tcrrea, ideo lauatur,^^: in ftagnum per la^ ♦<. uacrum ucrtitur. Per hoc crgo p^tetfoinnum magls perfgloL, ailimilari.Et plumbum fimiliter adurttur,6<: fit minium,&: po y^'^^> '^- - niturfupcruaporesaceti, &: fit cerufla . Etlicetnonmultum perfedioni approximet , e^sep tanien per^npftrum artificium cc • de facili argentum facimus , 6^nonferuat pondus proprium cc mtranr muratione/cdmu tatur m nouum pqndug ♦ Ethocto- tum m iTTaginerioaxqairi • *• menincmeritiOjCuius caufas dicemus.. Dc \oue,fme Stdtino, Cdput XXX V. IOuis ergo traditione non omifta, fignificamus filfjs dodrf- nx , quod eft corpii^ mctallicum, album, non purum, liui- dum,8<: fonans parum,terreitatc pauca participans,ftridorem, moIliciem,Iiquefad:ionis finc ignitionc ueIocitatcm,in radice ... poflidens^cuiericiumS^cemcntum noncxpedans/ub malleo extcnfibile» Eft crgo lupitcr intcr diminuta a pcrfcdigne cor- 17 pofa mag?s perfccflo in radicc fuae natur^ affinis , Soli Ccilicet & Lun^pLuna^ magiSjSoli iperpjninus.HQC itacp in fequentt- g iij bu» cc H ^' ^■^^"^■'^^^'oS^^mundaturfaciliusquamSaturnus.EtquifcTuc- C/^^r T ^^'"' '""'''" ^'^'^'°'^'' auferrc/ubito ex cius^ proficuo per- . fyy^niy. *f"^ lactabitur . Conuenit emmSoIi &:Lun^/nccfcparabitu^ .. ab €is unquam» D£Vetjere,fmc £Ere. Cdput XXX VJ. icJrno,6^Jtl T^ E Vcncre uero fcrmo noftcr fit ad prefcns.Et cfi corptis JL^ metallicumjiuidum, rubedine fufca participans, ieni- bile/ufibile fub malleo extenfibile, cincritium dC ccmcnaim re^ugiens. Vcnus ita^(ut narratum cft^in profundofuxfub- .*. Jtantix colorcm 5C ciTenmm auri prxtcndit,malleatur uero dC igmtur ut argentum &:aurum.Jdeocp fecretum exea afTumas. quiaefl:mediumSoIis&:Lunc,&:faciIcadutrumq?conucrte! » rcnacuram illius3ccidit,3<: cflb^^ccmia-iionis,6(:paucij3^ t»oris. Lonuenit cum tutia uehemcnter, qu^ illam citrinatd..., t"nitatebona,&:cxhocprofiicuumcIitia_s, Excufamuritactt per eam a laboribus indurationis &ignitionis illius. AfTumas igitureamprxcxterisimperfedis,inopereminori Sc^medio inmaioriuerominime . Hoc tamenprx louc uitium hab7rl quodlmefdtdefacili,&infec^cion£mexacnbus&: acutis ful^^ ^^'^^^^'^^^^^^iihi^^^^ imoprofun. ^ De jvmmae PERrEcrioNis GEeai. 99^^ De MiirteJtueYcYro, C«ip«t XXXV 11. MArtis iiero narratio , di fecretiim illias totu eft ex ope- rxnaturx, quiaeft corpiismetallicumliaidummultu, parum uero rubeum, albedine non pura participans, durum, ignibile/ufibile fuQonc non reaa,rub malleo extenfibile^^fix: multum ronans.EltautemMars durag tradationis,p ropter im potentiam fuaffufionis, qui £i medicina illius naturam immu- tante tunHatur^comungicar Soli dC Lunx, dC no feparatur per examen,{ine magna indaftria/ed fi pragparatur , coniungitur, 6l non feparatur pcr aliquod artificium, fi eiuTnaturafixioffi ^ ^ . nonimmuteturabeo,foIa remocaimmundicie illius.Eft ergo tincfl:ura rubedinis de Facib>lbedinis uero difficulter.Et cum coniungicur non alteratus , oon immutat colorem commixti, Ted auget illud in quantitateTJncer omnia igicur corpora lupi- tcr infplendidias,^: lucidius, fulgidius dC perfedius i nfolaie fo^. ^^-'^''^Z . dC lunare tra nsformatur corpus. Sed in eo eft opus facilis tra^ ^h»". dtjr^^^us dationis,S<: longi laboris.Poft il lum uero Venas minas perfe ^x mucaciois eligicur.difficilioris tracflationiSjbr^aioris uero quam lupiter labcris.Saturnus uero poft Vcnerein perfccTtio- nem i-n tranfmutatione ab illa diminutam habet/acilis trada- • tii)nis,Iogiffimi ucro laboris.Mars uero intcr cajtera minimx '«^ perfcd:*onis in tranfmutatione confiftit^tracjatipnis utic^ diffi _ netenim diccre, dC qiix tradationis facilitas, SC difFicukas, dC quas breuitas laboris , SC Iongitudo,in radice in natura corpo- n^m inuenta funt* lam ergo principia naturalia ipforum cor- . porum,traditione uera, qux eft ex intentione natura? perfcri- pfimus , £<^ipforum corporum fimiliter determinatos fermo* nes in fingulis Capitulis ueraciter expofuimus , dC f ecundum fentcntiameorum,qui intima naturag uiderej>otuerun t,&: fe - cundum noftram,quiad ca peruenimus cum inftantia laboris, - Nunc ucro fecundum quod innuimus,expedit huius artis de- fedum fupplere , & principia omnia huius magifterij tradere in huius noftri fermonis ultima parte, dC perfedioncm quam || uidimusjfecundum eius exigetiam,cum caufis fuis monftrare. ^^ ^^Wu>^ aVARTA PARS HVIVS /j^r»v.4iyW^' PRIMI LIBBI, DE PRINCIFIIS lik^rT^f cirtificiMuihuiuurtii. Diuipo dicendorum in hac parte^cum itifmuatione perfeBionisJnJe» __ cundolibrotradenda, Caput XXXyill, 1j^V^j.c^^ tib.facitfatispe..,ifumtuum, iUosabcaabfohuo cffeud^^^^ cnim eos fplendikorcs &magfs peru.os.K eos fac.hus corpo- .. rum denfiLem fubintrare K penctrare,& non fadmm. pr.- us,colorem faccre. Q."odt,eroperfubhmat.onemadufoore- m;ucatur,patet expcrimento, quon.am «^^f '"'X^or^^ amefuifubIimationcm,imp;um&pronumeratadaduft.one, poftc us fubhmationcm inflammari fe non perm.tt.t , fed fo- .Cod;fme.nfl..mmationerecedit,&hocidcmmt^^^^ tLw. ^' »^^^^5 0". ^mii laboris d C protelation,.. nlrfT^j^— ., , r >j "^^•MHl^^?.ctameiiaIiquidbonitatishabet,quiaquodrub.. >, Iiniaturabfqjfccibus^uelfinecorporumcalcibus, efiquanti- ^4vo4eT?ew» » tatismult^,quoduerocumfecibus,minons. Adhucuero&: ^^ ^ >> quodcum corporum calcibus, minime eflquantitatis^f ^dSr p. cdlimilaboris&breqiflmTi; Illud uero quod plus nos excuSt afecibus decorporibus,efiomncgenus falis pr^parati, dC hu- .•» lusconfimiliuminnatura . Etcft nobis curn cis fublimatio muIt^quantitatisetiampofTibilis, quia facilis fitabeisfub- hmandarum fecum fqjaratio per falium folutionem, quod in nullis alijsrebusefTecontingit. Proportio uero fecum cfl,ut quantitas fecum quantitati fliblimanHnt-.Tr» Tquetur. Jnhoc — enim etiam rudis artifex errare non poterit . mediocrem uero » artihcem ponere nicdietatan^ondcrisjublimandorum ex tecibus, fufhciensefTecontingit, &:inhocerrare nondebct. fcxercitatio uero 5C maxime expcrto , 'minima illarum pars ^> lutticit. QLiantoenimminoresfeaimfuntquantitates,tanto .. » o<:maiorisexuberantixfublimationemnecefreeflefre,dum- * modo dC fecundum diuerfitatem fubtracfiionis fecum,fiat pro- » P°"*°"2^^'s(^^»'^«btradioignis.Iriparuaenimqiiantitate,par. uus ad perfciflionem ignis eh'uatur,in magna niagnus,in ma- S V H M Af P E R F E C T I O N I S G E B R I. «^3 DemdcnotioigncinSuhUmtiaiK. S'ld atiomam isnis non eft res quae menfurari poffit, ideo I coStinilk^errarefepilTime , c«m quis exerc.tatus noneft! tamexdiuerfitatefornacum&lignorumadurendo- .. rum quim uaforum 5C coaptationis iUorum De quibus om- n bu^eredit artificemattcntum follic^itare.Sed communem Sc ^s regulam. Qitod inprimis expedit cum paru.tatc ttSmaltcitatenr^xfublimandisexprimere.^^^^^^^^^^ ta fi auid afccndit per illum, tunc m prmcipto h.c non augea- r sns t per debiliff.mum igne" fubtiliffima pars tollatur a feorf m pon tur.qua. eft caufa aduftionis.Cu aute .am njlnl ?cSXafced;^.t(quodexperiripotedscu.™^^^^ ne bombicis lycinij in f^P^""!,^^^"'^?- 1'^ J exS ;i"StoSeSm^ar..mdef..bl^^^ exiS a¥uc paruus erit ignis.augeatur igitur . S. uero mul- tum^ mmundum.tuncfuperfluuseft,fubtrahatur.guur b. ; ero mundum 8C multum.proportio iam •""^".«.<^ft-IX fo dar^rtem uel mundum per extraaionemlyc.nn,quod .n fo trfL.bIimationeneceffarioproportionakm.gnem, &: exhoc i "tioneminuenietfinefallacia Mel.orueromo. ^^^. •' dlsfecumcft.«fumanturferrifquams.uel a.r.scombuft..Et ^ J1 hsc quid^m t^ropter priuadonem mals hum.d.tat.s,de fa^. £grararfeTicuiflbii.nbto,SCfecum«n.unt. Hu.us autemiiiamfcitexercitatusfolus. Deerroi. uat.on.s fuffiaen^ce: n ;p3erb re" s7' '^""" ^'" qtiantKatem m magnam fomacem fi M. ' '^ P'""*" nab/tpropter,gn.sexcT(rn,^<; ,'■ ''"'^'"'''^'^'■'^^^™'- ■• denfatum & foftem ^»^1 '™ " ""'^ ^^'^' ^°"'''^ «" in qufbus fim°h WrareSl'^^'' " r ° "'■"'" ^ ^^^'^''^'". x.me.RedlWal 'in W A"'''r"'"''"''g''"">-^ma. tur fernnH , ? °''"'^ "''*'«' f"™"» fc.hcet conftrua- Suffn n/ fi ' ^" '''"'""■=' "=<«=' ajudel.s multaiinon. . . SSrl^; '"'•^''"'^[''"^'■'■^'g''^''^- f^n-eron^SiS?^ ' n>ed,ocremmh.s omnibi,s .nucmat proportionem : ftueTo debilcm- S VMM AE P E R F E CTI O N I S G E B K I. fi quxfieris magnu ig nem ,maior fpifiitudo illius fit, ad menfura extenfionis palmae cu pollice fuo, fi uero mediocrem, ad menfuram umus palm^* • . fiviero minorem,ad fpiftitudine duorum digitoi}: ^o^^^^^f^^* 66^ cidet tc S V M M AE P E R F E C T I O N I S G E B R I. Ex conclufione uero maiore uel minore auricularij,. uel feneftrxjurni,per quam ligna intromittuntur, 6^admini • ftratTonFdluerfitatislignorum, &:additione &:fubtrac1ionc . illorum,accidet inneniri d^termi natum f pacjum temporis d» rationis igms, fcilicet ut fcientiadeterminata fciatur, quancu unufquifc^ ignis infuo gradu perdurare potcrit in equalitate. Et hec inueftigatio eft maxime tibi utilis bC nece(raria,quonia per eam exoilaberis a mukitudineJaboriiimmenfi.Exercite- . ris igitur in ea& in omnibus a nobis nunc nouiffime determi- na£is,quia qtii(eexerciierit, inuenict ,qui ucro non,non. ll>. ij. CdLf.)/;, cicndum. C, us,&quod lundura fit ingeniofa,per quam fine lutatione ali- qua non patcat fpiritibus egreft^b.Q.ui ergo ix^c^^mz. g.s .nge„.ar. , non excufet fe ab hoc per noftram traditionem. . - r, f<^^'"/,'f 'ntentio fuper hof , fhlicet ut concha interior cum fpondihbus (l.,s ufq, ad medium fubintret coopertorium fuum. Cum cn.m fumorum fit afcendere &: no defcendere oer » hoc ,nu..nimus inucntioneprima,fpiritus non habere ad con- fumptioncmexit5,&propterhocexceIIitmodosaIios,quos ., ^r^^ zzT::izTfTr- E^''--p--do,uid;gun: w -n "3sueruma:%iiaJedeiIIo.Intentiouero&unaeft,Htfapifli. meeuacueturalude ,s caput , nepra: nimia fubhmandorum mu tiplicatione m illud, cadant ad illi«s fundum , &detineae mr;,fni?^r ' "^'■'"''""°''«"'"''"^"'P^^'"«-'°rf"'"'"epare. " tur.qi odfurfumadpropinquitatem foraminis capitis aludel nTr A^ '"l"5'Pf """'"Aclarum,cum adherentia ad ua..sfpond.liaconfcendifl-eint,emtur,quomamhocminus ha . betde SVMMAE PERFECTIONIS GEBRI. argenti muiaquejtas cum ea recedit ^,,,^Z ' . '- ffis u,pereu„^a^entn^oSfl;n^^^^^^^^^^ ■- SVMMAB PERFECTIONfSGE » R L r% 7^ % lenMationeJaqiieitas illias maior deletiir, Giiiusrefiduu^ef JLibjimationis reiteratioaem remouetunEt cum uideris illud &:modum cc fixionis eius in fcqucncibus narratum tibi expreflfe trademus» Etcumfixeris iIIam,tunGreiterafublimacionemrefiduxpar- .'. tisfupeream,ucillafimilicer figatur,8c: ferua. quod tetabis fu- per igneSi f ufionembona ded crit^tunc fufficientemfublima^ tc tionem ilii adminiftrafti,Si uero non.add e iili de arg ; ento uiuo <-« fublimacoparcemaliquam, Sc^reiterafublimationem, donec «c fiat,Q_a6d fi lucidum &: albiflTimum habuerit coloremA' per- ,V uium,tunc bene mundafti:fi non,non Jgitur ne fis in praepara- tioneillius qaseperfublimatione mfiLneglisTens^quia ^^"^^^^^^^{.ocX^^nJie^ erit madatio, tah s &: pert-ed:io per iiliid fequitur,inproiedia- cc ^u^^j\Mo ne illiust uper un umquodc^mperfedorij corporamaa(a£ef TiohxJ^ ^^^-^ ipfum uiuum non praeparaium > VndeS^quordamcontingit ^^^''^*J^ ^yft^^ » . . ferrum,qaofda uero pkimbum, bi quofdam per illud uencrc, ^^.^^4^7. ^*' &: quofda ftannum formarcQtiod comingit propter pur^ca tionis negligentiam, quandoqjilhusfolius, QuandoqiifiTal- phuris fibi admixti,uel eius coparis.Si igitui^irede fublima- ^ "'^ do mandaaeris,6<: ilkid peTFeceris , erit albedinis tindura fi r» V inaSi^perfedta^cuinoneftpar*-'^ 1- \ K t«P. (91 De fublim^tione Morcheptie^ C<(put XLVL SVfficienterigicurfublimationis argentiuiui fumma ir- tencionis tradita, nunc ad ipfius iMarchcfitae fublimatio- nem accedamiis , Diix aistem func illius fubhmattones^ Prinia •^" Q.VARTA PARS LIB. PRlMr fct.lli dideo.habcten.mdiiphccmfubftannam. Vnam fc.h-. l'nrrfc ?,"•"'" '" "«"«/"^'''«m "ero argcntum u.uum ut argcntu u,u„ mort.ficatri, & med,ocr.ter pparatS. AfTuma- . mus.g.t hancult.ma,gapcr.IIa excufamurafuper.oreargcro u uo&alaborcmort.hcat,on,sc,us. EftigKurtotus modus fubhmat,on,s >lhus,uttmair.&:inaindil|MHrtur,& fubl.-- nicturfmejgmnonefulph„re.us, fcmperrcm^ quod ex lllo lubl,man. r;5p7ffimc,propter caufam d/dam.&augcndo . . .gamngarcm i^adjgaiuoncmak.del.s.Et pr.ma HiEr ^ t.o marchef.ta: debct fierf /n uafc fubl.mat.on.-s , quoufcp ful- phur reccirer.t,&poftca .n .fto fucccir.uc d( ordinatc procede rc,quoufcp totS quod ,n ca dc fulphurc conftat,cx.cr.t Ouod probare potcns his man,feft,s cxpcnentqs. Nam cum twum V, , hus fulphur fucrtt cleuatu, u,dcb,s colorcm cius, quod poft illudfubl,mab,tur,mutar,-,aalb.fllmum, m,xto ccElcft,no e,'. dcm colore clar,ffimo & amceno. Ahtcr ct,am,qu,a quod crit dc fulphuns natura coniburetur , & flamma dab/t ut fulphur. i Quoduerofecundopoft.lludfubhmatumfuer,t,nec,nflam. .J niab,tur,nccpropr.etatcsfuIphur.softcndctahquas,fedu,ui ar^numprtificatiin/iyjlimationisreiteratione. ~ ~ DeU4f:,mqmMi(rchdfit4rc3epopi fitjuhlimari. aput XLVIU liku.C^f.lx. TLIud ergo colligamus per fuum fublimationis modtrm^qui Xelt.ut hat uas terrcum folidifllmum, &: benc codum,ad lon g,tud.ncmmed.atftaturguirilis. AdIatitudineuero,perqu5 manus fubintrare poffit. Et fiat fundus cius qui feparari &;co. iiing,polht,adfimiIitudineniuniuspIan»parapfidisprofun- dae SVMMAE PERFECTIONISGEBRI. rf>3 dx maltum» Et mcnfuretiir ab orificio illius uafisjufc^ propc fundum,ad menfuram longitudinis unius manus cum digitis fuis. Et de illo loco ufc^' ad caput eius uitrificetur interius uas uitriftcationerpifla multu.Etruper caput illius ponatur alem- bicus cum laxo nafo. In tali enim uafe fublimatur illud. Con* iungaturigitur fundus uafifuoperlutumfirmx tenacitatis, 6^fuper ipfum fundum fpargatur Marchefita , a'fuper capuc uafis alembicus laxi nafi , &:ponatur in furnum, de cuius pro- •prietate fit fortem ignitionem dare , fufionis fcilicet argenti, ^uel uenerisjfi artifcx indiguerit,quem in fumma nofiri opctis, ubi diuerfitates omnium inftrumentorumnarrabimus, tibi fufficienter trademus, dC caput furni circunda cum rota habe- te foramen in medio fui, ad magnitudinem uafis, pcr quod il- lud uas intrare poflit,&: luta iunduras in circuitu uafis dC fur- .|ii,ne ignis exiens impediat te in fublimaticnis adhaErcntia,re lic^cistantumquatuor feneft|-is paruis in rota , qux claudifix: aperiripoifint , per quas mittantur carbones in furnum, dC in lateribus fprnacis fimiliter aliae quatuor fub illis intermedia?, per quas dC fimiliter carbones mittantur , dC fex uel oc^o fora- ' minibus ad magnitudinem digiti minoris,qug nunquam,clau dantur, ut per illa furnus a fumofitatibus fe libere poflTit expe dire.Et fint foramina illa in iundlura furni cum rota fua. Fur- nus ueromagnar ignitionis eft , cuius fpondilia funtad altitu- dinem cubitorum duovum. In medio fit rota, minutiftimis dC creberrimis perforata foraminibus, cum luto fortiter annexa* Capita foraminumfuperius fint ftricfla, inferius uerolaxa, ut cinis uel carbones pofljnt liberius ex illis cadere, dC relinquaC V ipfa continue ad fufceptionem aeris libcrius aperta.Nam aeris libera dC multa fufceptio per inferiora foramina , eft caufa una ' magnac ignitionis pcr furnum.exercueris ergo in eo, dC ipfum k inucnies. 1 74*4 clvarta pars LIB. PRIMI inLienies , Caufa uero longitudinis uafis eft , ut cxtra ignem multa quantitas eius extendatur,8<: infrigiderur,iit fumifub- limationis locum refrigerij inueniant dC adhxreanrA non in- i ucniant uiam fvigx,5C fux exterminarionis . Hoc autem nouit ille,qui dum fublimafTet in breuibus aludelibus,nihil ex fub- limato inucnit quoniam propter brcuif atem aludclis ^qualis fuit per totum ipfum ignis Jdeoq; femper in fumi fubftantiam conuerfum fublimandum ftctit ,a<: non alicubi adhefit,fcd fuc- cefliue per poros uafis euanuit « Vas crgo in omnibus fubli- mandisadmaioremruipartem inlocofui rcfrigcrn cxtcnda- tur.Caufa uero uitrfftVafionis uafis cfi,ne fumi afccndcntes in locofux afcenfionis, porofum inucniant aludclis parictcm, 8C illum penetrantes aufugiant. Vitrificatur crgo locus afccnfio- nisillorum, utobfcreturillis uiafiiga?. fundusucroaludelis non , quoniam ipfius fundus in ignc confifiir, qui uitnficatio. ncm ipfius fundcrct,qua fufa,5u^undus cius A' fimilirer fubli- mandum fundcretur,&: uirrum ficrcr. Efi cnim uitri proprie^ tas, omniauincere, &:adfeconucrrcre. Hisigituromnibus confidcrariscumcaufiscorum, fiarignisfubaludefequoufqi certificarus fueris cxpericnria ucridica , illud rorum arccndif. • fc.Efi aurcm expcricnria,inrromiffio baculirerrci bcncccdi, habenris foramen paruum in capire fuo , ufq^ ad medium eius ucnicns,ad quanrirarcm digiti minoris propc ipfam rcm a qua fir fublimario . Er fi foramini aliquidadh^ferit cx fubliman- do, non cfi rorum fublimarum , fi ucro ncn , runc fublimarum \ eft.Er hac cadcm cxercirarioncin omnibus fublimandis ccrrifi cari porcris . Defcriptio ucro uafis aludclis fublimarionis Mar chefit^ ukimg , ^ am fginace dC bac wlo fux cxpcrienri» h^ Defublft. SV M M AE P E R P E C r 1 O N 1 S G E BR h wrf^ VefublimdtioneMdgnefu CT Tuti^Jtem coYpmm imperfeShrmjtj' ieadditione materia .fub» ib. //. c^.y. Uumtii ei, <:dput X L V in SVblimationfs uero Magtiefiaj SC Tutiae eft eadem intcn- tio ciim intentione ultimae fublimationis Marcliefitac Non enim poffunt h«cc omnia fine ignitione fublimari^ideo^ opmia utia intentxonc habcnt cu caufis ijfdem dC expericntijs k ij eiidcpi» 7^Ti CLVARTA PAR5 LIBRI Prim! ciTdem,8<: habet unum ordinem generaIem,Qiiia fine fecibuf fubJimari debent,quxcunqj fublimari cum ignicione necefla- noconrigerit. quia in feipfis feces habent fufficientes, imo du perfluas , dC huius fignum eft difficulcas fublimationis ipforu. feublimantureciamfimihceromniacorpora a perfedionc di- mmuca hoc eodem ordine, dC non cadic diuerficas ahqua, nifi quia ignis fublHnationis uehemetior eft in corporibus, quant in Magnefia,Marchefita,& Tucia. Et non diuerfificantur fimi liter corpora in fublimationibus fuis, nifiquod quxdam indi- gent admixtione reifubleuancis ea,quxdam uero non,ut faci- Iior hat eopum eleuatio. Sed una tamcn fpecialis ia corporum lublimationeconfiderationis cxperientia repercaeft bona ui- de.icetutinfundoaludelis no fit multa corporisfublimakdi quantitas,Qiiia multitudo fublimationem impedic, Ec plani- cies fic in fundo aludelis fublimacionis, dC non concauicas, ut pofiic xqualicer 5C cenuiccr fupcc- fun du fparfum corpus xqua licer dC mulcum in omnibus fuis partibus eleuari.Corpora ue- ^o ^'^^'g^ncia admixcioae rei eleuancis, func fcilicet Venus dC Mars,propterfuacfufionistarditatcm. \i^nusitac«Tutiain- diget,Mars uero Arfenico,8^ cum his eleuancur de facili,quo niam cum eis maxime conueniunt. Fiac igicur poft iIlor5 con- fideracionem fublimacio, uc in Tucia, a<:illi fimilibus in fubli* macione , dC difponacur eorum fublimacio hoceodem ordinc cumcaufisfuis&^experientijs» •• De defccnfwne,(:y maJo purificmd! per p^fiHos, aput XLIX. LI/'. /;. CA^-XI- NArratis itacp fublimationis intcntionibus ci! caufis fuii omnibus,reftat nos Defcenfionis modum monftrare c3 caufisfuis fimiliter 6: fuo ordine decerminaco , e<:compIeto* Fuit. jVMMASPERfECriONISGESRI. ^^7^ Fiiit ergo muentionis ilhus caufa triplex, Vna fcilicet ut cuni materia aliqua inclufa eft in illo uafe quod uocatur dcfcenfori- um Chemise, poft fufionem fuam defcendat per forame ilhus, &: per eius defcenfionem fimus certi,fufionem fufcepifle. Aha, • utcorporadebihapereamacombuftionepraeferuentur poft reducflione a calcibus eoi^J.Nacuacalcibuscorpora debiha tetamus reducere,noomneilloi^parte teporeuno reducere poflTumus. Siigitur pars illa,quae primo in corpus reducfla eft, redu dione totius expec^laret, per igne euanefceret maior illi- .. us quatitas.Necefteigiturfuitingeniari,utftatimcuredu(fla eft pars,ab igne deponatur. Hoc aute per defcenforium fit,Eft &: tertia caufa inucntionis illius corporum depuratio ab omni re extranea.D^fcendit enim corpus fufum mundum,5: omne rem extraneam in concauitate illius dimittit. His itac^ tribus ^- necefl"itatibus inueta defcenfione, determinetur modus illius cum inftrumeto fuo prius nstificato cum caufis fuis. Dicimus iaitur,qu6d forma eius talis erit,ut fundus ilhus fit acutus,6(: parietes illius fine fcrupulo aequaliter fint terminantes in fun- di acuitatem, ut ponfit unumquodc^ fufibilium libere fine ad- ••• hxrentiaadfimdiillius foramen defcendere , &: coopertoriu eius(fi v\zQZ^z fit)ad fimihtudinem planae parapfidis, & bene conueniat illi,&: fint de bona Sc fi'rma terra', bi no de facih per fgntsprelTaramfindentc. Mittaturigiturres,cuiusintentio . .. fit defcendere,in illui^,fuper baculos rotundos ex terra faAos, V utmagisfuniofuperioriapproximzt^ax^cooperiatur cum eo, 6i iun:?l -ira firm jtur,2^ ixx igne de carbonibiis ponatur, biiw- per ipfum fuffletur, qii3af.-p tota res defcendat in uas fibi fup- pofitum. Poceft tamcnCfi rcs fuerit diflicihs fufionis) poni fu- per tabulam planam,uel parUcC concauitatis,a qua pofllt de fo- . cili defcendcrc cw inclinationc capitis defccnforij,fi fuQ fucrit. k iri Pun- yS^Th O^VAKTA PARS Llg. PRfMI Purificantur enimper hoc corpora. Sed per pafiillum melius purificantur,cuius modus purificationis eft idem cum modo purificationis defcenforij. Et ideo per illum excufamur ab eo* Tenet enim feces corporum, ut defcenfonum , &:melius, 5^ ideo narramus modu illius. Dicimus igitur, quod accipimus corpus, de cuius intentione eft mundari^&illud in grana mi- nutiflima, uel limaturam, uel in calcem(quod perfedius eft) redigimus,5c! ei commifcemus calcem aliquam de cuius inten tione non fit fundi,6^ poftca illud fundimus, Inuenimus enim per illud corpora mundarimuka iteratione, fed non mundifi- catione perfccflajquam perfecftionem fcimus efle,fed mundifi- catione utih>it medicina perfedionis fufcepta,melius & per- fedius per eam transformentur corpora.Eft enim adminiftra- tio prgcedens eam,omnem autem adminiftrationem fufficien- ter in fequentibus tibi narrabimus ♦ Nunc uero DefcenforiJ ponamus defcriptionem. DeDijhlUtionec:rcdufiseiui,dcdetrihmeiufdemg€nerihw!, falicetjper alembicumjper defcenforium.Qr perjiUrum, Ca^ut L. iih. l\> Cdif, XU- COnueniens eft igitur , ut fequentes propofitum noftrff, fermonem de diftdlatione tradamus cum cauGs fuis ♦ Eft ^gitur diftillatio uapoi^ aqueoi^ in fuo uafe eleuatio.Diuerfifi catur itac^ diftillatio.Nam qua^da eft per ignem,qugdam uero fineigne.Qiiae uero per ignem fitjduoij? generum inuenitur* Quedam eft per eleuationem in alembicum,queda pe rdefce» r i^<^ fum Chemise, qua mediante oleum ex uegetabilibus elicitur» Caufa quar€ inuenta fit diftiIIatio,&: caufa generalis inuentio- tiis cuiuslibet diftillationis eft purificatio liquorofi a fece fuae v turbuleti£,6<: coferuatio illiusaputrcfadioe» yidcxtms enim tem *•« SVMMABPERFECTIONISGEBRI. y#7^ remdiftillataqaocuncpdiftillationis gencre ptiriorem efficf^' tC meiius a putrcfadidhe cuftodiri. Caufa ucro fpecialis inue- tionis illius^quae per afcefum fit in alebicij, eft inquifitio aquae purae fine terra . Cuius expcrientia eft,qu6d uidemus aquam iicdifl:illatam,nuifam fecem habere. Caufa inuentionis aquae purae , fuir imbibitio fpirituum dC medicinarum mundaru, \xt (iquandofcilicet indigemus imbibitione,aquapuram habea- iniis,quae fecem poft ipfius refoluuonem n5dimittat,qua fecc mcdicinap ^OU OJV ARTA PARJ LIB. PRIMl inedicfnaj noftrx &:rpiritus mimdati pofTint infici dC corriim- pi. Caufa uero inuentionis eius,quxper defcefum fit/uit olei puri in naturafua extradlio, quia perafcefum oleum in natura fua combufiibili haberi npn poterat , dC Iiuiufmodi inquifitio fuit fcilicetjUt color eius,qui cum fubflantiafua permixtus eft habeatur. Hic enim iuuare potefl: in cafu. Diftillationis uero qua^ pcr filtrum , fine ignitione perficitur, caufa inuentionis, fuit aquae fola fcrenitas.Dicamus igitur nunc omnium difiilla tionum modos,cum caufis fuis. Eius itacp qux per afcefum fit, cft duplexmodusy Alia enim fidili olla cineribus plenaperfi- citur » Alia autem cum aqua in uafe fuo cum graminibus uel lanofitate, ordine fuo difpofita, ne cucurbita uel diftillatoriws alembicus rumpatur ,antequam ad perfertionem deducatun Ea uero qua^ cum cineribus,maiori,&: fortiori,&: acutiori per- ficitur igne, qua? autem cum aqua , manfueto igne & sequali. Aqua enim acuitatem ignitionic non fufcipit , quemadmodii cineres.Ideo per eam quar cum cineribus fit,colores dC grofllo res terrx partes eleuari foIent.Cum ea uero quae cum aqua fit, fubtiliores dC fine coIorc,&: ad naturam aqueitatis fimplicis ap proximantes magis eleuari contingit. Subtilior ergo fit fepa- ratio per eam quac aqua perficitur, quam per eam, quac cineri- bus eliciturJBxperientia hocnouituerum efl^e,qui cum diftil- laflet olcum per cineres , oleum uixalteratum fufcepit in reci- pientem ♦ Volens uero partes eius feparare,ad id neceflTitate peruenit,ut contingeret per aquam diftillare.Et turfc per eius ■ reiterationemfeparauiroleum in partesfuas elementales, ut albifl[imam6(:fereniflimam aquamexrubicundifljmo extra- . xerit oleo, remanentein fundo alembici totaliter illius rubo- re.Pa- hoc ergo magifterium ad omnis rei uegetabilis,&: cius quap ex uegetabili proceflit in eflTe, dC omnis rei confimilis, ad ■ oniniiim S V'M M AE P E R'F E C T 1 O N I S G E B R I. iifil omnuim determinatam elem-cntorum feparationem pcrueni- re necefle eft* Per eam uero qua^ per defcenfum fit^ad cuiusli- bet rei oleum perueniri determinate potcft, fcilicet uegetabi- lium omnium^S^ eorum confimilium» Per eam uero qux per ' filtrum Rt 5 ad cuiuslibet liquorofi ferenitatem perueniri po- teft,Hacc autem omnia etiam parum ucl minimum fcicntibus funt manifefta dC nota, qui uero hdtc ignorat, nihil cx hoc no- uit magifterio. Exercitetur igitur5&: dc facili ca inucfiigabic* ^Difpofitio igitur eius quae percineres fit , eft ut fumaturolla • fortis exterra, 5(^coapteturinfurno,fimilifubIimationisfur- no pracfatOjCum cadem diftantia a f urni fpondiIi bus,per eande inueftigationem, &fimilibus auriculis, fupeFcuius fundum ponantur cineres cribellati ad^digiti^fpifTitudincm , &:fuper ipfos cineres ponatur uasdiftillationis , ^cooperiaturincir- • cuitu eius cum eifdemjufcp prppe collum alcmbicijpoftea ue- ro infundatur in illud res, de cuius intentione fit fic diftillari; Vltimouerocooperiaturillud cum alembico, cuiuscollum fufcipiat collum cucurbitx inferioris intra fe, ufc^ ad curuita- t€m can|;6Iis ipfius alembici,ne uiam fugse inueniat diftillan- • dum* Et poftea lutetur alembicus cum cucurbita fu 3,5:! ftrme- tur eorum iundura^Sc^fupponatur ignis quoufc^ diflillet. Ale bicus uero dC eius cucurbita de uitro fint. Ignis uero illius au- geatur ei fecundum exigentiam diftillationis , quoufcp uidca- tur totum diftillandum^ cum magna ignis expreflTione diftil- ,• latum efle* Secundx uero intetitionis diftillationis diip^ofitio, quac per aquam Rtjcil fimilis huic in uafe dC alembico . Diflert tamen ab ea in hoc , quod in hac fumitur olla ferrea uel ^nea, §Ccoaptatur ad furnum^ut didum eft ♦ Poftea fupcr fundum iilius ollae ftratum de graminibus,uel lana,uel rc confimili co- • ftrwatur, ad fpiffitudinem trig digitorum , ne cucurbjta fraji- 1 gatur» PX^x a.VARTA PARS L I B. PRIM/ gatiir, 5C eifdem graminibus.iiel rebiis confimilibiis cooperr- atiir in circiiitii ciiciirbita, iifcp prope collum alembici, & fu. per iprafarmenta uirga: fubtilisfuperfparganturAruperuir- gas ponantur lapides ponderofi,qui fuo pondere cucurbitam, Ol alembicum.S^ipfa farmenta deprimantA deprefTa iirmiter C<^ltabiIiterteneantfuperoIIxfundum, ne natent leuata per ipIamaquam.5<:fitIeuatiohxccaufafradur«uafis , &:diftil. iand^ rei perditio . Poftea ucro fuper farmenta fundatur aqua ufcp ad oilx Dlenitudinem,&: fupponatur ignis,quoufcp diftiU letur totumlDifpofitio uero eius qux per defcenfum fit,eft,uc fiatdeicenforiumuitreum, cum coopertorio eius, &:iutetur utrunc^,5<:intromittaturquodfi'cdiftiIIari quisintendit. Et hat fuper caput illius ignis . Defcendet enim diftillatio eius. A-ay^^ "^^° ^^'^^^ qu^ per filtrum fi't, eft.ut ponatur liquor diltillandusinconchamlapideam, &:fi'ltribeneabluti&:ma- . aidi^ponatur pars latior in dic^S liquore u(^ ad fundum con.- ch^. Pendeat uero cxiliorpars eius ab orificio conchx extra. tt fub capite illius filtri ponatur uas recipiens diftillationem* Cum ergo diftillare.ipfum filtrum incipiet , primo aqua^diftil- labi t , qua madidum fuit.qua cefi^ante, fuccedit illi liquor dl- • Itillandus > Qiii fi nondum ferenus fuerit,totiens ad concham reuertatur^quoufc^ feremffimus diftilletur. Hxc autem qufa racilia funt omnia^magna probatione non indigent,ideocK eo.. nim probationem filuimus» Defcriptio uero omnium uaforii ailtillationis cuiuslibet^a nobis nunc tradit^,eft hxc: ^ De Calcmtione^tm corpoYum,quhn fj^irituumjcum caufi$ Crmodisfuis, Caput LI» UL H, Citp' Xtti, POft igitur diftillationis narrationem,fermonem noftrum tradamus de calcinatione. Eft ergo calcinatio,reiperig. '»nem^lueii(3ti£) , per priuationem huimiditatis partes cofolr- * dantis» dantis ♦ Cawfa inuentionis eius eft, ut rulphureitas aduftma corrumpens dC defoedalis, per ignem dekatun Diuerfificatur • uero fecuundum diuerfitatem rerum calcinandarum ♦ Calci- nantur igitur corpora^S^ calcinatur fpiritus, dC res alia^ extra^ . neaeanaturahorum, diuerfa tamcn intentione ♦ Qiiiaigitur funt corpora imperfecfla,duoi52 fcih'cctgeneR2,Dura uidelicet ut Venus dC Mars* Molh a uero,ut luppiter dC Saturnus,qu ae ; omma calcinatur^Neceffe fuit illa.diuerfa intetione calcinari, 1 rj generali Sjt^H CLVA R T A P A R 5 L I B. P R 1 M I calcmantur , Ec eft, ut fulphureitas .Ka corrumpens & dcfce- 1 dans deleacur per ,gnem. Stc emm combur.cur omn.s ex ata- ' ^"^'""'"^''""'■"^''''"««"^«'""^^o-deTerTnS merJ&fc'r''''^"'"'?'P"''?''''""'^'i'2^P'°P«rfol.di. . te fubft^n^ f - ■" "'""'i''.* '^''P''«r««c,s in cont.nu.m- IdeoSere^ f^T" "'^" ^'^'"'^""^ per.IIudabaduft.one. .. Weocp necelTe fu.t conc.nu.tatem e.us feparare , ut .en.s I.be . r.t.sadquamcuncpm7HiSiSe75ipartemperuen enf fu£ e.tatemexeocomburerepoffit, &nondefenda Smcon" .^ tmi .tasargent.u.u.,n.IIo.Eteftcommun.s,ntent oC.W .n.IIa depuraco terre.tat.s. Inuentum eft en/m qiXorDora perre.t«at.onen.caIc.nac.on.s&redua.on™mTnda„t^^^^^^^ monftrab.mus.nfequenc.bus.Spec,al.suerocaTdnatiocorDo n™mo!humeft,utcumh.sduaLs.ntenc.on?bSte^^^^^^^ per eam ,IIa .ndurare & ,gn/re.ad quod peruen,cur cumTnT trad Hone determ.nare nos exped.c.Inuen.mus en.m oer ,d .n S ■S"^ "f ""°'""'""'°"'^"'^'"«'onngaminigne traxeritmora. fupiPf,fVrn..„ puspriuatu humiJltatereli^i^.itautpotiusaptiad uitrifi- cationem,quam ad corporis metallici fufionem conuerti repe- .•• , ," !'.".'« enim propria priu^tum humiditate, nuUam nifi * ' ' ■ «>mhcatflr,am dat fufionem. IdeocR neceffario relinquitur,ut cum ignis impeturnaxime ijeloc/, reducere celeriter feftinet. . mT^"'^'?? '*''"'"""■• Exeratur.ergpadillud,&fc.et. '/ ccModus uero calcinationis ho,,. duo% ^Sp-oTiim, quari fahs ..., actntateperficitur, eft, utprotfc/aturfugerfaciem.llorSfalis -^''''' .. , „. ^"»"^.^''P°'^ "» fil Vas uero eius fit terreum,ad formam parapfidis fadum» Modus autem calcinationis fpirituum eft , ut eis ad fixio- nem approximantibus,^adminiftretur ignis,fucceftiue fix^pau- ■ latim, illum augendo, ne fugiant, quoufc^ maximum eos tol- lerareignemcontingat ♦ Etuaseorumfitrotundunuundicg < claufum, 8<:furnusidem cumnouiffimedido ♦ Cum confimili autem furno, Sd confimili uafe,omnis fimt- liter res calcinatur ♦ Excufamur.^men amaiori labore, c|uamquiadhibetur in euftodia i^^^t Quoniajtn aha res noa ^^«8 Q,VARTA PARS LIBRI PRIMI non fugit,niTi (jpimiis^Si qiiod fpirituum naturx approximat Defcriptio uero omniu, quar narrata funt nouiffime eft hgo DeSolutione, I iT^ E Solutionefermo nofter ampliatus innuit, folutionem JL^ rei liccae in aquam effe redaAionem . Dicimus igitur.^ .quodommsfolutionisperfedlioadducitcuaquisfubtilibus,,- fiCmaximc SVMMAEPERFECTIONISGEBRI. 8#^ ^l bC maxime 2iC\ms^ acrikis, ^ pontidbLis, fccem nullam ha- Ynf^^^^I Jl bentibus, ricuteftaxetumdiftilIatum,&:vLiaacerba, & :pira '''|^^^^^ multscacritudinis, ^(imalaLGranatafimiiiter^ ' '; fimilia . Fuit autem caufa inuentionis eius fubtiliati o eorum, ^ju^ jJ^luff'a-iiA ' quse nec fufipnem nec ingreflionem haBent.de quibus magna 4jU^"< ■ utilitas amittebatur fpirituum fixorum, dC eorum, quac ipforu" naturscfuniNam omne quod foIuitur,necefle eftfalis,aut alu- «^«- v.-?^ miniSjUel eorum confimilium naturam habere. Eft autem na- cc tura eorum, quod fufionem dant, anteillpxum uitrificatione» V JErgo^ipiritus foluti fufionem prggftabunt (jmjlitaLfinuIemi '* Cum ergo multum ex natura fua , corporibus 6C fibi inuicem/p?'»''^»** conueniant,habita fufione,neceflre eft per illam^orpora pene- ^. ffiriUs tx2itCybC penetrando tranfmutare. Ad hoc uero ut penetrent 8^ tranfmutent,fi'ne magifterio non peruenitur,quod eft fcilicct, »\ ut pofUyutKmem^^ cpjgula^^ illius adminiftretur illi . ,^'aliguisexj|iritibus*puri^^^ Et todensabillo ;nttSika^ fublimetur , quoufc^ fecum maneat, bC illi uelociorem praeftet >) I fufionem,8<: ipfum in fufione a uitrificatione confcruet.De na^ I tura enim fpirituum eft,non uitrificar^fix: a uitrificatione com [»-t|iiixtumfaluare,donecineo fuerint ♦ Spiritus ergo qiiimagis * ' naturam fci^wauit^jwrijus^mag^^ defendet.Ma* « t , - gis autem feruauit^lpimus^^iblumfnodo purificatus,qLiam pu- a ^^PfT^'^'^!^ rificatus,fixus,calcinatus,atc^ folutus.ideo neceflc eft talem i\ /f .^*^^ /iZ^, \{ admifceri.RefuItat eoiim ex his bona fufio,8(: ingrefno,&: fi- -^ ZXi.'>^j^U^-« . V xio ftans ♦ Ex qperibus autcm natiirac probarepoflTumus, (oli «- J[t^Jefiu$' otl, falium 8^ aluminum. bC fimilium naturam fcruantia, folubilia cc cflfe.Non enim in operibu|iIIius omnibus confiderantcs,inuc ** nimus alia folui,pr£cter ina^giriirr^nryrimqffQluuntur.neccf- ^c i lccftper illor um naturam foIui.Sed quia uidemus omnia uerc . talcinata folui per^r eiterationem calcinationis bC foluti onis,: tc fa^f^-^tt-i^ m Ideocp y-^''^^^^'^^''r^-^^^^ ^*^ CLV A R T A P A R S L I B. P R I M ! "■ '"'-" JJcoc^probamiisperillud.omniacalcinata adfaliumiielalu* j minum naturam approximare, idco CeCe in propnetatibus nc- i •cefreeftconcomirari. Modusuerorolutionisduplexeft/cili* , p V '.♦.«•:. i. .:*..^>>,cet per Hmum calidum A per feruentem aquam. QLiorum^elT^ I ^yW wnaintentio^&unuseffedus. Modusergoperfimumeft'ut . i ^^"^^"''^aicilBi^EL^n^i^pu^Jamuitream^ ^fuperiiludfun- «u. 4^."[o^ ^ft-Et ^ft "t calcinatum in ampullam fimili^ ter ordinetur cum accto, obturat o foramine, ne rcfpiret. qiW ** **" caldarioplenoaqu^9<:ftcaminefepeliatur ,'ut in diftillatio^. - nis modo pcr aquam*^raeceptunR attuhmus per ordinem * dC I, jL-n f ^°^^^ fticcendatur fub ea ignis, donec aqua per horam feyiip- 7 ^rar ^*"*^ ' '^ f ^^°^ ^°^ ^^^^° folutum diftilletui^,&: feorfum feruetur. Non ' 1^^^'h^l^ « fplutum uero iterato calcinetur,6<: iterato eodcm ordine folua- ^Zt*>!if^^^ ^ twr.donecperreiterationem totumfoluatur. . -.* W^?^f>lu^ ^^^^^^P^^°"^^^^^'"S'^^^^*^"«"cdiduipdl,h»ceft: "* , ^odguUndiMercurij,^mcdicimrumfolmu? COaguIatioueroeftreiliquorofeadfoIidamfubftantiam *- per humidi priuatjoncm redudio , Eft aute duplex cau- fa inuentionisilliusl Vnafcilicet argeti uiui induratio.!ftItera '^^ uero inuentionis caufi^a eft,rr,edicinarum folutarum ab aquci . x^^ tateillis adjiiixta abfoJutio* Diucifificacm- ergo fecundum. '-'• ipfouioi S V M M AE p E R F E C T I O N I S GE B R I. snj^lk ipforum coagulandor^im multiplicitatem ♦ Alia cnim argcn- i\im uiuum coagulatione indigct , alia uero foluta! medicin^. Efttamenipfiusargentiuiuiduplcxcoagulatio.Vnaquidem per ablationem totius ab illo humidi innati * Ahauero per in- f fpiiTationem ipfius humidi^quourcj induretur. Congelare at- CcAfu ^t^e tamenilluddifficimmeatc^ laboriofeaccide€,'cumprohindi. ^* • tate perfpicacis induftrix , dC nos narrabimus omne ingenium ' m ij coac fl^» <^V A R T A P A R s L I B. P R , „ , Miienmt qu.dam fore per conferuationem illius m len.s tem peramento.au,cum.lludp»taflentfecoaJa(reM^^ ..o„eme,us ab ,gne. .nuenerunt illud fluerf f pK.X hoc,g.tur,nftuporem&.„adm.rat.onemadduATfunt„ehe m«?terargucntes,adhocpert.en,„no,.ponV AI. c,fnc! ''7'J"°«p^fl^„_^„„I,bt,sfupponentes,hum^^daquod- &oe?h i ""' ^°'^"""»« '"'"^ conferuat.onem in igne. e^perhancco„t,nuat.onemadhocdeue„eru„c, utexe.sai,' ■ '> qu,.„^Ibum. ahqm «eroin mbeumconuerter.^tkDidem >. ahqu, uero in citri„um,cui „on (^^h^nc^rcmShi r^Juerfitammcaufam„o„pott,^;;;ii?iflS^ '^ ftt XTr'-^''' ""° ""^ ■S^i^-«""d coagular °ctia . t ftmtAadhocno„peruc„cru„t, fed acc.dic eis illufio aut cft autcnr^r''""""^' '"^ r^'nfeafibihterexte„«cum ' Et hor .ri f ° '°"'T'"' ^"" '■" f"""^' ^'■^"'■"^ corpori,. fcchorum d,uerfitat.s caufam ignorauerunt . Ahi medicinas ar«fic,ofas componentes, illud% proieAone coaSu unc Sed corum non fu,c coagulacio utilis, quoniam ad"mperfe«5 . corpusilludconuerterunt Frrinfo^^t , / ""P^";'^'^!" ' nonnorirrninr \aT .^^ «^^'""mhwusfimihtcruiderc nonpotutnmt. Horum,g.tiir„osnarrarecaufasexDed,r ut adcoaguIationisiIh„smag1fter,t,mart.fexper en.'f V a'a^^^ " r«"i:5'of ""^""rT*^'^' -rfoLscftJ^ilftant" pefcS • a In^ ir"" ^'*P°"^b'''^'" breuifpacio cempor,i . . " cauiraermW,il[^; ^ L f * 'seiifSlw cxceflus, eft ^ S ^a e,!. co r'"''T"'r"^^''r'''^^°'"'"''"<^"''^"'^''«'- *? pnurc.arIenico, & marchefita de faciy,proptcr cSmunicaccm inii3:ura SVMMAE PERFECTIONIS GEBRI. 51^3 i'n ni^mra faa Jdeoq^ pcr illa appar et coagulatum non i n foiina corporiSjfed argenti uiui cum plumbomixti. Nonenim ha? c cufugitiiri^ m iij I 9^f4 Q.VARTA PARS LIR PRIHI I ' ^"';'!""i"°" fi='W"^l'uidum crcat, fixum;lero non, quanCum Ja^^;k ■ "^ '"■''°;ft-P!£!i!£L»f''"^fobflant.a purum creatcorpus,non tt^ftU» . « pura uero e contra. Acdditautem & fimiliter /n folo arsento |Jiuo(abfcij ftilphuns commixtionc; diurrfitas cadem proptcr I ,, '''""['"^^'"'^""'latior.is.&prxparaiionisiliiusjnmcdici. . I nji- Weocy contingit exparte medicina; diucrfitatis ilk.flo ut' i/»>proptenmpuritatemacadit. QuandoqjucroSol.quandoq, » Luna, quodexpuntateuenircnecefrccft, &:confideratione .. coIorumCoaguIaturiaitu^^ ^um u.o«iaad,gn^|^ritarem,AfpiSas cmm. >is aque- , itatem il hu, defac.liremoiiet.Hoc cnim fit per uas,cu.us L, -. ; ra l.t multae Iong.tud.n.s,.n quo .nueniat locum refr.gerii ad- ., J.xrenti:e & qu.ct.s in eius fpondilibus, proptcrfuam longi. ... , tud.nem,& non fug* uiam , qufcufcp iterata uice ad iUius fun- . '""'"Pf*"P««':"-m"'tacaI.d.tate,gnitionis,cumreiterat.o- X^^.J^ r- ™5«^""°"^'"iimigne;Vnuafeuitrco,cu.uscollumfltmui: rnn?5.^" n"' ^'"«"t'-^%«"'na'npuU^habeat, cum H contihi,acolli?,usapert.one,iitperiIlampoffithum.d.tasei. "/vXitti :: "^^"^"^^'^"^•Ir-^^arfBtur ueropermedLnam.Z« r ^ '^■H,cucrofim.I.tcr,ut.ntet.oncm noffl-amfuper.Ilonarremus ^ completam fecundum quod per noftrum .nucnimus cxperi- • . mcntum. Eteftmcdicina.Ilius,quarmax.meilIiinprofundo c,usadha:fet,&e,perminimacomm.fccturantcilliusfu2am. bxrebusergoeiconuenientibus, necefl-eeftillamcolhlere, buntautcmhu.ufmodicorporaomnia,8CfuIphur,&:arfen.fii. aeaqmanoni»de,miscorponHBaligiiod innawra fua illud • ccagularc. SV«MAB PERfECTIONlS G E B^R l. ««? coaedare/edab eis ipfum fugere, quantumconcp fuermt fu* S/t£deo^cokderauimt,s n^Utffico^^^^^^^ fUndo adh^erere.-Subtihoris ergo fubftann» & l'q«f'°";^': ^Hi;ii5aT^medicinaillaeire,quam.pfacorporx^^^^^ tibus etiano uidcm«s,illis in n«"«/"^,™".^""''"^'J'X^ S ftabilem coagulationem fieri .U.us.fed fug.t.uam,«mult« m feAionis.Quodquidecontingit,alterSpropterfp.ntuutuga, 1 terB uero ex tcrre^ & .du(tihil^vM.nt^J\\o^ com.xt.c^ ne.Ideocp ex hS^amTSiFeia^inqtur , ^'^ q«3^a<^ >? /"^t?a '^ ' illius el.^iatur,ipfam neceffario ''.-''ereenrefl.btih^gfe riffimKfubftanti*, iWi adhxrent.s ex naturafua, &: fac.U.mse 1.5SSHOTir5"tenuifl"imgead modu aqua,Khxa:luper ig- n.Tpuyna. Hsc ei^i ipfum coagulabit,K in natura folarem uel - 3emconuertet.Modosingenio.,medicin.t.b.ded.mu^^ ad qua per illos peruenire potes,K .pfam fermone f.b propno detriauimulsolliciceigimradillaexEta^S^^e^^^^^^ nies.Sed ut nos no increparc poflT.s ex e.us .nfuffic ent.a, c^.ct- Zs c.ex ipfis corporibus metallicis cumfuo fulphure t el ai^- Sp«paratis,Lcmedicinaelicitur,fimiliterexfolofu. :/phureuelarfenicopparatis,&exfolis_fimn.tercprpor.busel. '' feaiusintliHin;nQ?5;TmHS:.raproprianatimamplee. ^f€ Q.TARTA PARS LIBRI PRIMf ^eTixiIIi artificialiter cum claufura bona connexus , QC per lpatulamferream,uellapideam, cum ad fpondilia eius adh^. .. lerit,^derjciaturadima, caloris confinue, peralternasuices, quoui j hgatur.Fixionis uero modus argenti uiui,eft idem c5 modo hxionis fulphuris &:arfenici, &:non diuerfifi'catur inter ie,nihm hoc,quodnonpoiruntfuIphiir &:arfenicumfi'gi nifi pnus eorupartesinflammabiles tenuifllm^^fubtili diuifionis - artihcio ab eis feparentur , per huc ultimum fixionis modum, * /Argentum uero uiuum hanc confiderationem non habet 6< ad hoc fimilitcr tempcrariori calore , quam argentum uiuum indiget in hoc modo^Similiter diucrfifi'catur,quia in longiort figuntur tcmpore,quam argentu wuu Jn eo fimiliter^quoniai - alciiis SVMMAE PERFECTIONISGEBRI. f^^^^j^ altr is eleuatur propter fuam tarditatem, quamargentu uiuu, ideoqj longiori uafe indigcnt quam argentum uiuum ad fuam fixionem, Fixio ucro marcheritae,magneria^,&: tutix cit.ut cu poft primam iUorum fublimationem acquifiuer imus quod ex ; eis uolumus,abie(flis illorum fecibus.reiteremus fuper ea fulj Iimationem,totiens conuertendo quod fuperiusafcendit ad id quod inferius rcmanfit.ex unoquocp illoru, quoufq^ hgantur» Horum ucro defcriptio uaforum iam tradita eft» ,i^.\],CAi>.Xyil, DeCeutiom. Crfp«t LV. CEratio, eft dmx rei non fufibilis mollificatio ad liquefa- dioncm.Ex hoc igitur manifeftu eft , quod caufa inuen- tionis huiusfuit, utquodingreflionemexpriuationefuaeli- quefadionis non habebat in corpus ad alterationem, mollih. c;areturutflueret,&:ingreflionemhaberet. Ideo putauerunt aIiqui,ccrationem debere dcoleis liquidis dC aquis fien . bed crroneumeftillud, &:aprincipi}shuius magifterij naturalis femotum penitus , dC ex manifeftis natura: operibus reproba- tum. Naturam enim non uidemus in ipfis corporibus metal- licis humiditatem cito terminabilem,im6 diu durabilcm,^d illorum fufionis dC mollificationis necefl[itatem pofuiflTe» . Sienimtalem iIlispofuiflret,relinquereturneceflario,utcitif- fimefcilicetignitioneuna, corpora totaliter humiditatc pri- uaricontingeret ♦ Qftarecxillofequeretur^poftunamigni- tionem corpus quodhbet nec malleari,nec fundi poflfe^Qiiam obrem imitantes naturac opera in quantum poflTumus, ne- ceflTeeftnosmodumnaturxincerandofequi» Cerat autcm ipfa inradice cerationis fufibilium humiditate , quac fuper c- pines eft humiditates,expecflans ignis calorem ♦ ]gitur etiam oos confimiii cerare humiditate neccflTario expedit. In nullis n tj autem .oofOaCLr A RTA PARJ LIB. PRI„, duas ceratuia .nuenKur,qadm .„ h.s, u.dehcet fulphure &ar- femcopropinque , prop.nqu.us autem &mehus.nargento rum rehnquere propter fortem un.onem, quam .n opere mf- xt.on.s natur^ habuerunt. In omnibus autem rebus aliis h^. n,.duatem habent.bus,exper,mento inuen.es, eam f n efdu- t.oneaterreafuaCxbftant,a feparari , &poft kus feparat o- nernomn, hum,d,tatepr,uari. Infp.ruLsautempra:d,aS hoc nom,ne cont,„g,t . Ideocg non eftaluu),per q«od abillo- rum ,n cerando.acceptfoneexcufaripoflimus , Modus e Z arat.omseftper,IIos,„ttot,ensfuperremcerandammur pl.cetureorufflfubImiat.o,q„oufqr,n,IIa cum humid,tatefua manentes,fufcnembonampr*fte„t.Hocautemno„fietante tllorumperfeaantmundationem, ab omni recorrumpentl! Sed m,himel,us mdetur ut eorum olea prius figantur^ p« Knis libn primi SLimmxperfedio- SummaB niente SVMMAE PER* FECTIONIS GEBRI r^iX^i^^^ LibcY Sccundus. friejkio.l^iuidenshuncSccmdumUbrumin tres[>drtcs» C^^- co2nofcamus,aiiperXediofit compleu, His tribus itacp tradi- tisTs^ tota erit pcrfedionis tradita cognitio, fecundum nofttx artisindigentiam. , PRIMA PARS HVIVS SECVNDI LIBRI DE COGNlTIONE RE»^ tum,cxqudperfcHionispofiibiUtM^ cr IHodui deprchcndi potcji^ C^dcogmtiopcrfefHonishuiuidYtU^Acogtiitionendiurafiiritmnif. cr corporum depcndcdt^zx P R F M A P A R 5 L 1 B R I S E C V N D I deucniatiicracognicioillonimnatiir^, fecundum fuas radf. ccs.Frius igitur corporum principia notificabimus.quid fcili. cet fmt fecundimi caufas fuas, dC qui d boni uel mali f n fe con- tineant.Poftea uero ipforum omnium corporum naturas,cum (uis omnibus proprietatibus monftrabimus,qux uidelicet fint caufarcorruptionis illoru^cumfuis experientijs comprobates» Df n^turdSulphurli.a' Arfcnici, Cd(>ut L V 1 11. V ■ j- -' — •■ — . &-"«^""'"iuuuu -i-^icimusquoclDulDhurcc exper.em.am 8i mamfeflam probat.onem ehdas per xS- lidum No en,m mflammatur, ffifi quod oleag.num eft.nec li- l",^n,'''''a.'^'*''"^'"''^"'"^"°^'"'"'"«"«habefa^^^^^^ pliur.tacg&,Ilwscompar, caufam corrupt.omshabent.fn. . „ flammab.Iem fuMant,amA terream fecuIgtiam.Caufarn i«. bft.g,turcaufacorrupt,oms.n.IIoterre,tas, perhoc. quod b.l.sfubflant,a,qu.aneq,ftat.ne$fiarefac.tAquodn,gredi. ... i nemexomn.generee.uspra.ftatr^^&fgitur£i!M,on,s,n ' £tuZ^T^'-'''''r-'^"''"^"^^ tur Et ne -rr 'Tk '^'°"''*1"^ perfufionem bonam perfici. . aIL^I '^ r '^''"'"«^" 'lon remouetur e.us .mpreflio l^r^K^ '''V''"?S°'P°™'""^'^^g^'^""'"'>'fl%a- tur.Qu»c«mnonf.xafit,I,cetdi,simpreffionoreinoueatl,r t^c^»r, refolutxfunt multae fllius partes iuflammabilcs, ideo artificig ^*^ (e parationis eiu s eft facilcSed ipfum eft albedinis tind:ura,fui cc phur uero rubedmis ♦ In fulphuris igitur diuifione magnaia, iadhibere c^utelam,necefle cft^ IN argento uiuo fimilitcr neceflfe eft fuperflua demcre* Ha- bet enim corruptionis caufas , uidelicer terream , 8C aduftibihs abfc^ inflammatione aqueitatis fubftantiam, Puta* iierant tamen aliqui illiid non fuperfluam habcre terram» ■ ' uel 10/^x6? PRJMA PARS LIBRI 5ECVNDI «el immunditiam ♦ Sed uaniim eft qiiod cogicatur ab eiTdem, VidemusenimiprummuItaeIiuidatis,8(:nonaIbedinis. Etfi- rc militerperleueartificium uidemusexilloterram nigram dC cc feculentam emanare^per lauationem uidelicet, cuius modum narrabimus.Scd quia duplicem eftpcr illud perfeAionem eli- .• cere,medicina fcilicet ex eo facere, bL illud perficere,ideo($ ne ceflTe eft ipfum duplicis mundationis gradu praeparare , pro- jA^ fe JffercuT-ii pterea dux mundationes Mercuriifunt necelTanx .^.Vnaj^er ^ \ A^ftllAiit>*^y^ ft^iyfmationem ad medicinam; bL hxc hic innuitur ♦ Alia per />^. I05;,1J. lauacrum ad coaguIa'ticne,&: illa innuetun^-Si enim uolumus .. iuoj-AcevtiiC medicinam ex illo crearc,tunc necelTe eft eam a feculentia fujc ^ iAkJmJx^{i>* etcoloremliuidum, bi ipfius aqudtatemjrugKiu^^ delerc, -VAjn ^M^ , ^^ {-ota medicinam fugitiuam injproiedlionefaciat , 8<: medio- " crem illius fubflantiam faluare pro medicina.De cuffus eft prd i^ M / . f prietate nonadjLirj, ^ ab aduftipne defendere, &: quae non fu. ^LI^^W^ltlpe»'^^^'^ ^^""^ facit* Probamus itac^ perTfeiuum efl^e illud ma* ^ £^n»»€»n reC-*"^^^^^^ experientijs.Nam uidemus argentum uiuum,argcnto ^ ^ienjUryx ^ uiu^magis adhxrcrcj fix^eidem magis amicari, poft illud uero l^^J^jj^' ^!^^ ... Ua^a^l^^^^^^^^^^^^^^^^^^^S^^^^ corporauidemusnonadilla /' Ue ^*^rA ^t^^c>»tantamconformitatcmhaberc, 6^ ideo ipfa ueridice inuem* . iiiZlill^ vf J^^^ minus dc illiusnatura participare.*Et quaecunc^ uidemus AVe/, iO^S^^^A^ P^^^ ^^ aduftione faluarc,xlla confidcramus plus illius natura V* VH^^gr. ^ ^) pofndere, Ideo^relinq|^itur,ipfum argetum uiuum effe per- v llTtlZj^ fedi^,8(: aduftionS faluatiuum,quod cft pcrfedion|s ulS ,.. 'i^ ktc /ft<.^: munSSecundusucromundationisgraduseftadipfiust^^' ' Iati(^em. EteftutfufficiatilliToIummodolauatiofuxterrc/- Cfi^fr7%, ^. syi^ tatis per unam diem r^Cuiusmodushiccft : Sumaturpatella tetrea,a<:ineamittaturargcntwmwuij, fupcrquodfiindatur • Ik S VM M AE P E R F E C TI 0,N I S GEyL^orS^ acctiforcitTimipaiicaqiuntitas,ucIakenasxeico^ 5^vr<.$. -^4 rufficiatadcoopejkndumillud.Poftimmittatiu^adigncmlei^ p^^o^ J^i^ tum,ne ferueat, 2^ agitetur contimie cum digitis^fuper funda ^^C^I^W patellx, iitdiuidaturargentumuiuuminfimilimdmemil^ ^Z^^^^^^ ^ tiliflimrpulue risalbi , donec totum acetum euaporauenc, ^ ^^iH p-c^fi ipfum ar gentumuiuum redeat.Poftea uero quod feculentum r^lr t>nr,t^^».6- PRIMA PARS LI8. SECVNDI %'\ P^^^^f^^^s, N^fiponataradignitionem,nonfbn:ipitilIam pruifquam mflammatione fulphirrisinflammetur ^ardeat. ^ Jplam iiero argcnti uiuifubftantiam manifeftatur habere fen- ^ '*t>iiuer.NamaIbedinemprxftatVenerimeriargenti,quem. i ^^ J.^^o^^imSiripfumargenfumuiuumAcoIoremininiusfub-*' ^l ''"J3tionecoeleftinumpr^ftare,&:iuciditatemanifeftamme- * tailicam habere uidemus , qua: certum reddunt artificem, illa lias fubftantias continere in radice fua.Magnefia uero fulphur plus turbidum , dC argentum uiuum magis terreum dC fecule- tum&ipfimifulphurfimilitermagisfixum 8(:minus inflam- .. mabile habere,per eafdem probare experientias manifefte po teris,&: ipfam magis natura: Marris approximareTutia uero, eftfumusipforumcorporum alborum, & hoc manifefta pro- batione perpenditur. Nam proiccflo fumo mixtioi^i^ouis dC ycneris,adhacrcnteinfpondiIibusfabric»fabrorum;'cande •*• impreflionem facic cum ea.Et qicod fumus Metallicus non re« dit,nec ipfa fimiliter fine alicuius corporis admixtione ♦ Ideo cum fumus ipfa fit alborum corporum , alba non citrinat cor* pora,fed r«bea.Nam cicrinicas non eft aliud,quam rubei & aU hi determinata proportio. Ideoqj ipfa propter fui fubtilitatem . - magis ad profundum corporis penetrat. Etideo magis alterat ^' quam fuum corpus,&: magis adhaeret in examine pauco artifi* *• cio,quod iam tibi narratum eft. C^uarcuncp igitur alterantur, per argenti uiui uirtutem, uel fulphui^, aut horum fimilium necefle eft alter ari, quoniam ha? c fola communicant in natura v adipfacorpora. T^€n4turdSoli6,fweAurt, Cdput LXI. DE corporibus nunc, ampliato fermone eorum intimam narremus efl^entiam. Ec primo de SoIc,poftea de Luna, ultimo uero dc alijs , fecimdu quod uidcbitur cxpedire cG fuis . probatioi» $VMMAEPER?ECTIONlSGBERI. to^lo;^ probationibiis,qu^ per experimentiim habentur. Eft /g^^"' Sol creatus ex fubtihfrima fubftantia argenti uiui , dC clarilli. ma fixuraiSC ex fubftantia pauca fulphuris mundi, dC purx ru- bedinis,fixi,clari,&: a natura fua mutati,tingentis iIIa.Et ideo, • quia contingit diuerfitas in coloribus ipfius fulphuris^necelle cft &: auri citrinitatem diuerfitatem habere fimiliter, Eft emm quoddammagis, quoddam uero minus in citrinitate mten- fum , Quod autem fit ex fubtiliflima argenti uiui fubftantia, pcrpenditur&:ipfum, quia argentum uiuumdefacih iUud •» fufcipit ♦ Non enim argentu uiuum aliud quam fuac naturae fu- rcipit.Qu6d uero claram 5C mundam illius fubftantia habuit^ pcr fplendentem eius fulgorem SCradiantcm manifeftatur,no folum in die,uerum etiam in nocfle fefe manifeftantem, Qiiod ucro fixam SC fine fulphureitate comburente habeat, patet ^ pcr omnem operationem illius ad ignem: nam nec minuitur, ncc inflammatur. Qiiod uero'ipfum fit fulphur tingens, patct pcr hoc,quod admixtum argcnto uiuo, ipfum in color e trans- formatrubeum:a:quod fublimatumforti ignitione de corpo- ribus,ita quod illorum afcendat fubtilitas, cum ea citriniffinu «:» crcat colorem.Patet igitur,quod cum pura eius fubftantia pu- rum colorem generat,cum non pura non puril. Qiii ucro pro- bationisfuxcitrinitatisoftenfione indiget , fenfum non ha- bet: quiaperuifumpercipitur ♦ Subtiliflrimaigiturargcnti uiuifubftantiaadfixionemdeduda, S^puritas eiufdem, 8^ V fubtiliflima fulphuris materia fixa, dC non adurens, tota ipfius auri matcria eft efl!entialis. Maior uero argcnti uiui,quam KiL phuris in|^lo probatur quantitasadeo maiorem argentum ui. uum habet ingrefl-ioncm in illud . Igitur quaecunc^ uolucris altcrarc,ad huius excmplar altera,ut ipfa ad acqualitatem eius • pcrducas» Et modu iam ad illud nos dedimus.Et quia iubtiles . ij ^fixas lo^tor • p^R tm A- P A R s L I b: s e c v n d i &!^tes hnbiiK partes,{dcopotLrerunrpartcs cms mLilttim den lan.Ec ha^c fiiic catifa ipOLis magni ponderis; Per miiltam iiero opcratam a nattira dccoc^cionem, faifla eft cx illo paLiIatitiare- lolLitio,5v:inrpifratiobona,6(:LiItima mixtio.LitcLimignitioee AAu^4r^ Iiqtiefcat. Expr^ecedentibtis igittir patet,qLiod mLilt^qLianti- ^««^ ^ tasargentiuiLiieftcaLifa^pei-perfedionis: mLiItaLierofulphu. ns.caufa corruptionis, Et uniformitas in ftubftantia.qu^ per mixtionem fic in decocf^ione naturali. Diuerfitas uero in fub- ftantia,eft caufa corruptionis.Et induratio &:infpiflatio, qux perIongam&:tempei-atamperficiturdeco(ftionem, eft caufa perfeAionis,oppofitum uero corruptionis ♦ Igitur ft cecident fuper ipfum argentum uiuum fulphur non debite, neceflc eft ^cundum diucrfitatcm illius diuerfas corrLiptiones adduci. Poteft enim fulphur quod fuper illud cadit,fixum,non adufti- bile eft^c totum, aut totum aduftibile, bi fugiens in natura ful- ^ phuris: aut fugiens,8(: non in natura fulphuris, aut partemfu . gientis,partem uero ^xi tenere : fed in parte naturam fulphti. ris tenere,in parte uero non;aut totum mundum,aut medium immundum:aut multas quantitatis,aut paucx,fLiperans in co- mixto: aut pauca^ quantitatis fuperatum in illo , aut nec fupc— * ransnecfuperatum:autaIbLim,autrubeum,autmediocre.Ex his itacp omnibus diuerfitatibus necefle fuit in natura diuerfa creari corpora, bihis fimilia: quas on;ines oportet narrare nos cumprobationibusmanifeftis. " ^ T^emturaLmxfmeAirgcnH, caput LXII. '* IAm ergo patet ex precedentibus,quod fi ceciderit fulphiir mLindum,fixum,rubeum3cIarum,fuper fubftantiam argen- ti uiui puram,non ftiperans^imo pauc^ quantitatis, dC fupera- tum, aeaturexhocauriimpiinim ♦ Si uero fiierit fulphur mundujxi^ »• S V M M AE P E R F E C T I O N I S G E B R I. ^o.iO^ mandum,fixum,album,clarum,qiTOcl cecidcric fuper fubftan- tiam arecnti uiui^fit argentum purumXi in quantitate non Iii- peret, diminutam tamen habet puritatcmab auri puntate,5C fpifllcudinem groffiorem^quam aurum. Cuius fignu eIt,quocI non dcnfantur partes eius , in tantu utaurb componderet, nec itafixamfubftantiamhabet, utillud. Signumcftdimmutio eiusperignem,S<:rulphureius,quodnoneftfixum,necinco- buftibilc^aufaeftillius . Etquodfulphurinillohuiusfitdi- (pofitionis,per illius paululam inflammationcm probatutacle autemfixum&:nonfixumadaliudquidem 6(1 ad aliucl relata e(re,impo(ribilenoneftautumandum.Lun^enimfulphurei. c« tasadaurifulphureitatemrelata, non fixa, &: comburens efi cc^ rc^*-5\M^l Ad aliorum uero fulphur corporum fixa,8<: non comburens. ^ ^McYcuYij,dcc^cdtjpscorYUptionls,Grpn^' Bionis, Cdj^ut LXIII. Slucrofueritfulphtirfixamterrcum, argento uiuo fixo TtoX^^ci^l tcrreocommixtum,8^hxcambononpurae,fedliuidxal. ^^^JJ *^^- ■ bedinisfuerint, cuius fuperantiaequantit_as.fitfulphuristixf ^ fumme,fitexhisferrum. Qiioniam fu£erantia_fulphuris fixi fufionemprohibet. Ideocp exhoc relinquitur/ulphur ueloci- ^liqfiiefacfliohisfcftinantia per opusfixionis perdere , quam .. argentum uiuum, Non fixum uero uidemus citius quam ar- gentum uiuum liquefcercv Ex his uero manifeftatur caufa u^ locitatis fufionis dC tarditatis in corporu unoquo(^» Na quod ^id^Ii^oTiabiSfuIph^ tardius, quodueroplusdeadu- rente,facilius&:citiusfufionemfufcipit.Quodfatisapertere- ,• linquituranobiseflemonftrandum.Qiiodueroipftaprixum Julf^hur ' tajdioremfadatfunonem^manifeftaturpcrhoc, quodipfum iij ttnnquam. r Ij^tio P R IM A P A R S L 1 B R I 5 E C V N D r nunquam,ma calcinctur,figitur,&: cafcmatum nullam dat fu- lioneip»Ergo in omnibus i Uam impedire debet: Quod uer o ni fi calcinetur non %atur,patet experimento illius, qui illud fi- git non calcinatu, quoniam ipfum inuenit lemper fugere, do* necintcrramuertatur^Cuiusfimilitudoeftcalcisnaturg.Hoc . ^v^. "P*- ^^^ ^^^^^ minime inargeto uiuo cdtingk , quonia figi potefl abfcp V» w>. fjoc , Q, in terra uertatur, &: figi fimiliter cii conuerfione illius v^- m terram potcft.Nam per fefiinationem ad eius fixionem,qu^ per pr^cipitationem perficitur, figitur, &: in terram mutatur» Per fuccefnuam uero illius iterata uicc fublimationem figitur ... fimilitcr, &:non in terram uertitur, imo fufionem dat metalli- cam. Hocautem manifeflumefl,&:iIIiprobatum,quiutraf^ hxiones illius expertus cfl^ufc^in illius confummationemper fefbna prxcipitationem, dC tarda,per fuccefHuas fublimatio- ^f*V'ditenim8<:inuenitfi'c,utanobisfcriptumfufccpit.Et A ^''cX^Wv »""^^'^^0, quoniam uifcofam GCdenfam habct fubflantiam: J cuius iignum cft contritio illius,cum imbibitione &: mixtionc cum rebus altjs. Scntitur enim in illo manifefle uifcofitas illi- r us per multam adhxrcntiam . Denfamau tem fubftantiam il- \ lud haberc,manifefte uidet monoculus^per illius afpecflum, QC • r. J 7> perponderationemfuiimmenfiponderis.Aurocnimpr^po- >; dcrat,cumi:nnatur_afuaefca: jionis,ut narratum eft, His igitur relinquitur,ipfum pofl^e figi fineillius humiditatis confumptionc*, 8^abfc^ interram con- uerfione.Propter enim bonam partium adh3crentiam,&: forti- .. tudinem fuar mixtionf s, fi quo modo partes illius infpifiTentur pcr ignem,ultcrius non pcrmittit fe corrumpi,ne(^ pcr ingref fionem furiofac flamm^ in illud fe in fumii ulterius eleuari pcr fnittit:quonfararcfaaionefuinopatitur,propterfuamdcnfi- , . /€m,^.a^*za- Mduftfc ftibilera. S V M M AE P E R ^E,,CXAA9JJ..^ E B R I. t.tll|r ftibilem,quan/npnftiabetipcrficitunPer hoc igitur inucntiim cftinuentione ueridica duorum fecretOF^ genusmirabile du- plex .' Vnum fcilicetjCaufac corruptionis uniufcuiufcp ir etal- lorum per ignem : quai^ una eft indufio adurentjs fulpliurei- tatis in illorum fubftantiac profundo,per inflammationem ilh diminucnus,&: exterminancis.in fumy ultima confumptione, quantumcunc^ inillis argcntumuiuubonaefixionis extiterit. Altera uero eft multiplicatio flammx exterioris fuper illa pe- netrantis,8^fecu in fumum refoluentis, cuiufcuncp fixionis in eis ipfum fit ♦ Tcrtia uero eft rarifica^ ipforum per calciria- tionem * Tunc enim flamma uel ignis in illa penetrare poteft, ec ipfa extcrminare* Si igitur omnes corruptionis caufar con- ueniant,maxime corpora corrumpi neceflTc eft, Si uero non o- innes,remittitur corruptionis i^ocitas uniufcuiufcp cv rporis fecundum remiflfionem illarum^ecundum genus^eft bonitas, Jeci^Hf> quxperipfumconfideraturin^corporibus,Quiaigiturargcn-> * tum uiuum propter nullas caufas exterminationis,fe in partcs ^ compofitionis fue diuidi permittitCquia autcum tota fua (lib- ^_|_ ftantia ex ignc recedit,aut curn tota in illq pcrgianens ftat)nO'. / ' tatur in cpjiecefTano perfeAionis caufa. Laudetur igitur h^ nediduse<:gIoriofus AItiflG[mus:quicjiaiiitiIMdedit(^iTIj ^^ '* fubftantiam, dC fubftantiac proprietates , quas non contingit m-i REdeuntcsigituradpropofitum, dicimus, quodfifucrit ^c^e/f>»e^.^**^^ fulphur immundum , groflfum', fixiim, recundumful maiorera U.:^ 11» ? R 1 M A P A R S L I B. S E C V N I * maiorcm partem: rccundum ucro fui minorcm non fixum, ni* bcumjliuidum/ecundum tocum non fupcrans ncq; fupcratu, SLcecideritfuperargcntumuiuumgrofliimj ex co dcs crcari nccefTe eft ♦ Horum itacp omnium probationcm adduccre pcr data ex natuta illoru contingit, Nam cum illud ad inflamma- tionem deponitur, flammam cx co fulphuream difccrnerc po- teris,quae fulphuris non fixi cft fignum^Et dcperditio quanti- tatis cius per cxhalationcm, pcr frcqucntem eius combuftio- nem/ulphur illud fixum haberc fignificat, Nam cxea^fit illi- iis fufionis retardatio , dC induratio fubftantix ipfius, qux fi* gna funt,multitudinis fixi fulphuris ipfius>Qiiod illud autem fit rubeumymmundum, adiundum argcnto uiuo immundo, fignificatur pcr fenfumiundc alia probatione non indiget.Ex- perimento itaq?elicias fecretum. Vides enim ornnem rcmca- loris adione in terram mutata,cum faciIitatefolui,5^ad aquac naturam redigi. Hoc autem coatingit propter partium fubti- liationem ab igncRes igitur magis fubtilis in natura propria ad hanc terream naturam reduda, magis fubtiliatur ♦ Igitur magis foIuitur:ita dC quc maxime,maxime*Ex his igitur patet eaufa corruptionis , 6c infedionis horum duorum corporum, *"' Martis fcilicet dC Veneris: quia eftper fulphur multae quanti- tatisftxum, 8<^nonfi'xumpauca?in Venere, minimae uero in Marte. Cum igitur fulphur fixun;i in fixibnem deuenit per ca- lorem ignis,eius partes fubtiliantunftd pars illa quae eft in ap- titudinefolutionisfuacfubftantiaeroluitur: cuius fignum efl - cxpofitio horum duorum corporum ad uaporem aceti ♦ Nam perilludfloretinfuperficie illorum fulphuris eorurri alumi- nofitas,per calorepi in illo creata fubtiliatiuum* Et £i pofuens it^ cL^cc^ Xvfisrr^jccduocorporainliquoreirijponticii, foluentur de facili per eljunitionem multae illorum partes»Et fl reipexeris in mineris horum S V M M AE P E R F E C T 1 O N I S G E B R I. u3 M horam ciLioriim,maniFe{lam iniiemcs cxcis folutam alumino- fitatis fubftantiam diftillar.^a: in iilis adhxrcrc:qua^ alummo- fitas pcr ponticitatcm & facilcm foluticncm in aquam muta- tur Noncnimponticum, &:faciIcfoIubiIercpcrituraliud qii^m alumcA quod illius natur^ cft.Nigrcdo ucro in utrocp horum duorum corporum ad i^ncm crcatur propter lulphur non ftxum,quod in illis concluditiir : multum quidcm m V e- ncrc parumucroinMartc, a^adnaturamfixiapproxunans, Idcoc« non dc facih talcm imprcifionem de Marte rcmoueri cft poiribile. lam igitur patuit,cx fiilphure non fixo fufionem ficri,&:fufionemadiuuari: exfixoueiofufionemnon hcri,5: fufionem impediri . Ex argcnto uero uiuo fixo non clt necclle fafioncm non fieri,&: fufioncm impediri. Illud fcit neccflario iicrume{re,qui nullo ingeniorum fufionis/ulphur potuit co- , feruareinfufionepoftiIliusft'xionem,Argcntumuerouiuum ^ ii2i potuit per frequcntem fu!i>limationis reiterationcm ad il- / ludreobonamfufioncmfufcipicnte. Ex hoc itacg mamfeftum / eft, corporaeflcmaiorisperfeclionis, quxplusargentiuiui^ funt contincntiarquae uero minus,minoris perfeaionis. btu- . deasimturinomnibustuisoperibus, utargentumuiuumin / , commixtione fuperet, Et fi per folum argentum uiuum perft. / N^. cere poteris^prxciofiftimx perfecflionis indagator eris, dC eius , perfecflionis,quxnaturxuincitopus. Mundareenimpotens fntimcad quod natura ao peruenit. Probatio uero eius.quod ; . ea qux maioris argenti uiui quantitatem funt continetia, ma- ioris fint perfe(fcionis, eft fcilicet facilis fufceptio argenti uiui, / Videmusenim corporaVerfedionis amicabihter argentum T ^^^^^^ uiuumfufcipere, Ex pr^cedetibus itac^ fermonibus relinqui- «^ij^^i.- uir,duplicem efle in corporibus fulphureitatem. Vnam qui- • dem in profunditate argenti uiui conclufam, in principio fuac ^ . P mixtionis. 114. ««4 P R / M A P A R S L I B. 5 E C V N D I ^ !^^'^"o"Js.a^tcramueroflipenienientem,QLiarLimaIteiacum labore toIIitur,akeram uero nullo artihciorum ingenio,quod perignemperiicitur, pombileefttolli, ad quodpoffitnoftra operatio congrue ac utiliter peruenire , cum iam cu eo ad ean. dcm cerationem unitum fadum eft.Et hoc experimento prc batur^quodfulphureitatemaduftibilemuidemusper ignem ,, ae.eri/ulphureitate uero fixam minime. Si igitur dixenmus t> ^orpora cakinationemundari, intelligas utic^a terrea fubfta. tia, quae noB in radice fua: natura^ unita eft . Quoniam unita mundarepcrignisingenium noneft poftibile, nifi adueniat argenti uiui medicina occultans S^Tcontempcransilla, auf illa de commixto feparas,Scparatio autem terre^ fubftantie in ra- dice naturx metallo unitx ab eius commixto Rt. Aut p*^E:r ele. uationem cum rcbus fubftantiam argenti uiui eleuantibus,5^ lulphureitatcmdimittentibus , propterconuenientiamcum eis, ut cft Tutia Si Marchefita , quoniamfumi funt , quorum f ^^^^' P^^s argeti uiui eft quanritas,quam fulphuris. Et huius M^^t^r f xpencntiam uides, quoniam fi forti &:fubita fufione hxc co- lunxeris cum corporibus, fpiritus fecum adducent corpora in rugakia. Ideocpcumeiseleuarepotcris, Autcumlauatione perargentiuiui commixtionem,quam narrauimus.Araent« enim umum tenet quod fu» natur«eft,alienum uero rcfpuit. T>(mtur4lonli,fmSUmi, capnt lxv. HAcigitur mueftigationc propofita,noftrum propofituni ' fequentes innuimus, quod fi fulphur fuerit in radice co- mixtionis,fixione pauca^participans,» album albcdinc non pu- ra,nonfiiperans,fedfupcratum;cumargcnto uiuo fccundum partemfixo, fecundumpartemuerononfixo; albononpurQ . commixtQ I tc SVMMAB PBRFBCTION IS GEERT. ..^1^ rommixto feqiicturcxeoftannam. Ethoramprobationcm ;,?^n?rationem inucnies.Quia fi ftannu calcinauens, fcn- " E^fSS«torcm^uodftgnumeftfulphurisno„» fix Et q^^fci^ non dat.nc putcs illud fixum.Q.uia nor. » pS r fixionem,fed propter fupcrantiam argcnt. «■"■> ■" °; " S onefaIuanti;acombuftionc,flammamnondat.Proba u « SuDLexinftannoft!lEhiUcit25: duplcx Kcm avgentuuu» .c f,hlanfc'Vnaquidem^n;hII^icasquxcftmmusfixa,qwa taira;5^ctutfulpl^.r.PcrVW^^^^ a/^th^SI.'^' ^ nis expericntia. Altera per contmuat.oncm .11 i.s ■" "ke Hia ^ j^ adignem,quamhabct,quiamag.sfixanonfo.tct. ?'*«"' j^McUu^ «e dup ex arsenti uiui fubftantia in illo, quarum ima eft no fixaaUmfixa:?uiaanteilliuscalcinationcmftridet,pofiucro Sicem ipfius calcinatione non ftridet,quod eft,qu.a ems ar- SS fueitiui fubftantia ftridorem facies euolau.t.Quod Sglti^.uifi.bftantiafs,gitiua fit caufa ftr.dorem faa- ens probatur pcr lauationcm plumbi cum argento u.uo.Qina K argento uiuo plumbum lauetur 6C poft lauacrum e.us i ludfudlriscumigne, nonJUEcrantefu3efiifioms.gncm,re. . manebit cum eo afgcnti ufui pars . qua: plu.t.bo ftridorem Xct « ni"d 'n fcnnum conucrtet. Eco^]dbuero,per „utaionem fenni inplumbum illud confiderare pote.. « Nam per multiplicem calcination.s '^"'"«"'"^.^.SrJ a ianis illi magis cowcnicntis ad redufl.on.s admimftra- ,. tionem, in plumbum conuertitur . maxime uero cuni per c< ' fubtraTx.o„ ., ...rum caufaspcrca qua-iamanobis tradicafunr. mauifefte. S V M M AE P E R F E C T I O M 1 S G E E R I. ^rU^ manifefte confiderare potes. Et qiiia poft has operationes,cal- cinationem fcilicet dC redudionem , confiderauimus m fumo fuo per magnam eleuationem,8(: ignis expreifionem, dC uidi- masillum adcitrinitatempertingere, cuiTLhoditde_ero£rie: ta teSulpJ niriscal cinati , a^ftimauimus^ftimationeuera, in ' quatuimus ccrtTficati, Oidphuiisft^ ill^-^d fccu miil- tam continere.Qtii igitur uoluer j^t in hac noftra fcientia uidc- re aeritatem,mueftigationem_horum omniiim perftudeantcu feduIitateoperis,donec per eam principia ipforum corporum, .. fiTproprietatem fpirituum inueniant iniientione certa non conieaurah',quam tradidimus , in hoc noftro uolumine futti- cienter ad artis exigentiam* DemturaS^tumtfml^lumbu Caput LXVI. REftat nos igttar dcSaturno defcriptionem poncre . bt dicimus, quod non diu jrfificatur a loue poft calci.natio- - nisreiterationem, adilHus naturamredudio, mfiquodim- mundiorem habet fubftantiam a diiabus fubftantrjs commixta 2roflloribusJulphurefcihcet&:argentouiuo. Etquodful- phurinillocomburcns, eftfui argentiuiuifubftantia^magis ^.^y^bj^i^^f^f adhxfiuum , & quod plus habet de fubftantia fulphurjs fixi cc r '-»-• -. adcompofitionemfuam,quamIupiter.Etharumprobationes per experientias manifeftasadducOTUS . Qiiod igitur ipfum fit maioris terre^ fecuk jntjag, quam lupiter, manifeftatur per uifum,5<: per lauaerum eius ab argentouiuo^inhoCg^quodplus per lauacrum cmanatfeculen tiag ab eo, quama loue, fiC quod V primun igr adum calcinationis fufcipit facilius quam lupiter, . ^ ffT^STfTficrniim mnlte terreitatis.Nam co rpora pluris terrei - ^ -^ tatisfaciliorisinuenimuscaicinationis, dC ta:reitads.^aiicie difficilions calcinacionis , Ec huius eft probatio, difficillima p iij Solis. Mtr9 P R I M A P A R S L 1 B R I S E C V N D I Solis calcinatio copIeta.Et qiiod non redificatur eii^slfeditas per calcinationis rciterationem ficiit in loiic, qiiod cilfignum fnaioris fozditatis in principfjs eius exnatura fua, quam louis. ^)Liod ucrofulphuris quancitas cobuftibilis magis fitarjrcnti tiiui fubftantix adh^fiua in eo $ m Ioue,fignificatur pcr hoc, . quod non feparatur dc eo in fumS quatitas notanda,quin fit ci U T"^' r^^^"' ™^^* citrinitatis.cuius fimiliter eft quod in fun- do mferiori cx eo remanfit/id quod neceffario unius triu hoRt elle lignu relinquitur,aut nullius quatitatis fulphuris combu ^ f hbihs in eo.aut paucimmg,aut multum coniuncfle,in princf. - piorum propinquitate ad radicem commixtionis. Scd cm3r ^ «tifumusperilliusodorem, ipfum alicuiusefrequantitatis, dC non paucar,immoniuItae,quia no remouetur ab co odor ful- ^ L i.i^i ^'^"'^"^"''"^^'^"^'^^'"poreJdeoconfiderauimusTonfidera. C^r^ufhhtk cione qua certi fumus,fulphur comburens illius /ulphuri non y comburent^ad naturam fixi approximanti,in argeti umi fub- ^. itantiauniformitereflTecommixtumJdeocumfcanditfumus -^ ^. cius,necefl^rio cufuIphurenoncomburentefcandir,decuius proprietate eft citrinitatem crcare. Qiiod ucro maior quanti- tas fulphuris non adurentis fit in ipfo quam inIoue,anobis ad ducflu cft cum ueritate , per hoc q, uidemus.totu colore ipfius in citnnum mutari,Iouis uero in album,in calcinationibus fu- — is. ht ideo m hocnobis aperta eft uia inueftigationis caufx hu- lusoperis, per quodincalcinationcmutaturlupiterfacilius ^ in durfi qp Saturnus,non aCft in tarditatem liquefadionis uelo- » ciiBqua Saturnus.Et illud ideo,quoniam caufa duritiei natu- » «^eftfuIphur,a:argent2uiu5fixum.CaufaueroIiquefacflio-' ^ nis eft duplex, argentum uiuum fcilicct, &: fulphur combufti- biIc.quorumaItcrum,quoadfufionisperfecfiionem,fuffi'citin •inoquocfgradueius,cumignitioncfcihcct,6cfincignitionc, fcihcct ce S V M H AE P E R F H C T I ON 1 S G E B R I. ^^f U^ fcilket argentumuiiuim.Qina igicar in loiie eft «Y^ta argcii. uiui qufntitas non uerc fixi , rcmanet in illo multa hqiicf.- ^WsuelodtasAnonrcmoueturabiHoacihterXaLirau^^^^ ro mollificationis eft duplex, argentum fcihcet uiuum,5^ luL phur combuftibile.a"»'^ ^^'''' remouetur fulphureitas com burens ex loue facilius qua ex Saturno , iieo ex eo a tera cau , , ELlIicie^Wota.neceireeftinudm tW./..el, Saturnusuero quia utriufcp mollitiei caufas fortiter habet coa iundas, non faciie indurltur. Eft tamen diuerfitas m molhcie nerargentumuiuu,a^monitieperfulphur:quiamolhtiesper^t„ fulphur eft cefliua,molIities uero per argentum uuuim extea- fiuaeft^Ethocnecefl^arioprobaturperhoc^qd^uidcmuscorpo ^^^^^ ^, ramultiarffeciuiuimulcxexcenftonisefre^corporaueropau- ,,^* ..-. ci,pauc^, Etideo lupicerfacilius S^ fubtilius excenduur qua Satiirnus,Sacurnus facilius quam Venus, Venus ^^^^^^^^ Luna fubtilius quam lupicer ,>Sol uero quam Luna fubtihus. Patecigicur,qu^dcaufaindurationiseftargencumuiuumh- . xum,aSc fulphur fixu.Gaji{aviero mollicfei eft oppofica.Ca^ ^c^^^j. I fj«^. uerof^oniscft duplex,fulphurnonfixum, a:argcntumiU-'|,^^^ U^fJtf-^^k iiumcuiufcuncfi generis,Sedfulphurnonfixumneceflarioett>,^-, caufa fufionis fine ignicione.Ec manifefte uides huius rei expc <• ^ nWciam,perproiedionemarfenicifupercorporad^ftialisiiL- ^ fionis:faci?enim ea facilis fufionis,5<: fine ignicione.Caufa ue- ^ ^.//^* ^ ro fufionis facilis eft bC f^milicer argencum uiuum .Caufa uero ^ fufionis cum ignicione eft argencum umum fixum . CauU ieicur impedimenci fufionis cuiufcunc^ eft fulphur hxum.Fer cc lglUlflIlipCMlilIV.111,* *!.»">-'»"'' *--"»*•'- y "- i hoc icac^ maximum poceris elicere fecrecum. Quod cum plu- timx argenti uiui quancitacis corpora maximarpcrkaionis fmt inucnca,pluris utic^ quantitacis argcnti uiui corporaa per rm.cjon>$ fcaicne dimlmua^perfedo magis approximarc nccelle clt. liO .»» P R 1 M A P A R X L I B. S E C V N D 1 lu^ &m«ke lulplu.rd tatis corpora plurimf cornmtiOms ef- fecontmgit Q.uamobrem,g,turex,amd,Aspatct, [ouem maximf perfeAo approximare.cum perfed.oms plus partici- pet,Sat..rnum ucro m.nus.m.nus uero ad huc Vencrcrn.m.ni me uero .vlartem.eo ex quo perfert.o dcpendet. Al.ter autcm . cxn,ed,c.nacomplente..&defedumfupplcnte,&perfcam5 ^"'^""^"^'-''•'^^.P;fi'"du,n,corporumfp,mtud.neA'fubfplen dent,sfulgor,sa.bftant,aeorundepaIl,antefufccd,ncm fcha- berecont.ng,r.Exhacen.mmax.maperfea,hil,.V,.nMc ...... rt.t,m,nusucroMars,adhucm.nusIup,ter, mfnimeueroSa- -. ttirnus.Ex h,s ,g,tur rcpertum eft iaboris ,nuefi/sat,one ueri- ^i^i:^'^'"'''' ^^^porum d,uerntate, d.Uerfas .•nuemria.m pr^para- >^^-^ t^ „one „,ed.c,nas . A!,a emm egct med.c^iiMliP^/gnLif,,,» ucro .™lle& non .gn.b.Ie corpus. Hoc qu,de moll,f,cantc & %dprofunduattenuante,&,nfuacquantefubftat,a.]lludue o ••• .ndurate 8^,nfp,flante occultuc,us.Ex h.s .g.turnos exped,° ^ admed.c.nastranf.re, cuman,fcft,scxper,cnt,js,ponent,bu$ 4f>^ .. np.b'Scaufas,nuent,on,sd,uerfarummed,anarn,&quodd,-, ■ifu^ .:. nimutumrel,nquant,&:qiiod.adcompIcmetumdeducant SECVNDA PARS HVIVS " SECVNDILIBRI, DEMEDICINISINGENERE, ETDE exqtt^remcliusc^prcpiityiiifseliciiitur. VnitifMi,fci;corporisimperf(m/mliter0-"i,rgentimmneceirmof5re „ , , ^^",""""^'""'"»^»'»«f':ili'etai„ll,m,ckermuero"drukS ry>ypieua.hf>h9f0; ^>uideIicete^Lunaris, OcWlim^ . corpora perficientes,in forma bona^TerficJtur & fimiliter ar- gentum uiuum in Solare & Lunare : ideoc^ g m"edicin^ alte- rantis illud duplice difFerentiam effe contingit.Decem ieitur erunt omnesmedicinap, quas inuenimus cum totalitate fua ad 79 cuiusIibetimperfeAi>IteracionemcompIetam/V^TIS^tictt •. ;. cumdiuturmlaborisinl^antia, &: magn^ mdagationis ind^ »i Itna excui^ri uolumus abinuentionis labore harg decem me- ^i a^c^n^r«mperuniusbeneficiamedicin^:&:inuenimusinqui. litioneIonga,necnon&:laboriofa maxime,a^cumexperientia ^^^ >. J^^^f^ niedianamunam,quaquidemdurummoIIefcit,&:moI. -V f leindiiraturcorpus, &:fiigitii^um%itur,&:ilIuflraturfoedii ^ «plendore inenarrabili,^: eo qui fupra naturam cofiflit, rdeoc» cmnium harum medicinarum expedit fingulum fermonem adducere,cum caufis (uis, dC manifef^is probationum experi- enti^s. l^"niumigiturmedicinarumdecemferiem,&:abhinc ... qiiidem corporum omnium, deinde uero argenti uiuiVdchinc iiero ^ ultimo ad perficientis magifieri] medicinam tranfeun.. ^^mM^ten^ <^^^^;cumnmenpr^p^r^non€mdigemtimperfea3M^ propter mfufficientiara traditionis artis mordeamur a"b inui- Sil, afferamus inprimis narrationem de imperfec^orum prxrT?** P^^f^o"^'bus,earuminucntioniscauf^necefritatemponefes, *lf ^4. quibus quidem in noflro artificio efi^ciantur conprua perfe- «lonis albedinis dC rubedinis in unoquocfl gradu m?dicfnam lufcipere,&: ab eadem perfici.Dchinc uero addendum medici- narum omnium narraricnemfiifticientcm ^"congruam. ymaiicg. . .,. occFrrTIONIS GEBRI. •»«l2,r tVMHAE PERrEi.J lui-t VffiCBi* jmpfr/faorem corporumfKm pripxrationm ,j]itidhibindm. Op"* L XVI II. EX iam erso a nobis narratis fermonibus apparet quidfit- perfluum qaidue diminutum ex opcnbus n»^"'"^ '"- quat inunoquoq, eorum.qua impcrfedla funt corpora,fecun- dum Uicicnteni partem : fecundum uero complementu cjuae Sper.oribusobminmus. hic complebimus fufF.c.ent. fer- So?e.Primumigitur,cumcorporaimperfca.™t.tab.ha duDlicis «eneris efTe contingat,moll.a fc.l.cet, S^.gmb.l.a, ut Satu nus"^ lupiter . Dura & np.ifufibilia,aut cum .gn.aone f»STrse^Venus:hit*^Sdemnonfunbilis,illa^er<5 «m.ttone:nece(rarionosnlturainformando^^^ Xa diuerOtate eirent.arum , in radice natura: d.ucrfas pra:- prionesfecundumexigentiamillisadmin,flrare.Sunt.taq, Tmu sencris transformanda imperfedlioms corpora duo ne- ceffano: plumbumfcilicet, quod .^A«,i4cft n.grttm d.c.tur . 8^perartemSaturm.s:&plumbumftrides,quod A.„«. .dc» Xmdicitur. Etinhacfententialupitcr, quaeafe.nu.cem fin Tiuerfa infui occulti profundo exradice fue natur^ .nna- taa:inmanifeftofimiliter:quiaSaturnus,furcus,hu.dus,pon. derofus,& n.ger,fine flridore totaliter mutus. lup.ter autem .. S . liuens^^um-, multumueroflridens, 8^ >-od.co fono tinnitumadducens: qjjorum difFerent.am.nprofundo. lo- »um tibi cum manifeftis expericntns monftrab.mus ex .lla- tumcaufisneceffartis . Exqu.-busfecundummag.s&m.nus, prsparationisordinemcoHigercbon^ mentis art.ficem con- .. tincit. Primo.citurfecundumordinemcorporumpra:para- ■ tioncm narremus ; pofteauero^ipfiusargentiuiu.coagula- bilis. Sedecprimouniusgeneris, mollicieifcil.cet,po«hoc ■^ a n uero ec M4-4 SECVt;VA PARS LIB. SECVNDl ucro 3:a!cem,s.Primi qcudemgenens corporum ponaturSa turn. pr^parat.o&Iou,s: poftea uero&alLrum f fec ndum faum ordinem determmatum. Qu/a m pr^parati^ne c^nZ S i^'"''r'' "f° P^^^P^fSfo mult/plex adhibetur efl-enti».a: ^ louis fim,J,ter,fecundum ipforum multiplicis perfeaToni turaliudex corrumpettbus quidemillorumprofundoadtTe- memex.pforumnatura: radice innata.fulphtfreitatis fcilicet terre,tas.atm,mpuritas terrs argenti uiui, illorum creanS pr.nc,pns efrentiali natura commixta. Al.^d «ero f~^ ens poftpnmam illorumtjiixtionem , corruptionemTdducJ &funt pr,m, genens fulphureitas comburens, & illius impu: ntas,&argen«uiuif«bftantiafada: qtt^omniafuntS™" • & lou,s perfeAtonis fubftantiam corn.mpentia . Sed hort m qtudemalterumimpoffibile eft remotteri per alicuius inr a?Io r^mor'"'P"'"' "'^"''^- ^'^"•""' "«opamoadmint a,b emouencont.ng,t. Hoc quidemremouendumen-eim- poirtb,Ie aduen,t,propter hoc, quodin principijs naturs pr" .. P ,«hmusgenerisccrpor„m ,n uera/effentiam comSa fuerunt,&: uera efl-entia fada funt. Ideoq, cum non flt pofllb'' le ueram re, cu.ufqp ,n natura remouere efl-entiam , re perma, nente,nonfuitpoflibiIeabeis heccorrutirpentia delere 0„|- obrem tg.tur putauenmt quidam Ph,Iofophort,m,per h J^ad - artemnonpofl-eperueniri.Sednosqtndem&noftrotempore Jianc,nqu,rentcsfcientiam,peruenimusadhoc/dem,quoda: fimiUter SVMMAE PERFECTIONIS GEERI. nyUi rimfliternLilIo ingcmoru pra^parationis modopotiiimuscor- pora illuftrare,cum complcmeto fui fulgoris lucidi, quin con - tingeretilla ex toto infici,&:denigrari potius. Propter hoc igi tur 8<:nosGmiIiterinftuporemaddudi, multi tempons ipa- - ciofub defperationis umbraculo dclituimus.Redeutes tamen innosipfos, &:nGsipfos torquentes immenfx cogitationum meditationis afflidionibus^refpeximus a perfeaionc corpora -« dimimita in profundo fua? naturg foeda exiftere,&: nihil ex eis fulgidum inuenirixum in eis fecundum naturam non fit.Non enim inuenitur in re quod in illa no cft. Cum igitur nihil per- fedi in illis inueniatur, neceflfario dCin eifdem nihil fuperflua inueniri relinquitur in diuerfarum fubftantiarum feparatione in illis, dC in profundo fuse naturae . Ideoqj per hoc inuenimus aliquid diminutum in illis fuifl^e^quod compleri ncccfl^ario ac- cidit per materiam fibi conuenientem,&: diminutum comple- tem. Eftigiturdiminujcumir/ilhlicnicet^aucKa^^^^^^ *' ui,&: non reda fpiflTatio eiufdem . Igitur complementum erit in illis argeti uiui multiplicatio, dC fpiflTatio bona, dC fixio per. mancns.Hoc autem per medicinam ex illo creatam pcrficitur» Hxc enim cum ex argento uiuo fit in eflfe deduaa,per bencH- cium illius luciditatis dC fplendoris,illorum fufcedinem palh- ando celat dC tegit,dC fplcndorem educit, dC in fulgorem con- c* uertit. CumenimargcntumuiuuminmedicinaprxpaTatum n. per noftrum artificium Sit mundatum,8(: in fubftantiam purif- fimam dC fulgidiflTimam rcdaclum, proieaum fuper dimiauta c, a perfecfiione illuftrabit,&: fua fixione perficietHanc uero me- dicinam in fua narrabimus oratione.Relinquitur itac^ ex prg - iacentibus neceflTario , duplicem fore perfeclionis inuentione neceflTariam , unam quidem per matcriam qux dc mixto fub- ftanciamfC fpcciali prxparatio- » nis modo.Communis quidem eft,per gradus approximationis ad perfedioncmmultiplices, Eftenimunusgradusapproxi- j mationis,fciIicet fulgor ex fubftantia munda : alr er uero duri- , ties,cum fud^ fufionis ignitione: tertio uero fixio,per rcmotio- 1 nem fugitiu^ fubftantia^, Mundificantur igitur & fulgida fiuc •*• tripliciteriaut per res mundifi'cantes,aut per calcinationis mo- du dC redudionis,aut per foIutione.Per res igitur depurantes mudantur duplfciter: aut in calcem redaaa,aut in natura cor- poj?2 Jn calccm ucro rcdada.purificantur in hunc modum:aut Wf»w (iH^) perfaIes,autperalumina,autperuitrum,Eteftut£iimcoipus ... calcinatu extiterit, tunc infundatur £iper eomm calfem aki- Vi^rwn minu autfalium aqua,aut comifceaturcueauitrum,6: reduca ~* f "^ ^^ corpusHoc igitur toties fuper h^ c corpora altcrnata ui- ce reiteretur,quouf(^ munda complete fe oftendant. Na cu fa- rtirw ^^S(:aluminaa:uitri!fundanturfufioncalia$corpora, ideo v fffc n^ij)ilt.^^ itlis feparantur,8C fecum terrea fubftantiam ducunt,relida ll^f^ -i/a^ ^>fc^acorporumparitatcJnnau«:auerocorporumfimilitcr,8(: pCf SVMMAE PERFECTIONIS GEBRI. -^.. per eandem depurantar modu.Et eft,tidiment«r aibti1,fl-ime Lc diio corpora : pott hoc iiero cam cirdem admmiftrcntu a. lummibus/aIibas,2^uitroindelicet,e^poft.aincorpusreda- cant ir. Et i'ic alternata uice reiteretur,qaoulc^ mundiora ap- . pareant . Mundatur dC per argenti uiui lauacrum,cuius moda attulimus. Mundificatur 5C hxc fimiliter utriufc^ |f "'^' '°'" . noraperreiterationisuicemcalcinationisadilla, &:reclaaio. nis fimiliter, cum fufticientia fui ignis, quoufc^ mundiora ap- pareant.Per hanc enim mundantur a perfedione h|c diminu- .. ta corpora,adapli:i corrupente fabftantia,hac quide mflam^^^ bilia<:fuaitiua,illaueroterreafeculentia. EtiUudideo quia i>nis omnem fu^itiuam fubftantia eleuat &: confumit. Et ide ilnis fimiliter in reduL^ionis modo omnem fubftantiam terrat diuidit cii proportione fua. Et hanc proportione in alio noftra ,% uolumine;quod de perfedionis inueftigatione intitulatur c^ fcripfimus: quod,fecuadam grdinemhuncpr^ceditlibrum. In illo enim quarcunc^ inueftigauimusXecundum noftre men- tis rationemfcripfimus , hicuero quod uidimus &: tetigimus complete/ecundum fcientiae ordinem determinauimus.Mun ... dificantur a^ h^c utic^ ftmiliter per folutionem fua.flibftan. ti^, cuius modum iam diximus, dC per redudionem ftmi iter cius quodexeisdiiTolutumextiterit. Inuenitur emm iHuc*. mundius QC perfecflius ep alio quopiam pr^paratioms genere, hoc eodem pr^arationis modo. Et huic niodo non compara- V tur modus,niaqui per fublimationemperficitur, dC ideo huic «quipollet.Eft dC fimiliter prgparatio illis,induratio fuae mol- lis fubftantia:,cum ignitione (iix fufionis.a: eft,ut ingeniemur illis permifcere argcnti uiui fubftantiam fixam in protundo ii >> I0B2: aut fulphuris fixi, aut fui comparis, aut cum rebus duris, 3^> &nonfufibilibus,ficiiteftalxMarch3efit9eecTuux. Haec eteninii :>>>■ 11^1X8 SECVNDA PARSLIB. SECVNDI etenim ciim Hlis uniiintLir a^amicantur, SC illa indurant,quo- ufc^ non fundantur,antcqiiam igniantur . Et per medicinam perficientem hoc idem completur fimiliter, cuius narrarione ponemus.titeftfimiliteralius pr^parationis modus,pcr rcmo tioncm lii^ fugitiua? fubf^anti^, Et hic quidcm perficitur per conferuationemillorum poflprimum calcinationis gradum, in ignc ilJis proportionali,Et^uia_ordfiuin modis pr£eparati6is cotingit nccefliirio, ideoponemus ordinem complctu exillir Primo igitur mundctur ex eis omnis flibflantia fugiriua & a- duf^iuacorrumpcs, Dehincueroterreafuperfiuitasdeleatur. Pofihocfoluantur &:reducantur, aut pcr lauacrumargenti uiuilauenturcomplete. Et jjicordoutihs &: necciTariu s efl. Specialis attamcn hoR> corporum prxparatic, primum quide I Jouisef^muItipIex.VnaquidcmpercaIcination€:&:perhanc induratur eius fubfiantia magis,quod Saturno no euenit.Etia per alumina fimilitenhxc enim r^roprie loue indurant^Altera t^%vW*r In "ero per conferuatione eius in igne fux calcinatioms. Per hac c^> - * enim flridorem amittit^&corporu fimiliter fractionem: quod vT '^- baturno fimiliter non contingit, quia flridore non habet, nec ^ ^corpora frangjt , dC per calcinationis reiterationem fimiliter ab acuitatepsjQndprem amittit. Saturni ucro fecundario eft pr^paratio rpfecialis/cilicet per calcinationem a falis acuitate» ^ per hanc enim induratur,&: per talck fpecialiter dealbatur, dC U9 in^^ illarum, ^ ^ - ^^^- ^i^^iU. ^(pr^P^rdtioneVenms. Caput LXXI. T Mitantesigitur pracmifTorum ordinem , durorum corporii X pracparauones narremus ♦ Primo igitur Veneris, deinde uero S V M M AE P E R F E C T I O N I S G EB^h «^IZ^ uero Martis. Eft igitiir Venerismultiplcx praeparationis mo- dus. Alius quidem per eleuationemialius uero fine eleuationc perficitur.PereIeuationemueroeftmodus,rcilicet,utaccipia- tur tutia,cum qua Venus magis conuenitA cum eaper ingc- nia uniatur.Deinde uero in fuo fublimationis uafe ponatur ad fublimandum, dC per excelletiftimum gradum ignis^eius ele- ueturparsfubtilior, quxfulgidiflTimifplendorisinuenta eft, Vel cumfulphuremifceaturperminima, &:poftea eleuctur per modum fuum eleuationis iam di(fi\.m. Sine fublimatione , ucro pr^paratur,aut per res mundificationem facicntcs,aut m caIcefua,autincorpore,ueluttutia,faIes,a<:alumina; autper argenti uiui lauacrum,cuius modum attulimus : aut per calci- nationes dC reduc1iones,ut in alijs narratS eft : aut per folutio- nesS^redudioncseius quodfolutum eft ad natura corporis: . autperargentiuiuilauacrummundifi'catur, ficutSLCOrpora rcliqua apcrfedione diminuta» DepupdrAtioncMdYtis. diput LXXII. MArtis uero prxparatio eft fimiliter multiplex, QuaedS enimperfublimationem, quedam uerofincfublima- tione completur, quxuero per fubiimationem fit cum arfeni- - co,cuius modus hic eft. Ingeniemur quam profundius poUu- mus eidem arfenicum non fixum unire,ut cum fufione cumco liquefcat. Poftea uero fablimetur in uafe propriae fublimatio- nis.Et harc prarparatio melior dC perfedior inter carteras repc titur.Eft dC alia prxparatio ipfius Martis.per arfemcum,fubli. V matumab eo multoties^quoufcp maneat quantitas aliqua ipU- us arfenici» Hoc enim fi redu(flum fuerit,emanabit album tu- fibile munda prxparatum. Eft dC fimiliter modus tertius praf- parationisciufdcmperfufioncpiaiius cum plumbo ^^J^^"^» 4r~- f ■4"' 130 »3 o S E C V N D A P A R 5 L I B. 5 E C V N D I Ab his enim fluit mimdum bC albu ;Sed quonia ne miniis fuf- ficienter dixifTe aidcamur,cu nos determinacuros effe promi- fimus de duroijj corpoi^ ingeniofa moliificationc , atc^ mollia induratione,per calcinationis modum,ideo illum non omitta* musifed moilium quidem primo,duroi^ uero poftea.Et eft fci* . lictt.m foluatur argentii uiuum precipitatum,a^ foluatur cor- pus calcinatg, decuius intentione fit indurari,Et hxambarfo* lutiones mirccatur,&:ex eis alternata uice calcinatum corpus mirceatur,tcrendo,5<:imbibendo,&:caIcinado,&:reducendo/ quou%durumfiat&:cumigmtionefufibile, Hocidefi^cum «^ corpoija caIce,S<: tutia bC marchefita calcinatis/olutis^a:' imbi- bitis,perfici coplete c5tingit . Et quado quide hxc mundiora, tato bC perfecfiius mutantMoIIificatur fimilircr bC dura corpo ra cum ingenio confimili. Ec eft fcilicet,ut cumarfenico toties coiungantur 6(:fubIimetur,a:poft arfcnicifublimationeafl^ea »', tur cum proportione fui ignis,cuius modum narrauimusin \U bro fornactf* Et ultimo rcducantur ctf expr^^flione fui ignis, in oratione fua didj,quou(q^ in fufione moIiefcat,fecundum cxi^ gentia duritiei corporis* Et h^ quidc alterationes omnes funt primi ordinis,fine quibus non perficitur magifterium» DcMimdificiitmcArgcntiumf''^^if& L XX 3 11»^ • ^ TGitur ex praemiflis neccflTe eft argenti uiui mundifi'cationc -icopletcnarrarc, Dicimusigiturq(?Argentguiuumundat :Af, 4^. p»133 flantia,cum fiii modi mgenio,dC modo fiiae operationis per i^ nem congruum. Ea non praeftat fufionem perfcAam,nili m il- lius RKiocie adhibeatur cautela, cu hac dura remoHire, dC tnol- Iia indurare, Eft tamen tahs, ut cum fufficicntia feruetur fuac . humiditatispropcrtionatae, fecundum exigentiam eius quac quxritur fufionis.Per hoc ergo patet,quod ipfius tahs praepa- returS^adminiftreturpraeparatio, qua fulgidifiima ^Onun- diiTima fubftantia ex illo creetur. Deinde uero figatur ,&: cau- tela eidem cxhibeatur, ut fcilicet exercitetur artifex m admi- - niftratione ignis,in modo fuae fi'xionis,quo poflit ex illo deleri humiditas in tatum, quodfufficiat ad fufionem perfec^cam co- plend^m . Et eft fcihcet,ut fi quisrris per hanc corpora fulionis dura monificari,inprincipiofux creationis lentus adhibeatur ianis Jgnis enim letus humiditatis eft conferuatiuus, SC f ulio- C.iSsperfe medicmrum/cilicctquod qu rclidlis alijs in eis corruptionis differenttjs, Tcrtij uero ordinis ' medicinam appeIIo,omnem prgparatione,qug quando corpo- • I «*i'bus aduenit , omne corruptione cu proieAionc fua toIIit,8^ v cu omnis compkmenti differentia perficitHafC autem eft uni- -- >, cafola, Etideoperillamexcufamura laborihusinuentionis '4f.i^j.j/iW '> ^^Pcnin^edicma^fecundiordinis, Primiigiturordinisopus r'^J ■ '^»-'^ minus appellatunSccundc uero mcdium;terti] tandem maius: Et haM: eft omniimi medicinarmn differentia fwfficiens» Demedi- gVMMAE PERFECTIONISGEBRI. »1? J35 E Df medidnii primi ordinls Vcnerem dedbdn* tibM. CdpMf LXXVII. Xordinfs igitiir determinati promiflione feciua (cu qai- ,^de alia fit mcdicina corpoRj,alia uero Argeti iiiui^Et cor- porumquidemaliaprimiordinis,aliauero recundi,alia uero tertij, QC Argenti uiui cofimiliter) Narremus omniummedi^ dnai^ difFerentias,primo primi ordinis, deinde uero lecuncli^ poftremo tandem tertij:&: corpoi^i quidem primo,poitea uerj> Argenti uiui medicina:,cum iermone completo 8i ordine co- gruo,narratione tradamus, Dicimus igitur,quodprimiordi. nis medicina corporum, alia eftduroi^i corpoi^, alia molUum. • Durorum quidem corpoEj^ alia Veneris,alia Martis, alia uero Lunx. Veneris quidem 5^ Martis,eft pura iUorum fubltantia: deaIbatio,Lunx uero rubificatio,cu citrinitate fulgoris amoz- ni.Qina Veneri dC Marti rubificatio non adducitur pnmi or- dinis medicina cum fulgoris apparationi,quia ex toto immuii *. da funt,non apta rubedinis fulgorem recipere,priur$ illis aa- ueniat prxparatio fulgorcm adducens.Narremus igitur m pri mis Veneris medicinas omnes : poftea uero Martis > q^^e ca- dunt in ordine primo, Eft igitur medicina Venerem dealbas, alia per argentum uiuum,alia per Arfenicum.Per Argentum • • uiuum quippe fic completur medicina dealbans illa., boluitur ctenim primo Argentunc uiuum prxcipitatum, dC foluitur iw militer Vcneris calcinatio,S<: hx ambg folutioncs commiicea tur in unum.De binc uero coagulantur,^: fuper ipfius corpu* protjcitur corum medicina , haec enim dealbat OC mundat* V Ampliusautem&alitcr. Solutor Argentum uiuum prxct. pitatum ,a:foluiwr litargirium, S^ haeambacfolutionescon- iimguncuriftumwn, SCfoluitarcorporiscalcinatio, decui^ I ,ji«mcdicmM.drtemdcalbdntibui'. Qp«t LXXVIII. REftat crgo,5(: dealbationcs Martis cx mcdicmis fibi pro- prtjs creatas narrarc , quatfunt fccundum cffcntiam pri- mt ordiniSjfecundum qucm fufioncm non habct rcdam, idco 'V cxpedit nos cum mcdicina fundcntc illam dealbarc.Eft igitur omnis medicina Vcncris dcalbadua, dC Martis fimiliter, cum ciufdcmordinisprseparatione, Scdfufiuailliusfpccialis, eft Arfenicum cuiufam^ generis.Cii quocUnc^ igitur dealbatur 8 6^funditur, 'J^^tvs SECV'NDA PARS LIB. SECVND £»^ iandiuir,expcdit qaod ciim Argcnto iiiuo coniLingatur dC lauetiir^quoiifcpomnis impuritas tollatur ab illo,&: fiat album &C fufibilcjaut calefiat cum ignitionis uehcmentia,& fupcr ip- fumprofjciatur Arfcnicum, QC cumfufumfueritfuperillum proijce Lunae quantitatem. Qiiia quando cum eo unitur,non feparatur ab eo per leue artificium. Aut calcinetur &:lauetur omnis ex ipfofolubilis aluminofitas , corruptionis infedione adducens,permodumfolutionis iam didum, Dehinc uero ab illo fublimetur Arfenicum mundatum per fublimatfonem ^liqu^m.dC reiteretur multoties,quoufc| cum eo aliquid ex il- lo figatur . Dehinc uero cum folutione litargirtj alterna uice imbibatur,commifcendo,&: agitando3&: aflando alterna uice^ & ultimo rcducendo cum igne,quem docuimus in louis redu- t^ionea cakefua, Ex hac enim exibit albus,mundus,6<:fufibi- Jis, Aut folum rum Arfenico fublimato in calce fua reducatur dC exibit albus,mundus,2<: fufibilis. Sed eandem artificem ex- pedit adhibere cautelam, quemadmodum in Veneris reitera- tione fublimationis ab ea Arfenici figentis fe in illius profun- d6 docuimus. Dealbatur & fimiliter per Marchefitam dC Tu- tiam^cum ingenio dC induftria, qux tibi narrauimuSi Sed ho- • Tum dealbatioaut mundatio non eft fufiiciens, DcmedkmLtmiimcitrmntibut, Ca^ut LXXIX. PRofequentes igitur pr^miflbrufln ordihem. Medicinam Lunae fubftantiam citrinantemin ordmc primi gencris narremus cum ueritate certa. Et eft fcilicet medicina,qu« ei* dem in profundo adhajret, dC adha^rendo colorat, fiue per na- • turam propriam , fiue per artificium huius magiftertj; ♦ Nar- remus igitur raedicinam , quac ex fua radice innata illiad- h^ret ♦ Deinde uero arcifiaa^per quae facimus rem ciuuft^ge- ncris S V M H AE P E R F E C r . O N I S G E B R 1. M,J3_9 nrrk adhircic cum mgrcnwocfirma . Elicimus aut illam aut SSa'utcx4entouiuo,a.«cxamborumcomm.. xtione.Scd per Sulphur diminutc qurdem .nagis.per Argcn tum ucro uiuu per/cAius.Elicit«r autem & fim.hter per quaf- .. S^^ csm,n Jles, quxnonfunthmusgeneris,quema^^^^^^^ dum eft Vitriolum SC cupcrofa,quod Sc guma Cupn.aut eiuf- dem ftillicidium nuncv.patur . Aftcramus igitur m proxim.s modosomnesmedicinarum, qua: ex Argcnto u.uo confui^- gunt.Deinde uero que exSuIphure.aut ex amborum comn^- . xtione. Vltimo uero 8C ea qua: ex guma Cupr., aut fim'1'"". Eft igitur modus cius que per Argentu uiuu ht tahs.bumatiu- prscipitatum.pet prxcipitationem mortificatu & hxum. Ue- inde uero ponatur in furnu magns ignitioms, admodum co"' feruationis calcium,quem docuimus.donec rubcfcat mUn..l.- ,'. tudinem ufifur. Si uero non rubuerit, tolle Argenti um. non mortificati partem.Si cuSuIphure ■■ritera fubi.mat.one .lUus. Sit tamenSulphur ab omnj impuntate mundatu, « Argenni uiuaf.miIiter:Etpoftquau.gefiesilIiusfub.mat.onere.t«a. uerisfuperipfumprarcipitatum.illuddiiroluecumaquarum ...act.minediloIuete.Kiteratoilludcalcina,«iteratod.ffolue^ donecexuberanter fufflciat. Poft hoc Lunatparte d.flrolue,K cu foluta fuerit, folutiones comifce Si coagula , & fuper Limac fufione protjcias. Citrinabit enim citrinitate pecul.ofa multu. SiueroargentuuiuSi.ipraccipitationerubuent,adpro.ea.a. ..n£fu!cperfeaion.s,fufflcitadminiftratiodi(:iafinecom.xt.o. * ne rei tineetis illud.Per fulphur uero rubjficatur/ed .U.iis rtl rubificat.^ difficilis,a: laboriofa immefe. Citrinat uero & Lu- na cuMartisfoIutionefimiIiter.Adhocautenos .nductope- tis neceflitas,ut prius calcinemus illum «figamus^qtflabor.s • eftcopia.Dehinc uero hac eadem prsparaconc admimltre- l4o**« SECVNDA PARJ LIB. JECVNDI mus,&eademproieAfonefupcrLun»fubflantwmmfLmda. mus. Et tamen non refultat eius citrinatio fuJgens.imo fufca & huens,citnmtate mortifera. Eius uero qus per Vitriolum aiucuperofamperficitur,citrinationismodasefttaIis. Tolla- turillorumumufcuiufqjquantitascerta.&illiusfublimetur f„^"i^"D a?""*"P°'^'*'''""^'^ <^""' expreffione fublimetur totali. Pofthoc uero iterato quod fublimatum eft, fublimetu» tem.donec maior ilhus figatur pars. Poftea uero calcLtur cu igmscautel^mtetioneutpQflitilhma/orignisadperfediio. nem adm.mftran. Poft hoc uero foluatur in^aquam rubicun. d.flimam,cuinoeftpar.Dehincueroingenieris,utilhinsref. fum m Limare corpus exhibeas . Et hxc ingcniatibifuffiden. termonftratafunt, fiperfeaifuerisoperisexquifitor, quod rcrmlimus^t quia res huius uidemus Lun^profunde &ami. , cabihter adha:rere,^ confiderairimus, & eft certum,has efl-e de dIorumTad.ce;S<:ideoperilJas altcraricontingit. H«utique luntmedicnac omnesprimi ordinis quas attulimus. Pofl"unt tamen .Ilaruiii plures multiphcari modi, falua pigmcntalium rerun. .nmodorum uarietatis efl-entia . Argent.' quippe uiuj . • noneftmed.cmainhocordineprimo, cum nonfftniedicina ipfum alterans unica d.ffirentia : imcj in complemento totali omnino.QindamiieropIuresinueneruntmcdicinas,fedun5 ex duobus necef&rio cuenire contingit.Quodaut excifdem. autexeandemnaturamhabentibus, illos medicinam creare .. neceliariumeft. Autmedicinamcomponut,qu*eiquodnon eU,a;quipoIIctcumaIterationcfua,S^qugnecmundoconfert necmund.partibns, donec motor in fubIiminatur«mobiIi qu.euci it incorruptus. Dr. i€'<:ntijs^rofrUtitmmMcm4ecmihHm. ap, t XXX. Rcftat: S V M M AE P E R F E C T I O N I S G E B R I.. i4tW REdatigicirradfeciindiordinismedicinas tranfire, cum fermonis fui exigentie fufFicientia uera,a:manifeftis pro bationibus, cumexperienriauera, Cum fit igitur medicma alia corporum mutandorum , alia uero argenti uiui perteete coagulabilis : puus omniummedicinasGorporumnarremus completc.Dehinc uero ad ipfius eiufdem argenti uiui medici- nam coagulabilis in Solificum Lunificumcp uerum,Eit igitur fecundi ordinis medicina, quae quidem imperfe Aa, fola perte- iflionis unica difFerentia compkt^Verum cum multat fint cor- . ruptionis caufx in unoquocg imperfedorum corporum, uide- licet in Saturno quidem fulphurcitas uoIatiua^SC argcnti uiui fuga, per qux corrupiionem adducineceflfario accidit, 5C lUi- us terreitas.Fiat medicina,qug quidem alterum eorum aut ex toto tolIat,aut palliando decoret,reh'Ais fohs alijs imperfedtio . niscaufis. QLiiaigiturcorporumeftahquidimpermutabile, quod in corporum radicc innatum eft , quod per fecundi ordi- nis medicinam tolh' non poteft : ideo omnis illa medicma quac illud de commixto tolIit,non fecundi ordinis, fed tertii, S^ma- • ioris ordinis appellatur medicina,Et quia fuperfluitates tugi- .. entium inuenimus per calcinationis modum to\\i,dC per redu- Aionisreiterationemterreitatem noninnatam: ideo necelle fuit medicinam fecundi ordinis inuenire , quae quidfem innatS palliet,e<:durum remol^at, dC molle induret, in duris fcilicet • e^ mollibus, fecundum complementum non Sophifticum, fed V Solificum, autLunificumuerumimperfedorumcorporum, perfeaeconftituat.Cum pateatigitur incorporibus folis qui- dem mollibus per ingenia artificiorum huius operis non pof- feliquefadlionis feftinantiam tolli , nec impuritatem iii prin- dpiorumfui radice innatam . ncccllario euenit mcdicinam ' s tij pcr.. l^^t^^ SECVNDA PAR5 tlS. SECVNDl pcrciinc^tari, qii;^ qaide in proicd:ione illo^i tcnuitate infpiT- fet,&: m fpiiTando ad Ciix hqiiefadionis jgnitionis fufficientia induret^in diiris fpiflTitudine attenuet, dC attenuando ad fufio. nis uelocitate fufficientem cu proprietate ignitionis adducat, & utriufcp gcncris corpoR? fufcedine pal Iiado decoret: dC hoc • in'album,illud ucro in citrina transformct perfe(ftiilimu.Non afit diuerfificatur hxc medicina a tertij ordinis medicina , nifi per minoris pra^parationis imperfed-ionem.Et non diuerfifica tur a fe,quod in diuerforg corpoi^ proiccflione & pigmentoRi acceptationcconftat/edinmodopracparationis, SimilitcrSC •• alia egct pracparationis induftria corporum mollium medici- na tcnuitatcminfpiflTans, alia uero durorum attenuans fpifTt. cudincm* Hajc quidcm ignis confumptiui modo, illaam) hu, miditaris conferuationis adminiftratione egen Demedicind Luttdri c^ SoUri pro corporihtu impcrfc^s, Caput LXXXI, AFferamiisigiturrermonem imaierralem dc mcdicihig •' huius fccundi ordinis completum, cum detcrminationc certa dC uera &Cpniis omnesLunares omniumaperfe Et bxc eft caufa,quare ^nafcjamTercalcinamus.quag non funt , ^^ ncifiTra hftnim.fcilicet u^elius foluatur , dC ob hoc foluun- tur,ut melius ab eis corpora impreflionem fufcipiant,&: ab eis ^ fimilitcr p^yjhyrpt-^^parpntur &C mundentur , Aut ingrcfllim ... damushisqu2cfuafpifl[itudin_eingredinonpermittutur,cum ^Ut^f^JpJ^^ t^nultiplici fublimauonis reiteratione fpirituum non inflam- t-tUt-nern. mabilium fuperilla, Arfemciuidelicet,^ Argentiuiuinon t fixorum. i^ Us SECVNDA PARS LIB. 5ECVNDf fixonim.autcum miiltiplid reiterationcrolationis eius,qiiO'd ingrefTum non habet.Eft tamen bona cautela ad ingreiTum re- bus impcrmifcibilibus dandum, ut foluatur corpus, de cuius intentione per has mutari & alterari,&: foluantur res, quarum mtentionis fit ingredt cum alteration^ Non fiat tam en omma • partium folutio/ed quarundam:de hinc illud & nonaliud im- f bibatur corpus uicepoftuicem , Per hoc enimbeneficium in idrolumingrefliimhabetnccefrariqnonautemin quocuncp ,j alio corpore necefTario' hoccontingit . Ex his igiturmo- dorum ingenifs , necefTe eft rem quamIibctingre(rum,quo • ^ r: ^xi^^JUfsnaturxpcndetbeneficiohabere^&alterarecumper- ►^, an^n^. mixtionc inucnta. Per hunc igitur rermoncm. decem mcdici^ 1^^ J narum complctur numcrus.cum {\.i2^ traditionisrufficientia. li^, ;|/JJ^^>^V^t^' Cemedicmtatijordinismgaicre, Capm LXXXIIII. ^J^J^iSO ' "l^ Efta t igitur nos ad tertij ordinis medicinam tranfire. Efl -i^ V autiiuiusordinismcdicina duplex , fcilicet Solaris QC •'• Limaris.Et eft t amen in eJIentiajLina, &:agedi modo fimilitcr: •. &ideo unica medicina nuncupapu7a noftris uctcribus, quoriJ fcripta pcrkgimus . Eft tamenadditamentum citrinantis co- j loris.qui a Sulphuris fixj mundiffima pcrficitur fubftantia.dif- Aj^^dtctnA^ fercntiainterhanc,e<:iIlamXunaremfciIicet&:SoIarem^I^c ... > *^ quidcm id in fe continct,iIIa uerqnon. Eft tamcn hic ordo tcr- . . «us maioris operis ordo appcllatusi&iillud idco,quia maioris lagacitatis induftria in illius adminiftrationc , & pcrfedionis prxparationc^eft , dC labore longiori ad ucritatis complemcn- >i tum indiget,£tjdeg non diuerfificatiir hiii u^oWnis mcdic i^ . . 9 na ajccudi prdinis in eftTentia ullarcnus , nifi pcr fubtilliiljmos > ^rgparationis^radmncreationcillius, dC per diuturniorem laboris inftantiapi ; 'Et hos gradus onines narrabiimus , cum com^ S V M M AE P E R F E C T I O N I S G E B R I. url47 complemcncofermonis, &:prarparationis modiim complete cum caiifis [ms,ec experientijs manifeftistS^^modorum gradus adminiftrationis'plurfs huius tertij ordinis, Alio etenim gra- du egec Solaris meHicina in pigmentorum preparatione com- pleta,alio uero Lunaris . Hsec quidem Sulphuris adminiltra* tionc tingentis eamiilla ucro non. De mdicm Lutuivi tcrtij ordinlu Cd^ut L X X X V. PR/imoigituradminiftrationismodum Lunaris medici- n^narremus> Et(^,utaccipiaslapidemilliusnotum,3C per feparationis modum illius puriftimam partem diuidas , iX a<->'4«.f ^ ^ . feorfumponas. Dehincueroeiusquscpuriffimaeftpartisali- quid figas,&: aliquid ex illa relinquas:&: cum fixa f^i^^^^^.f '^^ quodexillafolubilefuerit: quod uerononfueritfolubileaa calcinationem mittas, S>C abhinc fuper idem folutioncm reite- ra,doneciterum quod ex cafolubile eft , foluatur omnimodc. . Sicigiturordoifteferuetur , quoufcpmaior foluatur quanti- tas.Poft hxc uero folutioncs omnes fimul commifce,&: coagu. h . Dehinc uero leuiter aflando,in ignis temperamento con- ferua;quouf($ ilh maior ad ilhus exigentiamignis miniitrari poflTit .Poft hoc uero primu folutionis ordinem ferua,quoul($ .. itcratototumfoluaturquodexeoeft folubile, Ss: iterato coa- gulq;&: iterato in ignis «eperamento conferua,quoufc^ iterato illi poflTit ignis maior ad eius perfedione adminiftrari.Omnes igit hos ordines prxparationis fuper illa quatcr reitera,ex: ulti- mo calcina per moda fuu: dC fic preciofilTima lapidis terra fut- ^ ^ V ficienteradminiftrando^xifti.Deindeueroferual;2^aimna ;^^;^A,^^ fix» cum hac terrx parta^ adminiftratac quantitatem per mge- ^^^^^ r^.»-" t^v mQrimifijbtil€mc5iwngcmod«jmpermmima.Etfitingenia^,4L ^ ^.— t-y. f4 eorporuminprofundoinorumf«bftanti^,EceftfciIicet,quod S V M M AE P E R F E C T I O N r S G E B R I. iftl^l illoriim prima radix multa fuit Argenti uiui quantitas, &: pii* rilTima illius effentia , &: fubtiliffima prius, poftea ucro infpir- fata,donec cum ignitioncfufionem rufcipiat.Qiiecuncp igitiur ^- aperfcdione diminuta plus terreitatis habent , minus in hoc perdurant examinc : quxcunc^ uero minus , plus. Qiioniam hxc quidem magis adhxrent, propter eorum partium fubtilt- tatem,maxime fe permifcentem&: unientem,Et fimihter quae maioris tenuitatis funt corpora,aut econtra quidem, q^a^ J"^- ioris fpiffitudinis corpora,quam qux in perfeAione contiltur, nccefrceftdecommixtofeparariomnino, quianonfunteiuf- ■ dem fufionis,^: ideo feparantur. Et quidem qux minoris funt Argenti uiui quantitate participantia , facihus de commixto feparantur, Patetigitur, qudd cum fit multx terreitatis Sa- turnus, paucxcp Argenti uiui quantitatis, facihsc^ tenuitatis liquefaclionis , qux maxime perfcaioni examinis cinerittj funtoppofita, ideo inter caetera corpora minime in cineritr) af tificio in commixto perdurat , imo citiflTime feparatur dC ce- dit . Idcoc^ cum inter csetera a perfedione diminuta corpora magis ccdat, per hoc magis proprius eft huius magifterij exa- mini , &: illud ideo, quia citius cedit, QC citius imperfedorum unumquodcj fecum de commixto trahit . Et propter hoc faU uaturmaiorperfediquantitasab ignis examinis combuftio- neforti,quia non quiefcit fpacio temporis longoperfedumm. ccnfumptioneexaminis* &:ideo ex eoper Plumbi exarncii minus comburitur,8<: facilius depuratur.Qiiia uero louis fub ftantia, pluris Argenti uiui capax cxtitit, dC minore terreita- tis quantitate,maiorc<^ puritate illius, atcp fubtihore fubftan- tia participansjideo magis in commixto faluatur quam Satur- nus dC Venus,quia magis commixto in profundo adha^rct, Ec h^ eft caufa.quate mulca perfe Ai deletur quantitas,p] iifqua: abiUa Vi^*r ERTIA PAR5LIB. SICVNDI ab illo rcpaietur conuindus» Venus ucro fuOoncm cum igni- tione pr^^fiat . Sed quia tardior eft illius quam perfcdifufiOj ideofcparaturdecommixto:tardius tamen quam Saturnus, propter ignitioncm fubftanticc fux fufibilis. Qiiia ucro mino- ris eQ. Argeti uiul quantitatis quam Iupiter3&: maioris terrei- . tatis, S^fubftantiac fpilTioris, ideo facilius quam lupiter de co- mixto tollitur , quoniam in profundomagis lupiter qua Vc- nus adharret . Mars ucro fufionem non habet,& ideo non per- mifcetur, quod propterfux humiditatis priuationem comin- git.Sed &{i' propter ignis uehemcntiam illum permifccri con- » • tingat,quia humiditatem non habct, Luna? aut Solis humidi- tatem combibendo,ei per minima unitur,ideo licet terreitate multam, Sx^ Argentiuiuipaucitatcm, &fufioniscarcntiam hdbeatjRon feparatur ab eis per artificium leue.Per hoc igitur artificis dilatatur induftria,ad cuiufc^ corporis redificationcm ^'» ueramjfi recfle eius quod fcripfimus efFicacia nouerit . Si uero fantaftice fuper iliud intelledum ccntraxerit,nihil ex eo ueri- tatis cognofcet. SuntailtemiiuoinJiiiiusxxjminep^ tiajjerfedionis corpQra_,._SDl fciliccLS^ Lum,.propter bonam compofitionem,qu2e per bonam^xtione refultat, dC illorura • • * puram fubftantiam* Cincrkij cxamatj^mnodo pt componendum cr €xercendum, Cdput L X XX I X, e I^TArremusigiturmodumillius. Eteft uttollaturcinis Jl ^ cribeIIatus,autcaIx,autpuIuisoflriumanimaliumcom- buftorum, aut horum omnium commixtio , aut quorundam» Dehinc itac^ cum aqua madcfiat,&f fuperilludprematurma- »r nus , dC fiat ftratum firmum dC folidum, dC in medio ftrari fiat rotunda fouea dC folida, dC fuper illius fundum ipargatur uitri trifi 1 S y M M AE- P B R F E C T l O M I S G E B R I. tfn0 ttiti qiiantitas ahqua . Dcmde iiero exOccari permittatur, 5^ . ^um ficca fuerk, ponatur illud de cuius intentione fit tollera- rehuius examen, in foueam didam, & fuper illam carbonum ignis fortis fiicccndantur, dC fuper faciem examinabilis fuffle- . turcorporis,donecfundatur, Qiio fufo, Saturni partem poft ' partem proijciamus in illud, QC fiiper illud fiiffletur cum flam- ma fortis ignitionis . Et dum uideris illud agitari, dC moueri motu concuflionis forti,non eft purum,ExpecT:a igitur,doncc totum euanefcat plumbum ♦ Qiiod fi euanuerit,&: non ceflTat ' . illius motus,non eft dcpuratum.Iterato igitur fuper ilkid plu - bum proxjce , dC fuper illius faciem iterato fuffla , donec plum- bumfeparetur» Qiiod fi non quieuerit , iterato poftplumbi proieAionem, fufflationeminilliusfaciemprocura, quoufc^ quiefcat , QC uideas illud mundum dC clarum in fuperficie fua^ •*• Poft hoc uero carbones aperi,8{ ignem difl[ipa,&: in faciem ei- usaquamperfunde: hocenim perfedle examinatum inue- nies ♦ Etfiquandocp infufflationehuius examinis uftrum proieceris, melius dC per-fecflius depurabitur, quoniam fordes tollit,8<: illas infifcat.Poteft tamen loco uitri fal proijci,aut bo- .• tax,autalumen aliquod. Similiter dC confici poteft huius exa- mcncineritijincrucibuloterreo, e<: in circuitu illius fufflari, <«- bC fuper facie eius fimiliter,ut citius confletur examinandum» ^ Hisigitur fufficienter narratis, adcementi examcn tranfca- cmis cum caufis fuis,&: fuis expcrientijs manifeftis dC notis. Dc Cmento,qum qu^dcm corpord plmjqu^dm ucrq minuiiUudpcrferdnt, Cdj^ut XC V TpVlxtmusautem, qu6deorporaqucedammagis,quardam ,1 J ucro minus , per ignis comburuntur calcinationis mo- dumiut quf pluris funt Sulphuris quantitatem combuftibilis continenm,magis;qusc uero minus,minv;s ♦ Quia igitur Sol tt incer ^■Ji iH^^\ E R T I A P A R J t I S. S E C V N D f • inter cxten corpora minoris eft Sulphiiris quatitatisrideo in- ter cjctcra omnium mineralium corporumminimcperignig inHammationem comburitur. Luna uero poft Solcm inter o- mnia corpora reliqua minus eft Sulphuris qiiantitatis partici- pans.pluris autem quam Sol, Igitur minus poteft fecundii hoc • inHammationis ignitionem temporis fpacio longo tollerare quam boI,ai:res per confimilem comburentes natura, Minus Venus: qiTiaSoIea:LunapIuriseftSuIphuris, &: terreitatis maions,idco minus inflammationem ignis tollerat Jupiter ue ro minus Venere^plus uero Sole & Luna fulphureitatis dC ter /i reitatis participat,8^ideo minus per inflammationcm Venere comburitur,plus uero SoIea:Luna . Satumus uero plus ter- reitatis dC fulphureitatis per naturam in comixtione feruauif quam nuc dicfla corpora : 5C iJco citius &:facilius omnibus di! ftis inflammatur corporibus, &:pcr inflammatione coburitur f' uclociiis propter hoc, q, fulphureitate maxime habet coniun. «am dC foue magis Hxa.Mars ucro non per fe,fcd per accidens non coburitur.Cum cnim cu mult^ humiditatis commifcettir corponbus,combibitillam,propterfuehumiditatiscarentia: CCideoconnindusnoninflammatur, ncc comburitur, fi non V inHammabi Iia nec combuflibilia fint corpora fibi unita . Si ue- ro combuftibilia fint illi commixta corporaXecundum naturS luxcombuftionis , necefl^ario eucnit Martemcomburi&in. flammari . Cum igitur exrebus conftimatur inflammabilibus cementum,patctcaufa iIIiusinucntionisneceflraria:a:fuit,ut . . cmniacobuftibiliaadurerentur.Cu igiturunufolSfitcorpus ' HicombuftibiIe:foIa illud,auf adillius naturapr^paratum ii, ^ cemeto faluatur.Durant tamen qu^da magis,qu^da irero mi, f."!n"^T''"A° ' ^''^ "^'° magis.SC qua: minus,nota funt cii cauJisdi(flis.DuraciaicurpIusLuna,minusueroMars,adhuc • uero. SVMMAE PERFECriONlS GEBRI. tf(^$ uero dC minus lupiter, minus uero dC adhuc Venus, minime uero Saturnus, Ccmenti exmen quomodo fit componendutn cr exercendum, Gnm.ftrat„m/ed fub Mart.s d,4ent.annr natZponl tur.Paret .g,tur ex .am d.di.s,tr.pl,cem ,n fuftb.I,bus inX nem ante I,quefad,onem fubftantfarum .llorum expSe^ ,c!aram albjffimam uero tert,am,rad.o fulgentem. Pnma qu^ demcftmolhum: fecunda perfedlorum: twt.auerodurorum corporumrat.o„e&exper.mentoprobatur. S d&quTlaS o...n.um .gn.t.onum defideratgradum perqu.rere omn a fL- .. fb.l.aconfletcorpora,&.g„,sconfideretftk.entCadfu- ,r.on.sperfea,onemcompletam, &confidera„doreToSt . omn.um f.g„orumfufion,s gradus d.ffere„t,am,& fic q° S .nuen,et:al.teruero„on.Et hocqu.dem t.b.adducamrexem plar .n ommbus i nob.s determ.nat.s atcp detcrmS/s ex^ • n..„at.omsmaa«idaiS.Eth*c.tacpde^fioncSfuS Dc expofitiotKcerpontmfufcruapm-cs acuto> rum. coput XCIII/, tn-^ibu^ . fT^^^^^i!t?''^'-Tf''^^' ^°'P°'» fuperacuto,^ ua- - . j Tv '^''P°''^''<^"""'"«dehcet,pont.cOHja:acetofoffil^^m; .. ,,^ter,om„,noautn,h,Iflorere,autanjoen,mmt.Seft/nSS I ' ^«1 non pumm/uper acutoBJ uapores expofita florpi-^ LunSo^S^'''''*'""'"^'"'^''''^'-"''-^"^^^^ mTn,f,^°5'S""' "««"•" '•"''«ntes.e^nosCm.I.ter.?.. pratparat.s colore co:Ieft.n3 creemuscorpor.bi.s"g ner am?ri «J«ite.tatca.j,«fi«titf.utfuffic«n«/inSSS inpr^ erx^ 5 V M M AE P E R F E C T I O N I S G E B R I. «ff '' ^ in prarcedentibus noftri fcrmonis. Quxciincp igitur pr^para- ta corporafuper uapores acutorum extiterint, bL coeleftinum ^ non creauerit^amanitatiscolorem, non funt m pr^parationis crtcLVtyi r complementototali, Itacp eft ex corporibus quoddam,quocl . rubeum fufcum^aut citrinum fufcum uiridicati admixtum/o- lorem in examine ponticorum floret in fuperficie fua pit huius er^^ ^^ generis eft Mars ♦ Qiioddam ucro uiride fufcum in iup^^Jj^^^ floret,co2leftino admixtum turbido, & huius generis eft V e- nus * QLioddam uero album fufcum, dC huius genens batur- . . nus comperitun Qiioddam uer'o"aIBum clarum,8<: huius ge- neris eft lupiten Qiiia igitur maxime perfedum corpus,mi- nime floret,aut nihih^ fi quid floret, tardiflimo tcmporis tlo- retfpacio: EtlupiterquidemomniumtardiffimemteLSiffii- ^^^,.^y n uta a per fedionis^o mplemento c orpora .g^ummolitatem lua ^^^^iJ^^^^ ♦•• floret Jdeo per huius magifterij examen confideramus iouem, e WfNV^ f^y. maxime perfccflioni approximare iil opere maioris ordmis» 1$^,-«.. Per hoc igitur examen perquiri poterit, in quo pertraetatum tcmperamcnti genere confiftat corpus , fi rec^e horum conli- deraueris ordinem,qu3e narrauimus in hoc capitulo. Sm autc •^- non.tu^ imputa temeritatisi nfipientiag^ • • . . Df nxtinBione ignitoYunu C^put X C V, 1N extindionis fgitur cxaminc narrationem adducamus to talem . Eft tamen multiplex illius experietia,in qua cogno- fcitur utra in perfecflione magifteriumconfiftat.Primu igitui^ ■ fi ignitti corpus in liquore extinguatur,& Lunarc quide albu V nonfiat,&:SolarecitrinufuIgidum, fed in alienS mutetur co- lore,no eft in complemento alteratio magifterij» Vt U qv"dem in reiteiteratione fue ignitionis dC extin(!lionis in ags faliu ant •trm». terot^^T E R T I A P A R S L 1 B. 5 E C V N D I aliimmiim aiiufcunq? generis adminiftratione creatis, fcoria nigr^dini aftnem in fua fiiperficieprartenderit: autextindio- ne illius in Sulphuribus,&: ab extinclione, ignitionis reitera- tionemulta.euanuerit: autnigredinefcedafeinfecerit: aut ommno per mallei compulfionem fe confregerit.fallax eft opc ris artificiu, Aut Ci ex Salis ammoniaci,&: uiridis xris,&: pue- nlis urmx mixtionis cementatione , aut in natura confimiliu, a^: ad ignitionem pofitumA poft ignitionem & extindionem iui,ad extenfionem fimiliter Lunare uel Solare ex toto colore amiferit proprium,aut fcoriam creauerit, in corruptione con- ftatcorpus adhucpermanereSophiftica. Vnam tamengene- raliter tibi tradimus regulam certam, quod tam in didifqua a nobis dicendis examinibus , fi quid ex perfedionis differen- ti)salteratum commutaueritcorpus^ponderis? uidelicet aut colpris,non rede,fed fantaftice indagauit arSfex cpus : quod nonpcmIioUimofedperditionis,eftpotius* T)c adurcntli Sulphurh admixtiotte, Cdput XCVI. pXfuIphuris igitur mixtione,utrum in perfecflione con- X^iiitatmagifterium, approbatur fimiliter, quiaexperien- na noftra muenimus fulphur corporibus commixtum,qua.da magis,qua.damuerominuscomburere:e^qu^damacombu.. tihco. Et ex hoc itac^ differentia no^ari poteft inter ipfaa per- fedione diminuta corpora prarparata in complemento fophi^ nerl C liuiditati admixtum, Venu^ucro ni- • grum,liuiditatiadmixtum,multaprxexiftentecombuftionc Sulphuris» pauca uero prxexiftente combuftione nitid^ftime, ^' *'*n^ ri-<9^i: .» £<:amcenumuiolaceumprotenditexSulphuriscommixtionc -^^^,, ^''^jJ^'^ colorem , Marsueroin omni combuftionis gene|-c nigerrinaa ' > ^ ^ ' 'r^ v fufcum colorem creat.Ex redudione autem a Sulphuris com- ' " • buftionenotaturfimiliterdiuerfitasincorporibus. Quxdam iiero redeunt,qusedam uero ignis expreftione a rcduAione c5 »'. fulphure recedunt , aut totalitcr , aut eorum quantitas maiort qu^damueroinfuxnaturaccorpora, quaedam ueroin aliud quam fuse naturx redcunt arpmbuftionc ad corpus .Redeunt adproprij naturam corporis , aSulphuris combuftioneSol5<: >Luna,receduntautemIupiter&:Saturnus. lupiterautemauc • • totaliter, autfecundumfuimaiorempartem, Saturnusuero non ex toto recedit/ed quandoq; maior,quando(^ uero minor illius deletur pars. Horum autem contingit diuerfitatem ext- t v*--> ftere proptcr naturam rerum^&: corporum,^' adminiftrationis eorum in opere prepar|tionis 3ifFerentiam,quia fcilicet ex fu- V bita ienis cxpreflione dc redudione louem deleri contingir* Exfuccefliua uero dC paulatiua , dC Saturnu dC loucm faluari. jy, Eorum tamen redudio in alieni corporis potius quam proprjj naturamuergit. Inclarum qiudem uidelicet antimonium^Io- uis^lfifnkum uero Saturni cortuerti reduclionem/epertum • cxperientia noftra cxtitit . Vcnerem uero minui , in ignis , X > redudionis ' ««"M^iT E R T I A PAR5LIB. SECVN DI rediidionis imprcflione: Marte iiero magis cotingir. Sed Ve- ncris qiiide eft rcdLK^io ponderofa, & citrina fufca, dC mollis, |, nigredine participans.cQ fiii atigmentoponderis corporis.Ex * ' "*'s ^'g""r perqLiiri poterit omniiim alterato^ natura corpoi^i» |j ^eCalcmtion€^Yeh6hone, OpMt ^XCVIU |! ■ TjEcalcinationis igitur&:redudionis reiterationisexa- . ; »ft«r^c^>>M5 rX^r^^^^ dehinc perquirendum Jnnuiraus igitur.quod per ^^SKS*!-^''**" recftiofiis reperta funt corpora in calcinationis dC reducflionis ; M^^^ ,^' reiteratione^x honitatis difFerenttjs/ nihil coloris , ponderis, i i ^* ^*-^^ quantitatisjdc qira curandum fit nimium/aut fulgoris per derc, (^uantucuncp rciterctur ad illa opcrationis illarum mul- .* tiplicitas» Et iAtoSi pcr reitcrationem modorum calcinaticK- nis bL redudionis a calce, ex omni metallorum alteratorum ge - -^ nere,bonitatisdifFerentijspcrdantaIiquid, xftimandumpu- ''"' tes fophiflicc perquifitionem araficcm indagalTe» Qiiamobrc igituradiiIa&exerciteri>,utea^ogno(cas;^,^ ■ --^-^^^ ,% \ De^cilifufce^thneArgcntiuiui ca^ut XCVIir. i ycyerA. ) f^-^- ^ T Am igitur uobis patuit ueridice , maximam argenti uiut / JLquantitatem eontinentia peffed ionts exiftere corpora ; QC ideo maxime argento uiuo amiorivtjjiamobrem autumandu , corporamagis perfedioniapproximare, quxmagis amicabi- t0 "^^»"afg^ntumuiumcombibunt.Ethuiuseftfi'gnumargenti ..• . "J"V 's^^^^ep"'oaSoIariautLunariperfedioniscorpore/' ; ^^'»<^'*^*'^'^ pb huius igitur rationis caufam , fi quidem alteratum corpus detaciLliinfuifubftantiam Argentum uiuumnon fufcipiat,a P^y«<^io«ismaximecompl€mentodiftarenecefteeft. \ijZYfffr'^T' jW''^ • "v -f- ^ --tt, nec in Recapitu^ SVMMAB PERFECTIONIS GEB R J. ts?j^3 f^cuMdtio totiui artis. aput X C I X. QViapeftraaaiiimiishiiiiismagifteri] caiirariimfufficic. J^^^^J^ tix cxperientias notas/eciindum noftri proepiiti fermo. 2^*^_ ^ nis exigentiam , Reftat nos ad complementum totius operis f^ diuini peruenire in capitulo uno, di in fumma contrahere fer- n< • monis abbreuitati in Capituhs dirperfum magiflerium. Dici- musigitur, q, totius operis intentionis fumma non eit, niU ut »< . fumatur lapis, m CapituHs notus: deinde uero cu operis infta- ^. tiaairiduetuiTuperillumopusfubhmationisprimigradusra: ''4«^'^^.^^^ per hoc mundatur acorrupente impuritate, dC efl fcihcet iub- ^|'|i;^^\^|i^ - limationisperfe(flio,utcumearubtilieturlapis,donecinulti-'-' ^ mamfubtilitatispuritatemdeueniat , S^ultimouolatihsfiat. ^\:^^^ Ab hinc uero cum fixionis modis figatur, donec in ignis alpe- *i^ ^»» ^**-^ ritate quiefcat.Et hicfecundi prxparationis gradus meta con- fiftit.Sed&: tertio fimiliter lapis adminiftratur gradu,qui m ul ••• timo confiftit prxparationis complemento,fcilicet ut iam fixa lapidem cum modis fublimationis uolatilem facias, &C uolati- !em fixum,& fixum folutum, & folutum iterato uolatilem, 6^ iteratouolatilemfixum , quoufcg fluet 6(:alteretin comple- « mentoSoIifico&:Lunificoccrto* Ex reiteratione igitur prx- ,^ ^ .•, parationis huius gradus tertij in medicina, refukat bonitatis - ^.^ ^,^ alterationismultiphcatio. Ex diuerfitate igitur reiteratioms opeHsfuperlapidemimgradibus fuis refultat multiplicatio- nisbonitatisalterationisdiuerfitas, ut ex medicinis quxdam quidemfui centuplum,quacdam uero ducentuplum,qu^dam trecentuplum,qU3cdamucromiIlecuplum, quxdam uero in- -^ finitumSolificum&:uerumperfeAionisLunificumtranfmu.-c tct corpus. Abhinc igitur bC ultimo tentetur, utruminperfe- ^P^/J'}^^^ (Sigaeconfiftatpiagifteriunu ^^ ^ qia^SW;^" 3c n Ql^iein ' i ,./ , »«-4i^^ ERTIA PARS LIB. SECVNDI Q«ej» modum Author in arte trddend^ fmmmt, capnt c. SEd ne nps quidem mordeamur ab inuidis,narramus quoci non tradidimus fcientiam noftra^i fermonis continuatio- nc/cdeamrparfimusindiuerriscapitulis. Ethocideo quod » eamtamprobusquamimprobus, a continue fuiffet tradita ^ ^. ufurpaJet indignc. Et cam fimiliter occuItauimus,ubi magis i^'^r e -. ^^"'^^^^^""^^^'^^^s.nontamenfubxnigmate,^ f^^Vit.^t' ' ^^^"^omsfeneartificemallocutifuimus^&talifermonismodo ^ r#.^- ^a^^i/cripfimus quam folius Dei alti{llmi,bcnedicfti,fublimis V^t^M^W ^ §^°"°^^#^ "°^^^' q^"' ^"^"^ rcripfimus, menti recolligi ac- '^>cidet: aut diuinx gratia bomtatis perfufi, qux cui uult largi- tur,5(:fubtrahit.Nondefperetigiturdo£firinxfiIius,quiafiiI. lam quaf ret,eam inuenietinon docflrin^^fed proprij motus xn- dagatione naturxiQuia quiper fuacinduftri^ bonitatem qu« } ret,fcientiam inueniet. QLii uero per librorum infecutionem qLixfiuent,tardifrime ad hanc perucniet artem prcciofTimam. Quia nobis folis.artcm per nos folos inucftigatam xdidimus i rmLfU^t ^^/, "°" alijs,uerifli'mam tamen dC omnino ccrtam. Solum isil UiUh^^s ^"^P^"^^"^^^^,d^rt^»^^l^^'ciumLis,&:peringcnia^nobistra. y dita uiam inueftigationis eifdcm cxpofuimus. Non autem ca muentam nifi folis nobis fcripfimus ,kd dC inuentionis modii . 8^ modorum ingcnia, Per ea igitur quae tradidimus,excrceat fe bonx mentis artifex , dC Dei donum altiffimi fc adinuenifi^e lartabitur * Ad artis igitur excelf» per qiiifitionem hxc dida fufnciant» ■^ i LibriSecundifummafpcrfedioms > Gebri> Finis* Gebri GEBRI ARABfs PHILOSOPHI SOLERTIS^ IIMI, RER VM CLVE NATVRALIVM PERITISSIMI p<^' X«^»«? liber.i{uan infcripftt De inuentione ucntntisftue ^rfe^onisAncertointerj^nte, t^ f^* Cefexpro^ietatibinrerumyexqutbusmedi- cinuelicitur^ Cdput h llOnfiderauimus in noftris uoluminibus, ex fecretis ' principioEji naturaliumproprietatibus, quin etia perexperientiam noflram &C inueftigationem m- I UcvA\T"^; pcrexperieuiiaiii i*wivi«". ^ o— ^t^ aentionisnoftrxomnimode certam, quodea, ex *« quibiiseiicitur nof^ra medicina,in corporibus tranfmutandis habeant in fe has qualitatum proprietates. Primo,quod habe- antterramfubtihflrimaminfe, S^incombuftibilem, aptamc^ adfieendum, omnimode fixamcumfuopropnoradicalihu- more, Secundo, humiditatem aeream &: igneam umtormitei: . ♦ illi tcrriFcSSIndam ficiquod fi unum fuerit uolatile,iit iXre- hquum. Et quod ipfa humiditas fit fuper omnes humiditates cxpeaansigniscalorem, ufqpad fui fufficientis infpiiratioms terminum compIetum,quo ad indigentiam completionis iptt us cum permanentia in^parabili terrae fibi annexx , fine eua- .-. poratione.Tertio,quod humiditatis difpofitio naturalis iit ta^ lis, quodperTencficium fuaeoleaginitatisinommbusfuaru «ir proprietatumdifFerentrjs,terramfibiannexam, cotiuerjjonc utriufi^ in alterum homogenice,ficcontemperet uncfluofe, SC unionc totali , QC uinculo eoiundionis infeparabili^s aequa- .- liter, utpoft finalispr^parationis gradumfufionem bonam X iij praeftet^ x^'*>6 GEBER DE INVENTlONE prcflet,QLiarto,qaod ha^coleaginitas fit tante puritatis efTen- tis , &• ab omni re combufiibilj feu urente artfficiali ter emun- data quod omnia cum quibusperminimaconiungitur, non comburat/ed a combufiione pr^feruet. Qi»'nto,qu6d claram e^riplendidam habeat tinauramin fe.albam uel rubeam,mun- • dam dC mcombufiibilem,fiabficm &: fi'xam,quod ignis nequa- qua ualcat ipfam permutare, nec^ fiilphureaadufiiua feu acii- tacorrodentia ipfacorporacorrumpcrea:defcEdare*f Se^to, quod totum compofitum inceratum cum fuo complemento finali/ic tantx fubtilitatis , materix^ tenuitatis, quod pofi fi- • • nalemfuxdecodionisterminum, inproiec^ione tenuifllmx tnaneatfufionis^admodum aqux^&: penetrationis profundse, ufc^adultimumreipermutabilis, cuiufcuncp fixionis ipfum extiterit in complemento, bC cum uicinitate fua feu afFinitate adhxreatfuofimilinaturaliter , cum infeparabili confolida- •*' tione contra imprefllionem ignis in ipfa hora,fua fpiritualitate corpora in uolitum reducens»»' I^efc^tcmmedicinxpro^neUtibus: Cdput ii. TJIs confideratis,inuenimus inueftigatione noftra, feptem XI proprietates reruminnoftrolapidenecefl-arias &:opor- tunas &:funt h^,oIeaginitas,thatcria; tenuitas,^ffihitas,1^di, -• calis humiditas,'puritatis claritas,terra fi'gens,&:?indura Pri- ma uero diff^erentiarum proprietas,eft.ipfa oIeaginitas,dans in proiec^tione uniuerfalem fufione,&: apertionem materi^ Na pnmgquod necefl~ariu cft poft medicing proiedione,eft ipfius medicinx fubita 2>C conueniens fufio,quf cu oleaginitate mine * • raliperhaturacinuifceratur.Secijdaeftmateri^tenuitas,fiue ' ipliusfubtilitas fpiritualis,tenuifl"imefluens, infufionead in. itar aquar peD£tj»i^inE£o^^ xd altexabilis^«ia fecud VERirATIS SIVB perfectionis. i6rn^7 poft faftonem medicine^neceft^aria eft ingreflio eiiis immedia- te Tertia eft affinita s fiiie uicinitas inter ^lixir dC rem iranl- mutanda,dans alHSIntiam in obuiatione fui fimilis &: reten- tionejquiatertio poft medicinx ingreflionem immediate ad^ , hxr^ntia coll^niens eft & nccefiTaria.Qiiarta eft radicalis hu- miditas,ignea,congelans,£^con(olidar^ cum ^^*. adhscrentia fui fimilis , unionc oinmu partiu coftmiliS mlcpara- biliter in xternum/quia quarto , poft adhaerentiam, oportuna eftpartiumconfolidatiocum fuatadicali humiditate uifcola, ' £^neceflaria.(iuinta?ftpimtat^sclanasmundificatiua,da^s rti / fplendore eminentem,in combuftione exiftenti,non aduret^. . ^VCiSiJ. Na poft cofolidationcm partiupurificatarum relinquit, quod ^^^ p.i^^.x . ignis adualis habet comburere omnes_fuperfluitates extraii? , as,non confolidata^, quare fequitui^^purifieatio immediate, di a ^*"^^ ^ eft neceiTaria.Sexta eft terra figens,temperata,tenuis,fubtilis, fixa,incombuftibiIis,dans fixionis permanentiam in folutione adhxrentis cum eo,ftans dC perfeuerans contra igncm.quiafe- Xto ueceflaria eft immediatefixio , poft purificatione dC opor* tuna^Septima eft tindlura dans colorem fplendidum 6^ perfe- . aum^album^aut citrinum intenfum, dC lunificationem, feu fo- lift'cationemre^tranfmutabilium. quiafe^timopoft fixione lieceflaria eft tinc^ura fplendida, dC Ulterius coTor tingens, feii tin(fluracoloransmateriamj:onueitibiIem inuerum argen- tum,uel aurum cum omriibus fuis diferentijs certis &: notis, HmpototiuilibnmfiatuoY^ciYticuUs* aj^ut 11 1, , .v SVfficienter adartis cxigentiam difputauimu^ontra ne- ^*,^.v * gantes artem, QC de principijs naturalibus,qupunt de in- .^ -• ; < ^., tentione natura: in metalloRt procreationib. dC de corponbus»,»»*^.^^ y*m, £S,~i » --<*- iffSl^iPe EBER DE INVENTIONE &: eoriim procrearionibus, & pr^parationibu s, & ultimo de mediciniSj&examinationibuscorum tranfmutatorum, utrij in pcrfedione fteterit complementum , in Summa noftra per- , , , ^^^i^^^g^ft^fn^Etibidemrcripfimusmoduminuemionisar. '^ti^^lillU^^^^^ ' &:noftrorumingenia, fecundum ueritatem quam ^A ^^ uidimus,&:tetigimus. Hic uero nunc de perfec^ionis inuen- tione traa:abimus , 5»^ declarabimu^ tpeciali modo e a qii^ ne- ceflaria funt in hoc noftrp magifterio , 8C modumpr ^paratioi. ^'^ ^i^ eorum pondere &: menfura , & pi Gbatione_certa non ccn- >^<^Waii\ * Volumus autem hunc librum noftrumin quatuor ^^ :\. P2r;iculasdiuiderc,Etinprimademedi^smineraIibus,&:eoE5i •v^i *n Vt prafprarationibiis tradarefufficieter, ut Ontapta in cxtradlio- ne fpirituum,a:: corporum impcrfcdorum . In fecunda dc fpi- rituum mundificat/onibus,& prxparationibus integris eorii- dem» In tertia de imperfedorum pr^parationibus diuerfis fe- cundum exigentiam operis complementi. In quarta de omni- bus medicinis fpecialiter pro quolibet corpore in Sole dC Lu- namtransformando,cumproiecflionc, pondere, &:menfur3i^ fecundum neceilitatis exigentiam ad operis complementum! ^RIMA PARTICVLA ** DcmediorumMincrdUmprttp4m rationc. Caput lin. .f f '' C AIcommuncdifroIuaturinaqivafontiscIara,&:perfiItr(5 2^Sv '^f ^ O deftilllfur, dC congcletur in uafe terreo, ueIpIumbeo,uel F^^^e/Sv^ 5n n^ — * SaIpetraediflbIuaturinaqurfontis,&:perfiItra Wf al^^^ diliillctur , congeletur in uafe uitreo ufc^ ad ipfius fufionem y^h^aihkUm criftaIlinam,SaInitrificpracparatur,diflroIuaturinaquafonti« f.^^^v^^^hi^ clara,a^ diftilletur perlRlf r5,SaTgemmx diftbluatur, ut prius, [li5 4t| J^X'^»».- cogelctur in terreo uaffe uitreataSal alkali uerum, fit de zoz« ^U^ ^r^um hyynl, Iff ryi>^uJ.kU;c, rU U C^^^^f ^/itL^ ""•"/"/^^ ^f^^ tn Ctiif, t4^ ^-^» »rtf^m5 ^5 'MMf»r, W ^VJc Awr^J^ i*l->r.m^iri VaS VERITATIS 51VEPERFECTI0N1S ^<^P)i^ difToliita&pcrfiltramdiftillata &: coda ad tertiam partem, &:dcrcenditraIinpariiotempore ad fundiim uafis ad modum criftalli,&: cft prarparatu. Similitcr fit Sal alkali apiid aliquos» «<^ Accipiunt cinerem clauellatam, ponderacjuinqj A calcis ui- • ux unum,&: extrahunt totum lixiuium, dC dmUnt^dC conge- j^J^Lh^, ^ lant^hocreiterantfemcl^&eftprsparatum. Sal ammoniacus te fit ex qui'ng"partibus urinar humanac , 5C parte una fudoris ei- « ufdem, &parteunaSaIiscommunis, &: parte fcmis fuliginis_cc lignorum, his fimul codis ufqj ad confummationem humidi- ct !• tatis,7ubIimaSalem ammoniacum uerum dC utilcm , hunc ite- rum'in fudore di{rolue,8<: congela, 6(:fublima aSalc communi femel,6<:eftpr^paratus. Saltartarifitdefecibus uinidiftillati caIcinatis,tartaro ex eis diftbluto dC congelato,^: eft prappara- tum. Sal urinx,fit e_x fecihus urinae,diftilLatx calcinatis, dC ite- f^\M^ , .-. rum inl^I^z diftbluitur &: congelatur, dC eft praeparatum, r- *-r, ^, . &:magniiuuaraenti. MultidiuerfimodetradtantdeSalium preparationibus,nos autem inucntione noftra inuenimus has prxparationes Salium breuiores , fubtiliore^ ^^&^ utjlipres ad noftrum propofitumprofequendum , cum ex omnibus rebus ••* uerecalcinatisSales perfoIutionemextrahantur,quajperuia prselibatam prxparari tenentur , Sufficiat igitur nos tranfire cum his magis ufitatis. Alumen glaciale uel rochaf, duplicem habet prxparationis modum,unum pro corporibus calcinatis abluendistalium pro fpiritibus fublimandis . Primo modo fic V prxparatunDiflblue ipfum in aqua clara fontis, dC deftilla per filtrum,8i coque ad eius tertiam partem, 6^ pone in parapfidi- bus uitreatis,&: defcendit circa latera uafis,&: in profundo alu- men pr^paratum criftallinum.Secundus modus eft,ut alumen muafeterreocoquatur, quoufqj humiditas euanefcat, 8C in- . uenies album fpongiofum , 5: leuc pr^paratum pro fublima- Y tionibus. ^ro lyc G E B E II D E I N V E N T I O N E tionibus A' 3ltjs dnierris operationibLis. Aliimcn pltimofam, diflbkiiCLir dC cungclatiir tit pritis- dCc^l pr^paratiim , Nunc de pra?parationibLis atramentorLim inLieftigare expedit, cum multum ncceiTarul fit illud , qd^per ea colligimus in tindluris &:Iigamencisrpirituum,a:aIioR! qua^adilludfpedant.Atra- ' mentum nigrum dilToIuitur m aqua bulliente, SC per filtrum di^ftillatLir.&fcongelatur^&eftaptijm. CLiperofa difToIuenda ertmacetodiiiillato, clarijficandaperfiltrum, &:congeIanda, dC Oc eft munda. Vitriolum Romanum alia prxparatione noa indigct, niO quod in aliquibus caObus tcnctur in igne medio- •• cri5^riibificatur. AmpliuseftcertLim,quodacorporibusim- ** pcrfec^tis extrahuntur diuerfa nobis necefraria,&: funt admini cula pcrfecflionis in cafa, qux indiget pr^paratione, dC primo de Ceruffa plumbi, Ccrufla plumbi dii ucaa efl in aceto diftil- lato, purificandadeincepsagroflloribas- '?^!lIiidquodutIac .'• emanaait,congeIandum in SoIe,uei lentp.gne,5^cft prepara- tum. De albo hifpanico, Stanni, m/nio, codem modaft't,fuat cnim in urina diftillata di!ueiida,CYadmodam Ceruir^ prscpa- ran Ja,&: funt pra^parata. Viridf i^:ris in acetodiftiIlato,folua- tur,3(: rubificatum Ifmpide congelandum erit lentifllmo ignis *'i caIore,8^cft pra-paratum S^aptLim.Crocasferridiflbluendus eii in aceto diflilbto,&: chrifi'caadus,hgc aqua rubictmda cro- ci congelata,dat tibi Crocum aptum. Aes uftum tritum &: ab- lutumcumacetodiflillato, per modum quem inOnuaLiimuj in prxparatione Cerufl~^,tibi fubuenlat. Litargirium in aceto v1 diftiIIatofoIutu,cIarifi'ca£<:congeIa, qLiiabenepr^paratueft, qiioditeE^ quemadmodualia pr^notata diflbIuercpoteris,8i: eisuti,diflx)lutis&:cogelatis,&:inhoceflinueftigatioprofun- da.AntimoniumcaIcinatur,diflbIuitur,cIarificatur,fi^congc- Iatur,3<: teritar,eft preparatu.Lapis lazuli calcinat a<:abluitur • tritUJa VERITATIS Sl VE P ERFE C TI ONl S -^U/P tiitus,8(: eft purificatus. Lapis Acmathites.ignitur,^ cxrfn. guitur fepius in felle taurino.Bolus armenus teri tur &: diflol- uitur ut Ceru(ra,2<: congelatur , Cinnabarifemel fublimanda cft a Sale communi,&: fic cft pr^paratum. Tutia calcmatur QC . foluitur in aceto diftiliato,& eft optime prxparata. SECVNDA PARTICVLA Dcj^iritummundificdiombm. C4p«t V. TRadtauimus inprima particula,de eis,qu^ nobis necei^ ria uidebantur in inuetione noftra certa, ad fpirituum dC imperfeaorum corporum praeparationcm fufficienter. Inten- ^ dimus hic nunc ampliare fermonem de fpirituum fublimatio- - nibusfeupr^parationibuscuiufc^fpeciei quoad noftri ma- SS indVntiam completam.Ne difcedas ab hac noftr^ u . uentionis dodlrina, quam in meditatione profunda, & in opc- ribus uidimus maxime nobis necefTariam, dC omnmo certair* Hic uero pondera dC fpecialem modum.in eorum praeparatio- uc cumbaculo,&: caute extraheillud,quod cumlixiuio e^re^ fiun habuerit, partcs groffiorcs infcrius rchnquendo * lllud avitcmcxtniaum,infngi^aparupi,6Ciniponcciquartainciiis y n « "tinGEBER DE /NVENTIONE de aceto bono, & ecce totum congelabKur ut lac . Lixtuuim extraheclarumquoadpoteris , rcfiduum ad IcntumdeOcca TTavu-"'- ^'J^^T smmimftratione hunc modum fer- , >, ua. Ad I.bra unam Sulphur.s hu/us prarparati.acc.pe defqua- m.s fern bene calc.nat.s rube.s hbram unam, Alum.n.s roche . benecalc.nat.I.bramimam, 8<:SaI.sco.Timun.s praparatili- . bram fcm.s. Hoc totum incorpora bene terendo cum aceto,ut l.c ].qu.dum, quod cOque, mouendo quoufq; totum bene de- mgratum fuent,& deflcca,tere optime, &pone in aludele cS iargo coopercu o,& f. t cooperculum alembici cum magna so- . T,,''^^'^^. «'«"/"onem fpirituum conferuandam,fitcp alu- de. a,t,tud.nis pedis unius cum dimid.o , ne calor ignis alem- b.c. zona attingat , S^flcfublima,ut dmnmus in famma per- feSlflmsnoflrj.Colligeautcm quod in zona coIIe"dum fe drnfum,quod uero ad latcra uafls fuperius in alembico adh«. •'. rec Ieue&puluerifabiIe,proiice, quia combuflibile &fcEdum acdefo^danseft.CoIle(Sumuero,perfeponeinph.aIam,&:co. que fuper c.neres tam diu donec humiditas combuftiua pau- » lacm deleatur, Sijcmi munde, quia pwfcAenumdificatSeft. DeArfenidpr^xrntione. Cdput VI i. ■p Juscompar Arfenicum,poftcontritionembilliendumcft ... X--.n aceto, & .b.dem tota pinguedo combuftibilis extrahe- da K deflecanda.Sume deinde libram unam cupri cakinati SC fem,s alum.n.s calcinati , 5C falis communis pr^eparati tantim «t='um.n.s,&te.ecumacecoutfltIiq„idum,&coqueutin " ^».'P''"'^' S^iiMi™]tLd_e].i!nxMskiffi.&fltloS . . msun,usped.s,comgealbt,m&:denfumdin,m,&IucWum. ' a:ferua,qui.iiat,scftapuim. <-"w"m, DeArgenti cc VERITATIS SIVE PERFECTIONIS. irjl/a DcArgcntiuiuij^nepiirntmc, Qp«t VIJI. ARgentum iiiiium fic fublima. Sume de eo libram unam, j^^^^^^" uitrioli rubificati lib.duas, aluminis roch^ calcinati hb. ^^^ ^^ ^' 77- unam, &:falis^communis hbXemis, bC fahsj^rar c[i^artam par- tem, & incorporatum fulDhma, bC colhge album denlum clarS . &: ponderofum,quod circa uafis fpondiha inuentum fucrit, bC ferua ut tibi de alijs fcripfimus.Sed fi in prima fublimatione in uentum fuerit turbidum uel immuijdum, quod tibi accidere c« poterit,propter tuam negligentiam illudcum_ei(dem fe:ibiis nouerisite rum fublimare ^ ferua« n7^^ D'cM<(rcfc4/itr£parationc» Caput X. ••• 'nr^ Vtia puluerizata in aludele pofita magn^ ignitionis ad- ' L miniftratione, fublimatur&fitbona. Salammoniacus fublimaturaSalecommuni, utinpradicadefalibus ul^ifcri- pfimus. Argentum uiuum itafublimatur rubicundifiimum; RecipelibramunamMercurij , dC hbras Vitriolirubiftcati . . . duas,S^ libram Salis petr^,fimul mortificato,e<: fublima etiam abaluminerochxcaIcinato,&:SaIepetrx cum eifdemponde- ribus.Et eft magnum noftrac inuentionis fecretum,nec fit pre- termittendum , quin confideratio fecu fit notanda in Sulphu- ris fublimatione Sxlfui comparis , quod Sulphur fublimatuma V calcecupri,magisdealbatur,qtiamacalcefern\ Etficinucfti- y itj gandum »74174 GEBER DE INVENTIONE t ' gandumeftde Arfenico^namaferrofublimaturmagisrubeu» ^ Pofllinc etfam fublimari a Vitnolo dC alumine calcinato,e<: cu ^ Sale communi dC Salepetrae commixtis, dC ita fufficienter tra- didimus (pirituum pra^parationes artificiofe non modice, TERTIA PARTICVLA huiUilibrijquGmodocorporafmtj^Yie^aranda, CrfpMt XI. TErtiamnoftramparticulaponimusimperfe(^OR2 corpo* - rum prsEparationem completam,8<: inueftigamus modu, qualiter prxparari debeant ut perficiantur quo ad compleme- tum primi ordinis uel fecundi per fe,fine medicina . Secundo pr^parationem eorum ad rccipien^^am medicinam albam,uel rubeam» DeprteparationcSatumi, Caput XII. SAturnum calcina^cum fale communi prxparatp fufum, cu fpatula ferrea agitado quoufcj in cinerem uertatur, coq^uc ** p^£jie minaturalem , dC fit aliquantulum ignitus, QC non muj- » tum,ablue cu aqua dulci complete, deinde calcina per tridun, fdl WM/* ^^ ^°"^^ intime rubificetiur , & ^i uis ad album,cum aqua ajumi- •' ^ ^ » iii*salbiimbibe,atrcduccum^oJegtartari,ueleiusfaIe.Siucro ad rubeum,imbibe cum aqua croci ferri,&: uiridis aeris praedt- ^ ao,dC reduc cum fale tartari ut priifii, bC hoc itera quoufquc fufiiciat, Dcprxparationclouis» Caput XIII, JOuem calcina ut Saturnum.Et albifica eius calcem,per trt» ♦ duumutinSaturno , nec errabis in eis reduAionc, quia difficiliscft, nili fiatinfurnoiliorUinquipacinaiciauelcc- mcntji VERITATIS SIVE PERFECTIONIS. «7fl7^ menta rediicunt, U fit ad IibitLim?Scias tii inueftigator huiiis opcris,quodprafparationes fecumrediic^ibilium plcnariein JibrQ confcriprimus^cum tmus if§:Tiher fit pra«-'.i"» ^^ >/. \ in ucfi/gation e certa compilatusf Sed inmmma noftra praffcr- ^^'^^tix^ uauimus nobis alium ftilum magis Philofophicum , cumtbi- t^v^^^^yVitJ dem ut Theoricus,hic uero ut Pradicus purus,artem coplece ^J^i^J ' infcuprimus. Vc aucem artifex errare non pofritjfubiunge il- ludj^^iodreducerequaeris, jcihcet cantum , quancumiilud ftf quodprseftarehabecreduAionem, dC calcem diuifam co^ii- nare. Sed irycinduris eft ah'a confideracio. Nam tingcns mulcj- * * ^hcandumeftfuper cingedumjdoneccinAura apparear quod ct confiderabisin^rporeuelmedicina: dC hoceftunum defe- *«■ crccis noftrisf'^ Poftquamreduxeris haec duo plumba, dC inue- neris (plendorem dC colorem , & omnia alia ad uolicum cuum forteignitionecarebunt, fi^^utconfcquarisincencum, incipe fic. DilTolue tutiam calcinacam,£\: ftannum calcinacum,2x: has aquas mifcc, dC cum hac aqua imbibe calcem ftanni, uicc poft uicem, fic cum induxeris odauam parcem cutiae in cocam cal- cem,rcduc in corpus,2^ uide fi ignitionem habuerit,bene qui- ' dem,fi uero non reitera,donecignicionem habucrit.Et omnes a quas diflTolutiuas f pirituum SC corporum ponam in fine libri huius,8<:*quodJibet eius pro fuo genere : nec mireris quod di^ ' ' (perfimushuius^radkac jp^^ in diuerfis uoluminibus, '< cii al) improbis hanc arte fugare conamur. Curn talk uel Mer- ««• curio praecipitato,ueI utilius cu Luna pura ad hoc deducfla cal cinando QC foluendo peruenimus ad hoF^ duo j^j cot^o^j ,igni- SAfyp'»^ €fj»] tionem bC duritia completam c gfplend ore ine narrab ili. Scias « « tamen qcPfola fpeculatia.quag multii uale t in Summa noftra,!ii co^^*'* ' ^^* cmundare, M: • xvsiyb GEBER DE INVENTIONE f mundarcjcum his clauibus aperies occukas feraturas arcani noftri jfine quibus ad huiufmodi conuiutj epulas non uocabe- leHh iJni; ris,Dell:rue fme ira^d: complebis cum Ixticia* Cfpr;fpfr4tfoorM<R.ma .gitur med.cma Solar.s ficfit: CaIc.naSolem,amd 1 .Taman-do pr.us cu Mercurio, uelut in luna,cxtrahc MejL- curiumper pannum, tere cum duplo falis commums prafpara- tf pone fuper Ie.Kum ignem, ut rccedat Mercur.us, extrahe : falem ct.maqua dulci,^deficca, & fublima ab eo tantumfahs immoniaci,reddendo fibi quater,tunc diffolue .n aqua u.tr.o- If Sipetrx,SC lameni,ut in fine libri hu.us habetur. Solue cro- ci ma ferro extraftum per calcinationcmuel cuprum calc.na- tum rubcum. lunse has aquas ana.extrahe aquam per d.ft.lla- .. onem^Sreddefibi qtlater. Vltimodeficca,8^imb.becum oTeo tartari re?<^on^^^^ ut in prima:& ufridi faAo de cupro,ca!c.nato & d.ffolutcana. '^«^^ . ^ixtFsKinceratis, d.ftiHandoSf rdterando, &'nfi"^'"«« .. cumfuIphurcpra:parato, quoufc^fundaturutcera, «ting.c oaopartesSaturnifpIendide. ■ ■jJirr^ Tertia fit ex auro folu to,& fulphure foluto, « u.nd. d.lTo- lutcmixtis & prsparatis ut in fecunda, SC in fine .ncerat.s cu. oleo capillorumprsparato,uel ouonjm,qu.a una eftu.a,8<:ca. . . . al°,na pars fuper decem Saturni.PolTunt et.am ha= med.c.na: proiici fiiper louem prKparatum in rubeum Si er.t . ta fplen- d.diffima perfeuerans materia,ut opus fin.(nmum,fecundum eiusgradum. Namhsmedicin^ealterantinfecundoord.ne, utretulimus. ■» Dcmeiidnit dUi pro Vcncrf ,er Mtrte. Caput XIX. TRanfeamus nunc ad Veneris mcdicinas,8i: Martis,&: pri mo de medicinis ho.« adalbu Sume argenti,ut fupra cal- cinati,part£ unS,tere cum duabus partibus arfenic. pr jparati, '' z n Stuna «t.I^O GEBER PE INVENTIONE & unaparteMcrcurijprxcipitaH, &imbibccaaquafalisp«. In S'"'' 3™^o"'aci,ana, quou% pondus fuum biberit, defcca&,aceracumoIeoalbo,utinalns,quoufcpfluat,&cal drc una pars fuperquatuor Veneris , uel Martis pra:paratoru. Hr^.^^^T ""'r '"f r ""'"^f"'«"' & tamum [ouiscal- • fp^ f , r "' ""''^^^^i'"' ^ '"'"^' "'"» duplo horum ar- femci fublimat.,quoufcp fundatur. Tertia fit ex Luna calcina- ta ;jt fupra,arfenici SCfulphuris fublimatis &tritis,cum tantu U/.S ammon,aci, quod fublima ter ab eis, 5C proijce unam par- tfmfuperfexhorumduotimicorporumprsparatorum, ... Iiemedicimsracis,(K,VencrecrM-' calcma &: dilToIue in aqua uitrioli 8C petrar , tum cum ea aqua jmbibe calcemSolis, ut bibat cius duplum, diftilla reci- p.endo aquam , & hoc quater reddendo. Vitimo itKcra cum I Pleo capiIlorum,ueI felle taurino, & u.ridis jtris prsparato, & ••• emexcellcns,purum,&laudabilc. Wem porrige manu m ain^ d.feaJiterm^iani,,n fludes^^ZT^ c in corde , ' n n -oT if ns uolum,n.bus inteAtionem nBlIIam,^ uidebis nos uerum inucftigafre, |>^ DemedicitUitertijordinisMaltmit. Cdpuc XXJ, « H 'i" m"J"'' "t"'' "'■'•"''sgtadumarcendemus^Etprimo ... ,^. « fi./'r . i''''L™=''-''t5Eroxor|oribusimEerfedis^^^^ "^*'^ fic.end,s,quam projp&JVIercurio in ue«m LunLloasuIan- do. Pnmod,abIueLunamcaIcinataminaqua diiroluuuauc pr.us,quo fado,coquc cam in phyala cum longo coIlo,non ob. turato or. per d.em folum, ufqucquo confumctur ad eius ter. . . tom partem aqus, quo peraclo, pone in loco frigido, dC deue- " nient VERITATIS SIVE PERFECT 10 N I S * iSilSt nicntlapilli admodumcriftallifufibiles, &hoccftargentum redudum ad Mercurium noftrum fixum di fufibilem, de quo recipe uncias quatuor , de arfenico albapragparatfl.uncias fex, SC defulphure pragpanio uncias duas, dC mifce fimul bene te- rendo cum eo falis petrae, dC ammoniaci, Sx^ pone in phyala cu longo collo per feptimanam,8<^ indurabitur ut pixjcxtrahe^&i iterum incera ut prius coquendo per quaruor dies, 6c iterum incera tertia uice, dC inuenies illud oleum fufum infra triduii, 8^cuminfrigidatumfueritfrange, &:extrahe, S^ inuenies la- minam fixam,fluentem ut cer^,&eftprimus gradus» Iterum appone tant um ut prius de noua materia , & iunge cum ifto fermeto'8<^ fac ut prius,8^ fic tertio,5<: quarto* Et inuenies me- dicinamcuiusbonitaseftmagna&:excelIens, cadit enim fu- per decem cuiuslibec corporis , uel ipfius Mercurij in lunam , ^ p^ ueram.Hunc aute lapidem cuftodi, dC ratiocinare per mQdum y *^ ^y 1 '^: anobist radituminfummAnoftra,&: peruenics ad altiora. Nec v^^^-^i^^y^' '^ cnim propofuimusjcunda in uno folo monftrare uoluminejCu "* '*y[ ^^1:^ l/bet librLim exponat SC declaret. ^^^^r^^^tlu^tinU^ Dc mciicm SoUri Urtij ordinii, Caput XXII. •'^V»^ J MEdicina uero Solaris fit ex Sole diftbluto, dC pra^parato ad modu Lun^ ,cui appone fulphuris foluti partes tres, arfenici partem unam , ut in fine habetur, per omnia facicndo ut in Lunari capitulo, 2< crit medicina tingens pmne corpus, &:ip(umjvlerairiiim in uerum folem, uel amp lius, fecundum '^* ^^ modumiamtibitradiuim* Lege8<:perIcgeSummamperfe- l4?^l^ V dionisnoftra, g^inuenies modum r egiminis tibi ordinatum, ut in infinitum tingas, R ingenium acutum poflTideas, necdi- ' fairrehincinde indiuerfis philofophorum didis ambiguis» N^momnesadunam.tenduntperfedionem, tibia nobisfuf- z. ii} ficientcr: ^SitBj, GEBER DE INVENTIONE ficienter traditam. Experinpoterrs, fitantumualeas^finau. tem,recedc,quia damnum incurres 6c inanitionem. T)e aquk folutiuh,^ oleis inceratiuii: Caput XXIII, Fllidoc^rinxperquireexperinienta, necdefine, quiafru- dum in eis inuenies millecuplum , quia tibifoli hunc li- brum fcripfi , qucm complcre uolo cum aliquibus aquis dC o- Ieis,in noftro magifterio multumneceilarijs, cimi rjs {igillabi- mus libriini iioltrum de perfedionis inuentione, Et primo c3 aqua noftra Jiirolutiua^de qua mentionem fecimus in Summa noftra , cu m loquuti fuimus de DiiToIutione cum aquarum a- cuminc. Primo fume libram unam de Vitriolo, de Cypro,&: libram fcmis Salis petra^ , dC unam quartam aluminis lameni, extraheaquam cum rubigine alembici, nam dilToIutiua eft multum , dC utere ca in capitulis praclibatis : fit autem multo acutior, fi cum1^ diiToIueris quartam Salis ammoniaci, quia i l^^lL — foluitSoIem,SuIphur&Argentum* Aquaaliaphilofophica \Afi^ i ftyS » % ^ nofira inceratiua.Sume oleum diftillatum ab ouorum albumi- ^^< K.r«.r(^«i,/V^^'^^^^'^^*'^ ^""^ medietate Salis petrae, dC Ammoniaci, ana,8(: fitoptime,ueIcumSaIealkalimifce, &:diftillautprius, a:in quantum hoc plus reiteraueris, tanto melius incerat: aut cum oleo tartarino, coniunge oleum pra^t^icflum, bC diftilla oleum . .. inceratiuumalbum, Oleuminceratiuumrubeum.SumeoIe- j '*' wm uiteIIorum,feu capillorum humanorum, cui adiunge tan-i tum Salis ammoniaci, &:iterum diftilla,8^ hoc ter, et eritole. umnibicundiflimuminceratiuum , Oleumuiridiscerisfit, aTmuirideajrisdifToIuiturinaquafalisAmmoniaci, etcum * iIIocongelato,ad)mifceokum iiitelIorum,et diftilla, ethoc ter renouando. VERITATIS SIVE PERFECTIONlS iSJ S93 renouancfOj&habebis olciim uiridis aerisadincerandam ap- tum&^iKiIe. Oleumfcllisfit, extrahendoafelleoIeumjUt a capiHis humanis, per omnia faciendo ut in alfjs.Et non dico, quodiftadenthumiditatemradicalemmineralem , utproba- uimus in Sulphure dC Arfenico , fed (aluant tinduram a com- buftioncjdonec ingrediatur, & poftea fugiunt in exprelTione ignis, ut a nobis ahbi narratum eft ♦ Qiiicuncp artifex fecun- dum dicfca noftra,in hoc libro noftro tradita, perfede dC ftudio fefueritoperatus, inuenietpoft complementum operis • fui, nos uerum inueftigafle , et inhocliberno- fter terminatur,qui de inuentione uerita- tis feu perfedionis intitulatur» F I N I a GEBRI ARABIS PHILOSOPHI SOLERTIS^ SIMI, RER VM QVE N ATVR ALI VM PERITISSIMI tiber Itorndam aA exercmdm-^^Hii^ocv pertincntium . inter^ preteKodogcroHij^alcnfu Prdt^tio,dimd€nslibrum!ntre$pdrte$, Caput U ^Onfidcrauimus confiderationcnonfantaftica, nos totam artcm tradidifTcin uoluminibus noftris» Sed y|ne ob inuidiam mordeamur,hunc librum Fornacu praefcripfimus , in quo tradabimus pra^icam ma- nualem, tam in rpirituum quamcorporumpraeparationibus, • vrfet,, j^cx Ve - ut artifices leuius contingere ualcant ad operis complementu. ^^ Cum ergo ultima cofideratio in rerum cognitionemagis pro- pinquarum confiftat, dC in modo operandi, dC res a rebus regi- mineignis extrahi pofl"unt,Et cum ad hanc rem peruenireno pofllimus nifi feparando fupcrflua a contcnto defiderato, fcili- • ■ C€t fulphuris combuftibilitatcs dC terrjtates corpus quodlibet irtfoedantes i Hinc eft quod primo fingulos opcrandi modos tracflabimus, utpote qualis flirnus cum fuis inftrumentis fpecfl:ctadquamlibetrempra?parandam, uf(^ adopcris com- plementum cum regimine ignis iIIiappropriato,&: qualia ua* •'• fa pertincant ad propofitum , ut artifcx j^rficcre poflTit fuam opcrationcm, Secundo,quae rcs prafparanda? funt, ut cx fim- plicibus (eu commixtis uerum Solcm uel Lunam gcnerarc ua leat cum {pIcndore»Tertio narrabimus illa que perft'cipofliint cum alteratiuis,& qu^ naturalitcr altcrantur cum complemc- • • to totali, Et modum pcrmifcendi cum proportione debita, dC cum iixm mcdicinis longe tenipore ad haec prafparatis» In fine autc pertradabimus recapitulationem omnium experimentorum noftrorum,cum quibus peruenimus ad noticiam ueritatis hu- ius« PRIMA PARS H VI VS hbri de modii oj^erdndi, Dcjiimcalcindtorio. Cdput JI. Flat furnus calcinatorius quadratus in longitudine quatu- or pedum,in latitudine trium pedum , &: fit fpiflitudo pai. rietum dimidi) pedis in hunc modum * Ponantur crgo Luna VenuSjMarSjUel aha^ res calcinandar in patellis terreis de for- dflrimoluto,dequocrufibuIa.fiunt, utpoffint in ignis afperi- tate ftare,ufcp ad calcinandi totalem combuftionem» Calcina- tio thefaurus rei eft,nec te tedeat calcinationis^Studcas autem in noftris uoluminibus quae diximusPer calcinationemmun- - dificantur corpora imperfeda , 8<: per redu Aionem calcinati infolidam maiTam» Ettuncproijciaturmedicinanoftrafuper • ea,8<:gaude* CefuYnofublimdtorio, Cdput III, Flat furnusfublimatorius, uidelicetper moduminSum- ma noftra de fpirituum fublimatione prius tradicum com- plete fecundum hanc formam. ■ In fublimatione fulphuris debes coopcrcula fublimatorjj fa- .•• cete ciJ magno libero concauo cannali interius ad moduaiem- A hki tiff 1^6 LIBHR FORNACfiU mms CaUituUorini. bicifinenaro. Nam aliter defcenderet tctumrublimatumad fundum uafis prae nimio calore. Nam in fine fublimationis no afcendit fulphunnifi cum exprefnone.ufc^ ad ignitionem alu- delis , &C nifi fublimatum in cannali retineretur fuperius cum leuiter fun Jatur, dcfcendcret iterum per uafis latera, ufcp ad funduAficnihiliaucmrcturfublimatCfjUt notS eft expcrtis. De furno G E B R I. furnui Sublimdtoriitt; 99<.if/%t7iS7 w DcfumodiliifUtorio, Caput llii. FVrniis diftillatonus eft idem cum furno fublimatorio, fft autem uas diftillatorium ad modum iftius figurar. Ignis autc adminiftrandus eft fecundum exigentiam rei diftillandsc* Modum autem fuflFicienter defcripfimus diftillatorium tam llioerali0,quam uegetabilum, in Summa noflra perfecff ionis» A i} Defurno Wumdefcenforio, Cdput v» "pVrnirsaiitemdercenromisfitinhuncmodirm ♦' Et eft O- apirdnosinterfiirores cineritioriim,&:cementoriimmi>a biliter u ,t<3tiis Rediicantiir aCt omnia corpora calcinata, co- bulta^loluta A coagula ca pcr huc furnu in folida mafTam, Jm6 anerr.ia S^ cenicta,^^ tede fcu crunbula.m gbus fepius fufum. efi- argcntu ad recuperatione illius n^ecalli imhibitl • . ■ ' De QS SRl ^lS^ Vefumofuforio, Cdput VI; FVrnus fiiforius, fn quo omnia corpora Iciiiter fiinduntaif pcr fe, SC eft ftirnus ifte multum ufitatus inter fufores mo- netariosjnec non dC aurichalcum in his furnis funditur, dC tin- gitur cum Tutia uel CalaminajUt notum eft expertis,8<: ficfic* A iij Defur- »J>#1^ LIBER FORNACVM CefurnoSotutmo, Cdput VlU T7yrnusdifroIutormsfitcumcacaboaqiT« plenocum in- J. ftrumenrisferreis , m quibusartificiofetenenturaliain- Krumenta,necadant,in quibusfitomnis difTolwtioAh^ceft torma turni oC uaforum,ut fequitur. a E & K Ir •fll^l ncfumfixdtoriouelAthmor* Cdput VI 11; Flat fLirniis fixatoriiis admodum fiirni calcinationis, &!{k patellaprofunda terrea plenatineribus cribellatis.Sit au- temuascummateria fixanda bcne figillatuminmediocine- rumfituata , fic quod fpiflitudo cinerum fubtus 8<: fuperius &:uicircuitufitad fpifiitudinem quatuor digitorum , uel {ecun.lum: M^l^X L ! B E R f R H A C V M fectmdu illudjq) fixare defidcras, Qijfa maior ignis requiritur i^n uno cp irt aIiofi'xando,Per hunc furnS,S^per hanc uia perue ihenmtantiquiphilorpphiad opus magifterij,quod notu eft uc re philofGphantibus , quod per nos eft fatis monfiratum fufR- cieter in libris noftris,illis quifucrint ueritatis inueftigatores, Et harc fuper eft figura Athannor. Qui uero in huiufmodipo- Ccft magis ingeniarijno excufet fe ab hoc, per nfam traditione» SECVN- 6 E B R * 15U93 SECVNDA PARS DE REBVS PRAEPARANDIS. Heprdpdrdtionibui f^irituum mediontm mine^ rAlium^Alumimm» Caput IX. JNhoccapituIodicampraeparationes fpiritimm, & primo Merciirij. Si aiitem perfede defideras eum rub]imare,ad H' bram eius pone falis communis libras duas dC femis,& falis pe- traf libram femis , mortifica totum , fimul terendo cum aceto, quoufquenonappareatin eodeuiuo aliquid, dC fublima ut fcis,quia utile. Sublimatur autem Mercurius rubeus^fcilicer libra una eius,ab una libra falis petr^,8i^ librauna uitrioli,cum quibus optime teritur , dC fublimatur rubeus dC fplendidus, Sublimatur autem Arfenicum,fcilicet libra una,a librauna li- maturae Vcneris,& falis communis libra femis,aluminis calci- nati quarta librae unius.Mortificentur cum aceto fuper igncm mouendo, quoufc^ totum denigretur, dc iterum imbibe , dc- ficca mouendo,8^ hoc ter.Sublima azymum,& utile. Sulphur autem deco(ftum in lixiuio dC cxficcatum fublimatur cum eif- dcm fecibus,ficut arfenicum,cxcepto,quod loco limaturac Vc ncris ponitur limatura Martis,uel batitura fquamac cius,in ua paAtUt^^ f^i fc pracdicflo.Sal autem ammoniacum a fale communi fublima- tur, a?quis ponderibus i^npofitis . Tutia uero, & Marchafita, ► at(^ corpora imperfeda fublimanuir, ut narr«tum eft in Sum- » ma noftrae perfedionis. Sales uero &alumina praeparantur,8^ bauratia, &uitriola,utinlibro noftrac inueftigationis fuffici- tnterfcripfimus* TicCdcituitionelom. C<^. X. B lupitcr - »941^ LIBER FORNACVM IVpirer (pecialitcr calcinatur fic: Sic tcda mngna fupcr fur- num {itLiat2j6^ ftanno impofito^^cum tantundem falis com- mimis pra:paratij8<.' aluminis roche calcinati. Moueas femper cuHn fpatula fcrrea pcrforata , quoufc^ totum fucrit incinera- tum. Cribra Sc pone in igne, dC {k fempcr ignitum, quoufc^ cptime dealbctur,8i^ ferua, DecdcmthneSaturm, Capt^t XI. SAturnus eodcm modo calcinatur ut lupicer (ed calx eiiis rubificatur ut minium,qu3m ferua. DecalcinationcVfneris» Cnput XII, VEnus fic calcinatun Ponitur in furno calcinatfonis pnc- didOjUcl in fua Iimatura,ucl per fe,ucl cum arfcnico pul • - acrifatOjUcI cum fuIphure,inungendo cum olco communi, Et fic calcinatur per tres uel quatuor dies igne fortiifimo . Calci- natum percute, ut cadata tabulis, refiduum calcina,calcinaiH dC tritum rccaIcina,quoufcp optime rubificeturjSC feruju DeCalcinutionemrtii, Caput XIII. MArs quidem calcinatur pcr eius hmaturam in pr ^di(?to .% furno, quoufcp optime rubificatus fuerit, ut puluis im^ palpabilis fine tadu^Et dicitur crocUi Martis. Df (alcinatione mediorum mineralium, Caput, Xllli. OMnia atramenta, falcs, alumina,2<: Thuti^genera cum tartaro,& alijs diucrfis calcinantur in furno dido Calci- natorio, cum igne mediocri, uelforci/ecundvmiexigentiam • - fci G e B R !. * ^ '•^fJP^ reicalcinanda! , ut patct inlibio Dc inuciligaftionc peifedi ma^ifterij/cd omnia corpora calcinantur ut in tefiamcnto no- ftro. Df ablutmihui cdlcium.coYj^orum comhujhrum» Cdj^ut XV. ABIutioomnfum corporum combuftorum SC calcinato- rum fic fit: Habcas primo uas terreum uitreatum , ma- gnum , impletum aqua dulci calida . Cum qua ablue calccm quamcuncp corporis caIcinati,fricandofaepius, ut totum fal dC alumen dilloluatur , tunc cum refidentiam fecerit , euacua a- quamcautc,neaIiquiddecorporeexeatIotioncm. Calcinatu ♦ • iterurn impone in aquam calidam, dC reitera ut prius,quoufq^ bcne dC perfede ablutum fuerit,8^ ferua» l^incerdtioHibuicaiciumahlutorm* Caput Xvl. INccrationes Calcium ablutorum fiunt fictCalcetn ablutam deficca^poft diflTolue in aceti diftillati libris duabus,falis co- inunis,aluminis gtaciei,falis gemmae,ana, uncias duas,&^ qua- •*' cuor libras calcis ablutac prxdidse, deficcatae imbibe, quoufi^ Cotam imbiberit aquam pra^ diAam,deficca,6^ ferua» Dc reduBione Calcium in folidm malfm, Caj^t XV 11. REducflio illius calcfs ablutae dC inceratae fic fit : Calcera inccratam ablue cum urina diftillata , quoufcp extraxcris faIcs,8^aluminacumfpurcitiacorporiscalcinati,quadcficca- '*• ta, ipfam imbibe cum oleotartari, inquodiflx)lueadlibram unam olei , uncias duas falis Ammoniaci , dC uncia unam falis pcuap» Sincautcm calcis Ubxx quatuor, dC talis imbibitio fiac B tj ' peruices i^^iJ^O LIBER FORNACVM per iiices deficcando dC imbibendo, SC deficca, & defcende m dercenrorioniagno,&:rediicinrolidamma(ram,cofpiispur2a. tum,a rulphiireitate combuft,bili,u,rtLite ignis calcmantisfEt aterreftreitatefarida, uirtutefalitim, qux in redudione fe- cum retment terrap feculentiam, corpore purificato ab immu. . dici)saccidentalibus , qu« ei fuperuenerunt inminerafua. i^uod autem m radice fua: generationis ei innatum fuerat Jpurcitiar, palliaripoterit cum medicina , cuius maior pars ar- gen ti uiui fubfiantiam in fe contineat, ut a nobis monftratum eitlarpius,infumma nofira,ad artis exigentiam. ^'foli^tiombuicorporumpr^pmtorum.^dccorumcomunaionibm ^<^tif,cumproportioneccrta,utmcUor4dppareautcumfulgorc pojtcorumredu^ioncs. Caput XVlll, ' . /^ Vm dupliciter corpora ad perfedionem reducatur aut ^perprxparationismodum, SC commixtione perfeAorg cum imperfeAis, aut pcr medicinam ad hoc prxparatam. Hic uero narrabimus, quare perfedum imperfec^um perficit Ei etiamimperfeAumadperfeAumreducitur cum pr^paratio- .'. nibus a nobis generaliter demonftratis, Et has priparationcs * m hoc capitulo fpecialius tradare proponimus fufFicienter In pnmis narramus, quod corpus, ut pr^didumeft, mundatum per calcmationis & redud^ionis modum , uel limari oportet. uel in granulas diuidi,ut notum eft, ^QLioniam poft fufionem . . • proncitur fuper tabulam minute perforatam fuper aquam fri- gidam^didam aquam fortiter mouendo, Et ifte eft modus no. Iter. Hanc granulaturam difiblueinaquadiftblutiuanoftra, qu^ fit exfale petraj 2^ uitriolo, quantum eius medium,uel Ii^ ' - ' inaturameiusdiflbIueinaquamIimpidam,Appone fermen. v tfpr^paratuertiameiuspartcm,Extiaheaquam&:redde,a: hoc G E B R I. ^ ^9r^py hoc fepties^Ec poftquam redadam eft in corpus afFina per riul cxamen,&^g3udebis de hoc quod generafti.Et quia pertracla- uimus de corporum imperfedorum adminiftratione perfc- da, nunc fpecialcs regulas de quolibet corporc dabimus, ue- f iores dC certas.Primo de loue incipientes dicimus.Poftquam praeparaueris louem dC reduxeris eum,di(rolueilIum in aqua rum acumine , quo diflToluto, ut praediximus , ad eius nouem partes,adiungede talk calcinato, S^folutopartemunajaquas claras commifcendo. Hoc autem re(flifica,aquam per alembi- cum repties,extrahendo & reddendo ♦ Et cum ultimo redifi- catum fuericj da ei de aqua falis petrse imbibendo dC deficcan- do,8^ reduc in corpus mundum,ignitionem,8(: cineritium ex- pcdans ♦ Si enim Argentum uiuumprsecipitatum 8^ diflblu- tum,cum Luna diflbluta coniunxeris, 8dIoui diffbluto, ut di- ximus, appofueris , inuenies poft redudlionem corpus nobile pertra(flatum,fub proportione pracnominata * Saturni autcm regimen,compIetur eo praeparato dC difToIutOjCum tertia eius fermenti rubei diflbluti , quibus utpriusprseparatis, corpus quidem pulchrum teinuenifl*e Ixtabcris . Vencris quidem regimen fpecialius pertraAantes, narrauimus quod cam prac- paratam QC diflblutam recflifkabis fepties uel plurics , aquam ab ea diftillando dC reddendo» Qiia coagulata,fac inde uiride nobiliflimum, cum fale ammoniaco in aceto diftillato ♦ Illud autem uiride in uafe Martis rubifica dC diflblue iterum,cui ad iungeLunaeprarparatae Sx^diflblutaetertiampartemeius, fer- mcnti aquam poft extrahendo dC reddendo fepties,hoc autcm rcduc in corpus, dC gaudebis» Martis autem regimen eft,ut Veneris, fcd propter eius maximam foeditatem nihil boni in eo expe(flabis ♦ Lunae uero regimen eft, quod eam diflbluas • 8C coaguks fepties,uel ad minus quacenEt ad eam diflolutam, B ii\ adiungc M8 t(i^ LIBER rORNACVM adiungeaquas f xas rubificantes, cuas narr2uin-iTs,a:mucm*- cs corpus aptum roIarc,quia cum Sole conucnit,&: rciiianct cu coquiete ♦ Et fiz tuum adiutorum Venus optimc purgata dC diffblutajcum ab ca extrahatur fulphur mundi{Iimum,tingcs dC fixum. Et dico tibi quod Mercurius purificatus & fixus,ha- '''■^- bct palliare fccditatcm corporum impcrfcdorum, Fixum uc- ro Sulphur extradum a corporibus purum,coIorare cum fple dore. Et cx hoc magnum fecrctum tibi eIicias,quod ipfe Mer- curius atcj; Sulphur extrahi polTunt, tam a perfedis quam im. perfcdiscorporibusdebiteprsparatis . Suntenimadhocad ininicula,fpiritus punficati 6c media mineralia,ut opus ad pcr fcdioncm rcducatur congrue,necnon 8l peculiofe nuiltum» TERTIA PARS DE C O R^ poribm perfidoidii cr mcdimis alteratiuis, Demodopcrjiciettditcrtijordinis, caput XIX» CVmautemfufficienter pcrtradauimus omnes mocfof imperfedorum corponim cadentes in fecundo ordine, nunc ad tertfj ordinis metas eft tranfeundum. Quse autem fint • medicinae, SC quales fecundi &: tertij ordinis, fufficienter dc- monftratum eft in htjro noftro perfcdi magifterij,ubi demon- ftrauimus demonftratione competenti dC uerajapidem noftru de Argenti uiuifubftantia effe procreandum,& hoc fufficien. teruttheoricusfpeculatiuus» Hic ucro pradicam manifeftc \ referabimus enodatam, 6C eft,ut ftudeas Lunam uel Solem re- ■ foluere in aquam fuam ficcam, quam uulgus Mcrcurium uo- lh( . if -^/./^'K// ^f • E^ hoc,uLduDdcaana-prQpQrtiQ confineat paTtcffitbfen yiL t/*^>''^ corpurisrpCTfbcMSJamficumigncIentOjhaccbcnercxen r '^7j. Z^\' .T5*^ Jf ' «wadragmta dics cerpus illud in meram aquam v ^*^' conucrfum# G E B R I. •- *'*Xj3|^ conu^rrum. Signumqj fux perfec1::e difTolutionis c(\. nigreda defuper apparcns.Si uero ucrunq? opus aibum 5C rubcum pcr- iiccreconaris, utrumque fermentum per fc modo lam dido diiToIue dC ferua.Et eft noftrum Argencum uiuum de Argen- to uiuo excracflum,quod uolumus pro fermcnco. 2afiamxiero fei-t^fnnad ampxtrahi mus mnrrfolirn e x-i mp prfe^^i s (ror po rihus^Ecex hoccibicradimus regulam gencralem, quod pafta alba excrahicur de Toue dC Sacurno , Pafta uero rubea ex Ve- nere SC Saturno » Eft autem ut in fermenco corpus quodlibet pcr fe diftbluendunu Dc rcgimine Io«w cr Sntum, C^p«t X X. ETquia in hoc capitulo demonftrabimus regimen Touis SC Saturni. Primo innuimus quod hoc caput eft ad album,8^ td modus tahs: Accipe libram unam louis mundifflmi,3^ fun- de,quo fufo impone duodecim libras Mercuri] bcne raundat^ mouendototumutcommifceatur , quodponeinphialamcii collo unius pediSjin furno Athannor. Et aliamphialam Satur nificprxparati , 2^fubi]ce ignem lentum per fcpcimanam, Et habebis paftam diftolutam , aptam ad fermcntandum a fermento albo , fecundum proportionem quam morkftrabi- " mus ad pra^fens ♦ Sint paftac louialis quatuor parces,Saturni tres , fermentialbipars una , Ifta diftbluta, ut diximus, mifceantur per minima, dC ponantur in putrefa Aione, in mo- dum diftblutionis noftrac ignis mediocris per feptem dics, quibuscxtraAis8^benemixcis , per pannumliquidioraex* r prime, quodueroremanfitfpiftiim , inChemiabenefigilla- tum,pone in Athannor,ficut pmis,per tempius praedi(flum,8»i iO^ LIBER FORNACVM addiiroIuendumpcrreptemdies,cxcrahcaqLianicapanno,rc lidtmm fac uolatile/upponcndo ignem ignirionis, Iflud iccrS imbibc cLim aqua fua tota,&: pone ad generandiim, iccrum ad deliccandum pcr quadraginta dies,6^ inucnies Iapidem,quem ponc ad figcndum a^ habebis lapidem aLigmctab^Iem, ufcp in infinitLim. Cuftodi ergo hunc hbrum a filio tuo,quia ifte expQ nic cun(fla,qua: fcripfimus m diuerfis libris noftris» T^cfementoLututadazymm, Ca^ut XX V« T7E^"^^ntum Ltme ad azymum,fit,cum Luna difToIuta fac ± ^^_^^BmBfy^cQxxs£m:Et fi hanc aqua decoxeris ad ter- na^admaerepofiierispqfeinbalneo^ueliniimoperaliquot.V dies,erit oleum Luna^, & ipfum fbrmentu,quod ferua ad albg. r>cfmn€ntofolisadTubeum. ca^ut XX VI. "pEmenmm SoI.s,frt cum Sol difl-oKi tus fuem in aqua fua; JL &decodiusatqjprxparatus fecundum capitulum pra:di- / fpedaliusquamSumanoftra» Zyniar noftrumphilorophicS cxVenercprxparatadedudum , dilToluecumaqua diiToki- tionis LunaCjCui adiunge medium eius Mercurijrubificati pcr fubIimatione,9«: aliqualiter fixati dC diflbluti, Lunae aut dilTo- • lutx quatuipfumzyniarappone,quibusfermentatisperdie, cxtrahe aquam per diftillationf &:redde,8(: hoc dccies Jn fine coagula dC reduc in corpus^&^ gaudebis ab inuento, Aliter» Solue ipfum zyniar dC crocum noftrum pr^paratum cij Mer- curij fubhmatione, quoufcp rubefcatjadiunge tantum falisam • • moniaci,2<: fublima ter ab illo croco,quod diffolue. Sint aute crocusSc^zyniarana, cuiadiunge tantumdeLunadtflbluta, quantum de duobus,fac ut in prxcedenti incerando,8^ reduc, quialeue» Item . Alium modum tibi tradimus leuiorem» Recipe croci 5C zyniar diflblutorum ana, adiunge tantum au- ••• ri diirolutijincera ut prius* In fine congela, dC da illi quartam cius de oleo falis petrar,& proijce tantum Lunse,S^ erit tindlu- . ^ ra cum citrinali afped^u ♦ Aliter autem dC optime , Fac a- quam de zynfar noftro, dC de illo croco noftro, &i imbibc calce Solis fix^Luna: ana, quoufc^ biberint eorum pondusJn hne in- »•• ccra cQ oleo ammoniaci dC pctrae , dC reduc in corpus nobile* Itcm, Sublima ammoniacum a uiridi nofiro,cui tunc adiunge crocum dC zyniar,ex quibus bene commixtis, fublima bis uel ter, ammoniacii extradum de praeditfto, dC in fine diftblue to- . tum,cundiLmge tertianii>auri diftblutijncera ut prius,8<: con- V gela,Etproijcefupra Solem dC Luna , ita quod Lunac fint duae partespolis aucem una,6d erit bonunu Finis libri Fornacum» DOCTISSIMI NV RI ROGERII BACHONIS DE ALCHEMIA LIBELLVS, cuitittdumjvcit^SpcculumAlchemice^ f^**^^ '^ P R AE F A T I Oi jV L T I F A R I A M, multiscp modis loqueban- |tur olim phflofophi per fua fcripta , quum ue- liurina^nigraate, dC quafi ncbulofa uoce,{cientiam ia^^quanda prse cxtcris nobilem, nobis pemtus obum- bratam reliquerunt,6<^ fub defperationis uelo negatam omni- - no,dC hoc non fje caufa» Qiiare ego prxcipio,ut prae omnibus aliorum rcriptisjfuper ifta feptem capituh;, transformationem metallorum in fc continentia, mentem tuam firmiter fundes, &C corum principiumjmedium,8^ finem fepiusin cordc reuol- uas, fiCfubtilitatemtalemineis inuenies, quaadimplebitur • animus tuus» De difjinitioitibui Alchcmi£. Cdput U INpIuribus antiquorum codicibus plures inaenaintar ifti- us artis diffinitionesjquarum intentiones nos in hoccapitu u^' ^^c ^ermt- lo confiderare oportet,Nam Hermes de hac fcientia dicit: AI- ii^itji*niC* m- chemiaeftfcientiacorporea, ex uno«5(f pcr unam (impliciter . yew t*y. compofita,prcciofiora adinuicempercognitioncm^effeAo coniungens, bi eadem naturali commixtione in genus melio-. ris conuertens, Alius quidam dicic Alchcmia eft fcientia do- cens transformare omne genus metalli in altcrum, Et hoc per medicinam propriam, ficut patet in multis philofophorum h- • • bris. Quare Alchejmia eftfcientia, docemiacereAgcnerare quandaiQ ROGERIl BACHONIS. «^-^ ^^SZc^ aaandammfdicinam, quae elixir nuncupatiir , qu^quando proijcitur (tiper mctall_a , feu corpora imperfecfla, perhcit ipla i complete in momento proiecflionis» Df ^rinci^ijs ntituralibM^tnr pYocmtionibm minculium, Caput 11, SEcundo principia naturalia,&: procreationes mineralium perfede declarabo.Vnde primo notandum e{l,quod ptin~ cipia mineralia in mineris knu Argentum uiuum bC fulphur,- tx iftis procreantur cunda metalla, dC omnia mineralia.qno- rum mult3e funt fpccics,&: diuerfx.Sed dico quod uatura fem- . per propofuit,3(: contendit ad perfedionem auri.Sed acciden- • tia diuerfa fuperuenientia transformant metalla/icut in mul- tis inuenitur philofophorum libris fatis aperte. Nam fecundS puritatem dC impuritatem prxdid^orum duorum, fcilicet Ar- ^i\tiuiui, 5:fulphuris, puraS^impurametallagenerantur, uidelicet: Aurum,argentum,ftannum,plumbum,cuprum, - ferrum^ Dequorumnatura,uidelicetpuritate&:impuritatc uel immunda fuperfluitate , QC dcfedu talia accipe uera . Dc natura-auri. Aurum quidem eft corpus perfecflum,ex Argen- to puro,fixo,cIaro,rubeo,&: ex Sulphure m.undo, fixo, rubeo, non adurente generatum,&: nullum habet defedum. De na- ►» turaArgenti. Argentumeftcorpusmundum, purum, fere perfeAum, ex Argcntg uiuo puro, fere fixo, claro,&: albo,5(: de tali Sulphure procrcatum, dC deficit ei pauca fixano, dC co- lor cumppnjcye. De natura Stanni ♦ Stannum eft corpus inundumimperfedum,ex Argento uiuopuro,fi'xo,2«(:nonfi- .. xo,claro,alboinfuomanifefto,8<:rubeGinfuooccuIto, dCdc ' tali fulphure procreatQ,8«: deficit ei fola deccdio f uc digeftio. Dcnatura plumbK ♦ Plumbum eft ccrpus imniundum &: ' D imperfe- , .. «f ZIO S P E C V L V M A L C H EM I. AE Wnl^'"'''''^^^^^"'^ "^'"^ iniparo,non fi'xo,tcrrco/eca- U prum eft corpus immundum 2^ imperfedum,ex A rgento . ex tali rulphuregeneratum,^ defiat ei fixatio, d^ puritas cum rdut''::^t"'^^^^^ a^/errefoeitateno ^ &Z'//^^ Ferrumeftcorpusimmundum TdTrenri^^^^ u '^'"'° ^""° ^'"'P^^ro^nimis fixo^terreftri . • tuT^ff ^/"^^°^"°" ^^^^0. & ex tali fulph ure genera. tum acdefiateifufio, puritas, &:pondus, &:nimish!betde fulphure fixoimmundo,8^ terreftreitate adurente, H^ ergo - • lam dida Alchemifta quilibet notare debet. ExquibuipropinqummateriacUxiwfit clicienda, Caput lUMiaiil^ i&c c^^, TNianrdidis, ruffiaenterdeterminataeftp-ocfeatioVtam- .-. J^pertectorumquamimperfedorummetallorum. Nunc ad materiam imperfedam perficiendam eligendamm redeamus. ^um ex capiurlis pr^cedentibus fatis notum fit, quod ex Ar* gento ui uo dC Sulphure cunda procreentur metalla , &: quo- ' modoipforumimpuritas immundiciac^ corrumpit , 2e cum .- milla resjTietallis adhiieri^axqii^ non exipfis £it coiSb: ^i^ii£ii^>^2tisnobisapertereIinquitur, quodnuIIareTS^ .V.. ^y A.U^. tranea,qu^ ex his duobus nonfumpfit originem,potens eft &: luttiaensipfaperficere, uel eorum tranfmutationem facerc nouam. Qiiareadmirandumeft,quodaIiquisprudensfuam .. tundat intentionem fuper animalia.fiue uegetabilia.qu^ ual. * oemntremota, cum in«emantwr jmineraliafatispropinqua. Nec KOGERII 6ACHONIS. ^ Xin^l/t * Ncccrcdendiimeftomnino, quod aliquis philofophom, po- fueritarteminpraedidisremotis^nififimnitudmane. Sedex ^ ^j.Tj^rx diaisduobus fiunt metalla cuc^a^&nihil eis adhxret, nec *'f^Jf^^^^'^. V». ir^7rconiungitur,nec ea tranfmutat, nifi quod ex illis eft* Etfic .^^^Jj^" ' . 4j • de iure oport^t nos accipere Argentum uiuu & fulphur , pro cc lapidis noftri materia ♦ Nec Argentum uiuu per fe foIum,nec fulphur per fe folum,ahquod generat metallum, fed ex ambo- rumcommixtionediuerfametalla diuerfimode procreantur, dC minejaha mtijta, Ergo ex amborum commixtione matctia •• hoftra conftateIigenda.Sedfinaknoftrumfccretum,eftexcel- ^*- lentiftimum S^maximeoccukum^^xquareminerahdebeat >* fieri propinquius dC uicinius,Et hocipftim ehgcrefothcite te- nemur.Ponoigirur,quodehgaturmatenanoftra,primoexue getabilibus, ut funt herbae, arbores, fiue omne progrediens e ^* terra,Tunc oportet inde prius fieri Argenti5 uiuu, dC fulphur, c c perjonga decpibone, a quibus-, 5C a quo^t operatione excufa- mur. Cum nobis natura proponat Argentti uiuij dC Sulphun Etfi ehgeremus ex animahbus , ut funt fanguis humanus, ca- a». % pilh,urina,egeftio,ouaganinarum, SComniaquaeexanimali-' •• • bus proccdunt, oporteret etiam ex ipfis fieri Argentum uiuii - |R ft^SuIphur decoquendo, a quibus ex(^ufam ur,ut prius5in eli- ■ geremus ex medijs mineralibus, ut fuiit omnia genera Magne fiai^,Marchafitai5j,Tutiarum,AtramentoR2,feuuitriolorum, alumin5,Baurach,faIiC^8(: alioBz muItoi^,oporteret fimiliter, V wt expracdidis, Argentu uiuii inde fieri dC Sulptiur dccoque- do,a quibus,ut ab alijs praecedentibus cxcufamur. Et fi elige- remus alique ex feptem fpiritibus per fe,ut folum Argentum uiuum,autSulphur folummodo, aut Argentiiuiuum, Sx^unii e duobus fulphuribus,aut fulphur uiuum,autauripigmetum, • aut Arfenicum citrinwm,aut rvibeil folum uel copar, nequa^ «c •> 1» ip v^ ti^ZlX, 5PECVLVM ALCHEM AB pf rficercnius,quia ciim nunqLiam natura pcrfidt aliquid,fine Wf n/. .' «1 ^^^^^ amborum commixtione xquali, nec nos^ a quibus tunc, ut a j ^^^m£^\ prxdie^tis Argento uiuo,e<:Sulphure,in (lia natura excufamur . ^ , < ^«c>njV4?H4, ^ -'^ Finaliter,ri eligeremLis ipfa, quodlibet ficut efl,oporteret nos a ^ *> commiTcere fecundum debitam proportionem , quam huma- nam ignoratingenium,6(: poftmodum de coquerc,ad coagula- . tioneminfoIidammafTam ♦ Etideoexcufamurareceptione amborum infua propria natura, uidelicec Argeti uiui 8<:Sul- phuris, cum ignoremus didarum proportionem, dC inuenia- V'. ^??^^^ corpora in quibusinuenimuspracdicfi:a*proportionataV ' » cbagulata dC coadunata debito modo * "Hocfecretum tene fe- cretius»' Aurum eft corpus perfedum dC mafculinum,fine fu- -^ perflmtate aliqua aut diminLLtione.Etfi imperfeda,fola lique- ] ^>fad:ionefibicommixtaperficeret,efl"etelixiradrubeum» Ar- i >> gentumeftetiamcorpusfere perfedLim &: fcemineum, quod •' i ^•* fi etiamimperfedla fere perficcret fola fufione uulgari , cflTet i elixir ad albiim,quod non eft,nec efl^e poteft,quia^Iummodo j I ** perfedafimt^Ciuodfiillaperfecftioefletcommifcibilisimper J |;, >» fe(fiis,non imperfedum cum perfedis perft'ceretur,Ved potius m i ^ illorum pcrfeAio cum impei fedis diminuereturT dC imperfi» «•* j f^ « cerct.Su^dficflent'plLif^perfe(fla,ueIindLipIo,uelinqLiadru. Wi >i plo,ccntupt);tf€Lultra,interimperfi'ceretimperfe(f?:?.Etquia , . naturafemper operat fimplkuer. Perfedio in eisTirn^tex elt'' ! ''^^^Lf^''/^^'/'^»'' >ndLim ponerentur in lapide pro fernjentq,, S?reckTcerentur *.. i f e^y gjc^rf^-^^ " ^""^ '" &nftinum, quiimfiurimeuolatiliVfuperatfummamfi- ' Sriih^uL-^iTn ^'* EtquiaaurumeftcorpusperfedLiiri^^exargentouiuorii-. Xyai^-nJic*, Vit^cr^ beo, claroq;,2<:extaIifuJpIiurc,idconon*lligimLisipfumpro ^ ^tXl^/f^h^'', '"^^**^*^ ^^^/^'n^H ^^^^^^ rubcLim , eo quod ita fimpliciter ef! tMTi . "c r«,%n !* perfeduiT^finemundificauone ingeniofa , bC um fortit er dxV >->jp ^^Hh(*fji'ii ci>i u R G B R I I B A C H O N I 5. »«5 213 gcftiim, e^cocflamnataralicalidicate, qaodcamigncnoftro artificiali uix in aaram dC argentam operari aalemas.Et qaa- uisnataraaliaaidpcrficiat,tameintime mandificare/ea per- ' ficere,acparittcare ignorat,qaia fimpliciter opcratarfaper iU Iad,qaodhabet, qaarefiejigeremusjairamael ^^^^^ prAm^r^ri:^|:^ p«d>./5nr ^ ifFicukefinnenirfmi ^ ^ eis ^^gp^nrgm. Hf liret non ic rnor^emus igne m.taffi^adjnumam fuimundificationemS^^er^ «% pf opterjgiibtij^ma"^ rnmpaaionem.&: comporitionemna^ tur alem^ q^are g^TufamiT^ a rpreptione primi ad rubeum, (evj -= fecundi ad^lbumjdlmi iiULeniamus rm.aigl eorpmaUqaoj> ex tam mando^udimTndinrrriilphare,$»(:argentoaiao';fu^ <|u od natura parum,uel mj nimiini rft opf r^t3,qaod cvtm igne ^c nr|Qroartificiali,&:_experienti aartisr^^ ^'" decodionenL mandificatiQQiml^ cu m ingeniofo noftro opere^u per hoc co ntinuato , ualemus cc p eruenire , Eli gcnda eft ergo materia^ m.auaxftargentum ui> «um mundum, 2urum, clarum,albam,5(: rabeum,non ad com. plementum^egu^Hi^^ tionabilit er,per mo^rn^debitum cutffg gpliuretattff tirmaf'' {2mMj!hniS!:!llZ^hl£l^ ^^^^ ingemoS p rudentia nonhj igne^ noftro artificiali ad mundician^^ rumpurltifemperLientrepoinr^ '* tpfa poft o peris co mplesientum fit millies millefiesl ortipr dC ' '^ pcrfeAior,quam ipfa corp»^ora fimplKia caliditate naturali de- caa^Efto igitur prudensfNam fi in capituhs meis fubtiUs dC ingeniofusfueris, in quibus manifefta probatione, 6<:aperte '^ materiam lapidis cognofccndam demonftraui , guftabis illud ^ ^ delecflabile/uperquodphilofophorumintentiocadittota. jf ^. m M 4« t*. \l tt42l4 5PECVLVM AICHEHIAE Crmoifo 4g(ndi,cf ipie moietimit>,^eft adh.benda, cu imperfedaconamurperficere, & hoc^^uplufquamperfedist Etcum nob.snatura tradiditimperredaibiummodocumper «ea.s, oportet nos plufquam perficere,materiam in cap.tulis notarn,cum noftro opere S>C laborearcificiali. Et flignoramus . agend. modum, quid eftin caufa,quod non uidcmifs qualiter natura,qu«oIimmetaIIaperfecit,fre<)uenti?^S^urlVide- musnequod inminerisper conanuacam cariditatSI^in tur dC .nfp.lTatur, ut fiat per tempus argent um uiuutnTEt ex- p.ngued.neterr|pereandemdecoC ex quibus fieri debeant,au«« dire licec ♦ Cum natura naturali igne ia mineris metalla deco- ^v quat,decod:ionem illam fine uafe ad hoc apta denegat.Et fi na\ ^ turam fedari proponimus in coquendo , quare uas eius effet reijcieduC^Videamus ergoprimo,quaIis locusfitgenerationis « metalloR!» Manifefte percipitur in mineralium locis,qu6d iti fundo montis eft calor ^qualiter perdurans , cuius natura eft femper afcendere , qui in^afcendendo femper deficcat ubic^ dC ^ coagulat aqua fpifliore/eii groftTiore in uentre,feu uenis terrg fiue montis abfcondita in argentu uiuum» Et fi illius loci pin** ,. guedo mineralis ex terra huiufmodicalefaAafuit congregata in uenis terrx,currit per montem,&:eft fulphun Et ut uiderc licet in uenis praedidis illius loci,iIIud fulphur ex pinguedine terrg,ut pr^cadijm.eft,generatum,obuiat etiam argento uiuo ( ut etianii ^ %vFZld SPECVLVM ALCHEJ«IA£. (ur etiam rcnptiim eft) m uenis terra?, dC aqu3c fpifTitudinem inmera]i s procreat.Ibi per calorcm in monte aequaliter perdu- rani em, longogenerantur tempore diuerfa metalla, fecundu loci diuerfitatem, In mineralium uero locis inuenitur calidi- tas femper durans * Ob h^c de iure nobis notandum conftar, . quod mons mineralis externus efi ubicj claufus in fe ipfo dC la pideus,quiaficalorexireuaIeret,nequaqu2mmeta]Iaprocre- * arentur .Si ergo naturam imitari intendimus^habemus necef- fe talimodo furnum,adinftar mcntium,non magnitudine,fed caliditatecontinuaprouiderc, ita quodignisimpofiiuscum •• afcendit exitum non inueniat,& reuerberet calor uasjmareri5 lapidis continens infe,firmiter claufum.Quod uas rotundum debet effe cum paruo colIo,de uitro, uel de terra aliqua, natu- ramfiuecompadionemuitrireprxfcnrantcm, cuius oscum » tali coopcrtorio , & bitumine debet ciTe fignatum uel figilla- •*• tum.Et ficutinmineris calor immediatenon tangitmatcriam Sulphuris dC Argenti uiui , quia terra montis inter eft ubiqt > *• n Sic immediate ignis tangere non debet uas in fe materiam co^ >i tinens prxdicflorum, fed in alio uafe fimiliter claufo, illud eft ponendum,utitamateriamfuperius&:inferius , &:ubicun($ ••« fif,melius &:aptius,caIor temperatus attingat,unde Ariftote- ^> les dick in lumine luminum, quod Mercurius in triplici uafc * * ■jr^ficoquendus, Etquoduasdeuitrofitduriirimo, ueL quod j» melius eft.de terra naturam uirri nnffidpnrp. ^<^»^»^'^ <^if^^J>t ^y/ - i>»/4>7M '^ije>yuy^\^'k^ DecoloribuidccidcnUlibuia^fjpnttdlibmm D/ T7 Xquifita lapidis mater/a, modum agendi ccrtum cogno- •♦• XL fces,per quem modu, pcr quod rcgiajettlapifcdeoiqucdo . •""^ incolori- R O G n R I 1 B A C H N 1 S, »it ZIJ^ in coloribus diiicrfis Cxpkis tranrmiitatar, Vnde qufdam ait: Quot colorcSjtotnornma.Sccundum diuerfos colorcs in ppc- re apparetes perphilolbphos cius nomina uariata funt, Vnde in pnma lapidis noftri operatione^cft putrefadio appellata,8^ • fit lapis no ftct niger . Vnde quidam dixit: Cu inueneris ipfiim nigrum, fcias quodinnigredine illaalb.edooccuhat aefl, dC tunc oportet ilhm extrahere a fubfiliilimaillanigredine eius'. Pofi uero putrefa^ioncm rubcfcit,non rubedineiiera,de quo quidam aitr Sa-piusrubercitbrfagpius citTmercitT ^fgpiiisli' litjSC f^pius coagulatur,anteiiera arbedrnem.btleipftfm etiam diiToluit jeipUim coa^ul at, {eipliim putrcTacit, icipium cblora t, tcipiiim morti Hcat, fcipfii m uiuifi cat , feipfuni^em- grat^ feipfum dealbat, feipfum riibored ecorat cum alcedine» ' ' Fit etiam uiridis.unde alius ait: Coqueciim done cnatusum- ••• dis tibi appareat,&:efteius anima. Et alitis. Scias tfiiodinuiri- ditateanimailladominatur . Apparetetiamantealbedinem colorpauon iSj unHe quidam fic ait: Scias quod omncs colores qx xi in mundo fim t , aut excogitaji poUunt^apparent ante albe " dmem,&"a eindea!^do lequitur iiera, unde qu idam a!t:L.uni ••• autcmpurTisdecoqaaturclonecueluti oculi pilauTrucHcat, ciusutilitasexpcdandaerit, &:tunclapisin rotunditatem eff - r ^i ; - 'ttlc edoj ^%ot cl i congelatus. Alius autem ait:Cum muener is albedincm fupcr-; cminentem in uafe , eflo certu^s^od m a lbcdine illa rubed^' occultata eft, &: tunc opartet tc tllam extrahere: ueruntamen ^ coqu e,d onec totum rubeum fi at.Eft cnim inter ueram albcdi- nc?n&u'eramrubedinem,quidamcineritiuscolor,dequodf- c^ur: P oft albedinem errarenon potcs^ lTam augmentando ignem ad cinericiumperuenies, de quo alius aidt : Nc cinc- rem ui lip en Jas,na m Deus reddet tibi liqucfadum.fct tunc ul CimorexdistdematerubeocoronaturjN \ T V D EL E Dcsnodo tit Zl^ SPECVLVM ALCHEMIAE, De modo proijcicnii mcdicindm fupcr quodLhct imperfeibrum, GaptU VJl. „ REi promifTae finem perfedi compleui , indelicet magifie^ ri\ magm', adelixirexcellentifrimumrubeum&album faciendum. Finaliter de modo proiedionis^qu^ operis eft c5- plementum, dC Ixticia defiderata dC expec^cata, tradarc nos o* portet» Et rubeum quidem elixir,citrinat in infinitum^ac om- nia meralla tranfmutat in aurum purifiimum . Album uero . . clixir dealbat ufque in infinitum, dC quodcunc^ metallum du- ** Tfc citad albedinem perfecflam* Sed fciedum cft,quod unum me- tallum magis eft remotum a perfedione quam aliud. Et aliud ^^ propinquius aIio,8<: uicinius , Et quamuis quodlibet metallu pcr elixir adpcrfedionem reducatur, tamen leuius, citius, dC melius, &:perfediuspropinquarcducunturj quammultum remota. Et cum inueniamus metallum propinquum SC uicinu perfedioni,excufamur per ipfiim a multis remotis. Qii^ uero ]9fM f^ >rf I "s perfedioni fit,ln capitulis meis,fi fapiens dC ingeniofus fue I ns,fatisapcrteinuenics,S^ueraciterdeterminatum.Etprocul dubio qui in hoc meo Speculo intantum eft ingeniatus , quod fua induftria inuenire fcit materiam ueram , bene fapit fupex quodcorpusadperfcdionemfitpronciendamedicina. Nam - praccurfores iftius artis, qui eam per kiam philofophiam inue- , _ n<^^tint, dcmonfirantdigitisfatismanifefteuiamIinearem,ei ^'*' ^ '" dcnudatamcumdicunt:Naturanaturamcontinet:Naturana ^ K • ■' turam fuperat:Et natura obiuans fuac natur^ Ixtatur,8^ in alie- } nas tranfmutaturnaturas,EtaIibi,Omne fimileapplauditfuo • i fimili, quiafimilitudodiciturcaufaamiciti^, de quo multi ! philofoplii W <^ R O G E R 1 I B A C H O N I S. tr^ZJ^^ philofophl' notabile (ccretum reliqiierimt ♦ Scias qiiod anima <. c corpus fuum cito ingreditur, quae cum corporeaheno, nuUa- tenus coniungitur. Et alibi» Anima enim cito corpusingredi- turfuum, quam fi cumalienocorporeconiungereftatueris, incaflum laborabis* Nam 8^ipfauicinitas magis eftlucida, Quia enim corporea,in regimif><: fiunt incorporea,5^ econucr fo, incorporea corporea, dC in *ide cc»f ~ eft corpori,fuper quo folummodo proijcitur liquefacflo, Gra- ,. uceft etiam protjcere fupcr mille milia SC ultra,& illa in conti- nemipcnetrare3^tranfmutare. Quareuobisunumfccretum J^" magnum bi occultum iam tradam7 Commifcenda eft pars una cum mille corporis uicinioris , bi hoc totum includatur firmi- ter in uafe apto,2^ pone in furno fixionis,primo cum igne len- to,8(^ ftmper augmentando ignem per tres dies, doneaii^pa- rabiliter iint coniundla. Et hoc eft opus trium dierum. Tunc iterum U, finaltter protjdenda eft pars quaelibet iftius una fu- . per alias mille partes cuiuslibet corporis uicinioris . Et iftud cft opus unius diei,feu unius horae,ueI momenti. De quo fem- t» pcr mirabilis eft laudandus Deus nofter in aeternum. <\ F ,1 N I S. E tj Richardi RICHARDI AN== GLICILIBELLVS Y T l^ tifiimui P(^t ^H-x^xs ,C«i titulumftcit, ComShmm, t^*^i ^rsfktio.QtpmoiodYiimitcturmtuYm, ca^ut J. Vm omnis rem cmcndatio illiiis rei naturam aiig- mentetjCiiiLis cft.Idco in miiltis philofophorum da ns,pcr artcm cmcndaturnatura, ultrafuum motu^ ___^qucm habuit in prima forma . Et tamcn nulla res aborarepotefl, niOmediantenatura, cumipfanaturainarte occuItea:inirinfeceIaborctpcr artis adminiftrationem^ f)er .: hbcfequitur, emcndationcmnatur^uirtutiseileaugmcnta- 9> tibnem,8<:artislaborem,ilIiusreiemendationcm. Quoniam natura pcrficit fuum gradum , quem naturalitcr perficcrc po- » tcft,8<: iirum prarterire ncquit, nifi ipfa natura impedita fuerit peray;i6impedimcntum . Qiiamuis cnim ars naturamnon trartfccndat, faciens nouam naturam, pcr fimpliccm laborem* tamenarstranfccnditnaturam, quoadillamnaturam, quam :»> potcft propriefubtiliarcEtidco dicitur: Ars imitatur natura, 41 nonquod nouam^dificet, fcd quod illius natur^uirtutefub- '* tiliet. Ad h:^c incipit ars proft'ccre,ubinatura defi'cit,fubtilem n naturam inre inclufamdetegere,&:ipfammanifcfiarc. Cum naturagcneratmctalla, tinduras gcperare ncquit, quamuis benc tind:uram in feplcnam occulte contincat.Vndephilofo- ^ phus:Naturacontinctinfe,quibusindigct,8(:nonpcrfi'citur, •* nifimoueaturarte&:operatione.Qiiareinnoftro opercarsno eft aliud,quam adiuuamcn natura?* Quod patet inmultis ar- ttum operibus laicorum. Vbinatura primum producit lignu* Sccundo, uftio igni^ de ligno cinerem. Tertio, ars de cincrc lo \5 fj C O R R E C r O R.IrV M.. ^j^^j^ »»taif iiitriim. Et hoc talircr intclligendtim cft. Si in cincribiis ifta prima matcria iiitri occiilta non fiudl-t, ars ncqiiaquiim iiitru indcproJiixiflret,aiit pcrfecifletjfine natiira prafhabita* Et fic perpcnJes, qiiode nuHisrebiisahqLiidchci poteft, quodin ipfis non cxiftit , Idco omnis rpccies,in fiiifpcciejSx: omne gc* nus in fiio gencrc, dC omnis natura in fua natura , naturalitet milefibi, 6<:quoadnaturamimitandamperartem, nonfacit hoc aliqua res fimplicitcr laborans pcr minifterium naturar, > nifiper naturx illius compkxionem,quoniam fi aliena natura' pcior introducitur,tmmediate ars fimpliciter non imitatur na turam, kd ille peiorcs naturx extraneae inficiunt illamnatu- ram,S<:ftatimnonfit cxea, quod ficri crcdebatur ♦ QLioniamit omnepeiusIabojransinahquare,nititurmcIiusdcftruere,2«^ u omnc mclius laborans in aliqu3're,mtitur pcius perficcrc, Et <^ idcounicuicpartificinaturamimitarineceireeft» dC illiusna» >,. ► turam cognofccre^cuius reimturam ar^s fua imitatur, alioqui fatue per artcm,ipfenaturamdinofcitur cmcndaic» » StudiMnpbilofoj^hixcjprucepmmddhuncartcm Cdput II, STadiumrccundum.dodore^amouetighorantiam, dCre^ ducit humanamintclleclum ad ueram fcicntia, &:cogm-., tionem cuiuslibet rci» Ergo in primis necefic cft,per ftudium ► huiusfuauisoperisfcientiamacquirere, S^ pcr philofophic? 'dida ingcnium acucrc,cum in ipfis fit cognita uia ucritatis* Si ergo laborantes laborem non defpcxerint, frudium ifidc pro- "*- ucniente dulciter guftabuncQui uero ftudere adhorruerint» E iij hboraada ^^* »»» ZJi,X CORRECTORJVM ' laborando perpendant in fuis cogiratiombus, Vtrum ars fpfo- rum fit naturar imitatio,prafdpuc illius rei, cuius naturam ar^ illomm emendare debct,Nam praftcr naturg imitationemim- poIIibUeeft ipfisfecreta philofophorum adperfedum finem perpctrare,Sicut de his loquitur philofophus.Hi tranfeunt ad praAicam, ficut Afinus ad fanum, nefciens ad quid porri^at 7i roftnTm,nifiinquantumfenfusexteriorcs,fineinteIIedu per uifum &:gufium ad pabula deducunt , Sic ipfi afini fine ueris pnncipijs,&:ftudijs fruduofis,acnaturarum cognitione qil^ >. nmt perficere opera natura? , &C fccretum fecretifl^imum 'totiui » iiaturaIisphiIofophi^,acopusoptimum, quod homincm or- n tiatmoribus,ditatbeneft'cijs,auxiIiatur pauperi,&:corpushu. *p nianum incolume conferuat pr^bens ei fanitatem, Et pofiea fubdi tur, dc illius occultac natur» medicina , Et ideo omnes hums artis beneficium diligentes,ftudijs infiftere tenentur dC cx Iibris ueritatem exhaurire,&: non ex fabulis fidis &: operi- busmcndofis, aimharcarsnullatenus ueraciter inueniatur Cquamuishommibusmultacfophifticationes apparcant^) nifi > poftterminumftudij e^philofophicorumdiaorLcogniri^ > nem,feuperfcientisfideIeminformationemciidoceturT Oui ' eniminlegendislibrisdefesextitcrit , in prxparandis reblis promptusdTenonpoterit, 8^ultra, Nonbenepoteftdeleui pracflic» airuefc€rc,cuius mens in ftudijs renuit defudarc. Dtpriftcip^sn^turdibm, Cdput iii, TVTOn eft autcm haffitadum,hanc artcm habcrc uera prin- X > cipianaturaha, cumipfanacuracorporametallicafor.' ,, metinmmera, quod patet per AriftotelemquartoMetheo. fon,^bidiftinguitcorporamincraliain9uatuorfpecies. In lapides. tt RICHARDI ANGLICr. ^.^.ii: «tf^*^ Iapides,m li qaefadma, in fuIphura^S^ falcs. Et horum qaxda func rarx rubftantiae,e^ compofitionis debilis, dC quacdamfor- tis fubftantiie,a: quaedam corum dudilia, &: quaedam non. Ec qux illorum rationes gencrationis fmt^p atet ibidem ,ergo hic. non eft neceiTe poni» QtiotpntpArtesmincYatium. Cdput Ult, Dlftinguuntur autcm cojr^oiiminmlia fpecialiter in dii as partes, fcilicet In p artemmetallicam , id eft in metal- Ia,qux originem ex Mercurio ducunt, ut Aurum, Argentuf, Ciiprum,StannuPIumbu dC Ferru, dC dicuntur mineralia ma- iora* Et in partem min eralem,qu3e originem exMercuriono- ducunt,ut fales,atramenta,aIumina,uitrioIum, arfenicum,au-. ripigmentum,(uIphur,&:fimiIia,&:dicunturmineraliamino- f a , funt tamen corpora non metallica ♦ Cum manifcfium fitj quodmaioramineralia,ideft,corpora mecallica, originem habeantexfulphure dC Argentouiuo , fecundum ma^s 5C minus depurato. Et nunc ponam differentiam eorum genera- tionis , dC dicam unde originem habeant, quod tamen fuffici* cnter patet in multis philoibphorum libris. Dc mettttlis , quje originm ducunt cx Mcrcum rioingcncrc, CAput V. SVnt autem dudlibilia, omnia liquabilia metalla, quxori- ginem ducunt ex Mercurio. Nam materia eorum eft fub- ftantia aquca , mixta cum fubftantia terraj , commixtione forti, &nonpoteftunumab altero feparari, quare congel*- tur fubftantia aquea illius cum frigore magno poft adionenl caloris,8d ideo dudibilia funt, QC fabricabilia. Sed noacon- • gehturfolaaciua, niQQccitatc , qujealtenuitaqucitatemS^ icrrefirci^ ^«v* ^--^ -it^ 23.4- RICHARDI ANGLICI eerrellrc/tatcm , ciiminipfislnimornoncftnimisunduoriis, nam congelatia eorum eft cx ficcitate terreftri.idco non facili' ter roluitur^nifi per adioncm caloris uehemcntem in ipfis, le- cundum quod funt fortius ac fortius commixta. QuomodometdUexMtnrcuriopantJnl^ecie. Caput VI. "O Erumnaturaomniumliquabiliumgenera, naturatirer \0P^^3ta cft ex Mcrcurio,uel Argeto uiuo, &! fui fulplui- risfubltantia, coquod proprium cft Argcntiuiuiquodcoa: guIaturexuapore,{iueexcaIorefuIphurisaIbi,uclrubcinon -». urentis. Vnde Arifioteles inquarto Metheoron: Sifulphur ^> albumnonurensfueric, congelat Mercuriumin Argcntum » bonum.Si fulphur purum cu ruborccIarumA' in eo uis ignei- ^i tatis hmplicicer non urentis, congelat Mercurium in Aurum »purillimum, quoniam omne ficcumnaCuraliterebibitfuuni >j liumidum,ut in fuispartibus fit confumatum. Vapor crgo ful- phuris , Argeiitum uiug coagulantis ex fuafubftaritia,eh ter- reusfiibcilis, aereus^decodus, e^digeftus^commixtionepri. rna libi unita a cocflione caloris.poftea eleuata decocf^a &: di^c- Ita.donec habeat uim fulphuream, coagulandi M(^rcurium in' corpora metallica , fecundum quod fulphur fuit fimplex uel adurens, qiiod.perfe; »nte,nece(rariumeftergo,priusaquamgIaaemfuifle» Dcgenemionc Stdplmr,^trcurij^ qu^ ex ci< arimur metatldjn zeneram Wt^moio^afiau4bimpcrf£cttsdtjfcrmt, u^ut vu. CORRECTORJ VM ^** i^^ZZS HlcnotnnJam c{^,qaod Salphar proacnit cxp/ngucdinc tcrra:,in mmera pcr tcmperatam decocflioncm inlpiOara quoafqac in durctur dC ficca fiat, Et cum indurata fuerit Sui- phur uocatun Argentumuero uiuuminiuaiac!iccpr/ma,crt compofit um ex terra alba, fubtili, nimium Sulphurea, ciitn %« quaclarafortiteradmixta , Sk^ unita tali unione pcr minima, quoufque humidum tcmperetur a ficco, & ficcum ab humido xqualitcr, donecfiat fubllantia una, non quiefccns infuperfi- cic plana,nec adha?rcat tangenti propter ficcitatcm,quac alte- rauit aqueitatem in ipfo ♦ Eft autcm homogcnium in natura, quia aut totum rcmanet in igne, SC fixum,aut totum euolat in fumum, cumfitincombuftibile&aereum, & hoc eft fignum pcrfeclionis , &ideocumpofteadeterrafuIphureadecurrit, calefacflum fuperius afcendit, Vnde in fua natura eft,ut per ca- lorem fublimetur.Veruntamen continua fublimatione nimiii . fublimando depuratur, dccoquitur,S^infpifi!atur, acperful- ,^ phur album dC rubeum gradatim congeIatur,quod quide ful- ,^ phur diftbluitur multotiens, & poftea congclat argentum ui- uum , &^iIliusfubIimationeinGeraturcaIorisad:ionc, don^ ^«aa^^i$ uix in millibus annorum fuccefliue , dC operatione natura? in perfedum metallum congeletur. Et fic quidcm ipfa natura in uafis mineralibus mcdiante calore operatur metalla Jn iftis er- go operibus naturam imitari oportet quicunc^ uult medicinS perficerc ad imperfedoAim perfedionem , hcet ifta corpora difFerant in compofitionefua ab argento uiuo,qug ab eo genc- irantur codem modo , quo ipfum fuerit purum uel impurum, fixlfulphure mundouel immundo,fibi extraneo,utdi(H:um eft. Si enim argentum uiuum coagulatur a fulphurc albo, non ur- ^^ entc,erit argentum»Si coagulatur ex fulphure puro,in quo eft . uis igneitaus,fimiliter no urentis^erit atiruni* Si uero fulphur F fueric ^ iisZx6 CORRECTORIVM fuent malu 3C dchik.dC Mercunus bone fubftantii^^conuei-tit ipfum in xs. Si uero argentutn uiuum fuerit porofum,terreif, g iinmundum,&: fulphur etia immandiJ/oEridii, S^ rerreum; a: Hxx fubfta ti«,fit ex ipfo ferrum^quod poftea non funditun btannumuerouideturargentumuiuumbonumhabere, ful- . phur ucro maIum,non bene mixtum,a: quaO non benc conge latum» Piumbum uero habet argetum uiuum malum 5C grof- fum.mali faporis 3C fo2ditu,ac debihs uirtutis. Vndea(Tidue per ignis uiolentia corrumpitur. Sic differunt corpora metalli ca ab argento uiuo,fecundu quod ipfis ineft fulphur extraneii, »> ueladurens,uelfimplex» Etfic confideratur,qux uirtusfitin ipfis. Cumenim multa quatitas fulphuris fit infedic&multa quantitas argenti uiui in ipfis dinofcitur efiTe perfedio, cu fic incombuftibile dC aerium,quonia fulphur comburit dC combu » ntur,&:perfedionemomnitemporeimpedit, Hxc de uerbp ^ ** ^"^rt>ufuntphiIofophoi52didafuper Ariftotelemin quarto ^ Metheoron.Credendum eft aut,quod ipfoRz phiIofophoH2 ue- » ritas in aliquo men dacio nun$ eft reperca.Sic facies ars fequi- , . . v ^^^^ ^^^^^ naturac,ex quibus clici ueritas poteft, nec eft creden. '^•liHJiLeitu^* dumfabulisfiais, necopcribusmendofis, ab opercnaturx •., omninoextrancis,utdicitur: Qtiicredit in mendacium,8<:no fccretis phihfophorum, perdit tempus cum opereA' labores* Defowutionc Mineralium^ c\uje origincm ex Mer» curiononditcunt. cn^hi viii. SVnt aute media mineralia fecundum quod did^u eft, qusc origine ex Mercurio non ducunt,id eft, ex Mercurio pro- pinquOjS;: debilis fubftantijE,5(: hoRj quacda funt fales,q hquc % ** fiunt humido faciliter, ut alumcn dC chalcantum, fal fimp lex> '> &fal ammoniacus/al petre lapidis,5C omnia gencra faliumTEt , q^uaedam f) ' RICHARDI ANGLICI. ^^^zt^Xi^y ' qu^dam fiint unduora,ncc liqucfiuntfolo humore facilirer,ut auripigmentumjarrcnicum, rulphur^&aliafulphurca. Nam aqueitas fulphuroi^ eft commixta cum tcrra fifcofajComixtio- ne forti, cum ferucntia caloris, donec fada funt unduofa, dC • pofteacoagulatafuntexfrigore. Atramcntauerocomipofita funt ex fale & fulpliure dC lapidibus ♦ Creditur in eis cffe uis mineralis aliquci^ liquabiliumjqux ex eis fiunt^ut chalcathu & calcatar,qu3f generantur cx maioribus granis atramenti,9iC nofflibluiiturjnifi foluatur falfedo cum ipfis,qua? cft in ipfo ful- • • phure,2<^poftea congelatur in frigorej 6c ifiud iamaccipit uim mineralem,ab aliquibus c-orporibus naturaliter in terra,quod accipit uim fcrream crit rubeumjUel terreu^dc^ calcatii.Quod - autem uim a^rea acciptt,hoc erit uirideaeris^uel chalcanthum. Vnde eft poffibile ifta duo,fciIicet calcatar dC chalcanthum ab •* ipfo generari. Qtiamuis autem omnia pr^dida participent in uiminerali cum metallis, tamencorporametallicaartificiali- ter ex ipOs fieri non pofliint, cumalterius fint naturae , & cum eis ex una materia propinqua origincm non duxerint.Non ta- men nego,quin cum ipfis poflint metalla purgariaut diflToIuir —^ ^h*J> >*^ •• » ac fophifi^ica forma per ea introduci,ut in ipfis errent homtnes* Poteftquoc^plumbinigredofiue immiundicia abfiergi, ue- rumtamen plumbum femper manet plumbum , quamuis ui- deatur argentum, dC fntroducant in eo nouas qualitates alias, ut appareat argentum.Sx artifices etiam pofiTunt facere congc V lationes per ea, id eft, ex Mercurio humidum extrahere cu re- bus ficciSjUt uideatur Mercurius coagulatus^fedifta coagula- © tio eft peflTima* Philofophorum autem coagulatio^non humi- dumexiccatjfed Mercurium fua? radicalis huir.iditatis cofum- ptione coagulat. Audi quid dicat Ariftoteles* Sciant artifi'ces * Alchemisf, fpecies rerG tranfmutari non pofi^ejfed fim.ilia illis F rj facere 219 %X9 CORRECrORlVM faccre poQlintjS:: tingcre rLibeum citrinOjS^: albiim tingere co |i! lorerubeo, donecfiatmultiimrimilcaiiro, iieIargento,uthi qui coniungunt ftannum, cuprum, ^ Mercuruim, 6<:mdefa- 1 ciimt aurum fophifticum.Sic expolitio, pcr minora mineralia Ron eft impo{IibiIis,at uapor caloris, ponderis, etiam diminii- tio contra hxc non ftant, fed contra uerum aurum bi argentOf, qua? nequaquam ixi natura &:arte conceduntur fieri,nifi rcdu- dionc corporum in primam materiam,ficfpecies rerum tranf^ mutaripo(runt,utpoftea AriftotelesfubditjS^hocnonflTper ncird.k^. folam Iiqiicfadionem,fed per congelati Mercurij refolutione, cum admixcione {\^i fpiritus , corpus ixi Merciiriura transfor- ^ macur, De generationc Sulphum uulgi,^:^ fmpticii^ crl^crcurij. Cdput ix. CVm iam dicfium fit,quod fulphur in metallis eft impedi mcntum^nunc pono differentiam in Mercurij generatio ne &:rulp huris,quamuis ex utrac^ parte caufent metallum,fci » licct Mercurius eirentialiter , &:fulphurexparteaccidentali, tamen illud fulphar adhuc eft duplex, uiuum,&: adurens* Vi- uum caufat metalla , quamuis unum differt ab alio fecundum quodplusexiftituifcofitateterrasinfeAum, cum tamenSul- phurfimplexuiuum, caufans Aurum &: Argentum, noneft nifiuapor calidusSi^ficcus , genera(us ex purilTima ficcitate terreftri,in quo omnibus modis pra^dominatur ignis, 2<:illud ^> dicitur elemetum cum Mercurio metallorum, Sed generatio fulphuris uulgi differt ageneratione Mercurij, ut didum eft, quodaqueitas fulphuris uulgieftcommixta cum terreftreita- ■ te uifcofifli'ma,cum feruentc caIore,(3<:fada funt un(fluofa.Sic generatio Mercurij differt in^aite fci^uaia ageneratione diU phuris> • « ••• RICHARDI ANGLICJ. ii9 XX^ phinis iftiLis , CLim fic generatLis ex terra fLibtilifGma, albi(B« mj/ulphurga, ciimlimpiciiffimaaqLia, qiianiterraparir^ad- mixtione forciflrima,!ta quod iinum ab altero feparari non pof fit , donec non quiefcat in fLiperficie plana, nec adhaercat tan- genci propcer ficciracem terrae , quse alterat aqueitatem ratio- ne fortis admixtionis /"Sxl ideo efl: elementLim cumfLilphure fimphci^omniam duif^ibilium» Vel proprie,fimiIe eftaliqLii- bus dudibihbus, H ideo propter cocordiam aliquam ipforum generationumjCOiamifcetur fulphur MercuriOj&^ unum alte- rac ahud in natiira ,*Xjiuuc imiimquodcp corpLismetallixzum, in le fulphur expreflc habere dinofcitur 8d MercLirium, Cum hquefcitcaloreniediaate, apparet Mercurtj fLibftantia &: ftil- ^^ phuris,muxinic mcolore, U cute rubea fuperius natante, Sed proprium natui^ unius ^ft adh^crentia alteritis, cum umimJir «« ni^ aho^mgrallai-n n;gaerarc non poilit» EtinqLiantLimfulphur t\ fit magis (implex, incantum magis gaudet bi cohaeret Mercu- rio fimplici ac mundo,iU forcius unum CLim alio coniungatur,.f< a<: flc tunc perfedliora ex ipfis generantur metalla» Q^ji impofibilc fit medin mincralidartifidAtiUT ficrimetdlU, Caput X. SEd quia in prscccdcnte capitulo determinatum eft, mino- ra mineralia artificialiter non poife fieri mctalla Jdeo pro- ptcr maiorem ueritateiTi,reftat hoc fortius probadum> Primc ficiQLiia minora mineralia de prima metallorum materia,que eft Mercurius,non funt generata, Cum autem generatio eoR2 cum generatione Mercurij in primo difterat in forma,8<: mate- . ria dC compofitione,Ideo etia metalla fieri non pofllint. QLiia unius fpeciei una eft materia pnmR,dC fperma ex quo generar* , Sed prima pars antecedentis patetj quia minora mineralia no* «c C( ijo ;^3d CORRECTORIVM funt gencrata ex Merairio^iit patet per AriftotcIe^Sv: Auicen naJdeofideberentfierimetalla.oporteretquodprimotranfi- rent in materia prima mctallcru, Sed quia artificialitcr id fieri non poteft.Ideo metalla minime erunt.Sic fecunda pars antece dentis fufPicicnter patet,ut dcclaratu eft in preccdeti capitulo, Sccundo ad ide* Quia minora mineralia principium artis arti- ficialiter fieri nopoflimt, qd*eft Mercurius, idco etia mediu dC fine non pertingunt^q furic metallu dC tindura. Confequentia tenen Qixia nutrimentu in Iiomine per generat/one nopoteft fieri homo,nifi prius conucrtatur in fperma,&: fic additofuo £i milinouus gencratur homo.Sed ga minora m-ineralia a metal- Iis extranea! funt natura^, quauis in aliqua ui minerali partici- pet tfi dcbilioris funt uirtutis,&: aduftibilia Jdeo natura metal lica deipfisnongaudct/edearefpuit.Conferuatauteeaqfuse naturar func.Verbi gratia,Si mifceretur aqua &C terra^tuc fepa- ratur ab inuicem,ga terra petit fundamentu, cum fit grauis QC ficca,aqua uero fuperfiae* Et nequaq^ artificialiter fic poflfunt coniungi^q? ift^ dux natur^ ftet in una natura coniQdim^qua uisaquapofl"itabIuere8c:mudareterra,Sed qdT iccitas terre ar tificialiter mutctur in humidu aqueu, credi impofljbile eft, li- cec terra madefiataq.Sic minora mineralia pofiimt coniugi cu metallis,3(: ca piirgare,6^ ali^ modo noua forma introducere, fed cu ipfis permanere,^illud immaturu maturare natura no rocedit. Qiiare fatui funt,g tot& ta dwerfa negociaj&^fophi- fticationes ad decipiedum hoiesadducunt. f res im^portiona- -. biles^q nec natura dant, nec ea recipiunt.f fecundinasjteflas 0- uoFvscrines/anguine ruffi hominis,bafiIifcum,)^mes,heibas, ftercus humanum,&:fic deinfinitis generibus ftercoF5?,uoIetes cum pefl7mis optima gfi'cere,8^ natura^ defedu cuhis adim.ple |-€,Sed ga in his naturalibus^nec aliquatenus taliu un$ ueram ♦ fnateri» »» • « RICHARDI ANGLICF. «^«Z^J matena imagmado fimt pcrfcnitati , iiolctcs ftcrciis fcminare 5>,cLo- tinc^j in natura fua transformarc, dC fecii fine ulla feparatione • permanere, docens natura preliari cotra igvic pcrfequente, bC it3,ut natura tingentis bC tindii concordent,uerbi gratiatSi ex Auro uel Argento tinxeris plumbij uel ftannu, uel aliqd^tale, • - qd*cocordat in naturis,quia originem ex utrac^ gte ex Mcrcu- rio duxerijt, Sx^ cu matu^? immaturo coiungitur, cum maturo ' perficietur in tali uia. Sed cii i^i quatuor fpiritus fint alterius naturaf cij mctallis,utfufficienter prius dicfiu eft.Ideo fi cingijt . tuc quapro, utni debcat conuertere, uel conuertic' Si conuerti, tunc tincflura noneft, ut priuspatuitperciusdifFinitionem» Si a3t conuertere,tunc f/ngendij conucnet in fua naturam, 5^ »• haec eft terrcna,naturae metallicse Gontraria,ideo tingendo,me tallum facere no poteft. Qf-iod aiit tinges tingenda conuertat in fua natura, probatur, quia omnegeneras naturahf gencrat fibi fimilcjfed quia natura quatuor fpirituumgenerans,cft ter- rea,igiturgenerabit fibifimiIe,quod etiam erit tcrrea materia • ficiu ipfum . Sic eciam omnem ahaai cinduramfatuam,q noa inucnitui ♦ •• *?i2.^^ CORRECTORIVM iniTcnitiir in proprictate mctallicae natiira?, defpic/as ciitTi uijs 2li)s natura: cxtrancfs.quia in ipfis non eftaliudjnifi rerum co- fampriOjtemporis perditio 5C Iaboris,ciT.m omnia ifo apparcn- ter fint mctalla, dC non exifienter, qu^ per mjnora mineralia, iiel confimilia funt pra^parata. Et ergo ftultum err,qu^rcre in * re.quod antea non fuit in ilia , ficut nerum aurum d<. argcntS in rebus fcctidis dC aduFiib/libus, Df IfjtrmtUfHl^huYk uulp^z^ phitofophomnp.fnr Vnc quxrendum eil de difecntia Sulphuris fimpff cis philorophorumnonadurentis^aTuIphurisuuIgi. Cum '^ /^e dum in fe habere dinofcitur, Si uero calcinatur, in terream rc. ^ dit fubfiantiam , utpuluis mortuus , &:quomodo pofTetaltji k^.etallis iiitam infpirarerHabet enim^uplicem fuperfluitatc, inflammabilemfubftantiam, &: terrcam feculentiam . Igitur ^0(0X0 ^^^ *^"*'^ fimplex , uiuus uiniRcans alia corpora mortua , dC ea ^JlpUv /?•/ *"a^;:^^3"s,^ita,quod naturae defedum fupplet,cum ipfum fit nrfs •Veya. P^^ »^ hiperflux maturitatis , fecundum quod in fua natura efl t •» kry^i-M^e perfe(fliim,5^ per artiftciu magis ac mag/s dep«ratum, Vnde iterum ;s •••!) RICHARDI ANGLICl. ^^^ZB^ fterumAuiccnna: Talerulphurnonrepcriturfupcrterram, cc niTi quantum exiftitjniftiAd^f^k^lscoi^ ScLum» c^ In Sole autem perfecf^iusjquia magis eft digeftum, QC decoduf. ec Philofophi autem fubtiliter funt imaginati, quomodo ex iftis nt,8<: ipfoF^ u. qualitates mehus purgari per artem, ut hoc fiergf in arte, me- u, ViJLfyi jtiee diantenatura, quodanteainipfisnonapparuit, quamuisple- >'^**^*' narie occultchabuerinc.Et hoc nequaquamfieri concedunt (i- necorporis folutione,8(lin primam tpatcria redudlione, quod %• eft argent um uiuum^ex guo fida funt ab init'io,^ lTOC fine ul- la admixtione rerum extranearum , cum extrancae naturae la- pidem noftrum non emendent,quoniam n ihil conuenit rei\ni - fiqifQd prQ pinquius eft ei,cum (it medicina fimplicis,ac mine- rahs nature,ex aqua Mercuriali produda,in qua aurum dC ar- A gentumprius funt foluta. Verbi gratia:Si m fimplici aqua co- gelata glacics ex niue * creauit uirtus , in ea foluitur per calo- rem,6^ redit in primam fubftantiam aqueamySx: fic aqua tingi- tur exuirtute,qu2e occulta fuit in glacie,Si autem glacies non refoluitur per calorem, in aquam, non coniungitur aqu^ , in * • * qua iscet,nec illa aquam tingitfua uirtute,qux inea antccoa- gulatafuit ex parte fpecicrum, Sic codcm modo,ficorpus non refolueris in Mercurium per Mercurium, occultam uirtutem <>Y eci habcre non potes, puta, fulphur digeftum, 3^decodum pe r opus naturaein miiierA^ Sic lapis eft unus, unamcdicin?:, V qu3c fecundum philofoj^os, diciturRcbis, idefte xbinare, fcilicct ex corpore dC fpiritu albo uel rubeo,in quo multi fatui crrauenmtjdiiierfimode exponentes illud: EftRebisi ndidis rediflima norma figuris* Id eft,ciuaeres,8«: he duae res funt uua rcs,id eft,aqua coriunda ♦ corpori,qua corpus (oluimr in (piritu,id cft,in aqua Min-rale, ex qiia facliim eft ab initio: SC fic ex corpore dC fpmtii, fit iina aqiia Mineralis, quae dicitur elixir^id eft fermentumjquia tuc aqua &:rpiritus eft una res,ex qualit tincluraA medicina om- niumcorporumpurgandorum , quod multis fatuisuidetur impolTibile, "'"Jgitur ex una rc,quae eft a^a corporis,5^ fpiri- ' tus^medicinaperficitun V^nde uerfus, Hxc fallit multos fua per problemata Piultos. Ars imam pofcit rem^quam quiuis bcne nofcit* Hanc optant plur^m,rcs fic tft tamcn una, Illi non fimilis pra? eft,precio quoc^ uilis* Neccontemnenda,nam perficit illa ftupcnda, Hanc tu fixarc dcbes,6(^ m igne domare. ^ Sic quod dC afcendatjS;: rurfus ad infima tendat. Diffipa rem captam,per rem prius hanc fatis aptam, Leniter extrac1:am,fic malTam conrere fadlam, Mxc non feftinet,fed temporis ordine fiat» . r Jtem alij uerfus, quod corp us groftum fiat fpiritus fubtilis, id ak^iuir^' €ft.fi'xizmuoIatiIe.Et econuerfo,uoIatilefi;t iixum. jiai- Afpera res lenis quocp ftt uafis in amoenis, Qiix dum calcarur,tamen a dodis adamatur. Ali] uerfus,quod uice uerfa fit fixum» ; Seddumfixaturhapcres,S::inignedomatur, ; . ^ jHanctegitumbrafua,rerumfubftanriaquinta* . ^>»V. Iv?cftfermentum fccundum,qualiterincepifti,taliterfiniasci! i| fermento. AliiuerfusdcJncerationc, cumfunditur, tunc ■ ■ omniacum eofunduntur, Omnia coniungit,fi funditur,omnia fundit. 1 1 Et fequuntur plures uerfus fecundum Albertum^ ad quos rc^ mitto ftudiofos. Et fic expofui cibi quid fit Rebis^SCelixir,^ mcdicinaA iiade dicanturA ciu^ fit aquaphilofophorum,ex • qua /.i R I C H A R D I A N G L I C r. Uf Z^S qita iiiita fiimt elementa poftea,8(J ecouerfo imum fiat^Verfus Qiiatuor cx uno fianr,5<: quatuor unum» Hxcfuntfccreta/icgaudcbisfincmcta» , , Etficfccundumphilofophos, habcmusnaturamfulphun's8(: >^^^"^'^'>- Mercurtj fuper tcrram, ex quibus aurum 5C argentum fadum eft fub terra» Ex his didis uidetur quomodo ars imitatur na- turam,6<: per nullum ahum modum» Quomodoful^huralbumcrrubeumexijhtinLuma^Sole, Cap, XII. CVm fit didum , quod fulphur philofophorum rubcuni exiftat in Solc, per maiorem digeftioncm;^: fulphur al- bum in Luna per minorcm digcftionem.* V^nde philofophus: Citrinatiaac^n eft ahud qua copleta digeftio Nam calor agens in humidum, primo gcncrat nigredinem, dC agens in ficcum generat albcdinem,quam albedinem ignis tranfcendit,agens in eo puriftimam citrinicatem caulat. Etjha^c omnia inplumbi calcinatione attcndi poiTunt . Etiam dicit philofophus, quod iam ac1:u unum quodt^ perfeclorum corporum fuum fulphur bonum cum Mercurio contineat,(ciIicet,aurum aureum,&:ai: gentum argenteum. Ideo fulphur album,per citrinitatem Rt aureum,e6 c^ fulphur rubeS, id eft ignis fubftantia eft ibi, qui hoc album plus digefl"it, dC fic fulphur albu dC rubeij ex utrac^ parte exiftit in Sole. Quare ignis eft fumma eius perfeaio^ut .inignegenerati. Etideo amicabilitercongaudetnaturauix /u4? ignex natur^. Vnde quxritur: Vtrij ahquae res extranea? hoc in corporibus pofljint caufareC Cu ars no fit aliud mediante na tura, nificocftio, &:digeftioiIIiusnaturafper fimplicemlabo- tem. Verbi gratia.De mane cum furrcxi,e<: uideo urinam mc- amalbam, iudicomenimisparumdormiuiflc, reponoigitur meaddormiendum, &: accepto fomno , urina fit citrina , SC G ij hoc Cc <■ i ^ss-Z^S C O R R E C T R I V IVl' Iioc niil !o alto mo Jo fit, niTi per digcflionem caloris, natiiraTis in me cxiftcntis.Sic fequere natiiram per artem (imiliter de co- ^ qiicndo,digercndo,2<: macurando, 8C {iibriliando, cii iam adu contineat natura in fe igncm naturalem, quo maturaturjhunc aliac res non habent,6^ eum dare non pofTunt.In Luna uero no • ;, eftjnifi fulphur fimplex aIbum,non tant um digcGum ficut rii- | beum,cum non fit nigredine priuatum per aSionem caloris, | quem in fe naturaliter continet/ed ignis fpecies eH obteda,8^ ' occulta^agenstaminartequamin natura, &:econuerfo. Et ^4^^ . ^*^^° ^^^ ^^ impoflibile, quod ars mediante natiira, hoc plus digerat 8^ perficiat, cum naturaliter natura appetat perficere: fed per fe nonpotcft, nifiiuuetiir^arte S>C operatione': quamuis jfti Iabores,ut credo, non perueniant ad hominem durx cerui- cis.QLiia boni laboratores raroinueniuntur. Etideo n on fit ue Tu Argentum dC Auf^, nififiat iradigeftum &decodhim, uel •'• ut mcdicina , cum qua tingitur 6^'in melius mclioratur pcius* Quia omnium philofophorum fntentio efi^cuinniielipri peius^ perficere. Qiiod fatui contrarie intelligunt, quia cum peiori melius perficcre nituntur,^: hoc qu^runt in re,quod nunqua fuit in illa, fcilicet Aurum dC Argcutum in flercoribus, dC ia . -» rebus adu{>ibilibus,6<: hoc faciunt fophiflicc,ut apparcant ho* minibus ucra>ut didum efl prius, ' ' Q^pd^nalijscGrporibu4xgris,tmellutilehocfu!phi(r ^ ^isrtre,cHmmij^fisnonpt, idput XUU«^^<^A»^***^ QVafriuero nan immcrito potcftv utrum inal.js srgns corporibus, hocfu!phur^ fcilicetalbumC^mbeum, ad Mercurium tingendum elici poffitrDico quod noaQuia pri %• us didum eft,quod in ipfis non efl aliqua materia maioris terrj wWtf /.' tyt » perantix , dC minoris fecis , quam in iftis duobus corporibiis KICHARDI ANGLJCI. ^i"^ 137 quibus infimc radrj tmgentes,qiubus uti poilis ad tiiigendum. ied cum alrjs non tingcs,aim prius didum fit y quod m fe con- ^ , f a tineant fulphur fcecidum bC aduflibile , & non uirtualis natu- ht (fhu i 4p eft ex defecftu fulphuris^infedi, ifVth^ii fozcidi ^ urentis,ex quo in genere coagulationis facfla funtab initiOjS^ ideo non curant,cum igms in ipfis ica infedus fit, ele- mentaribus fecibus, dC urens, cii admixtione aliarum elemen- *% tarium qhtatum.Nujic ad^^fitioncmpri?^ uirtutis auri cu rantis.Cu aiit tanti uigoris fit promulgatij, dC hoc in prima fua dilpofitione manens* Qiiid cftmirum,fiinmedicinam(ficut expertum eft) per artis minifteriurn^fequentis naturam, redi- gatur , QC eius urrtus fubtihetur per digeftionem decodionis, * &C quahtatum purgandarum,qu6d pkires ac infinitas,feu om- nes xgritudines tunc habeat curare.Quod patet per Arnoldii de Noua uilla expertiuTimum medicum huiugiummi operis^ Pi ^ quiDominumApoftoh'cum,Domii?,umInnocentium343eft^ jnciirabili cum hacmed k:i na ^ tindum . dC opere naturae per • arris minifterium,non eft aurum,aut argentum uulgi, quoni- amadditureisaddiuo magna, in profperitatibus mukarum utihtatum,ad omnem a^gritudinem cuiushbet generis expel- « y A Ji lendam, Et nominanter has afTignauic uirtutes. .DcfengfadlL ^iniit^ tem. RICHARDI ANGLICI, *?:P %i f gm,robQratinfiirriitarern Qmnem corp on>;.,rx|Tpnif ^gnr^f, Axmxi-, ucneniim dgdinat j corde, arterias humecftat .luudam jmmundicicmam illll QnediflbluitaUulneratumcorolidatJan- Kuinem mundificar^ ^ apidem frangit.contcnta in fpiritualibus purgatX i c aput reumaticum eft.p urc rat a fluxu, flomachumjUL cjlorenaturali confortat, Et fl ^gritudo fueri tuniusmenfls, fanat eam in uno die^ uel jiora. Si uero ggritudo fueri t unius anni/ anit eam in ododiebus. Si uero morbus fueri tantiquus Jongotempore, cumalijsmedicinisincurabilis, fanateamja # r dimi.iiomenfe. O foelix fcientia cum fciente. Quare non im- merito hxc medicin^ fuper omnes alias medirnrir nipdirjnag eft quxren ia,quia qui habet eam .incomparabilem habet the- faurum^ &^infalubri conftellatione natusefl,*in hocfeculo di- ues^diuittjs infi niti s fup re^es &: principes huiuTfecuIi. Quis A non diligeret talia^c[iigjanum^g< : long^uum fe utentem/u pra omnes medico rum m edicinas ccn{eruantr_cum ipfum JitentT _8^ aliosjTondepa uperent , H^c funt bona iufta coram DeOj^ hominibus, no per ufuram acquiflta, feu fraude bC deceptione mendacium,ac permercimonia in dcceptionem plurimorum, ♦•• ut in omnium aliorum bonorum acquifltion e,quia h^c ars efl fpecialed onum Dei, ut dicitur : Labores manuum tuarum quia manducabis, beatus es, bC bene tibi erir« Sed econtrario ait beatus Augultinus ad omnes alios Alchemiftas,qui homi- ncsfophifticationlbusdejudunt: Vosdeceptoreseftis^&fen- t- V tcntiaexcommLmica^ionisaggrauui, cum ueftra opera, ele- t. menta falfa 'iini, dC mala. Et excludens feu faluans artifices na- turam imitantes,quamuis pauci huius artis ueritatem fumme cognofcere ualeant, ut fupra ad propofltum didum cft de uir-* tutehuiusmcdictnac, Sic truffatoresmftercoreaurum&far- • gentum qu^rcntcs i nlibrisipforup rQprijs, quos &: ipfl.pprie compofucrunCj,, te cc /e/iJct ^^=1::» • * : r »4« l^O CORRECrORIVM compofuenTnt, S^lipfos tame compofuilTepliiIoroplios tcfian- ^ pf*^V^ ; ? fT*-^'^^^ 1 TPt-tf 3 ^ pnn fpftarur , quQniam ueritatem pofuerunt» foUuiH-u^. Cumueritasphi'iGrophQriimCut;diaameft3baiiquo:)ji^ I . , ma mendac!] non cgrnktiy iinquam fuiife reperta , fed femper / >yi nt-fttv. {yi ^ naturg mot u m P^mndmn ioriitajrftur.S ic enim in libris ueftris !!l^^S^^ fcribitis in arte Aichemis^. Caueas tibi ab ndnrg eius,ne te in- j^^W^ terficiat. Ecce qualis medicinaj qua^ cum uiuificare deberet, "triortem indacirfQLiarc hoc non efi mmim,quod Ot res toxi- catiua, cum antea ex ftercoribus ti. ucnei jofis receptis fit eom- pofita» V^idete fatuijQUom.odo uedra opera diflPerant ab operi- bus natura^. Qiiaretantum fatig?.miniin huiufmodi rebus al- tis>ad qu2c pcrucnire non poteritis tah'ter laborandoC nifi mi- ' < , , racuiofc fierct contra naturarn, ut accidic beatp loanni, qui de , r /u Ltjt^Ms uir^is fecit aurum dC argentum,confifus inpotentia DsiydC dc V^iru>n H^»^^ arena m.aris lapides preciofos^Dico enim unbis^quaiiseftme- ^ ^ 1"* ** jJi ct^^/^^^fi^-^^^^-t ^^^^ayggB^^^""^ merdam feminaue- ** ritiSjmerdammetereuiOefiis., 6<:apparentiasfophifiicationu* Reuertamini fratres ad uiam ueritatis^qui eamignoratis,quo niam propter uofmetipfos ccnfulo Rudere 8dlaborare, fapien- tum didareuoluendo^,^ex quibus ueritas elici poteft, dC non cafualiter, aut temere^peraaccedite, per hoc quod fcribitur» Recipe hoc uel iilud,id eft,ri!erda, 6^ fac ftercus «Scitotequo d J^gf ?^^ i phtinrnp his of cnlte tradita eOjpropter eius nobilita- j^PtTT^ ^^n -^aifr^^tP ^^^ in forneflr^.uenalem , aut ucndenda . €^em,e adam/icut libri ueRt^mt^rutn falfitatum contincnt* Vnus emit, alter uendit, dilcas mihi merdam, dC ego te docc- bo ficrcus. Sic pcrmerdatus alia permerdat, & omnis mundus exidit quafi permerdatus. Volentes ergo alios ditare,uofipfi . infinitispaupertatibuseftisfubieAi. Fratres reuertamini,eu J^. fapientia cognofcat UQS errarc cuni libris ueftrisPhikfb^bo» uero RICHARDI ANGLICI. : »4« C^^J uero libr osi^'-^'-^^'^^ A pf-f If-^os re petite.Si autem r c p etitos non mtellex erif isi non dodores , Ti^tT pliilnfoplios reprchgnda» jtis Xed iieftr gj gnorantig calumniam reddatis* Qubdduop4rticuUriatmtumfintucr4inhdCicrte,^ tinauramcdntincat particulariter, fi moueatur arte dC opera- rrit

f wuTtoT tionc,ueluti natura requirit. Primum quod in natura particu- ^ laritercx utrac^ fpccic perficitur eft^c um Merrurins fir prim a /^>f*^»^ .V t^^^tf^P n fnniLim mcta llorum, compofitus ex terra alba nimiii fulphurca. &:aqua clara, &C ideoalbedoterrse tranfpareatlim- piditatemaquse, &:fitcolorineoalbi{rimus, utdocetexperi- entia, ^hicfitimmaturus, poflTibilecft, ex co fieri Solcm &: ^^^^^Viir, *-y ^' Lun5. Vndephil©fGphus:AdmiCceatura%corporibus4ne- -^^ "... t^T/r.c^ qiiiafuntdcma teriaeius. S^ipfag^cnrrRtRfuntaKeo, Q^^^^ov^r^^tBciui^ digcftam naturl ■ in cum,ut cum eis perficiatur. Et fic^qui bus compleditur m e- ral lis fitilmilislptis,fine ahqua jgfaix tionc^tranea,cut^^ plicitcrnajtura rnncraudeatfu ag naturag,6(: non per aliu djagdi' •^* ^t jt^^vtr~^r><>iTm^fF7Tirg r cum(nleb;QLcLim J^ua2t ^ Vencre.YcjiuSg.^ fkdcilijs^qiiia^inujQi^^ uim fuam,etiam, quia .c otitiaet4ni€folfihu r f uum b onum i m- H maturum *4»242. CORRECTORIVM ma turum^quod per arre maturatur.Qiiare alia metalla ftc coa '' ''' 'vV^T^'"^ ^"^^" &: mfecu pcr fulphur, particulancer, ficut ipfum Sol y eKideK .. &:Lunafierinonpoirunt, Primaratiocft/icnimcorporaira- />€ f nuiiha -x"*» JTperfedamctallica transformarentur &:admifcerentur cuSoIe 7- ' ^^ -St^LunajtuncipforumMercuriushaberetilludinfeprxhabi- t5fulphurmalu3&:fipurgarentur,adhucintatum purgarino * *v ,.. P<^^^'"WodreducerenturinMercuriu,ficutantetalefuper- , t^fcJZ'^ it^r ^^ ^" ^^ ^ii^oliii non poflet, naturis ex utracj parte ferads^unOi U^irt »»w'»»^». 4« quodcp in examinatione ab altero fcperarctur,ex quo no habe h>yif 0,1-^»-'« > "^ rct in fc naturam perfedam occultc ,^um qua foluticnes pro- prieipforumperficerepofrent, medianteartc, utaliacorpora ^, perfecla fubuenirent cum natura fua , qua? naturalitcr cft per- I fcAa. Secunda ratio ♦ Siinfolutaadiungerentu perfedis corporibus, minus Aurum6<: ArgentumHeripoffent, cum naturalitcr pcr congeIationei:^ex iitrac^partt^ naturscorum ferata? fint , dC cumnonfit mecfium7per*cnsniasnaturas, dC nec una uis in aliam coniungipoffit naturali coiundione,nec . mitti,ita ut redeant in Mercurium,ex quo ex^utracr; parte ori- gine diixcrut:Ideo per afperitate ignis ab7nuicem feparantur, . . fcilicet per combuflione natur^ imperfcc^a', &C per rcfificntia naturxperfeclar, ut bene rrrninTrl^f d rn rniiTngn rg u ehnrric,'''^^: ♦ facias medium per Mercuriu,c|^Lii difToIuit 3^ apent nacuras^ut ^ fimplici^runuji^ inimperiedH,ut fecu pcrficia^t liLfljjitJabiiresjiiaLparticii- . - ^ ^ris,quibus"Aurum6L'Argentufierip.Qtdi^jtdiiniuetfalitcr r , •^*'^''*^ ;]r^fia:^Nota/*Mercurius crudus difToIuii: corptcra^^^feducit ea f vU matAiUyK^. «nprimamatena,fedMercuriuscorpo^.JiDciai:£i:eiio4Kiiefi» ' iT*"^'*! c^c ^^ ^^ Foptcr cruditate fui fuJphuris,cj> in prima habuit alba t^r> /-(ti^^tlJ^H^^^^f a,ex-q^^ aqua clara fadus cft ab i«1[nitio,ga iilud crudii • uU'i tor|tfr;^-f , . fempec BICHARDI ANGLICI. "" '^' »4?a-B fempecappetitcorrodere,§dfii^natureuiciniuse{l:» Primo ^^ ^ c<. auFj^/ecundo argentum, dC fic de ca^teris. Quare alter Mercu- ywC-^tJ V-JWm^ , nuscorpoBzricScercnonpoteft, gapercongclationcmillud ni crudufulphurjqdantcafuitinillo^eftaltcratuminnaturajSi ^fj^'^ jj ideonon corrodit ficut primu., nec feratum aperit , dC ideo una ■*'^*^'^ «' . uis non m.ittitur in alia,fcd unumoiiodq; manct pcr fc, quauis ^n*-»# <^ confliiiiualitcr fint coniunda , fc?undo naturaliter ex utracp ji£d W« ^U parte funt ferata. Qtiare in examinationc, & pcr afperitatem «.c ', ignis imper fecftu comburitur, cum una natura alteri Tuccurre- «c* re non^o(fitTSed£ii->A rgenrum uiug-midtf^ffiefecerepxjilit, ^IJ^»^ 4* »*/•*) fcilicet naturas (erajas aperirej^unaqui ^rf s lu.T natu rx^H- ^ cinsejKjH^uamcjydeOL^ ar- gpnr^am naturam^Etfi Aui^gnueim natura» Si^T- HT^rpFrnK^:;;;;;^^^^^ fulphur cogelatur, c« .jW^J^^^^ifn utdicitphilofophus,&:fimilcfitiIIis.Si uero ifia corpora qua: « aj^^on^ fuam naturam participant, fcilicet imperfeAa,non pofllmt ip- f\*f^'Ji^^ fum perficere , minime ifta quae fuae naturae non funt, nec in ui '^JXu^-h*^ f-^' minerali cum eo participant, ficut tu quasris in multis fterco- >^R««v^ ck-^ ribus» Etideoeftparticulariterpoifibile^exeolfieriargentum ^ ^%Ycia^>^^ ► £<: aurum,&: in altjs corporibus non,ut audiuifti. Nota» Du- *^' >«tf>e &J^tt^^ iicen'nMercurium^.maq^ <* ^^J^^i requiritu radpa rticuiaria.Secunda aduniuerfalia.Priffiaiblu- c< i^^^Za^h^tl tio corporum in Mercu|ium^on eft aliud^nifLccaigelatixcfo- «« ' lutio;rdeff7q^^Jerfc3ajnfolutionemfbamm^aperitur^ «^*- pter ingre[riim^Lniu^siiatur3e-iiLaUam-^&^4fta--r^fokrti^ eft <«• in particulajibus- ♦ Secunda fglutip eft in aquamMercuria lem , 8^hxceftinuniuerfa]ibu^^&iftanonfi't4i£r.^fo^ fo* luttQnemluTpKuris immaturiin Mercimum ^ (ed . p e r putre- . fadlionemcorpons&^ fpiritus in calide-8f Immido ♦ - Cum H tj putre- '» .^ »44 ^4- C O R R E C T O R 1 V M putrefac^io oinnuim reriimnatiiram.,aHi ntT/rpm Tigafn nTm^f^f rolutio 8<: re^argOQ^fic feparentiirpartes adinLnceni ligatx^ ut unagiiacc^ pars.feparetiir ab alia^*Et hoc fit pcr folutionem ; ^JS^^^^^I-SI^^^ qu^in generation e Mercurij funt connexa.f. V h < > jq^jgg ^ terrar. Et eafdem partes cumpurgatx fuerint in natu- raperconuerfioncm coniunguntur^ &:pJusfediIigunt,pro- pter ipforum madiftcationem quam anteafQ_uamLiis ifta fepa- ratio fieri non pofiit in corporibus*nifi per fpirittirn^. Et fic ars , «. tranfcenditnaturaminunauia, quodartificialiafubitofiLint,. > 'i^<»«'«*.<. cum tamen naturalia antea prolixe fada ftierint. Noncredas, -'^^ «t quodfintelementauulgana, ficutaquamibis, S^^confimilia, «.«. fed humidum aqLia, frigidum terra, cahdum aer,ficcLim ignis^ Et fic funt in naturis rerum elementatarum, cum neqLiaqLiam ^ * ars poffit partes ita naturahter fcpararc, quod fimphciter in e- K» Iementa,fecundum quod fuerint, tranfmutentur, cum primo naturamutauitunam qLiahtateminaham.Taliter arsbenefe- . ^ V. parare poteft,ut humidLim a ficco,frigidum a cahdo fcparetun Sed tamen una quahtas adhLic dc naturali commixtione poflTi- det naturam alterius in ahqLia parte , per hoc poflunt per arte uiceuerfa coniungi, ficut diuifa funt. Si enim una qualitas non > participaret naturam alterius , fcihcet aqua naturam terrx in frigiditate,&: aer aqusc in humiditatc,^ fic de cxteris^ :Tunc fequcretur, quod naturale opus efTct totahter deftrucftum, cii fimpliciaeflfentelementa, ftcut ante^fuerunt antcMercurij generationem. Et ars deftruxiflfet naturam,a capite incipicns, fcilicetab Auro S^argento, ufqjad primum,id eft Argentum uiuum,&: ultra ifta principia ad fimplicia eIcmcnta,fecundLim qiiodantca ftierunt antc Mcrcurrf generationem,quod tamcn ita remote in arte eft impofl^ibilc.Etfi cflet poflTibilCjtuc fcquc- retur,quod de nouo extra primam maccriam^Merciirrj fcilicet < metallorumv 4 «• i RICHARDI ANGLICl. t*t Z^ mccalloriimjarscomponerccelcmenta, Sc iiiccucrfa gcnera- rec Mcrcuriiim ficLit deftruxiflct , quod eft impoflibile artifi- daliter fieri, Sed bcne ars deftruit a capitc, uic^ ad pedes,id eft Mcrcurium^a pedibus xdificans ufc^ ad caput^in fubtiliori for nu naturalis rubftintia?,qiiam antcafuic.Sic diuidunturfpeci- es rerum cum in aliam formam tranfmuratur, quam antca fue- runt,quod dicit Ariftocelcs.Sciant arrifices Alche mia^ (pecics A rishi^tii oh: rcrum tranfmutari non pofi^c,quod uerum eft,ut ipfecofirmat, ^•hyiia.s nifi in primam materiam conucrtantur, id cft in argcntum ui- iium,S<: ultra hoc non confuIo,cum ficri fit impoiTibile* Dcfecundo ParticuUn ^quod cji in Lum. Caput XVI. a/m fuperius dicla fit,quod Luna cotineat in fe fulphur r^ ^ ^<< Jbum,ficut aurum,cum ignis fpecies fub albedinem eo= T*^^ «t^- obtecla fit,ideo o mnc argentum eft poilibile fieri aurum,ut di cit philofophus. Non eft aurum,quod non prius fuerit argen-^ turn. Sic argetum continet in fe aUquas qualitates indigeftas, qucc poftimc ab co purgari , ita qLi,od per artem particulariter tranfeat in Mercurium fixum, id eft, in uicinift*imam naturam aiiri, quia tunc omne illud continet in fc, quod ^ aurum, p_er. *x appofitioncmfulphurisrubciphilofophorum, per hoc plus di *-^ V geritur , &rcYtrinatio in eo caufatur in adiundione corporis perfecfli,cumfucrintfimpliateruniusnaturx» Hocautemin ^ alijscorporibusftcrieft-jmpoftibilc, cumtantamuicinitatem J^f^T|^^; natura: perfedcnon habcant,ficut ipfum.QLiiaeft impedimc- • ,'. !,^r^jbrr. tiim in generatione ipforum per fulphur aduftibileSdfogtidg, ' nec ipfafLintmediLim,dequoloqLiiturphiIofophus: Nonfic << tranfitus ab extremo i n extremum, nifi per mcdium, id efl^cx Mercurio non generatur aururn , ni fi prius fuerit arge ntum^ ntrc in fe habcndiilphur ignis fimpliciter non urcntis, fcd fuU niXA. tnrj^ti «Vr?^r^r^ H iij phur: x4(rZ46 CORRECTORJVM | phuradarcns,8C fic poftmodum in ftercus recffet, fe- cundumquodftercusfiiit, SicintelIige,quomodouerumau- • rum SC argentum differant ab mro^dC argento fophiftico,qua- uis plurcs fophifticationes fiant eodem modo per alia metalla, in rubcu ucl in aIbo,adiuncflis medtjs mineralibus,ii^l aliquot ipforum. Sunt ucro ipfi laborantes delufi,afftimantes bonum, fecundumapparcntiam, hoc facit ipforiim ignorantia, quod /♦ non coenofcunt naturas metallorum. i^ Ticuuiumuerfxli/crmogeneraUs. Caput XVI H, i DEterminato^IOgo huiiis artfSjScTgticuIaribus eius : nuc dicemus de uia uniuerfali,in qua ars imitat natiira ♦ Eft **f aute uia uniuerfalis,ut audiuiftiF^perius, poflibilis in naturis metalIora,plantareramos, in quibti'^crefcutflorcsmiriodoris . dC rofula; ta alba?,cp rubea?.Primu aut incipere,eft foluere lapi- de in fiia prima materia,5(: eft coitincfViocorporis &C fpiritus^ut cx eis fiat unaaqua Mercurialis.Vnde Auicenna : Primumcp incipercjcft folucre lapidem in fuum Mercurium* Vndc Rafis philofophusiNificorpora foIuas,in uanu laboras.f.^rgcntum v 6i:Mercuriu,ad elixir zlhaidC AiH-Aim dC Mercuriumad clixir rubeu. Et hoc in balneo rorido,rat{one putrcfad:ionis,ut cor- pora uifcofitate aq Mefcurialis (bluantur. Vnde Parmenides: Cura ^» ris V R I C H A R D I A N G L I C I. ^ elemetafunt alba uel rubca. Si - alba^tuc requiritur ignis.Si rubea,tunc elemcta g igne rubifi- catur^uf fpfa digerat^maturet, confolidet, ^ abforbeatfordes aquai^i in r^^nTnrl-innp T4ah^:^j^mjinn;>^)iIr;?Mii'WTrr-? qunnT nr ^^g mptnR?,tcrr^ in fr i gidirare St^fif f ffpf ^ . ^g in frioidit^tp fV hum iditate, aer isin humiditate &C caliditate.tgnis in ralidif a^ te -^ i[^Q t?fc-^orii^ ^ t err2 extre ma funt clemeta. Aq ua dC aer^ fun tr"'^^^^ ntpm^fn n|roniMngpppyHpf>ifaP/iTrrr>pnndpr a ^iT» - pl u<; Hf ] i^ar fp r p anrpa.Prim o t erra riTm Qq S f n in d o acrc cum igne. Et fic couerte nat tiras^-&l<»4 ris,inucnics« TiTticten'a ha^^ bili selFad folued umagua efFicaxad mundadum^leum uFaer or ta t (hi utus ad mifredii Jg^is-aduogeditSi c c orpu^e- m q porta npmtus an n teti£iritum ficut fpir tinet mctui» "^vl itu^ctmct anima,< F 1 N I a SEQyi- So2,fi> i s E av I T V R LIBELLVS ALIVS nEPI* ^HtmixS utili^imtn ,^r rerum mitaHicdtum cogmtione refertij^imuSjKofari» US MJwr infcrif^m,incerti quidemjed harum tamm rmm nonimperitinuthorii^fa^rHiS i^. P R AE F A T I O. Acnigma de drte A Uhmiie, cr de modo traihndi authoris, §, j, Nqiiit atirhor libri, qui Rofarnis dicittir . Defccn- di in horttim mcum, ut uidercm platas diuerforum nafcentium, S^^interflorcscafCcrosRorarijmei', in- ueniroiamniucam fcu albam,* itemc^ranguineam feurubedined^coracam^elcgipulchcrrimamj&inrpexijquoc! paucar dC rar^, quia non germmauerant mala punic^* Dixicp { UOCe nnni^fcMJ^rtierrff^^yy^^j^^prrHnffiilan^ rf>ii^rt^i.^P^ ^ j atigmencaRofarjLLJii! j2iaimo4iSXXXlUJJ^^ mti ltinljj ^ g^re ii f de nouo conftrue S^ planta,ut decc^mirhorttTs albig^rubeis rofisrpIendentibtiSjfLiperfluiscpabffradis bC reiedisj lUiJibus •• & necelTartjs diligL-nter intende. Jpfe autem HorttrianHs.rofa- irum plancas feparauitjSi^ replantauit,aiigmentatiitcg d^pij^i^an do,tripIic3ndo,quadruplicando,8x^ fic wiQi^im multiplicando, ufcp ad albedinem plenam , bi deinde ad rubedinem perFc81a, Sed hoc tocum per atigmentationcm pfantarumV quod miht •• placuir.lnnuebatautem adhuc non facisfeciiTe . Qiiicquid ta« • meacirca hoc eritcfcibxle,mibiplcnaiie demoftraiut.Pofuitc^ W I N R. »f«Zft *dem tcmporg debito rofas albas dC rubeas in tensL fua , d/mi- ficcp eas i ncrercere in terramfuamjdico propriam, undecgre- diebantur. Bcmprimoanno fubfequenti, cgreffa eft planta, qux annuatim miile milia rofarum produxit , Et eccc hortus •. mcus iam rofarijs implccus cft, cducecibus fufficicntcr pro me toipydC pro omnibus intrantibus annuatim . Dco itaqj reddo laudcsj&^ gractas Hortulano grac^. Ec in hoc codicc, cseteris ' * melio ri , quinonrinecaufaRofariusintituIatur, cund:aquae ' tiidi, dC ueraprobaui, intclligcncibiis,rapientibus,8c'artifici ^ idoncopcrfedcfcribam , utquicunq? pcrportas Hortulano mcdiantc, ad hunc Rofarium ingrcffus fucrit , non folum dc rofis partcm habcbit, fed uidcbic ctiam artcs cun(florum oper- antiumin Rofarium albumucl rubcum, 6c' pcr confequens acqufret difcrctioncm difccrnen ii circa hoc intc ntionem fcri- Jk pturarumomnium, ubicun.-^ magifteriumobfcurumuidebi- cur dC manifcnum.Nam in hoceft ucricas omn/no nuda,6^ eti" am ueftica.Nuda fcientibus dC difcrccis in propin q uiqribu s na turis mincrarii;Vcftita autemftultis,in remotioribus,imo im- poffibilibus naturisuegctabilium, SCanimalium, fecundum ••• folumtextum magiftrorum,arcem inuideobfcurantium la- borantibus.Perfedam enim uobis fcribo ueritatem, dC opera Ciones certas,&^ ueras dC intcgr asjfin e dcuiatio ne aliqua, 4 Admomtio,Cauenda duogenerafeMorum.xrtltioi arsconfijktinSiO'curiofixo» §. li SEd ucrc uere,multi ucnient pfeudophilofbphipoft mc,qui feduccnc operanccs,quorum in gcncfe , tantummodo du- V os inucnio,fcicnc!am iftam cooperienccs' Pnmus cft ignorans • artem, S^fophifticus. Secundusuerarciens, 5<:phiIofophus X ij inuidua t. i> »^*^H • K O S A R I V S inaidiis.Primas-componic lil^os deceptonos,deccptiones fu- i as Siirophiftica tcftificantcSjS^ fcribit fup_ercapita iproriim titu los philofophoram bonoram^ ut uideantar habcre bonam ar- temjS;: elixir perfeclum» Et ut magis credatur ab hominibus, I ferantpuUreresIapidam, albiuelrabeijS^tradantaaramSd ^ feil t**^^l ne,uelad jjlanijm, &:ponit totam artem uel in principijs prac- { didiis:, uel in medijs mineralibus remotis, ut cft atramentum, Ij } (ayborax,aIumen,Marcafita, Magnefia, Tut/a, dC alia minera- l lia muIta.Et quamuis praedida iuuant ad feftinationem quan* -Wi4t*fe,^ ^o^^j 8(:admundificationem,feuadtoIorisaugmentationem,. . tk^^rfil /u*5>r>. I tameninuident,quieaponuntpromateriaphiIofophicacom- v ! pleta, Etficd?teguntartem,ueletiamoperiunt,&:feducunt ' < infipientes, ut uilipendant artem, autc[ua muis accipian t uera ^ materiam, &:naturammiineralemj_tam pn ppr ditTnfas co ram ./^ • operationes fidas 8•»«»' ^t ii^ri^cui nulla res Timilis exift it ^necp oteft f acere quod facitT Si _>, i«c iVA?'^**^ ' eil^r rectirm,(^ rigit^fijxarnjfigir; fi liqiTidijrm /okiittfi jp ii^ fw^j-^g-^y^' ,, fu ip,coa guIatJKmcftumj tingjL ipfum pnim pra^rpllir ninc^a « ' - * ^< | co rpora in purita t^jSLflili pofletpoenamfuftinere ignis, face> ^i ^^^^**cf ^ ret exeo^umjlilphure fuo congelato, elixirexceTI etiHimuiTi»^ S(j3r^^ Pirririitnr iTmirm fi^lm^rriTiim IpfTptTnTmpft fpynp er eligen -, i*^ , , dLiina^i2djnu]imjeIi^'M operationes ex eo nunt,quae di- / uiduntur perduo ♦ Primafitcumadiuuamine. "Secunda exfe folojfed natura procedif cum fuo fulphu re. In duo busueroca- pitulis binas operationes perfecfte complebo*Et fcribam quic- quid probauijuel feci^uel uidi^Ex didlis philofophorum nihil teneoad praefens, nifi quod affirmant didlamea, quia ueritate dicam, dC liber fadusfumabinuidia t intelligat ergo qui uulc didamea» iMP,44e*pfh^>fp^,e4''^t»> **,m^'*^- l irj PRI- O^nM ti' . »r*ZH ROSARIVS P R I M V M C A P V T, Promipio cr cIi«/]/jo dicai^m de opcrdtionihia Alchemi£. § . I, f N pnmo capftulo dicam ciin(n:as opcrationes, qu^ egrecff- Jlunturdemateriacnmauxihodunno&c» Nullumfophifti- cum hunc hbrum incrabit, ponam femper rcgimen, ad perfe- d:ionem perducens.MuIta fiquidem funt coadiuuantia» Dico breuiter, quod adiuuamen calcinationis cft hoc. (&^primo di- . caradecorporibus)i^F«Xt^^^' '^ • ^^^•.ili^iS^'^'!'!:/^ ** TyeCdcitutioneSaturm.aiotth'. §. il. "** \^ Aturnus dC lupiter calcinantur cum adiutorio ignis prf- O m0y8(^cum induftris artificis, & hoc igne non fupcrante fu • • ' * T :*"*.♦ *^^'' ^^ fixationcm,in uafe terreo, forti, moucndo cum baculo fer^ t ' \^ ireo,donec fint incinerata. Cineres imbibuntur cum aquis acu- / ^ "^^ 9^'t3^ tis mundantibus. Ad r ubeurn ualct u rina humana punficata, •• ^^im^SSxtv aqua fanguinis,uel acctumrubeum; Ad album ualct acetum^^ -'«ff*^r»«vw album, aqua faliscommunisf&^aluminis','8^a!ia acerbamulta'*" yv o(^*.- y r ^ pQ^ tmbibitionem deficca tur ad igncm uel Solem,doncc pcr- jUuS f*^M, uenerint ad cakem albam uel rubeam, Item calci nantu r cum . 1 v« '. ^^^^-^fo^^^^^^ii^^^^j^i^^acalcinatiobonaeft, &:pcradiutorium»^ ■nco,mixtis cum laminis,uel cum limaturajllom, quin etiam cum falibus^aluminibus,&:alijs corrofiuis.Et prx* ntfyj^, Y^'^"^^. paracurcaIxcum^blucione,3^deficcacione,donecfucritad li- ^jfve^i^^^^ ' i bitumrC.Ucinancur etiam multum bene t^er ignitionem g^ ex- tinflionem in_M jrcuria, 8<: quicquid in qualibet exTinSione X.. •••abrajiporcft,abraiiturcumcultello, &itcraturoj3Us, donec " fit ad hbitum. Ec pra^paratur cum abIutione"&: deficcatione cu faIibus,2<:abfirahendoMercurium,8<:fi'etcaIxoptima. Et fci- as , qu j ca I x corp oris no figitur,nifi cakinetur cjn^ne.Ec hoc dico,gT omnia corpora pofl^unt calcinari fup uap oresacutOR? , y «cl cu acutis.Sed melior calcinatio corpoi^ fic cu m Mercurio> ^tfi' ^«^ ^ ^"^fethi Cc^^cdcimtione Solii O" Lunx. §IIII. " SOI dC Luna,calcinantur admodum Veneris S^Martis,, fed i^uod mclius eft , ^ opciimim , per amalgamacionem cunv ■iZ -.»«■* -^^^ffcH^ auJ^k-Qbliuil^arisJiQc^rrn r aAo pr imiTm^r^^ ^^h^^^y^ fufficic, Defuhlimdtionel^irituum. 9. VI. ... SVblimantur £v fpiritus & media mineralia , cum adiuua- ♦. mine. Spiritus rublimantur uel a(alibus,uel ab atramen- tis,ucl ab aluminibus,uel ac5rporibus,ueI ab iftis mixtis? Ec nota, quo cf fublimatio fit caufapurificationistindurac. Si fub- l^ s^ limanturfpidturcunrimmundiS3immundantur.Sirnmadl.lg' (} ^<»A^ f^ reatihus , r rm Rn rn rmngi . sfi^sicmnrint^nrHinfrrtns, quod /• •*• S- L ^ qjLIxnm.nSi Vv ^'* df nrn-i^^^-^f^ np nrrff m miin rlrnrnr p nus ^ ^t ^^'{S^ pa^j;uia.^:pedauacrum ^ur peti Tn ifi a mffp Rr^r ip ne m i m - 'l %,r^lu ^purii^urg^oginii^diligenteriupe r hor.N^ m illiTd mediu m ,vf*> r^y^ V ^x'^ fftfprrptum^ ^Spirirus ^iu ndificaimmg cakxbiis^tmi^^ej:^- ^^ ^^ y^ /^ 4mm fublimitp/nnprfiganmi^aaiidgbitis me uerum dixiire, D e fuhlimatione co^f^orum imperfv^rum. §. VII, SVblimantur corpora cum adiutorio ignis^Sx: Iioc expreffi oneignis. Ethocfitadhabendummateriammundetem- I peratam,Namquodnimise{luoIatile,&:tcrreftreitas immun- « ;K#f«.. da,diuiduntur per fublimationem, &C remanet fubftantia tem- "^ j p'erata,ut dixi,quam querimus.Sublimantur etiam cum rebiis v ekuantibus,cumfulphure,auripigmcntp, Mercurio,&alijs fpiritibus* V.|. i. /^ M I N O R. t^:>»^3.$7 fpirftibus.Et niud dico cum corporibus Benfrxis^ul funt lupi- tcr 6x1 Saturnus, qui fine fecc, uel rc aliquapoirunt fublimari, a:cumquolibetpracdi(5orum, Ec Venus 5^ Mars quac fubli- , manturcumprxdidis>P'**^-'*'-*^-*'"^ v.e/€»^, cwm /«^«f ^- '^^ Dcfublimdtionccarporumpirfe^^orum, §. VIII. SEd nota ndumprar cipue353uckL corpoT » fix apoflimtetiam_- fu5fimari,fcilicetSoi3(^Luna« Sedcaufa fuaceleuationis cft,ut hacc purificcmus,uel fulphurc uel auripigmento,uelar- *^ genco iiiiio , quod ea facit afcendcre citius perrcitcrationemj. S^uelocius figantur.Et hoc elt Jecrctum intimum , quod dico procertOjSi^ omnesTefe c^tmt!*i>iro tariKnrX^o^^ Cc Ki^y^< fiori m^nrpor^a tp ^Qfnc^^cin^P/ inrnrpnrpa rnrpatpa in c\(>(r^. dend o. *^axima ind uftri? ^'ftjt^p rnrpnrp hrrre (YJritxvm^^- , con uerfo.Sed uerun fftjq'^^^ fiTnfnmaiinlaf^lisfup^^rarfiim- mr«niSyi,^p^^n?*' rnT^rrrriir in-i^f^lXll^^/r^^^i^ll^lt^Jl^^Ibii^ uel rubeum« Vet f non {ymjnuidus^jiam denudaui omnino* vyn/A^ Dcfixdtione. §. IX.;itfcdit)t Cciftc/. T 7 Igituraut gHvemne uolatilec ummundatiir per iuuam en Jl. tgnis, tHd€ifeet4ece^^Q€-djarria> 8^,hoc cft meunugjq^c* tum ^aiit p er alicuiu s rej fixae a diutoriu m^ boceft perimbibi- tionem,8 ^eiterati onemprgdi(ftorum,ut in fublimationc nar Taui fatj^aperte.E t hoc eft unum de fe^ctjsmcismagnis,Cor- pora etlam fig unTur^ut p rae figuraui cakinandQuel jCQguendQ foloignc. J De dipiUationc, §. X. Dlftillantur autcm multa pro adiuuaminc opcris iftius. Diftillatur aqua a Vitriolo uiridi ucl Romano,a fale pc trac , S^alumincplumofo, quac maxime ualetproadiutorio iftius operiSjCii ipfa cnim foluuntur mirabihter omnia corpora K cruda Mtt^ urytA, V • • ■ criTcia Si^calcinafa, 8f fpintus calcinari ucl ft^jfoTuffGnemfra* bili&^pulchra.Diftinantur&aliaraquaemult.afjS^olcajdcfali- bus,atraiTicntis,aluminibus3& alns rcbus multiSjmineralibus ucgctabi^ibus &animalibus j ficut inuemtur in libris philo fophorum de hac arte tradantium. Cefolutione, §. XI. phorumlibnsfatisueraciterStfaperte, excufamur de ilHsin ' " • * liQc noflro Rofario trad^are.Scd hof rcncas ^"^icf jTn'/j[]j^4me n /«t>J. in Mri lioLfilioliiItQ/aigogi a fimi ra l orpj ' >' V Qim M/rHirio iffi o ^ ^ / 'V DrCfrrffiow. 9. XIF. ^frrn»% y^^ EranturcorporacalcinatacumcorporibusrcroItTtis, &r ^ V_y hoc imbibendb 2riTm apn.iphifnf n phosinuemtur, /^ /*•*» DcCoagulationc. §. XIH. * Oagularttur cuiida rcfoluta cum a diutcrio ignis, &f hoc inA^^fis firmiter claitfis/ed^xoicijiaciiD^Jb^j^euiin^qjULod ccsjei^Eific coagUlata eft,qua£.fluii ciunjgmuQacxoiiueDief i^ ' -^ ^' QC cuiJ> iwa^ C fi^Qeruenics-pcraxiiiriatiDnead prppoGt g. Domin o anouete, DepArticHUribui<< s^^Ia per calcinationem ignis,6(^ remanec terra azyma Si^mijda. Per eandem etiam calcinarioncm deletur uncfluofitas glutinofa^S^ immunditiadecorpore,3i^reduciturinftatiipriftin2,8^rerna- net terra munda,no adarcns,ncc dcnigras^cprpiOia*Deinde re* folue calcc Lun.E jn aquam mundam S^ clara,ficut dcmonftra* ui tibi in.§.Difrolutionis. Secundocalcem azymam cuiufuis -f-^ajW, corporis fimiliter refolue, aquas coniunge,84^ ^^^ rciteraui hocopusdcnouamatcriajS^qu^dodcficcatumcrat, pofui fuper tres partcs,de nouo dcficcato , cum partc una maf- ikprxcedcntisgencrarap, nihil tamen de reitcrationibus ob- mifi,5^ inueni in decima quintauicc Lunam bonam,aequipol- lcnccrsi narurali, Homoctramrbene poteft tranfirc, fi uultme* •« lius , cum decem reitcrationibus, uel circitcr^uanto plus ta- mcn reiteratur opus mctaIIicum,tanto melius * Et fciasijupd pr2cdi(flae refblutioncs optimc fieri poiTunt cum aquis corro* M(9.xs^>i^ fi"is,fed^aDp£XJ3idimj:eIbIu tiofitc^mMcrcur O quam mulfa bona procedunt cx corporibu^^wevMcTCuriQ/v * a malgam atis.Harc iam dixiin generali,nunc uero dc quolibet corpore fimplicitcr tracftabo, CcpAriiculartbM ddatbmmf^ch. §. XV. Ccipc unam partcm Lunac, $>C quincp partcs ucl fex Mat tis,d«: defceiide liinul per bocum,ut practacflum eft,6(r ha- bcbit a; M I N O R. »^i - / bebfs bonamLiinam.Accipe imam partcm LiTnr,5<^duas par- tes, iieltantundcmde Vcncre, d^derccndcpcrbotumfimul, ut praedicflum eft, SC habcbis bonam Lunam . Accipe partem unam Lunac, dC trcs partes Saturnj, dC fac derccndere per botu V fimul, pcr modum pracdicflum , dC habebis mchorem Lunam» Accipe una parte Lunaf jS^ tres partcs Iouis,8<^ fac dcfcenderc ifta adinuicem per bocum, ficut narratum eft antc, 8C eft Luna optima,aequipollcns naturali in omni examine fine fine. Si fi- delis cft fermo meus , cftote mcmores anima? mea? , propter ea, •• quae dixi. ltcm,alitcr etiana ficri potcft optima opcratio pcr a- malgamationcm Mercurrj. Lunam dcficcatarn amalgama ca Mcrcurio,ana.fed fint in duplo, Mercurtj uel amalgamationis Martis, 3^ pone fex partes iftius cum una parte primar, totum amalgamatum fimul decoquc, donec Mcrcurius fit feparatus, ••• dC deiccn ic,& rcitera hoc opus quindccim uicibus,8«^ erit Lu- na bona. Amalgamatur etiamLuna cum Mercurio,ficut prar* dixiy dC Vcnusctiam amalgamaridcbetadmodum Martis. duac partes iftius,8;: una amalgamationis fublimctur, dC dcfce- datur pcr modu iam didum , dC cum opus iam quindecics rci- • »• tcratum cft,eric Luna bona. Amalgamatur Luna prarcipuc c3 Mercurio,8» es^quoufq; per hoc multum rubefcatjquod erit cito* Tunc to- < tumponiturindiftillatorium uicreum, & diftilletur fa?pius,. [ quoufcpillalimatura totalitereuancfcat. Namiiiblimabitur proculdubiocumaccecoiamdicfio, Sc^tranObittotaillalima- turainaquamrubcam, ftctcp prajtereain quieteper aliquot dies»h^c aqua LujtTaiTi prafparatam QC fufam tingic mirabiliter S^ li^, t -ftn^ Jncolor^mrubeum, S^inqualibetreiterationeoperis, calces >»svyr:. . 5«^' Vs cum Iiac aqua im bibejSil exOccajfoIue,congeIa,Sc' defcende^do -^AMttn ]V*j< Aifv' nec tin(Jlura Ot fufFiciens,8<^ ifta aqua eft mineralis bi corpor>^ It^^'* ^^ — Fir&aliabonaperhuncmodum : Sumantur detiitelliso-^VV^ei. perhuncmodum : Sumantur detiitelliso-^VV^ei. P^ "' b^h^ dC de fanguine humano r ecenti libra una,8(! *^^ duse librardecapillis humiinis benemundis , permiiceifta in 3^ uorumlibrauna, SxTde fariguinehumanorecentilibraunajfix! «vr/ W«-^^ duse librarde capillis humiinis bene mundis , permifce ifta in S^^ii^VK ^i»«. ^ ***3jitreata rorunda.Deinde recipe falisammoniaci bene triti,du- ttfj-ncl^, cyyi^0 recirrmofupcrillud, quantumeftmedietasomniummedici* in.c^»». U.i tum Omul , poftea protjce totum in cucurbitam ad diftillandir, ^ cotics diftilla fupcr fecibus,commifcendo cum aqira^^quse ab V eisdiftiltatur^^^donec omnia remaneantinfundGficca» Jftud . ^ ^mixtum bC tritum cum calcibus diflblutis congelatum, tineic *^f fcj^^?'*''^ peculiolc,ocilta eit tmaura uegetabilts,fai animalis» Al^o^oj^hAiU^rcm.^^QYAtlodDcm, §. XVII^ Eccc *ff4 -^,6^ R S A R I V « ?»H^-. ECce amicc mi dilc(^c,cccc quam muUa bona iam narraui, cx his qux in Rofario meo continentur.Non uales tamcn adhuc pcr pr3cdi(fla,cx illo ahquas acciperc rofas. Nam foffa» tis profundiflrimis,muriscp fortilfimis, ac pr j^pugnaculis mul- • tJs Rofarius mcus tam foriitcr cft firmatus,quQd nemo per ali • f -^. A^>i£.t^. quod ingcnium incrare ualet , nifi per feptem portas firmifli- mas dC metaUicas,multis clauibus mirabihter claufas . O cle- mentiiTime Dcus ac mifericors, fiiam ahquid peccaui, refpice fuper me ocuhs benignitatis tuae, quia tu folus cognofcis cor- da hominum,&: me iam ifiud dixiflTe ex fontc mifericordix fo- • - lo.Et dcprecor te humiliter 5C deuote coeleftis pater,ut non in trct in corda iniquorum, fciant autcm filtj fapientiae dC intellc- (flus, quodHor£ulanasmeus, gratiaSpiritusfandiparacleti infufus2^replccus,folammihiclauemdcmonftrauit, perqua ^ cunda: porta: in idu oculi mirabilitcr , dC quafi miraculofc a- •*- periuntur,in mci Rofarn tapitulo prima Et gratiam, quam mihi Hortulanus mcusrccitfua benigrmatc,pic 6^ amicabili- tcr fcribam omnibus 4od:is dC intclligcncibus. Compofmoacjujcl6rtii, 'w^ V lis. Ex his tribus compofuit claucm prxdidam quem modum componcndi uobispcrfecfliflKmc cnotlabo,Rccipc duas libras uitrioli uiridis , &:duasfahspctrac, Sx: unam libram aluminis plumofi,terendoquodlibetperfe. Dcindc coniungc. Poftea.;, 4.ei c^ ^VM>^^^t>eas aLudel uitreum bene lutatum,cxtcrius circumquaquc ^ Wfi^i**-i, luto fapientiac, S<:pone in eo puluercm prardidorum, dC alem- /-fc ioc«/huju^^ bicumdefupcruitreum,iun(fluras firmjter cum bono luto fi- '''^-y:^.^^'*^; ^ gilla. •«I ■»'«■ H I N O R. »»f:j4f gillajUt rcfpirarc non ualeat, dC pone fuper furnum diftillario. ms dando illi lentum ignem. Diflillatur enim prima aqua pri- mo , quam recipias in phialam uitream cum longo collo, fitc^ phiala cum alembico figillata cum Iutopraedido,continua ig- ♦ nem lentum , donec alembicus intus colore citrino fit colora- tus5& iftud eft fignum aquse fecundx. Primam deinde aquam cum fua phyala depone^&^ obftrue cum ceraj&f appone nouam phyalam^quam firmiter figillabis augmentando ignem,donec alembicus intus rubefcat, quod fignum eft aquas tertia? fortif- •• fima:. Depone phyalam cum aqua fecunda , dC figilla,& appo- ne nouam phyalam fpiffam cum collo multum longo,figiIIan- do firmiflime cum luto optimo , &c augmentando ignem fem- per,donec tota aqua fuerit egre(ra,quam depone , dC figilla fir- miter os cum lutofigulQrjLiiii,^^ ufuixeferua. 'Loudcs Aqu modumjS^habebis plantasduorumannorum.TcrtiorefoIue de materia noua_,ut prius in pondere lapidis anni primi3& con '. iungc cum lapide duorum refoIuto,congeIa ut prius,8^ habe- bis Rofarium tcnerrimcflorcntem, bC decem rofas producen-. tem.Qiiarto nouam refolue matcriam ut prius^feiripcr in pro- '• portioneairqualilapidis primianni, bC coniunge aquasanni tertij lapidis, bC ccngcla ut prius, bC habebis lapidem quadri- •• ennijuigintifloresrofarumproducentcm, 8(fhocfacquinto, ft^Rofarius quinqucnnistriginta producitrofas.Sexto6^pro ducet ccntumrofas. Scptimo,duccntas rofas, Ocflauo,trcccn« tas rofas,Nono,miIIc.Dccimo^duo milia. Vndccimo^tria m./- lia.Duodccimo centum milia, Dccimo tcrtio, duccnta milia» j» Decimoquarto, trecchta milia. Dccimo quinto,millc milia» Etficindiedccimaquinta, habebis opusLuniepcrfecflum* • In rubeo-, fiuc.ad rubeum, femper operaberis in calcibus cor- • porumrubificatis,6**^'U ^ um,85kjscorporibushabetfieri, ' ^ DedifjhrcntU Mercuriorum. §. II, • 0[ Ed dico uobis iftud^quod Argencum uiuum ex Sple facflSjt^^. / tnnt^, O maioris eft uirtutis incomparabiIiter,8(I uelociorem dat fi- '^S"^ axctC XK)ne,quam illud quod non erat corpusjfemper tamen eft Ar- . gentuiHyiLium de argento uiuo , bC eft calidum bC humidum, calUMfHjobai- dC mafculinum. Argencum uero uiuum ex Luna fadum^dat *^^^f^>M4f9^ •» fixationemueIocem,quodeftfrigidij,ficcurn, 3(! foemineurn, ^^*Zr^^^ ArgpnfiTrnufrO'"iTiimqiJLQdn nnpr armtpiis^exqiin tamea /^r-^^o^ l/i-vv genera ntur cDjpora^ngn differt ab alio argcnto uiuo, nifi in {q^^ ^f^K Jy^y>i la.dig£jiiQi;e,8<^ per ipfum folum, non aliter, omnia corpora in ^r r^'> j^ Argentum uiuum reuertuntur* * *^^»/f^***' ^^ Similitudouimuniucrfileminfimians. §. III. '• /^ Vndla nafcentia feu plantae ex terra egreflrac,nonne fem'- 7^**^)^^^^ V_-/ per ad terram rcuertunturC dC he poftquam in eadem ter^/l/r'^»^ ♦^ ra fueriat ixerumper tempus putrefacfcae^lunctotum cflLterra*^»^ ■" SednonqualciiLuirxutemillaterrahabet* Videmus erum^Sp^ cxterra frumentum nafcitur,habensftipulam S^grana multa, •••8^ ft tunc artificialiter ftipulaf in tenram reponutur cum fimus fadae fuerint,uidemus quod totus fimus reuertitur in terram per putrefadionem^Scc^rana referuata,fiiterum ponantur in . ^ eadeterraftipula^ fuaru pr^di(fla,muIto magisaugmentatur, q) expertis agricolis coftat Sic corpora fubmer fa in Mercur ig V pei^ couenienteputrefacflionereucrtuturin Argentumuiuuf, quod prius fiierunr &^ pnftea arana metallica. in eademterra }cjf >- ^^'^, i ■ uc^ y>tm Crv#/ ' .'M,^^^***^f^t'^- "t^ v^ fiV i,.^» %0 ^ * 1 •jv»is>\ t^raBicacaligincobdu^, §,1111; MOdus iiero agendi ta1is,cfl: admodum natare.ArgcntS uiuum noftrum ui fuiphuns azymi uel rubei non ure- tis congelatum feu inrpifTatum , in primis cft mundandum ab j omni furdc 5C fuperfluitate, quse per ingcnium dclcri porcft, , I pC illud ingenium eft fublimatiOjquar fic fit, Ponatur lapis in . iiafe aperto fupcr mediocre ignem,agitando ipfum JVlcrcuriij, ut tota humiditas fuperflua euolct, qu^ ed in eo accidentalis, ex qua opus corrumperetur, dC hoc non obmittas, dC tunc re- manebit (Poflquam totum aquofum &! indigcfkim, quod ni- mis erat uolatile, erit depofitum,cuigne non fuperante fua ra- . . ^ w ^_ dicalem fixione)fubftantia temperata inrer fixum dC non fixii, f ^ ^'yf^ *P^ apta^p opere ifto cople ndn.SttqpienienjViLfermentii mundiftii ■ !T^4r^M^^^ piirgatij^cuiiis unapars, fufiicitadduodecim lapidispur- j;€:/4«<>an gatijfiat amborumingeniofaarn^Igamatio , deinde totum a- ; i^rtH^H' inalgamatum ponatur in uafe fortiifimo, uitreo, cu collo ftfi- •• ; d:o,aut in terrco,uitn' denfitatem feu compadionem fuftines, " ' quod melius eft,fitqj os firmite'r figillatum* Fiatqj furnus ma- gnus phiIofophicus,&fpifllis,in cuius medio ponatur uas for- tiflimum,ampIum,terreum,potens in igne durarc,in illo funt * locanda cunda uafa, mareriam continentia, dC tunc cooperia- ••• lur furnuSjfitc^ fuperius aim fpjirQ cooperculp claufus, fintq^ ' inilliusfummitateforamltatria^iel quatuoradfumum dcle- gandum,fubi]ciatur ignis lentus per^ueranter . Ignis lcntus dicitur,qui lapidis fixationenequit (uperarc, & ignis regimc talc debct cflTe, quod plumbum in ipfo continue rem.aneret fu *>• / fum.Et hoc folus manifcfto.Pcr talcnanc^ regimen habebis in ^ • ccntu uigintiquatuor diebus complcta putrcfadione Nigrc- do quoqj eft figni! putrcfadionis approbatu. Adhucpcrprac- i dicfla regimen, habebis fecundij figniim, q» cnt rwbedo duras peip W I N O R. iri;^7^ per triginta df cs , in illis tiero dicbus compIebitLir perfedle» Tertuim aiitem fignum, eft Lnnditas,quodin caliditatecom- plebitur praedido regimine,in feptuaginta diebus;inter terti- tiirmiterofig^nium 8>C inter quareu,apparebunc omn^5 colores, • qwj'^xco:gitariponrunt,tuncficibimatrimoniu, copuIatio,2<: fpiritus dC anim:» coniundio, tunc enim dominantur fimul,8<: quodlibet prius per fe,fub fuo figno,fciIicct in primo figno do minabaturcorpLis, in fecundo figno fpiritus, in tertioanima^ Tempus coniundionis regimine modicumaLigmentato, erit •• completum in feptuaginta diebus omnino , 5C fuperueniet fi- gnumqLiartum, quoderitazymatioutilis,tranfibuntc^cum augmenrato regimine,centum quadraginta dies, &: erit com- pletum albedinis fignum quod diximus^Si poftea concinuaue ris regimen cum augmento, uidebis inter quartum SC quint3 t* cineresdifcoIoratos,finc tamen chari apudte, nam Deus red- dct eis Iiquefach'onem,infundendo fpiricum fuum igneum,&: .\ uidebis cum Deus uolucrit, figULim quintum, claricace dC rLi- bedi ne fplendida inenarrabiliter decoratum. Time Deura,6<: honora eum de cua fLibftanti^, • •• lY/T Vlta quidem in hoc Rofario meo narrata runt,ad ope- ^t ±y Xris cognitionem habcndam,e<:ignorantes ad magifteri umueritatis incrodLicendos.EtqLiia nihilineoponiturfuper fluum,nec ipfum uolo mittere diminutum * RefpicerubcLimcon^Ietum , 8i rubeum aftra rubedine V.diminutum,6«: onlnem rubedinem fixi 8C non fixi, mortui, dC '.' oiui, mincrralium,uegetabilium &:animaIiLim, refpice uiuum %iiLiificantem,8(: mortuum mortificantcm,aIbum albificante, &:rLibeum rubifica-ntem.atq; imperfedum perficientem. Jn cjLiaatum autcmalbedoperfediaLigmcntatur^in tantii tingit '^K V-« ^ T^ ''♦•-*<', » ui albedii» "• — « »*.• ef /ii?^uef«4< |(».;a. «f /»-»<*. »^»:^7:v R o s A R 1 V s inalbedmem,&: ficderubeo.Scd nota^&conOderaqualiarint cornora,&: quid eis in faa liquefaclione adhiberi poflic,& fecg nerfeueretA Dcrmaneat in examine,nccp cnim pmne azymu, nec rubeum tingit corpora in Lunam bL Solem. Tin Aura cor- noristaliseiTedebet, quodipfacumcorporeliquefadocom. • mifceatur,&: ipfum liqucfacflum ingrediatur,quemadmodum ipfum met corpus faceret cum eodemTindura ergo debet ef- fe fubftantia corporea.cx corporibus extrac^a, uel per beneh- cium medioRi mineralium uegetabilium, feu animalium aug- metata,inrefempercorporea,Veri(rimaergotinauraalbedi. •• ^p^H^ : t¥ nis eft fulphur, ex Luna ueraalbi{rimijj&(: pfediUima tmdura ii^ 4?5K^. nibedimVft fulphuriex Sole ucro mbicundimmu . Eft ergo^ JuLfi^^y^tJ^le yj^gpojji3iie,0cut2^iliud.Hocfdtartifexprudes&:difcretp» EpilogwifeuradpituUtioomnmmdidvrum. §. VI. •^ IfrLiUtJi^ ry^y^.O I per iuuamen argenti uiui crudi frigidi, & humidi,8<: per ^ L urin^- >^ fvtWm i-alboJn fecudo uero capitulo dC ulrimo tingit una pars fulphu-v iN ^'X^^ <^pi^ i} tis Luni uel Solis partes mifle corporis,id eft ar^ai riumico* ^<^^%l>i ^*lMt^Qc uis iftius fulphurispcr artificis induftriam intantum au- M I N O R. *7i i73 tingit fuper mine,ae] millc milia dC ultra,tamcn folo igne cun- da pcrficiantun Nam omnis tindura alba ucl rubca debet rc- cipcre colorcm ab ignCjalitcr non ualct. luuamcnta aute funt lapidesjajcsjcum quibus tmcluragpuritas, & fixio augmenta- J^i4*s -hJidi • iur;uidclicct oua, capilli, fanguis, argcntum uiuum, fulphur, ^ ^Li . auripigmentum/al ammoniacus,atramcntum, alumen/al ni- ^Cii tri,tinkar,tutia,marcarita3magncriaj&ca?tera.Nontamenpu- tes aliquod iftorum fufficicns pro opcrc per fe f olum complen- do. Sunt cnim a dminicu la, bC quafi adiutoresjcum quibus,8i •• cumquorumiuuamine, coxporamundanturfiK^redificantur, tinguntur bC complentur, bC funt quafi coadiutores 8«^media- torcs corporum coniungendorum^quorum precicfkOra bC me- 4 liora apud nos fempcr funt inuenta^oua bC caplli,& fan^^Liis lu- uenis mafculi,ex quibus quatuor extrahuntur elementa, quac ^ poftquam redlificata funt,fupplent defcdum clixirisex metal- lisprxparati,nccmetallaperfe,neclapidespcrficiuntur, Sed cx his quatuor elemcnta extrada pro oleo ponuntur inTapidc, u autproanimatindiCalxuerocorporummctallorumprafpa- caJtt fiy^ts ^r^t' \ rata,procorporeazymouelrubeo.Spiritusueroalbus uclru- «^^Tj^ ^*^*^"^ 5 • ••bcusexcorporibusextrahitur, uelfigitur dC prafparatur ab ^Sy»i CAilTiJS | ipfismetfpirifibus. Sicaeteris autemlapidibusablHiturlapis J^ e*yft^-iM dC mundatur, figitur &: tingitur, 8(^redifi'catur, in operis feili^ natione « IncommixtioneucroproportionatapracBiVfforum <^««^^/;J>^> pfxparatorum refultat noua forma, dC fic fit clixir,mquantum ^'J^irtij^ J V matctia plus quam Sol ifiaturalis/ft digefta dC tinAa, U's ff^)r u^ Finis Rofartj minoris,in- certo authore« M LIBER *,JUtij 9i^yu»t\%ii Y^ 9»*^ ^v^M wi , »i '^*V^M«^'3^. LIBERSECRETO ^jRVM ALCHEMIAE COM^ -^^n-'^'^^^^ POSITVS PER CALID, FILIVM 3 A Z I C H I, tYtmsUtiK ex Uiebreo in kr^icum^ cr ex Krabico inLatimmJttcertointcrpretc^l •' ^* t^ec •%rf Tne^tio de diffcuUatc (Crtis, ■ •• R A T I AE fint Deo omnium cf eatori, qui nos ca viuxit dC recoliiit, dC docuit, QC intelledum dC fcien- iam nobisdedit, NiriDominusnoscuftodiret38^ : jonduceret , efTemus Cinc cuftodia , dC fine dodore ' lanquam erronei , imo huius mundi nihil fciremus , nifi ipfe ^v^ ^ nos doceret,qui principium c{i,dC fcientia omnium, fua pote- ,, tia dC bonitate fuper populum ♦ Qui dirigit QC erudit quem ' uuIt,&:reducitfuamifericordiaaduiamiufticiar* Mifitenim ^ nuncios fuos ad tenebras, &C uias explanauit, dC fua mifericor- ^>f ^:^ *i. efJecY. cretum fccrctorumDei,quod celauit fuo populo , nec uoluit ullisreuelare,nifiilfis, quifidehtertanquamfilijmerueruntv ^ qui eius bonitatem 8<: magnitudinem cognouerunt. Qiii n ciw5 ^m: ^ «"f f" (f cretum peipofiulat, nccefleilei^hoc fecretum ma- •> ^rtfYtifti- gjfejfplusquamaliud,' EtfapientesquiilludaftTequutifue» * m^nijktt^w y"nt,aliqiia de ipfo cejauer»t,&: al iqua reuelauerii t, Sic eniin , [ inueni fapientes anteceflbret, in hoc conuenientes, in fuis li- ^ bris h,ono£atis ♦ Vndefcias,quoddiicipuIusmcuspropriuSj /xijn ^c^v^, Mu§,lionQrabiIioromnibiisapudme,inipforumIibrismuI- v 1 '^ tma CALIDIS FILII lAZlCHI. *"?i75 (iim ftudiiit^&^ in operemagiikdi laborauit,imde aggraiiauit ipfum eiufdem compofiuo, 8<^in ea multiphciter dubitauit,8«^ ignorauit (imiliter rerum compofitiQnis nar iTras . Et fupplex ac humilis pro ipfa^a me explanationem peti|t,& diredionem $. eiufdem. Ego aiitem eidem nihil in ea refpondi» Nec uolui di' fcernere^fed praecepi ei,ut libros philofophorum]egeret,&fin 'sf^^rV**/^?'» V cis quoda n^etierat^fndagare^^ Ipfe uero abiens^^Ieglt pluf- ^Ckt^alu ^ quam centpm libros, pro ut inuenire potuit,Iibros uidelicet /V/rW .'**^ M^^uytx -^«^^^Il IBERSECRETORVM ALCHEMIAE qwonim eft arcificiiim Iauandi,quod uocant corpora. Alteru quidem eft/acerc aurum ex azot utuo, cuius fadura & gene- ratio,eft fecun^im generacionen^fiue ordmem generationisj j in mineris,in corde dC interioribus terrae exiftentibus. Et hxc 1" quatuor magifteria atcp artificia , explanauerunt fapientesin ^ libris fuis de compoOtione huius magifterij. Sed de eis defuit '^'^^^^i^A ^^ ^^'•is operatione noluerunt in libris fuis ponere, uel fiiniienit,non potuitintelligere, dC nihil grauius inuenit quamillud. EtideodicaminhocmeoIibro,ipfam, eiusc^fa- ciiim, QiiiergohucmeumIibrumIegerit,IegataIiquidgeo- tc tmmiX:,dC eius menfuras addifcat,ut clibanorum fabricam re- , de componat, nec modum eorum excedat , per augmentum 11 qMAm.UhLHm "^^ ^^^^"-^^"^^^5?'^ quantitatem ignium fciat,6^ modum fi- ^ ' «e etiam gradum uafis operis* Similiter uideat dC cognofcat, |»^««e » quidfitradixpenitusfixlprincipiummagifterif, S^efteidem, ;- 3? tanquammatrixanimalibus,queineagenerantur,&:capiunt w creationem pariter ac niitrimenc*um,quod prgdiAum eft.Nifi res magifterij inueniatTibi idoneum , deftruetur fadum atcp opus eiu^^a: eius operarij quaffitum non inuenient , nec ipfa res proderit in eftedum generationis , quia cum non inuene- v riccaufamgenerationis, fiueradicem, &:ipfamcaliditatem, i 'ruriaJ^iU eA ^^""'"get in operationibus cafus deftrudtionis.^^^Hoc idemin ( ^oc. ayiUU£a£e^fiild£Xum^ft.contingens,quxcumdifconu^ comp^ofito, partibus qaidem eiufdem naturaj terminum tran* fcendentibus, per augmentum uel diiiinutionem, deftrumir ;^ cum ea ^oprietas com^Qfiy > ^ ^t effecflus compofiti caffus atcp uacuus^Ec cgo oftendo tibi unum exemplum: Nonnc ui- . ^ <^es quod in fapone, cum quo panni abluuntur & mundificJ- A^iim tmfii fiunt albi^eneratur in fui rec^a compofitionc,hxc pro* h injii' « pricras^proptcr ^quah'tate,&: rc^as compofitiones,'S^ debitas h compofiti, cAlidis filii iazichi. ^*i77 x;7 compofici,qLiac partictpant in longitudme 8^ Iatitiidine,undc propter hanc participationem conuenerunt,8(^ tiinc apparuit, qiiod erat m ea de ueritate ad fadum, ^ nota fuitinde uirtus qiiicprius larebat^quam uocantproprietatcm,&eftuirtus ab- lunonis, in compofiro gcnerata, Cumuero quantitasipfius u Et ica incompofitione noftri magifterij intellige* Df c\jixtuor mugijkrijs drtis.fcilicet/olutione,congdatione^ albific:itione,c;rT^i*i>ifi<:ationc. Caput I. '<> T^ T incipio dicereartificium maius,quod uocant Alchemi /yif^^ ' ^'^ X2^am,3^certificabodic^ummeum,&nihiIcelabo,nectacej /♦/*. f« bo hic dicere dc eo, nifi illud quod non conuenit dicere , ncc^ V * ^ ; cltnornmare.Dicimus igitur,q>artinciiimaius, luntquatuor \yfa(cu nugffteria,prout dixerur fapiences, uideh'cet,Soluere,Coge- «< ^^p^<^ **• lare, AIbiTicarc,8 :ii^^f < tateparticipe,qux eftmaiorquatitasparticepspofthasduas^ "''*■ Ec uolo dicere,pro ijs quanticatibus,quantitatem naturarum, |i v&pondusmedicinarum , qua: foIuuntur5(icongeIanturper ordinem^nec intrat diminutiG,nec additio.Sed hae ambaf,fcili- cet folutio Sd congelatioj4runt in. una operatione,& unum fa- h^ »^78,Ut (flum meruerunt,8<^ hoc ante compoIuiouemiSed poft compo^ j'. -i.i^> ^S. i^. ficionem ipfarum opus erit diuerfum , fed haec folutib & con- i.^ geIatio,quas nominaui,funtfoIutio corporis bC congelatio fpi *^ (Toc^nT^o ricus>&! furi£duo,6d habent unani Qp€rationcm.Quia Ipiritus ^c •ton congelatur,nifi cS foiutione corporis, dC fimiliter corpus ca^^/ 7*^tl 'W5 - , «78^7<^LIBER SECRETORVM A LCHEJIIAe! non foIuitiir,nifi cu congelatione fpmtiis.Et corpus et anima, quandoconiungunturinfimul, agit utercp eorum in fuum focium,facflum fibi fimilem. Et exemplum eft huius, aqua dC terra, quia aqua cum tcrrae ^coniungitur, conatur ad foluendii ' eam cum fua humiditate,&: fua uirtute &^^roprieiate7 qiKC in 5 ea funt,S^ facit eam fubtiliorem, quam prius crat, dC reddit eai fibi confimiIem,nam erat aqua fubtilior terra» Et fimiliter fa- />cit anima in corpore , dC eodem modo infpilTatur aqua cum \ l^ '^^^^^^^ ^^ confimilis terrse in denfitate, quia cerra fpiiTior eft As/al' c^*»*«.«i^Uerrorefuifa(fti,&:fuxfcienti»rQiiiacompofitioinhocartifi- i<> *' tll^a ^*° ^^" magifterio,eft coniun(flio fiue matrimonium congelati c^r^iu, fpiru^is cum corpore foIutc^Sc: eorum coniundio, & eoru paf- fio eft fuper ignem.iMam caliditas eft eius nutrimetum,&: ani- ^,. , ma non dimittit corpus , nec cum eo coniungitur omnimoda i ^ . .*» coniuncflione , nifi per mutationcni titriurcp a fua uirtute bC ^> ^ t • , proprietate,&:poft conuerfionem fuarum naturarum^Et hxc ^/"^^'"^^'^" eftfoIutio&:congeIatio, quampriusphilofophiuocauerunt* ^ th^,kzt p^^^^^^^^W^^^^ncfoIutionem&^congelationcmianxcxIaue- ,^ *> 4.^ '. ^^ ^ -runt fapienjtcs, QC loquuti fuerunt in ca fubtili rationc , ex di-i / . <^isobjcwns2 ^/j^ tellecftibiis elongaretur . Et hoc efto exempUim didi philofo- .phorLim cooperti a^ obfciiri /n eiSvVn^te foliiim cum toxico^ W'*!^^/^'**' & uerificabitur in eo uobis [^rincipmm ofFicij^uemagifterrj Jtd. a.yh'Acn eiufdem. Et,Operammi^kpora forti^TTim utt^^ ^M^.7,jj,:o. . ufque utrumcp eorum conuertatur ad fuam fubtilitatem? Si- • ^*^' militer bL dicflum fapientis in eifdem eft ♦ Nifi conuerteritis corpora m fubtilitatem , ut fint fubtilia , &: tadu impalpabi* Iia,non dirigetur uobis,quod quxritis. Et fi trita non fuerint, t re^ertammiadoperationem, quoufqueterantur, &:fianiiu^, ••tilia , quod hoc feceritis^uobis quod cupitis dirigetur- Et hoc modo plura uerba talia de eis pofiierunt, NecuIIuspro- ^ gx^r,>ng>^i bantium potuit attingcre ullatenus hoc fad:um talis cxlameit ^*"^***^ f *^^^^- • ti,quoufcp apparuit ei bona aper/tio documenti oftenfiua',' re- It!^^"* "f^^^^nU^ ^ motodubiopr^cedenti, Etfimilirernominaueruntcompofi- ^'^ •• tionem,^oft foIutionematc^congelationemtPofteaetiam di-^ *^*^*' ^tM^tt, xerunr, quod compofitio non complettn-, nifictmi matrimo- « nio a<: putrefadlione.tt iterumipforum dic^um poftea docuit profolutione bC congelatione &! diuifione, QCjQm matrimonio ^rn'* v &: putrefacflionc ^ compofitione. Et hoc cft,quiacompofitio , • *^ 'll' ./rei eft origo & uit»?Nifi enim ^flfet compofitio,non produce- retur res in efll-.Er diuifio eft feparare partes compofiti. Er Cxc (eparatio fuit fua coniundio.Etdicojquodin corpore nonma rabitur fpirirus, nec in eo erit, nec cum eo ullatenus remane. bit,qaoiifcgipfum corpu&Jiabcat ex fubtilitate & tenuatione, . d^^e^ • ui habet fpiritus.Et cum lam ipfum attenuatum fuerit 6^ fub- tiliatum, bC exierit a fua denfitate, ^ fpiflTitudine ad tenuita- tem,a<:a groflitiea: corporeitate, adfpiritualitatem, commi* fcebitur tunc fpiritibus fubtihbus , bC im bibetur in ei sC" bC fic ; utercpeuadentunum8(:idem, 6<:nonfeparabuntur,ficutn:ec - aa!iaaixaiia.^l$»Ponatiir quod dua^ quantitates participes^ r.'>*4i »6o*^^L IBER SECRtTORV^iALCHEMlAE quac fiint m rolutionej5t congelacione, maior fit anima, dC mi- ^**^^ norfitcorpuSjpofteaaddequantitatijqugeeftanimajquantita- te,quaj eft in corpore,2Cparticipabit quantitati primaf,&^ erut in uirtureparticipes folummodo, dC operare eas, ficut operati » - albificationern,&! uocat eam Yharit,id eftargentum,8^ plum- i aliu^iih"f^U>u>n Eiim album . Et cum iam albificabitur hoccompofitum,adde ^ erat abfconfum fuper eum. Et non potuit humiditas "' feparari retentione ficcitatis.Et fimiliter inuenimus,^d quic- quid eft m mundo,retinetur pcr fuu contrariu,ueI cu fuo con- • trario» f» caliditas ciim frigiditace, dC ficcitas cum humiditatc* N ij Poftea r£tu^>v r ,.»84^^4L IBER SECRETORVMALCHEMI/IH u Jf'^'''"^ 'i''^'^'' ^oriim obfedit ruiim rociiim^commffcuit ferubtilecumfpifi-o, acfad^fuemntilJ^resunarubftantia, ^ilicet fua anima calida & humida , d^ Cuum corpus {rwidum §dkcjL|i^Poftea conata fuit foluere dC fubtiliare cum fua caTi'. ditate &: fua humiditate,qux efl fua anima.Et conata fuit clau . ^ere ^ retmere , cumfuo corpore quod eft frigidum dC (iccu. ticlicfuper hoccircuit&:conuertiturofFiciumhuius, Jamaf. » ierui tibi ueritatem, quam uidi & feci,& pr^cepi tibi,ut con- uertas naturas, a fua fubtilitate, &:fuis fubftantijs cum calidi- tate5:hufmditate,quoufcpconuertanturadaIiamfubfianti-. am,ecad alios colores.Et non tranfgrediaris quod in hoc libra cHciturA^procedasredcinmagiflerioproutcupis. Defixiontfpmtu4, cj|>«^ Vf. » T7 T fcias, quod corpus cum comifcet fe cum humiditate &r » ^'^^''^l^^^^^ couertitur humiditas fuper corpus 8^ foIuK ipf»m,& cunc non poteft fpiritus ab eo ext>e, , quiaimbibitfecumigne . Etfpiritusfuntfugaces,quoufc^ corporacumeisco^^^ tiies,tmgetomnecorpus. Udcco,'honc,contritmc,crd>luthneUpidU, Cd^ut yji, Etfcias 7 CALIDIS FlLIl lAZICHl. ^ »8r;J^5 • ET fcias illud, qitod cft multum ncccfle in Iioc recrcto atcp magiffenOjcft decGcflto,contntio,at(^ cribratio,6(^ mundi- ficatio^atcpcum aquis dulcibus ablutio* Vnde qui aliquid hu« ius operatus fuerir,mundificet ipfum benc,5(^abluat atq? mu* . dificct ab eo ru'grcdine,S^tenebras quac apparent fuper ipfuiti in eius operationcEt corpus fubtiIiet,quanto plus poterit,po fteamifccbitcumeoa nimasfolutas, &^ipiritusmundos, quo- • iilcp flbi placeat^ Pe ([udntitdic ignis,^:::;' eiui commodo cr incommodo, Caput V H 1. I^ Tcognofcat fimiliter quantitates ignium,&commodum ->rci huius,fi^ incommodumeiufdem,prouenita commodo ignis. Vnde dixit Plato in fuis fermonibus,in libro fuo. Ignis addit perfedio commodum feu profe(flum,8^ corrupto incom modum feu corruptionem . Vnde cum fuerit eius quantitas bonaydonea, proficiet, 5)C cum multiplicauerit in rcbus, ultra ^•'* modum corrumpct ambo, fcilicet perfedum atcp corruptum, 5j ..Ethacde caufa oportuit fapientesmitteremedicinasfuasfu- perEIixir , adprohibendum S^remouendumabeiscombu- ftioncm ignium,& eorum caliditatem. Et dixit Hcrmes patri fuo.Pater timeo ab inimico in raea manfione. Et dixii:FiIi,ac- — cipe canem mafculum CorafcenenjS^canicuIam Armeniafjfi^ iungc in fimul, dC pariet cancm coloris coeli, SCimbibeipfum ^a uno fiti ex aqua maris,quia ipfe cuftodiet tuum amicum,& cu '^ ftodiet te ab inimico tudj dC adiuuabit te ubicunc^ fis, femper <« / j.-. tecum exiftendo , inhocmundofi^inalio. Etuoluitdicerc J^ ^'^^ ,-zidi^' V Hermes , pro cane dC canicula , res quae conferuant corpora a ^i^f^- >f ^ S *^' combuftionc ignis, dC eius caliditate. Et funt illac res aqu^ ex ^5^.^11^^^ calcibus&:falibus, quarum facfluracinueniunturinlibrisfa- /-*^J^ ^^n^-!^ pientum de hoc magifterio. Et aliqui ex fapientibus nomina- 'N iij ucrunc "^ ' ; , »«st nec in eius parte,nec in toto*.*Et hic lapis inucnitur in omni te- ! pore,8^momniIcKOj8dapudomnemhominem,cuiusinuetio o^ IrrtfUi "^iAiM. no^ES^Biy-^ '"4"*^^"^^3 ubicuncp fit.Et eft lapis uilis, niger fJu^TPe^ ^ ' 8^foctcns,nonemptuspreciQ,8(^fineaIiqug., Tionexiftitleuis< [J J'^' 4 /«ti> - de admontes Indic,8<:ad fuas caucrnas,6(:accipe exeis lapides ^^^ * ,. honoratos,quiIiquefiuntin_aqua,quandocomircenturei. Et vtv'c/^oc illa aqua eft ipfa uidelicet , quse fumitur ab^ altisniontibiis S^ i llorum cauernis. Et funt fili lapides, dC non funt lapides, fed ••nominamuseosperfimilitudinem, quamhabentadeos. Ec ... fcias quod radices minerarum ipforumfuntinaere^&eorum i^ «^ f^^O . capita intcrr^:,dC quando euelluntur a fuis locis, audietur, dC ^J^ n ;pi»0 erit rumor magnus,&:: uade fili cum eis, quia citagjjanefcut» ief*.t:n4u*%i- Decommixtioneclemaitorumfcpuratorum, Ca^ut XI, ET incipe compofitionem,quaf efl: circuitio totiuj facf^i,na compofitio non erit,nifi cum matrimonig,^: putrefadlio- ne.Et matrimonium eft,commifccre fubtile cum fpifla Et pu- trefadio eft aflfare, terere,& rigare,quoufcp commifceantur in fimul, dC fiant unum, ita quod non fit in eis diuerfitas,nec fe* paratiOjdeaqua mixta ^quse.Et tunc conabitur fpiflimi retine — re fubtile, dC conabitur anima pugnareci5 igne, dC pati ipfum* Et conabitur fpiritus fuSmcrgi in corporibus, 5C fundi in eis* Et oportuit hoc efl^,quia corpus foIutum,cum commifcuit fe cum anima,commifcuit fe cv? ea^ cti omnihus fuis partibus, dC alia io alijs intrauerunt cum fua fimiHttidine,&: coucrfa fuerfit unum 4 i t9tZSfiL IBERJECRETORVM AlCHEMIAE iinum 5: idcm. Et ideo oportuit, quod accidat anim^c dc com- moditate, 5C dc durabilitate, dC permanenria, qux accidit cor- pori in loco commixtionis , Et fimiliter fpiritui in hoc ftatu uel permanentia animx &: corporis,conucniens fuit accidiire, QLiia (piritus cum commiTcetur cum ea,cum labor^ operatio- nis, &:commixtxfucrintparteseius cum omnibus parribus aliorumduorum, qux Tunti uideIicetanima&:corpiis,tunc conuerfa fucrunc, fpiricus & al'ia ambo, unum quid,&:°indiui- fibile/ecadum fubfiantiam integram,cuius falu^ fueruntfuc natur^^Sx: conuenerunt fuse partesUihde cum obuiauerit iftud - -compolitum corpori foluto , dC ip/tim confequuta fuerit cali- ditas, dC apparuit fuper faciem eius, quod erat in eo ex humi- ditate, 8C pecuniam fuam pcrditioni.QiLiia nifi hunc lapidem honoratum inuenerit,non coarurgetahas fuoloco, 2<:nonuincentnaturxfuperipfum«... Eius nacura cft calidicas multa cum temperamcnco, Vndc qiii ipfurn fciuit, iam docuit ipfum,5(: qui ipfum ignorauerit, non docuit ipfum. Habct autemproprietites dC uirtutes multas» Nam ipfe mundificat corpora abaddicionibusaccidentium a:gricudinum,a(: conferuat fubftantias faluas,ita quod non ap- • . parcat,ne^ uideancur in eo turbationes contrariorum,nec fu- * gimentumfuiuinculi. Hiceftenim fapocorporums/eonim fpiricus,6<(: eorum amma^quando commifcetur cum eis, foluit eaflne CALIDIS riLll lAZICHI. i^* Zpi ea finc detrimcnto.Htc eft uita mortuorum^Sx^ eorum refurrc- ftio, mcdicina confcruans corpus, dC purgans fupcrfluitatcm» Et qui ipfum rciuerit,rciat,6i^ qui nercieritjncfciat.Nam huius ofFicium non confurgit prxcio, nec aflbciatur uenditioni, fcu • cmptioni.rntelIigeeiusuirtutcm&ualoremat(^honorem,6^ operare, Etdixit quidamfapiens: NonefttibidatumaDeo, hoc magifterium folum pro tua audacia/ortitudine dC callidf*- tate,fine omni Iabore!Nam Ial)orandiomincs,$<^ Dcii5J:ribuit, fortunam hominibusf^Adora ergo Dcum creatorcm,qUi tibi •• taiitiiirgratiamlurs operibus benedidis ubluit exhibere. hloduioperatiomiUpidUdddbum. Caput XV. CVm ergo uolueris hoc magifterium honoratum faccrc, accipe lapidem honoratum,8Cpone eum in cucurbita,8^ feruabis aquam, quaj diftillauit ex eo, quoufc^ '- tibifitneccflraria.Accipicsc]^corpusficcum,quodremanfit iti fundocucurbitae, 5:^teresipfum,ponescpinuafe Chalcofola- ckidu^f^yiw rio, cuius quantitas fiij fecundum quantitatem medicinae , QC fubhumabis ea in ftercore cquino humido ex cellentiflTime ca lido,prout poteft,6^ fit ipfum uas claufum benc cu^i ja dC lut o f»»"»'^ W>-u'4. '^ j V fapicmiae, QC fic dimittas ipfum eflTe ibi. Et cum noueri s quod cf uofuerit infrigidari ftercus, parabis aliud calidiflrimij,& in eo pones dicflu uas,Sic facies cum eo quadraginta dies,renoua do O ij (kpc Pl! *f«^9^t fBER SECRETORVM ALCHEMUfi farpeftcrciiscaIiJam,cumneceflcfuericAroUictiirmcdicii«^ in!e,5Ch'cc,aqiiarpifraalba, 5<:cumfi-ceamuicferis, fciaseuis . i'A^iae ^'^*^*^ ROndus,g<:aadceidem quancumeft mcdietas pondcris infius '•fTd}l&^^ f^^f ^' quam prnis feniafti, S^claudecuncipfumuascum ^iHir, lucolapienciaj, o^icerumreducadftercusequinumcalidum .- quia in eo eft humiditas &: caliditas, & non omittas (ut prius FVERVNT, ideftcxiuerunc , AB HAC VNA . R Ejid eft,cx una maOfa confuia. A D A P T A T I O N E, id eft —< 5 folo prccepto Dd dC miraculo.ka lapis nofter eft natus,S<: exi- \^!-^J^V9'* ' uit ab una mafta confufa.in fe conrinens omnia elemeta.quse a ^lSl^ L^ *T/*^ eo creata o^, a luo folo miraculo lapis nofter eft inde natus. ^ p/j> >^ f ^,A( QupdUp:ihukdtpatrem(:::rmatrem,fcilicetSokmcrl.uiu, Cap. IIII. cc»fj^f ^l- !>»- 1 licutuiJemusquodnaturaliterunum animal generat a^ fr»AH€t*y^ plura animaliaftbi fimilia. Ita arti^cialiter Sol generat So ^yiiii^um; cei lcm,uirtute multiplicationis lapidis prxdidi . Idco fequitur "»^ /^* '^vp^u^ PATER EIVS EST SQC , ideftaiirLimphilofophorij. i*^*^^*^ ^Y^^^^ Et quia in omni generationc naturali debet efTe receptaculu ^^ r^"#r * idoneum3^conuenicns,cum quadam confonantia fimilitu- ^^ /. dinisadpatrem , Ita Si^iniftagcncrationeartificialioportct . quod Sol habeat fui fpcrmatis, bL fuae tin Aurac idoneum recc- ptaculum,3i: fibiconfonans,6::hoccftargcntumphilofojpho- rum»Etideofequitur,MATER EIVS JLVNA. Qttoi coniunSHo partium Upidn dicatur impregmtio. Ca^, V* QVx duojcum fefc receperint in coniunAionc Iapidis,im |rcgnatur lapis in uentre uenti , & hoc eft quod poftca dicit; PORTAVIT ILLVD VENTVSIN VEN- biV/fuJ TRE SVO. Planun1eft,quoduentuseftaer,&:aereftuita, 6^ uita eft anima.Et ego iam fuperius loquutus fum dc anima, qusc totum lapidem uiuificat.Et fic oportet,quod uentus por- •»lctto:um lapidem SC reportet,3(:pariatmagiftcrium. Et tunc feqm:ur quodaluncntumredpiacanutricefua,id eft^aterrju P Etidco Z0€*98 HORTVLANI 'EtKleodidtphilofophLis: NVTRIX EIVS TERRA jjr ES T.QiiiaricLitinfansrinealimentonutricisnLinquaadaeta I' te periieniret.Ita lapis nofter Cine fermentatione (ux terrg nu- ^ quam pueniret ad effecflLim.Q_Liod quide fermentu ahmetum dicitur.Sic enim generatur ex uno patrejCu coniundiohe ma^ » tris.ReSjid eft,filr] fimiles patri, qui fi longa decodionc cariie^ "* rint,erut matri fimiles in aibedine,2<^ patris podus retinebut^ p CXuod Upis perfii^spt.p mma in corporefi» xdjumt, Caput VI. OfteafequitunPATER OMNIS TELESMITO.. TIVS MVNDI EST HI C, hoceft,in opere lapidis cftiiia finalis. Etnota.PhilofophLisuocatoperationempatre .. omnis telefmi, id eft omnis fccreti, uel omnis thefaurijtotius * mandi,id eft omnis lapidis inuenti in hoc mundo.Eft hic.Qtia fi dicat ecce oftendo tibi, Poftca dicit philofophLis : Vis quod ^ te doceam,quando fortitudo lapidis eft perfeda dC completaC quldo fcilicet fLierit in fuam terram uerfa.Ec ideo dicit: V I S •'• EIVS INTEGRA E STjidcft.pcrfedaS^completa. SI VERSA FVERIT IN TERR AM,ideft/ianimaipfi- us Iapidis,de quafiipcrius fada cft mentioCqaodanima dica- tur uentus dC acr,in qua eft tota uita lapidis dC fortitudo) con^ uerfa fuerit interram {cilicct lapidis, dC ft^xeturj ita quod tota • .. fubftantia lapidis fic fit cum nutrice fua,fcilicet terr a,qu6d to ?} tuslapis uertatLirinfermetum.Sicutin operationepanis,mo- dicum: fcrmentum nutrit dC fcrrnentat magnam copiam pa- ' ' ftx, dC ita totLimfubftantiam paftse conuertit in fermentLim* Ita uultphilofophus , quod lapis nofter ficfitfermentatus, v ;., tjwdadmukjplicationemlapidis^fitfqnncntuni; Demun- C O M M E N T. t5*^^5 TiemundificdtioncU^idis, Cdput VII. COnfeqaenter ponic, quomodo debeat multiplicar i.Scd primo ponic lapidis mundificationem, 5>C partium fepa- rationem,dices;SEPARABIS TERRAM AB IGNE, SVBTILB A'SPISSO, SVAVITER CVMMA- . GNO INGENIO. Suauiter,iJ efl: paulatim.non pcr uiole tiam/cd cu ingeniOjfcilicet in limg philofophico, Separabis, id eft,diffoIues.Qiiia diffolurio cft fcparatio partiumTerram ab igncfubtileafpiflfo. Idcft,fcccs5^immundicias,abignc, • aere a<: aqua , &: a tota (ubftantia lapidis,ita quod lapis ibi re- i«« maneat mundiirim^usjme forde. Quod pdrs Upidii non pxjt^dehcdtfupcrdYe pdYhm fixmsdmc^cUudre, Caput VIII, ET lapis fic prseparatusjcft idoneus ad muItipIicandum.Et nunc ponit eiusmultiplicationem,&:faciIem liqucfacfiio neminuirtuteingreflTibili , taminduriscorporibus, quam mollibus,dicens: ASCENDIT A TERRA IN COE- ALVM, ITERVM QVE DESCENDIT IN TER- RAM. Hicefl:uaIdenorandum, quodquamuislapisnoftcr inprimaoperationediuidaturin quatuor partes , qux funt quatuor elementa , tamen ficut didum eft fuperius, Duae cius funt par tes principales ♦ Vna qux afcendit fuperius, ... quxdiciturnonfixa, &: alia quae remanet inferius fixa , quac » dicitur terrajiue fermenitu,qux totum lapide nutrit 5C fcrme »^ tat,ut di(fk\[e^T>c il la uero parte non fixa oportet babere ma- ^ gnaquantitate,5<:darelapidi,quifaduseftmudiflrimus abfc^ forde, cotics per magifteriu» donec totus lapis uirtute fpiritus P ij defcra- ^< 900 loe H O H T V L A N I dcferatiirraperms/ublimando&:rubn]iado.Ethocen,quoJ plnIorophusdicit,arccndKaterraincceIum. CXuomodoUpisuoUtiLsfuiterumfigendut, a^ut ix. POfimodum, hunc iprumlapidemficexaltatumoportet incerancumoleoabipfolapideinprima operatione ex- tracflo^quod dicitur aqua lapidis, & tocies afTare fublimando, . donec uirtute fermentationis terr.^ cum ipfo exaltatx, totus Japis iterato defcendat de coelo in terram,&: rcmaneat fixus ^ liuens.Et hoc eft quoddicit philofophus: I T E R V M Q_V E DESCENDIT IN TERRAM , ET fic RECIPIT VIM SVPERIORVMfubhmando, ET INFERIO-.r RVMdefccndendo,ideft,quodcorporeumcfi,fietfpiritualc Cubhmando,3(: quod fpirituale eft,fiet corporeu defcendcndo* I^cfruShidrtis^crefficdcUUpidis, Cdf^ut X. CrC HABEBIS GLORIAMTOTIVSMVNDI, kJid eft,hocIapide fic compofito, gloriam huius mundi pofl hdebis. IDEO FVGIET a' TE OMNIS OBSCV- •'. RITAS. Ideftomnisinopia,&:xgritudo. Qiiialapisficfai . Ctus,omms:egritudiniseftcuratiuus, HICESTTOTI- vs fortitvdinis fortitvdo fortis. Qtiia nulla eft comparacio aliarum fortitudinum huius munl di,adfortitudinemhuiusIapidis. QVIA VINCET OM.— NEM REM SVBTILEM , ET OMNEM REH SOLIDJCCMPENETRabit, Vincet,ideftuincendo ' conucrcet Mercurium uiuum congelando, qui fubtilis cft dC alia corpora dura,folida,&: firma penetrabit. ' QS^i^Uglhriumimitdurmxtimmumerfi, Caput XJ. Poftca C O M M E N T. ?«t3dl POflca datexempliim philofophus de Compofirionelapi* dis fuijdicens: SICMVNDVSCREATVSEST, hoceft, Sicut mundus creatus eft,ita dC lapis nofter fadus cft. Quia primitus totus mundus , dC omne quod fuir in mundo> * fuit una maffa confufa, feu chaos confufum, ut fupcnus didii eftjS^poftea perartificium fummi creatoris,diuifa cft ifta maf- fa in quatuor elementa^mirabiliter feparata dC rccftificata^pro pter quam feparationcm diuerfa fiunt. Ita polTimt fieri diuer- fa, aptarionenoftrioperisper feparationem diu^rforumelc- ••mentoruadiucrfis corporibus . HINC ERVNT ADA« yto^tLtnle, ^ P T A T I O N E S M I R A B I L E S Jd eft, fi feparaueris elc^ ^t^^uriV \, ^ *• mentajfient mirabiha compofira,apta noftro opcri in noftri la- ^**^ ^^1' ^''^ i pidis compofitione, per coniuncflionem elementorum redifi- tt^^^rlL^/> otorum.QV A R V M,id eft,de quibus mirabihbus aptis ad '7\^''^f A hoc,MODVS,fciIicet operandidatus,EST HIC. ^fe^^^f^^?*^!'. ■4-* mfmatio£wgmticii,quieptmatcrialu^idis, Caput XII. ITAiQVE VOCATVS SVMHERMES TRIS. MEGISTVS, Poftquamphilofophus docuit compofi- tione lapidisjhic docet occulto modo, de quo fiat lapis nofter. Pracnominans feipfum, utdifcipuli fuiad hancfcientiam per- •••iieturi , de eius nomine perpetuo recordarcntur. tu tangit, dc 'quofit,dicens:HABENS TRES PARTES PHILO- bOPHIiE TOTI VS MVNDI, Quiaquicquidcftm mundOjhabens materiam 2<:formam corrpofitum eftex qua- - tuor elementis. Vndc infinita! ('Jmt partes mundi,quas omnes V philofophusintrcsparrcsprincipales diuidit, fcilicet iii par- tem Mineralem, Vegetabi]cm,5^ Animalem,de quibus ccn- P 0} iutiifiim fA<,3d» 3o% HORTVLANI COMMENT. iiinAim uel diuifim , philofophus habuit fcientiam ueram in opere Sohs» Et ideo dicit, habens trcs partcs philofophia: to- ^ cc tius mundi, qaag partes concinentur in unico iapide , fcihcct^f'» «<^ Mecuriophilofophorum, ET ideo uocatur lapis ifte pcrfecflus, quia in fe habet natu- • ram mineralium5uegetabih'um3&: animalium ♦ Eft enim lapis trinas dC unus,quatuor habens naturas, fcilicet quatuor elementa, dC trcs colores, fcilicet nigrum, album 3^ rubeum, ^ . ^ '^^ Vocatur etiam granum frumenti, quod nifi mortuum fuerir, ^*f tT^iAp» «pfum folum manet, Et fi mortuum fuerit,ut didum eft fupe- ». ' '^•^'f s> rius , cum coniungiturinconiuncflioncmultumfrucfcumaf- ■■' * ^ii fertjuidelicet completis operationibus fupra didis. O lcdor 'iUt Cec '^ ^ <*• c^^^f ^jSi fcis operationem lapidis, tibi dixj ueritatem^Sx: fi ne- .vFe.^if^^^^fc-fcisnihiltibidixi» COMPI.ETVK EST aVOD DI- ^'^^ XI DE OPERATIONESOLIS,ideft,completumeft,*« quod didum eft de operatione Iapidis,trium colorum, dC quatuor naturarum exiftentium,ut didum eft,in_ unica^/cilicet in folo Mercurio >> philofephifiQ. F I N I S. EXCVSVM EERNAEHEL^ uetic^ per Mathiam Apiarium ,Sumptu &: expcn - fis Honefti uiri, loannis Petrei, Norinbergenfis Ty- pographi, Anno M* D. X L V» l»S»«^ v ^ MenfcAugufti. Ibvy i.«^if»» lutrnTtwnifCl^Ah^*'' /*«4. "Zf^y*^' lOaPETREIVSTYPOGRA. FHVS STVDIOSO LECTORI, S» Hkhei in pTjefentidrmn pMci quidcfed minime mlgiim de ^^vcroTTOUx.fhi diofe ledDr,opufculd.qu£figrdtafiiilfe mtcllexcro-plura crprcecipud ex ijSy qu£ penes mefunt^huua generii,pMAo pojl in lucc eda. Vcru cu exemplma pnrtim uetu\hte cjftu corru^tA, partim mfcitia librdriorudcpraudtAfmt , utfme multorncxepiAriucoU:itione,corrigi cr emendari non pofmt,Kogo,utfi quis aliqi horum hubeat/vte Latine,fme Germanice^mihi Uberaiiter impartiri uellityqub coh latis multii excmpUribu6,emendatiora infhidioforum manus pcruemant . Quod qui fhciet.gratiam apud huiws artls canditatos. nonuulzarem »Jiti>,cr .-t me exemplana tdiquot typis excufa,unx ctifuo archetypo illibato,pro munere accipiet.Sunt aut h> ^Septctra^tuiUermetisrrifmegilH.y,J^ouumtclhmentumeiufdem. ^Dialogus!^ari£propheiiff<£^ LiliumNiagijiriBlafijde Parmii, _ . * Turba philofophorumt . Lilium aliud incerti authorii, ItlittYi J^ * ^ hy m^ ^Morienus. ^MargaritanoueUa. -tfutl.Wj^Aj. iCX^VJ, L iber dijiinBionum, Uher radicum, ^ ^ ^*^Hi m^iniim^tt^rtfi* ^ ^fj(J^*x V ^9i\phid:m. Auicennxdemincralibin. Kofaaurca. ^T^A.Tkh^us.^y^jii-frcHef^iCvirc ^ Lumenluminum.yi ^^*^''V^^ lohannesdeKupefcijfa, ^^'«/»V»/»c>»?. 1 * Lambardws Phibfophwi: ^*^^*"^1 ^ialogu^ de libeUo aureo.jk*'^' '*»' f««»'A^ (.^«5 W^^j ^LiliumintcUigentite, PetrmdeZelcuco. ^**- *> LiherSaturni, PraBica philofophorum. a» Rogen; Bachonis alius liber ad Cardina= Scotui Subtilis. lemqucndam. >» Spcculum klchemiiefYatris Uelijs QrdJ, n\s Minorum: Eiusdem Epijhla Solis ad Ltmam, ^ iheofophia palmarium. iKofarius Arnoldi de Houa uiUa, Qw ejHonei eiufdcm. *9 Wetmtejhmcntumeiufdem, jhom.is Aquin.i^ adfratrem.Kcinaldumt lohaunesTecenenfis, DiihAlani. Liber Trinitatps. LtUl* r** ^tft ir^y^ l-^. 7. Speculum elementorum lohannis Vuic* nenfiS^ y^ ^KaimundiLuUijpleraci^yqucminprio '^ mis cupercmus mtegrum dare, N I S. .V ^. ..^^ifU>n4yn$(>4»^in U»»1. > .c 1/ . . — ^ £>6i725 '[ GETTY KNTEH LieRARy I 1 I